İçeriğe atla

Koksartroz

Kalça eklemi vücudun en fazla ağırlık taşıyan eklemlerinden biridir, osteoartritin el ve diz ekleminden sonra en sık etkilenen üçüncü eklemdir.[1] Kalça kireçlenmesinde eklem kıkırdağının ilerleyici kaybıyla ortaya çıkan dejeneratif sürece, reaktif kemik oluşumu ve yeniden yapılanma ile onarıcı bir süreç eşlik eder. Dinamik yıkım ve onarım süreci hastalığın nihai tablosunu belirler.

Koksartrozun (kalça kireçlemesi) hastalık süreci, ilerleyici eklem kıkırdağı kaybı, subkondral kistler, osteofit oluşumu, periartiküler bağ gevşekliği, kas zayıflığı ve olası sinovyal inflamasyonu içerir.[2] Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine göre yaşam boyu semptomatik koksartroz riski erkeklerde %18,5, kadınlarda ise %28,6'dır.[3]
Kalça osteoartriti primer ve sekonder olarak ayrılır. Primer koksartrozun sebebi tam olarak bilinmemektedir.[4] Risk faktörleri arasında, ileri yaş, obesite, cinsiyet (50 yaş altı erkeklerde, 50 yaş üstü kadınlarda daha sık), genetik faktörler, ağır iş yapanlar, yüksek düzey spor yapanlar, kalça travması geçirenler ve kalça eklemi displazileri sayılabilir.[5]
Kalça kireçlenmesinin en sık görülen semptomu kalça eklemi çevresinde (genellikle kasık bölgesinde yer alan) ağrıdır. Ağrı ve sertlik sabahları veya oturduktan veya dinlendikten sonra gelişebilir. Sertlik genellikle yalnızca birkaç dakika sürer genellikle 30 dakikadan az sürer. Eklemi gevşeten hareket ve aktivite genellikle koksartroz semptomlarını iyileştirir. Hastalığın ilerleyen dönemlerinde, dinlenme sırasında veya geceleri de ağrı ortaya çıkabilir. Hareket kısıtlılığı, günlük aktivitelerde azalma ve yaşam kalitesinde düşüşte ileri evre hastalarda karşılaşılır.
Koksartrozun Semptomları;[6]

  • Sabahları veya oturduktan veya dinlendikten sonra kötüleşen ağrı ve sertlik
  • Kasıkta veya uylukta kalçaya veya dizine yayılan ağrı
  • Şiddetli aktivite ile alevlenen ağrı
  • Kalça ekleminde yürümeyi veya eğilmeyi zorlaştıran sertlik
  • Eklemin "kilitlenmesi" veya "sıkışması" ve hareket sırasında gevşek kıkırdak parçalarının ve diğer dokuların düzgün kalça hareketini engellemesinden kaynaklanan sürtünme sesi (krepitus)
  • Yürüme yeteneğini etkileyen ve topallamaya neden olabilecek kalça hareket aralığının azalması

Kosartroz sıklıkla yalnızca klinik sunumla ve muayene ile teşhis edilebilir, ancak görüntüleme araştırmaları (en sık pelvis ve iki yönlü kalça grafileri) hem tanıyı doğrulamak hem de hastalığın ilerlemesini izlemek için yararlı olabilir. 10.15585/mmwr.mm6609e1
Tedavi Seçenekleri;
Farmakolojik Olmayan Tedaviler[7]

Farmakolojik Tedaviler[4] 10.1016/j.joca.2021.09.010

Cerrahi Tedaviler

  • Eklem Koruyucu Cerrahiler ve Kalça Artroskopisi
  • Kalça Protezi

Kaynakça

  1. ^ Zhang, Yuqing; Jordan, Joanne M. (1 Ağustos 2010). "Epidemiology of Osteoarthritis". Clinics in Geriatric Medicine (İngilizce). 26 (3): 355-369. doi:10.1016/j.cger.2010.03.001. PMC 2920533 $2. PMID 20699159. 5 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2023. 
  2. ^ Hutton, C W (1 Kasım 1989). "Osteoarthritis: the cause not result of joint failure?". Annals of the Rheumatic Diseases (İngilizce). 48 (11): 958-961. doi:10.1136/ard.48.11.958. ISSN 0003-4967. PMC 1003922 $2. PMID 2688566. 
  3. ^ Murphy, Nicholas J.; Eyles, Jillian P.; Hunter, David J. (1 Kasım 2016). "Hip Osteoarthritis: Etiopathogenesis and Implications for Management". Advances in Therapy (İngilizce). 33 (11): 1921-1946. doi:10.1007/s12325-016-0409-3. ISSN 0741-238X. PMC 5083776 $2. PMID 27671326. 
  4. ^ a b Hall, M.; van der Esch, M.; Hinman, R.S.; Peat, G.; de Zwart, A.; Quicke, J.G.; Runhaar, J.; Knoop, J.; van der Leeden, M.; de Rooij, M.; Meulenbelt, I. (1 Ocak 2022). "How does hip osteoarthritis differ from knee osteoarthritis?". Osteoarthritis and Cartilage (İngilizce). 30 (1): 32-41. doi:10.1016/j.joca.2021.09.010. 11 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2023. 
  5. ^ Lespasio, Michelle J; Sultan, Assem A; Piuzzi, Nicolas S; Khlopas, Anton; Husni, M Elaine; Muschler, George F; Mont, Michael A (1 Mart 2018). "Hip Osteoarthritis: A Primer". The Permanente Journal (İngilizce). 22 (1). doi:10.7812/TPP/17-084. ISSN 1552-5767. PMC 5760056 $2. PMID 29309269. 11 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2023. 
  6. ^ Katz, Jeffrey N.; Arant, Kaetlyn R.; Loeser, Richard F. (9 Şubat 2021). "Diagnosis and Treatment of Hip and Knee Osteoarthritis: A Review". JAMA (İngilizce). 325 (6): 568. doi:10.1001/jama.2020.22171. ISSN 0098-7484. PMC 8225295 $2. PMID 33560326. 9 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2023. 
  7. ^ Quinn, Robert H.; Murray, Jayson; Pezold, Ryan; Hall, Quinn (15 Ekim 2018). "Management of Osteoarthritis of the Hip". Journal of the American Academy of Orthopaedic Surgeons (İngilizce). 26 (20): e434-e436. doi:10.5435/JAAOS-D-18-00351. ISSN 1067-151X. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ankilozan spondilit</span>

Ankilozan spondilit, , önceki isimleri "Bechterew hastalığı; Bechterew sendromu; Marie Strümpell hastalığı", kronik, ağrılı, yangısal (enflamatuvar) bir artrit türü ve özbağışık bir hastalıktır. Başlıca omurga, pelvisdeki sakroiliak eklemler ve büyük eklemler olmak üzere eklem ve çevre yapılarını tutar ve sonuç olarak omurganın kaynaşmasına neden olabilir. Omurgada kemiklerin birbirine kaynaması bambu kamışı denilen bir görüntüye neden olur. Hastalıktan muzdarip kişilerin yıllar içinde omurgası sertleşir ve sırtı kamburlaşabilir. AS, bundan başka göz, bağırsak, böbrek, kalp ve akciğerler gibi yumuşak dokularda da tutulum gösterebilir.

<span class="mw-page-title-main">Gut</span>

Gut veya damla hastalığı,, ayırt edici özelliği tekrarlayan akut enflamatuvar artrit—kırmızı renkli, hassas, sıcak, eklem şişliği— olan bir tıbbi durumdur. En sık etkilenen bölge, ayak başparmağının tabanındaki tarak kemiği-parmak kemiği eklemidir. Bununla birlikte kireçlenme, böbrek taşı veya ürat nefropati şeklinde de var olabilir. Gutun sebebi kanda ürik asit düzeylerinin yükselmesidir. Ürik asit kristalleşir ve kristaller eklemlerde, tendonlarda ve çevre dokularda birikir.

<span class="mw-page-title-main">Romatoid artrit</span>

Romatoid artrit (RA), öncelikle eklemleri etkileyen uzun süreli bir otoimmün hastalıktır. Tipik olarak sıcak, şiş ve ağrılı eklemlerle sonuçlanır. Ağrı ve sertlik genellikle istirahatten sonra kötüleşir. En yaygın olarak, bilek ve eller tutulur ve aynı eklemler tipik olarak vücudun her iki tarafında tutulur. Hastalık ayrıca cilt, gözler, akciğerler, kalp, sinirler ve kan dahil olmak üzere vücudun diğer kısımlarını da etkileyebilir. Bu, düşük alyuvar sayısı, akciğer çevresinde iltihaplanma ve kalp çevresinde iltihaplanma ile sonuçlanabilir. Ateş ve düşük enerji de mevcut olabilir. Genellikle semptomlar haftalar ve aylar içinde kademeli olarak ortaya çıkar.


Artrit, eklemlerde vücut tarafından üretilen bir iltihaptır. Bu iltihap mikrobik değildir, vücut tarafından üretilir. Artrit tek bir hastalık değildir, 100'den fazla farklı hastalık artrit ile ilişkilidir. Bazı formları çok ağır seyreder, bazıları ise dönem dönem kendini gösteren hafif şiddete olan artritlerdir. Dirsek eklemlerinde zorlanmaya bağlı olarak kas liflerindeki yırtık gibi basit romatizmal hastalıklardan, romatoid artrit (ra) spondiloartrit (spa) gibi tüm vücudu etkileyen ağır hastalıklara kadar farklı hastalık grupları bunun içinde yer alır. Sistematik lupus eritematozus gibi artritle ilişkili ancak vücudun akciğer, kalp ve böbrekler gibi hayati organlarını etkileyebilen romatizmal hastalıklar da artritle olan ilişkileri nedeniyle bu grupta yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dopamin</span> Hem hormon hem de nörotransmitter olarak işlev gören organik kimyasal

Dopamin, hücrelerde ve canlılarda önemli rol oynayan nöromodülatör bir moleküldür. Çoğu hayvanda ve bazı bitkilerde sentezlenir. Katekolamin ve feniletilamin familyasından olan bir organik bileşiktir. Beyin ve böbreklerde sentezlenen L-DOPA molekülünden bir adet karboksil grubunun çıkarılmasıyla sentezlenen bir amindir. Dopamin, merkezi sinir sisteminde nörotransmiter olarak görev yapar. Nörotransmitterler beynin belirli bölgelerinde sentezlenir, ancak sistemsel olarak birçok bölgeyi etkilerler. Beyin, biri ödül sisteminde önemli bir rol oynayan birkaç farklı dopamin yolağı içerir. Hafıza, hareket, motivasyon, ruh hali ve dikkat süresi dahil olmak üzere birçok vücut fonksiyonunda rol oynar. Genellikle yapılması durumunda sonucunda ödül beklenen eylemler ve aktiviteler, beyindeki dopamin seviyesini artırır. Birçok bağımlılık yapan ilaç dopamin seviyelerini arttırarak çalışır.

<i>Legionella</i>

Legionella, lejyoner hastalığına sebep olan bakterilerin yer aldığı bakteri cinsidir. Legionellaceae familyası sadece Legionella cinsinden ibarettir ve bu cinse ait bugüne kadar bildirilmiş 62 tür bulunmaktadır. En iyi bilinen türü olan Legionella pneumophila, gram negatif, kokobasil formunda, optimum üreme sıcaklığı 20-42 °C olan bir bakteridir. Ribozomal RNA analizi çalışmaları Legionellaceae familyasının Gamma Proteobacteria şubesine dahil olduğunu göstermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Eutheria</span> memeli kladı

Eutheria, keselilere göre etenelilerle daha yakından ilişkili olan tüm doğurgan memelileri (Theria) kapsayan bir kladdır.

<span class="mw-page-title-main">Kazsılar</span>

Kazsılar, kuşlar sınıfına ait, ördekler, kazlar ve kuğuları kapsayan bir takımdır.

<span class="mw-page-title-main">Antidepresan</span> Majör depresif bozukluk ve anksiyete gibi rahatsızlıkları tedavi etmek için kullanılan psikiyatrik ilaçlar

Antidepresanlar, majör depresif bozukluk gibi bazı duygudurum bozukluklarını, bazı anksiyete bozukluklarını ve bazı kronik ağrı durumlarını tedavi etmek için kullanılan ilaçlardır. Antidepresanların yaygın yan etkileri arasında ağız kuruluğu, kilo alımı, baş dönmesi, baş ağrısı, cinsel işlev bozuklukları ve duygusal körelme bulunur. Antidepresanlar, çocuklar, ergenler ve genç yetişkinler tarafından alındığında intihar düşüncesi ve davranışı riskinde artışa neden olabilir. Antidepresanların özellikle ani bir şekilde kesilmeleri sonucunda, antidepresan yoksunluk sendromu ortaya çıkabilir.

<span class="mw-page-title-main">Otofaji</span>

Otofaji, yeni ve daha sağlıklı hücreler elde edinmek için vücudun hasarlı hücreleri temizleme yoludur.

<span class="mw-page-title-main">Kıkırdak doku</span>

Kıkırdak esnek ve pürüzsüz bir bağ dokusu türüdür. Yarı şeffaf ve gözeneksiz bir doku türüdür. Genellikle perikondriyum adı verilen sert ve lifli bir zarla kaplıdır. Tetrapodlarda, eklemlerdeki uzun kemiklerin uçlarını eklem kıkırdağı olarak kaplar ve korur ve göğüs kafesi, kulak, burun, boğaz, boyun, bronşiyal tüpler ve omurlar arası diskler de dahil olmak üzere birçok vücut parçasının yapısal bileşenidir. Kıkırdaklılar gibi diğer taksonlarda ve aynı zamanda cephalaspidomorphide iskeletin çok daha büyük bir kısmını oluşturabilir. Kemik kadar sert ve katı değildir ancak kastan çok daha sert ve çok daha az esnektir. Kıkırdak matrisi glikozaminoglikanlardan, proteoglikanlardan, kollajen liflerinden ve bazen elastinden oluşur. Genellikle kemikten daha hızlı büyür.

Osteoartrit veya Osteoartroz, Amerika Birleşik Devletleri'nde 7 yetişkinden 1'ini etkileyen, eklem kıkırdağı ve altındaki kemiğin yıkımından kaynaklanan dejeneratif bir eklem hastalığıdır. Dünyadaki engelliliğin dördüncü önde gelen nedeni olduğuna inanılıyor. En yaygın semptomlar eklem ağrısı ve sertliğidir. Semptomlar genellikle yıllar içinde yavaşça ilerler. Diğer belirtiler arasında eklem şişmesi, hareket açıklığının azalması ve sırt etkilenmesinde kol ve bacaklarda zayıflık veya uyuşma şeklindedir. En sık tutulan eklemler, parmak uçlarına yakın iki eklem ve başparmaktaki dip eklem, diz ve kalça eklemleri ve boyun ve bel eklemleridir. Semptomlar işe ve normal günlük aktivitelere engel oluşturabilir. Diğer bazı artrit türlerinin aksine, iç organlar etkilenmez. Sıklıkla el küçük eklemlerini, diz, kalça ve omurga eklemlerini etkilemektedir. Diz eklemi tutulumu gonartroz, kalça eklemi tutulumu koksartroz olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Dismenore</span>

Ağrılı adet veya adet krampları olarak da bilinen dismenore, günlük aktiviteleri engelleyecek düzeyde ağrılı âdet görme olarak tanımlanan jinekolojik bir hastalıktır. Adetin başladığı zaman civarında ortaya çıkar. Ağrı; aralıklı, kramp tarzı, suprapubik bölgede yoğunlaşmış, zaman zaman bulantı, kusma ve ishalle birlikte görülür. Belirtiler tipik olarak üç günden az sürer.

Optogenetik, ışık sayesinde ve genetik yardımla beyin hücrelerini araştıran yeni gelişmekte olan bir bilim dalı.

<span class="mw-page-title-main">Sinoviyal sıvı</span>

Eklemlerde, iki kemiğin birleştiği bölgede, bu bölgeyi saran sinovial zarın (sinovyum) salgıladığı kayganlaştırıcı bir maddedir. Bu kayganlaştırıcı madde eklemin kolay hareket etmesini sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Ortopedi</span> Kas-iskelet ve kemik sistemi ile ilgilenen cerrahi dalı

Ortopedi ya da eklembilim, kas iskelet sistemini ve sorunlarını inceleyen, gövdenin hareket sisteminin biçimini ve işlevini değiştiren doğum kaynaklı, sonradan edinilmiş ya da örselenme sonucu oluşan örsentileri incelemeye, önlemeye ve tedavi etmeye yönelik tıp uzmanlık dalıdır. Sözcük, orthos (düzgün) ve paedia (çocuk) kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuştur.

Ehlers-Danlos sendromu (EDS) bir grup kalıtsal bağ doku bozukluğudur. Özellikle cildi, eklemleri ve kan damarlarını etkiler. Ehlers-Danlos sendromunun 14 alt türü vardır. Hipermobil EDS (hEDS) türü hariç diğer EDS türlerinin genleri bulunmuştur. 2018 yılında bulunan türüne henüz isim verilmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Paraves</span> kuşlarla oviraptorosaurlardan daha yakın akraba olan tüm dinozorlar

Paraves, Geç Jura Devri'nde ortaya çıkan yaygın bir teropod dinozor grubudur. Soyu tükenmiş dromaeosauridler, troodontidler, anchiornithidler ve scansoriopterygidlere ek olarak grup, aralarında on binden fazla canlı kuş türü olan avialanları da içerir. Paraves'in ilkel üyeleri, bazı türlerde yürürken yerden tutulan ayağın ikinci basamağında büyütülmüş bir pençe bulundurmaları ile iyi bilinir.

Osteoartrit (osteoartroz) dünya çapında 250 milyondan fazla insanı etkileyen özellikle yaşlılarda morbidite ve sakatlık nedeni olan bir hastalıktır. En sık olarak da gonartroz olarak karşımıza çıkar. Gonartrozun yaşla birlikte görülme sıklığı artmaktadır. Osteoartrit eklem kıkırdağının çeşitli sebeplerle yapısının bozulmasıyla başlayan ve daha sonra tamamen kaybı ile sonuçlanan bir hastalıktır. Sadece eklem kıkırdağını etkilemeyip eklemi oluşturan özellikle kemik yüzeyleri başta olmak üzere, menisküsleri, eklem kapsülünü, ligamentleri ve etraf kasları da etkiler. Sonucunda da etkilenen ekleme lokalize ağrı, hareket kısıtlılığı ve fonksiyon kaybına neden olur.

<span class="mw-page-title-main">Diz artriti</span>

Diz artriti genellikle insanı güçten düşüren bir artrit şeklidir. Diz hemen hemen her türlü artritten etkilenebilir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.