İçeriğe atla

Kohen

        
Yahudilik

Kohen (İbranice: כֹּהֵן, 'rahip', çoğ. כוהנים, Kohanim, Türkçe: Kâhin) Yahudiler'de baba tarafından Tora'daki Aaron (Harun)'un torunlarıdır.

Tora'da Yahudi olsun veya olmasın rahiplere verilen isimdir. Kudüs Tapınağı döneminde Kohenlerin gerek günlük gerekse kurban festivallerinde kendilerine düşen özel görevleri vardı.

Bugün, eski zamanlardaki kadar olmasa bile Kohenlerin Yahudilik içinde hâlâ bazı özel statüleri vardır. Diğer mezheplere oranla Ortodoks Yahudilik'te Kohenlerin görevleri biraz daha fazlayken, antik çağlara kıyasla bu görevler semboliktir.

Tora'da kökeni

Çadırın Rahipleri. Altyazı: "Bunlar, toplanma çadırında kalan ve orada Tanrı'nın ibadetine katılan bakanlar veya rahiplerdir. Ve çadırla ve içindeki her şeyle ilgilenirler. Toplanma çadırında kalan çok sayıda rahip var. Bunlardan birine baş rahip denir. Asıl olan odur. Diğer tüm rahipler ona dikkat etmek zorunda. Güzel bir elbise giyiyor. Resimde nasıl giyindiğini görüyoruz." (1897 İncil Resimlerinden)

Kohen statüsü, Musa'nın kardeşi Harun'a ve onun oğullarına ihsan edilmiştir.[1] Çöllerde 40 yıl dolaşmaktan Kutsal Tapınak inşa edilene kadar Kohenler rahipliklerini mişkanlarda icra etmiştir.[2][3][4][5] Görevleri arasında, günlük ve bayramlara özel kurban sunma (İbr:Korbanot), "Elleri kaldırma" anlamına gelen Nesiat Kapayim denen halkı kutsama töreni ve Ruhbani Kutsama törenleri bulunur.

Kudüs'te Tapınak Dağı'ndaki Birinci ve İkinci Tapınaklar döneminde de Kohenler aynı vazifelerine devam etti. Kohenler 24 gruba ayrılırdı ve her grupta 6 rahip ailesi bulunurdu. Her grup bir hafta görev yapardı. Gruptaki altı aile haftanın bir gününde vazife yapmaktan sorumluyken Şabat günü altısı birden görev alırdı. Hafta bittiğinde ise 24 gruptan bir diğeri görevi devralırdı, dolayısıyla bir grup 24 haftada bir hizmet sunardı ve 24 haftalık süreye Musaf (hizmet devresi) denir. Özel dinî bayramlarda ise bu 24 gruptaki bütün rahipler ibadet hizmetlerine katılırdı.

Harun, İsrailoğulları'ndan Levi kabilesi'nden geliyordu bu yüzden Kohenlere bazen Levililer de denir fakat her Levili Kohen değildir.

Tapınak döneminde çoğu dinî hizmet (ör:Korbanot) Kohenler tarafından icra edilirdi. Kohen olmayan Levililerin ise kendilerine has görevleri vardı. Bunlar arasında Şehita, ibadetlerde şarkılar söyleyip enstrüman çalma, Kohenlere dinî vazifelerinde yardımcı olmak gibi görevler bulunur.

Tora'da rahiplerin soyu

Raşi'ye göre Nuh'un oğlu Şem (Sam)'in kendisi olan Salem'in kralı Melkisedek Tora'da kohen olarak adı geçen ilk kişidir.[6]

İshak'ın ilk oğlu Esav doğum hakkını Yakup'a sattı; Raşi'ye göre rahiplik unvanı ilk doğan erkek çocuğun hakkı olduğundan bu takasla birlikte rahiplik hakkı da Yakup'a geçmiş oldu. Mısır'dan çıktıktan sonra ilk doğanlar (Levililer hariç diğer İsrailoğulları'yla birlikte) Altın Buzağı'ya taptığı için rahiplik görevi sonradan Levililere verildi.

Musa, liderlik vasfının yanı sıra rahiplik unvanını da alması gerekiyordu fakat Tanrı'ya kendisinin rahip olmaması gerektiğini söyleyince bu vazife Harun'a verildi.

Harun rahiplik unvanını oğullarıyla birlikte aldı ve bu nesilden nesile geçti. Fakat Harun'un torunu Pinhas'a rahiplik unvanı, Pinhas Şimon kabilesi prensi ve Midyan prensesini öldürdükten sonra verildi.[7] Bundan sonra rahiplik Harun'un soyunda kalmaya devam etti.

Kral Davud zamanında Kudüs Tapınağı'nın bakımı ve ibadetleri için Kohenler 24 gruba bölüştürüldü ve her grup senede yaklaşık iki defa sorumluluk sahibi yapıldı.[8] Talmud'daki şiirlere göre tapınakların yıkılması ve Birinci ve İkinci ayaklanmalar sonunda her rahip görevini sırayla kendi ikametgâhından sürdürdü. Bu Kohen yerleşim birimleri Aşağı Celile'deki Beyt Netofa Vadisi, Nasıra, Arbel ve Taberiye'ye yayılmıştı.

Yirmi dört bölük

Kral Davud, son hakim Samuel ile birlikte Kohenleri 24 gruba (Mişmarot, משמרות) böldü. Grup üyeleri dönüşümlü olarak bakım ve sunularını yerine getirdi.[8] Birinci ve İkinci Tapınaklar inşa edildiğinde Kohenler görevlerini Kudüs'ün Tapınak Dağı'nda devam ettirdi. Her 24 bölük altışar rahip ailesinde oluşuyordu ve her aile haftanın bir gününden sorumlu olup Şabat'ta altısı birden sorumluydu. Bu 24 bölük her Şabat'ta değişiyordu fakat dinî festivallerde bu 24 bölüğün hepsi görev başındaydı. Bu gruplar senede yaklaşık iki kere görev alıyordu.

Nitelik ve yetersizlik

Her ne kadar ergenlik çağına girmiş Kohenler görevlerine dinen başlayabilseler de genelde yirmi yaşına gelmesi beklenir,[9] fakat kimi görüşe göre bu yaş otuzdur.[10] Zorunlu emeklilik yaşı yoktur. Ancak fiziksel olarak görevlerini yerine getiremeyen Kohenler görevlerinden azat edilir.[11] Kohenler ancak dinî görevlerini yanlış uygulama, evlilik dışı ilişkiye girme, fiziksel kusurlar gibi sebeplerle diskalifiye olabilirler. Kohenler hiçbir zaman görevlerinden ebediyen azat edilmezler ve kusurlar giderildikten sonra başa geçebilirler.

Yirmi dört Kohen hediyesi

Kohenler ulusları ve Tapınakları için sunduğu hizmetler sebebiyle 24 tür hediyeyle ödüllendirilir.[12] Bu 24 hediyeden 10 tanesi İsrail diyarı dışında da verilir ve bunlar arasında Pidyon HaBen'de verilen 5 gümüş para, kaşer hayvanların ön ayakları, yanakları ve abomasumu (Geviş getiren hayvanların dördüncü mide bölümü) bulunur.

Kohen Gadol

Kohen Gadol "Büyük Kahin" veya başrahip anlamına gelir. Tapınakta her nesilde bir Kohen ayrı tutulup kendine has vazifeleri üstlenir. Bu görevler arasında en önemlisi Yom Kipur ibadetidir. Bunun yanı sıra günlük öğün kurban etme, bir Koheni görevinden azat etme ve istediği sunuları sunma gibi ayrıcalıklı hakları vardır.

Tora'da gerektiği zaman bir Kohen Gadol'ün seçilme prosedürü anlatılmasına rağmen Kudüs Tapınağı'nın eksikliği nedeniyle bugün bir Kohen Gadol bulunmamaktadır.

Modern uygulama

İkinci Tapınağın yıkılmasından sonra rahiplerin kurban kesme görevi de son buldu. Fakat Kohenler resmî ve umumi törenlerde kurban töreninin yerine geçn dualar ederler. Kohenlerin geçmişe oranla bugün çok az sayıda görevi ve ayrıcalığı vardır. Bu özel uygulamalar Ortodoks Yahudilik'te ve Muhafazakâr Yahudilerin bir kısmında devam etmesine rağmen Reformistlerde Kohenlerin ayrıcalığı yoktur.

Sinagog'da aliya

Her Pazartesi, Perşembe ve Şabat günleri Ortodoks sinagoglarda (ve çoğu Muhafazakâr sinagoglarda) Tora'nın bir bölümü cemaatin önünde yüksek sesle İbranice okunur. Gün içinde bu okuma üç parçadan oluşur; geleneksel olarak birinci bölüm bir Kohen tarafından okunur ve buna aliya denir, bir Levi ikinci bölümü ve bu iki gruba dahil olmayan başka bir İsrailoğlu üçüncü bölümü okur. Şabat'ta ise bu yedi parçaya bölünür, ilk iki bölüm aynı şekilde önce bir Kohen sonra bir Levi tarafından okunur, son beş bölüm ise diğer İsrailoğullarınca okunur.

Kohen'in bulunmadığı bir ortamda bir Levi "bimkom Kohen" (Kohen'in yerine) aliya yapabilir, bu durumda ikinci ve üçüncü bölümler ise İsrailoğulları tarafından okunur. Bu gelenek halaha'da zorunlu olarak gösterilmemesine rağmen bir İsrailoğlu da aliya yapabilir.[13]

12.yy'ın sonu ve 13.yy'ın başında yaşamış Rothenburg'lu haham Rabbi Meir, sadece Kohenlerin bulunduğu bir cemaatte bir kadının aliya yapmasına hükmetmiştir.

Tutucu Musevilik'te bu "kanun"dan ziyade bir "gelenek"tir ve yapılması hahamın inisiyatifindedir. Nitekim, bazı Muhafazakâr sinagoglarda bu sistem uygulanmamaktadır.

Ruhbani kutsama

Bir Kohen olan Rabbi Meschullam Kohn'un mezarında kutsama işareti. (1739-1819)

Ortodoks ibadetlerde Amida sırasında Kohenler nesiat kapayim denen ruhbani kutsamada bulunurlar.[14] Bu kutsama cemaat kalabalığına dönerek, kollar öne doğru uzatılarak ve ellerle parmakları özel bir şekilde tutarak yapılır.[15] İsrail'de yaşayan Kohenler ve İsrail dışında yaşayan Sefaradlar bu kutsamayı günlük olarak yaparlar; Aşkenazlar ise İsrail dışında sadece bayramlarda yaparlar.[16]

Pidyon HaBen

Sinagog dışında bir Kohen Pidyon HaBen töreni düzenler. Bu, ilk doğan çocuğu "kurtarmak" için yapılan sembolik bir tören olup Tora'daki "Bütün ilk doğan erkek çocuklarınızın bedelini ödemelisiniz."[17] emrine dayandırılır.

Kohen soyadı

Bugün Yahudilikte Kohen soyadı pek bir şey ifade etmeyebilir. Kohen torunları kendilerine soyadı seçtiklerinde "Kohen" soyadını seçtikleri gibi bu soyadını seçmeyen Kohenler de mevcuttur. Bunun yanı sıra Kohen olmayan Yahudilerin ve hatta Yahudi olmayanların dahi bu soyadı aldığı görülebilir.

Kohen soyadının değişik ülkelerde değişik yazılış ve telaffuz şekilleri bulunur. Aşağıdaki liste tam liste olmayıp sadece fikir vermek açısındandır:

  • İngilizce: Cohen, Cahn, Carne, Cohn, Conn, Conway, Cohan, Chaplan, Kaplan (Aynı zamanda Cohan bir İrlanda soyadı ve Conway bir Galler soyadıdır.)
  • Almanca: Kohn, Cohn, Kogen, Korn, Kuhn, Kahn, Kaner, Cön/Coen, Katz (İbranicede "dürüst rahip" anlamına gelen Kohen Zedek'in (כהן צדק) kısaltmasıdır.)
  • Felemenkçe: Cohen, Käin, Kohn, Kon
  • Fransızca: Cahen, Cohen, Caen
  • Yunan: Kots, Kotais, Kotatis, Kothanis
  • Farsça: Kohan, Kahen, Kohanzad, Kohançi, Kohani
  • Macarca: Kohen, Káhán
  • İtalyanca: Coen, Cohen, Sacerdote (İtalyanca "rahip"), Sacerdoti
  • İspanyolca: Coen, Cohen, Koen, Cannoh, Canno, Canoh, Cano, Corena, Correa
  • Rusça: Kogan, Brevda, Kagedan/Kagidan (Aramca'da "Rahipler cennetin ulaklarıdır" anlamına gelen "Kohaney Şluhey DeŞmaya Ninhu"nun kısaltmasıdır.) Kazhdan/Kazdan/Kasdan/Kasdin/Kasden olarak da yazılabilir.
  • Sırpça: Koen, Kon, Kojen
  • Lehçe: Kon
  • Portekizce: Cunha, Cão, Correia
  • Rus: Kogan, Kogen, Kokhen (Kochen), Pop (Priest) Brevda, Kagedan/Kagidan (İbranice, bu isim "kaf-shin-daled-rahibe" yazıldığından ve Aramice olduğu ", Kohanei Shluchei DeShmaya Ninhu" için kullanılan bir kısaltmadır edilir) "rahipler cennet habercilerdir" için. Kazhdan/Kazdan/Kasdan/Kasdin/Kasden/Kogan/Kogon/Kogensohn/Kağan/Kaganoviç/Kaganovsky de bu adı olası varyasyonları vardır
  • Gürcü: Kotais, Kotatis, Kutatisi, Kutaïssi
  • Türkçe: Kohen
  • Arapça: al-Kohen
  • Antik ve modern İbranice: Kohen, HaKohen, ben-Kohen, bar-Kohen
  • Diğer: Maze ("Harun'un tohumu" anlamına gelen mi zerat Aharon'un kısaltması), Azoulai (Kohenlerin uyması gereken "Yabancı veya boşanmış kadın alma" -ishah zonah ve'challelah lo yikachu- kuralının kısaltması), Rappaport, Şapiro, Kahane

Kohen soyadlı birisinin bu soyadı taşımayan birisine kıyasla gerçek Kohen olma ihtimalinin yüksek olmasına rağmen bunun bir garantisi yoktur. Bugün İsrail'de en çok kullanılan klasik soyadlardandır.

Seder

Bir görüşe göre Pesah'ta üç parça matsa bulunmasının sebebi "Kohen, Levi ve Yisrael" yani "rahipler, Levi kabilesi ve diğer Yahudiler"dir.[18]

Ayrıca bakınız

Dipnotlar

  1. ^ "Çıkış 28:1-4". 21 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2010. 
  2. ^ "Sayılar 1:47-54". 19 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2010. 
  3. ^ Sayılar 3:5-13[]
  4. ^ Sayılar 3:44-51[]
  5. ^ Sayılar 8:5-26[]
  6. ^ Yaratılış 14:18[]
  7. ^ Sayılar 25:7-13[]
  8. ^ a b "1 Tarihler 24:3-5". 12 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2010. 
  9. ^ Talmud Bavli Hullin 24b, and Maimonides' Yad, Hilchoth Klei HaMiqdash 5:15
  10. ^ Hizkuni to Devarim chapter 18
  11. ^ T.B. ibid., and Maimonides' Yad, Hilchoth Biath HaMiqdash 7:12, and Hilchoth Klei HaMiqdash 3:8
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2010. 
  13. ^ Joel B. Wolowelsky, "On Kohanim and Uncommon Aliyyot" 10 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Tradition 39(2), Summer 2005
  14. ^ Kutsama metni Sayılar 6:23-37 15 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'de bulunur.
  15. ^ Ezgiler Ezgisi 2:8-9 ile bağdaştırılır
  16. ^ İsrail dışında eğer bir bayram Şabat gününe geliyorsa bu kutsamanın yapılması cemaatten cemaate göre farklılıklar gösterir.
  17. ^ "Çıkış 13:13". 19 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2010. 
  18. ^ ""Preparing for Passover and the Seder," the Jewish Virtual Library". 27 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2010. 

Bibliyografi

  • Isaac Klein A Guide to Jewish Religious Practice, p. 387-388. (Conservative view prior to takkanah on Kohen marriages.)
  • Isaac Klein Responsa and Halakhic Studies, p. 22-26. (Conservative view prior to takkanah on Kohen marriages.)
  • K. Skorecki, S. Selig, S. Blazer, R. Bradman, N. Bradman, P. J. Waburton, M. Ismajlowicz, M. F. Hammer (1997). Y Chromosomes of Jewish Priests. Nature 385, 32. (Available online: DOI 4 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | Full text (HTML) | Full text (PDF)14 Nisan 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
  • Proceedings of the CJLS: 1927-1970, volume III, United Synagogue Book Service. (Conservative)
  • Mishnayoth:Seder Nashim. Translated and Annotated by Philip Blackman. Judaica Press Ltd., 2000. pp. 134–135

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yahudilik</span> tek tanrılı etnik bir İbrahimî din

Yahudilik, Yahudi milletinin kolektif inancını, kültürünü, hukukî kurallarını ve medeniyetini içeren etnik bir dindir. İlk İbrahimî din olmasının yanı sıra insanlık tarihindeki en eski dinler arasında da yer alan Yahudilik, monoteizm temelli dinlerin ilk örneğidir. Yahudilik, riayetkâr Yahudiler tarafından "Avraham'ın YHVH ile yaptıkları sözleşmenin bir ifadesi" olarak yorumlanır. Geniş metinleri ve uygulamaları, çeşitli teolojik pozisyonları ve örgütlenme biçimlerini kapsayan Yahudilik, bir İbrani felsefi görüşü olmakla birlikte aynı zamanda bir dünya görüşüdür. Torah, Tanah'ın bir parçasıdır ve Midraş ile Talmud gibi ikincil metinlerle birlikte temsil edilen tamamlayıcı bir sözlü geleneğin parçasıdır. Dünya çapındaki toplam 14 ila 15 milyon takipçisi ile Yahudilik, en büyük onuncu dindir.

<span class="mw-page-title-main">Sinagog</span> Musevi ibadethanesi

Sinagog veya havra, Yahudilik inancına inanan Yahudi ve Samirilerin ibadet etmek için gittikleri ibadethane.

<span class="mw-page-title-main">Kudüs Tapınağı</span>

Kudüs Tapınağı ya da Kutsal Tapınak, Kudüs'ün Eski Şehrindeki Moria Tepesi'nde bulunan ve Yahudilerce kutsal sayılan tapınak. Birinci Tapınak, Kral Süleyman tarafından M.Ö. 960 dolaylarında kurulmuş ve Nabukadnesar yönetimindeki Babilliler tarafından M.Ö. 586'da yıkılmıştır. İkinci Tapınak ise, M.Ö. 520 dolaylarında açılmış ve Titus tarafından yönetilen Romalılar tarafından 70'te yıkılmıştır.

Pidyon haben, ilk doğan erkek çocuğu Kudüs Tapınağı'ndaki görevlerinden azat etmek için çocuğu bir Kohen'den "kurtarmak" adına yapılan bir ayindir. Bugün Kudüs Tapınağı olmamasına rağmen bu ayin Tutucu ve Ortodoks Yahudiler tarafından hala icra edilir.

Şaloş Regalim, Üç Hac Festivali'dir. Antik İsrail ve Yehuda zamanında İsrailoğulları Tora'da emredildiği üzere Pesah, Şavuot ve Sukot bayramlarında Kudüs'e hacca giderlerdi. Kudüs'teki bu festivale katılanlar Kohen (rahip) önderliğinde Kudüs Tapınağında ibadet ederlerdi.

<span class="mw-page-title-main">Leviler</span> Antik kabile

Yahudilik geleneğine göre Levi kabilesi İsrailoğullarından Levi'nin soyundan gelenlere denir. İsrailoğulları Yeşu önderliğinde Kenan topraklarına girdiği zaman Levi kabilesine yönetmesi için toprak verilmedi, onun yerine şehirler takdis edildi çünkü "onların mirası İsrail'in Tanrısı Rab'bin kendisidir". Levi kabilesinin diğer İsrail kabileleri adına yaptıkları dini ve bazı politik görevleri vardı bunun karşılığında ise kendilerine Maaser Rişon ya da Levi vergisi denen aşar vergisi ödeniyordu.

Yahudilik binlerce yıla yayılmış bir din olup, bölgedeki Yahudi-merkezli dini grupların varlığı Nijerya'daki Yahudilikin tarihi varlığı konusunu tartışmaya açmıştır. Bu gruplar atalarının Bilad el-Sudan Yahudileri olduğunu ve yüzyıllar boyunca Yahudiliği icra ettiğini savunsa da daha yakın zamanda Avrupalı Hristiyanların buraya gelmesiyle halkın Yahudilikle tanışması ihtimaller arasındadır. Fakat Yahudi varlığının sebebi ne olursa olsun bu durum başta İsrail ve ABD olmak üzere dünya Yahudilerinin ilgisini çekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sukot</span>

Barakaların Festivali veya Çadırların Festivali olarak adlandırılan, Sukot, kutsal bir bayramdır ve Tişri ayının 15. günü kutlanır. Yahudilerin Kudüs’teki tapınağa hac ettikleri üç kutsal festivalden biridir

<span class="mw-page-title-main">Makkabiler</span> Yahudiyenin kontrolünü ele geçiren Yahudi asi savaşçı grubu

Makkabiler, Selevkos İmparatorluğu'na bağlı uydu devlet olan Yahudiye'nin kontrolünü eline geçiren Yahudi asi ordusudur. MÖ 164 ila MÖ 63 yılları arasında Haşmonayim hanedanlığı olarak Yahudilik dinini tekrar hayata geçirip İsrail Diyarının sınırlarını genişletti ve Helenizmin etkisini azalttı.

Elohist (E), belgesel hipotezde anlatılan Tora'nın dört kaynağından biridir. Kaynağın ismi Tanrı için kullanılan Elohim'den gelir. Tanrı, Yahvist (J) kaynağa kıyasla daha az insansıdır.

<span class="mw-page-title-main">Altın buzağı</span> Eski Ahitte bahsi geçen bir put

Altın buzağı, Eski Ahit'e göre, Musa Sina Dağı'na çıktığında isyan başlatan İsrailoğullarını memnun etmek için Samiri tarafından yapılmış bir puttur. Buzağı, Mısır'ın Tanrısının fizikselleştirilmiş haliydi, dolayısıyla hem puta tapıldığından hem de Tanrı görselleştirildiğinden çifte hata yapılmıştır. Çıkış 32:7-14 RAB Musa'ya, “Aşağı in” dedi, “Mısır'dan çıkardığın halkın baştan çıktı. Buyurduğum yoldan hemen saptılar. Kendilerine dökme bir buzağı yaparak önünde tapındılar, kurban kestiler. ‘Ey İsrailliler, sizi Mısır'dan çıkaran ilahınız budur!’ dediler.”RAB Musa'ya, “Bu halkın ne inatçı olduğunu biliyorum” dedi, “Şimdi bana engel olma, bırak öfkem alevlensin, onları yok edeyim. Sonra seni büyük bir ulus yapacağım.”Musa Tanrısı RAB'be yalvardı: “Ya RAB, niçin kendi halkına karşı öfken alevlensin? Onları Mısır'dan büyük kudretinle, güçlü elinle çıkardın. Neden Mısırlılar, ‘Tanrı kötü amaçla, dağlarda öldürmek, yeryüzünden silmek için onları Mısır'dan çıkardı’ desinler? Öfkelenme, vazgeç halkına yapacağın kötülükten.Kulların İbrahim'i, İshak'ı, İsrail'i anımsa. Onlara kendi üzerine ant içtin, ‘Soyunuzu gökteki yıldızlar kadar çoğaltacağım. Söz verdiğim bu ülkenin tümünü soyunuza vereceğim. Sonsuza dek onlara miras olacak’ dedin.” Böylece RAB halkına yapacağını söylediği kötülükten vazgeçti.

613 Mitsvot Musa'nın beş kitabı olan Tevrat'ta anlatılan, yapılması gereken kanuni, ahlaki ve ruhani uygulamalardır. Tevrat'taki bu kanun ilkeleri için bazen "bağlantılar" veya "emirler" (mitsvot) denip hepsine birden "Musa'nın kanunları", ya da kısaca "Kanun" denir. Mitsvot, İbranicede mitsva'nın çoğul halidir.

<span class="mw-page-title-main">Yahudilikte Yeruşalim</span> Yeruşalimin Yahudilikteki önemi

Yahudilikte Yeruşalim veya Yahudilikte Kudüs, MÖ 10. yüzyıldan beri Yahudilerin odağı ve ruhani merkezi olmuştur; 4 kutsal şehirden en kutsalıdır:

<span class="mw-page-title-main">Levi (Yakub'un oğlu)</span> Eski Ahit karakteri

Levi, Tekvin'e göre, Yakup ile Lea'nın üçüncü oğlu ve Levi kabilesinin kurucusudur; fakat Arthur Peake'in iddiasına göre, kabilenin diğer İsrail kabilelerine bağlılığını göstermek için sonradan eklenmiştir. Bazı dini ve siyasi ayrıcalıklar Levilere verilmişti ve Tevrat'ın ilk kaynakları olan Yahvist ve Elohist'e göre Levi rahip demek olup bir soyla ilgisi yoktur; bunun bir soy olarak gösterilmesi Ruhbani kaynağa ve Musa'nın kutsamasına rastlar; bunun amacı ruhban sınıfını farklı bir köke dayandırma çabasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bene Israel</span>

Bene Israel 19. yüzyılda batıdan Mumbai, Pune, Ahmedabad ve Karaçi şehirleri ve yakınlarına göç eden bir grup Yahudidir. Bene Israel alt kıtanın en kalabalık Yahudi nüfusunu oluşturur ve bu grup Pakistan Yahudilerini de teşkil eder. Bene Israel'in anadili Marathi'nin bir kolu olan Yahudi Marathi'dir. Bene Israel halkının çoğu İsrail'e göç etmiştir.

Korban veya Yahudilikte kurban, Tanah'ta anlatıldığı üzere Antik İsrail'de gerek hayvan gerekse diğer nesnelerin sunumuyla ilgili ibadetlere denir. Sunular, zevah denen hayvan sunuları, barış sunuları ve olah denen yakımlık sunular olmak üzere kategorilere ayrılır. İbranicede korban ismi, Tanah'ta tanımlanan ve emredilen çeşitli kurban usullerine verilen genel isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Şavuot</span>

Şavuot, Sivan ayının 6. günü kutlanan bir Yahudi bayramıdır. Genelde Mayıs ya da Haziran ayının ilk yarısına denk gelir. Şavuot, Tanrı’nın Sina Dağı’nda toplanan İsrail milletine Tevrat’ı vermesinin yıl dönümünü anar. Tevrat’ta Şavuot ve Tanrı’nın Tevrat’ı göndermesi arasındaki ilişki açık olmamasına rağmen, Şavuot, üç hac festivalinden biridir. Omer’in Sayılması’nın Sefirat ha Omersonuçlandığını gösterir. Şavuot’un tarihi direkt olarak Hamursuz Bayram’ıyla bağlantılıdır. Tevrat’ın verdiği talimata göre, yedi haftalık ‘Omer’in sayılması’ Şavuot ile sonuçlanır. Günleri ve haftaları saymak olan bu davranış, Tevrat’ın gönderilmesine duyulan şevki ve beklentiyi anlatır. Hamursuz Bayramı’nda Yahudiler, Firavun’un kölesi olmaktan kurtarıldı; Şavuot’ta ise bu millet, Tevrat’la birlikte, Tanrı’ya hizmet etmeye bağlanmış bir millet oldu. Şavuot, İsrailliler tarafından oldukça bilinen ve kutlanan bir festivalken, diaspora Yahudiler, bu festivali çok bilmezler. Yahudi kanunlarına göre, İsrail’de bir gün, diasporada iki gün olarak kutlanır. Reformist cemaatler bir gün olarak kutlar

<span class="mw-page-title-main">Yahudi sembolizmi</span> Yahudilikte kavramların simgeleri

Yahudi sembolizmi ele alındığında "sembol" için kullanılan İbranice kelime ot'tur. Erken Yahudilikte bu terim sadece işaretler için kullanılmakla kalmayıp, Tanrı ile insan arasındaki dini bağın sembolu olarak da kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Üçüncü Tapınak</span>

Üçüncü Tapınak veya Hezekiel Tapınağı, Hezekiel kitabında mimari olarak tasvir edilen tapınaktır. Hezekiel burası için, ebedi mabet ve Kudüs'te bulunan Tapınak Tepesi'ndeki İsrail'in Tanrısı'nın kalıcı mekanı demektedir.

Tanah'ta herem terimi, diğer anlamlarının yanı sıra, Tanrı'ya adanacak bir nesne ya da gayrimenkul için kullanılır ve Tanrı bir kohen'i bunu kabul eden aracı olarak yetkilendirir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.