İçeriğe atla

Koguryo

Koguryo
고구려 (高句麗)
Koguryo
MÖ 37-668 (705 Yıl Süren Kore Hanedanlığı ve Devleti)
476 yılı Koguryo sınırları
476 yılı Koguryo sınırları
BaşkentJolbon (MÖ 37-MS 3)
Gungnae (3-427)
Pyongyang (427-668)
Yaygın dil(ler)Koguryoca
HükûmetMonarşi
Kral 
• MÖ 37–MÖ 19
Dongmyeong
• 391–413
Büyük Gwanggaeto
• 413–490
Jangsu
• 590–618
Yeongyang
Tarihçe 
• Kuruluşu
MÖ 37
• Büyük Gwanggaeto kampanyaları
391 - 413
• Koguryo-Sui Savaşları
Goguryeo-Tang Savaşı
• Dağılışı
668 (705 Yıl Süren Kore Hanedanlığı ve Devleti)
Nüfus
• Sayılan
3.500.000

Goguryeo veya Koguryo (Korece: 고구려) eski bir Kore krallığıdır.[1] Günümüz Kore yarımadasında, Çin doğusunda güney Mançurya ve güney Rusya Denizi'nin kuzeyinde ve güneyinde bulunmuştur.

Kurucusu Jumong'dur. Kendisi efsanelere konu olmuş usta bir okçu ve savaşçıdır. Babasının adı Hemosu'dur. Damul Ordusu' nun komutanıdır. Kurduğu Goguryeo (Koguryo, Goguryo), bugünkü Kore'de 705 yıl boyunca hüküm sürmüştür ve Kore'nin en büyük krallığı olmuştur.

Baekje ve Silla, Goguryeo ile birlikte üç Kore krallıklarından biriydi. Goguryeo, Kore yarımadasındaki toplumlarının sayesinde Çin ve Japonya'da politik ve dışişleri ile ilgili büyük bir güç haline geldi.

12. yüzyılda yazılmış ve Kore tarihi ile ilgili bir taslak haline gelmiş olan Samguk Sagi'ye göre Goguryeo'nun MÖ 37 yılında Buyeo'lu bir prens olan Jumong tarafından kurulmuş olduğunu gösterir. MÖ 2. yüzyılda Han Hanedanı'nın baskısı ile Gojoseon Krallığı'nın tarih sahnesinden çekilmesiyle birlikte halkı çeşitli ülkelere ve kabilelere göç etmiştir. Jumong bu dağılan ve Han zulmünde kalan halkı birleştirip tek sancak altında toplamış, Mançurya ve Kuzey Kore'yi işgal etmiş, Goguryeo krallığını kurmuştur.

Goguryeo Kuzeydoğu Asya'da önemli bir bölgesel güç olmasından Tang Hanedanı ile rekabetine kadar geçen zamanda güçsüz ve bitkin bir krallık haline gelmiştir. Bununla birlikte 668 yılında Tang ve Silla ittifakıyla Goguryeo devrilmiş böylece tarih sahnesinden çekilmiştir. Goguryeo yenilgisinden sonra toprakları Tang Hanedanı, Silla ve Balhae arasında bölünmüştür. Goryeo, Goguryeo'nun devamı olarak bilinmektedir. Goryeo'nun kurucusu Taejo dur.

Kaynakça

  1. ^ Hoare, James (2020). Historical dictionary of the Republic of Korea (4. bas.). Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-1538119754. 

Ayrıca bakınız

Goguryeo Kral isimleri

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Güney Kore</span> Doğu Asyada bir ülke

Güney Kore, resmî adıyla Kore Cumhuriyeti, Doğu Asya'da Kore Yarımadası'nın güney kısmını oluşturan ve Kuzey Kore ile kara sınırını paylaşan, Doğu Asya'daki bir ülkedir. Kore adı, eskiden Doğu Asya'nın güçlü krallıklarından biri olan ve Büyük Gwanggaeto altında Kore Yarımadası, Mançurya'nın büyük bölümünü, Rus Uzak Doğusu ve İç Moğolistan'ın bazı bölgelerini yönetmiş olan Goguryeo'dan gelmektedir. Başkenti Seul, büyük bir küresel şehirdir ve Güney Kore'nin 51 milyondan fazla insanının yarısı, dünyanın dördüncü en büyük metropol ekonomisi olan Seul Ulusal Başkent Bölgesi'nde yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kore</span> Doğu Asyadaki bölge

Kore, Doğu Asya'da bir bölge. 1945'ten beri iki ayrı bağımsız devlete bölünmüş durumdadır: Kuzey Kore ve Güney Kore.

<span class="mw-page-title-main">MÖ 1. yüzyıl</span> yüzyıl

MÖ 1. yüzyıl, 1 Ocak MÖ 100 tarihinde başlayıp, 31 Aralık MÖ 1 tarihinde biter. Bu yüzyıl için alternatif bir isim ise MÖ son yüzyıldır. Bu MS/MÖ gösterimi 0 yılını içermez. Fakat bilimsel gösterim içerir ve eksi işaretini kullanır. Böylese 'MÖ 2' bilimsel gösterimde 'yıl -1' olur.

<span class="mw-page-title-main">Mançurya</span> Doğu Asyadaki coğrafi bir bölge

Mançurya, Doğu Asya'da bugünkü Çin'in kuzeydoğu bölgesi ve Rusya'nın Primorski bölgesini kapsayan tarihî bir bölge.

<span class="mw-page-title-main">Taejo (Koryo kralı)</span>

Taejo ya da doğum adıyla Wang Geon veya tam adıyla Taejo Wang Geon, Kore'de 10. ve 14. yüzyıllar arasında hüküm süren Koryo'nun kurucusudur.

Goguryeo Kralı Dongmyeong Seongwang, doğduğu isimle Jumong olarak bilinmekle birlikte, Kore'nin Üç Krallık Dönemi'nin kuzeydeki Goguryeo'nun kurucusudur. Gwanggaeto Dikilitaş'ında Chumowang olarak anılmaktadır. Üç Krallık Dönemi'nin andaçları Samguk Sagi ve Samguk Yusa'da, adı Jumong, soyadı Go olarak kaydedilmiştir. Samguk Sagi'de Chumo veya Sanghae olarak belirtilmiştir. Bu isim diğer kayıtlarda Chumong (추몽), Jungmo (중모) veya Domo (도모) olarak yer almıştır.

Muhteşem Kraliçe, Güney Kore televizyon kanalı MBC tarafından 2009 yılında yapılmış dizisi. Türkiye'de, 7 Aralık 2009'dan itibaren TRT 1'de yayınlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Silla</span> krallık

Silla Kore Yarımadası'nın güney ve orta kesimlerinde bulunmuş eski krallıklardan biridir. Silla, Baekje ve Goguryeo ile birlikte Üç Kore Krallığı'nı oluşturmuştur. Nüfusu 7. yüzyılda 894,680 iken 8. yüzyılda 2,000,000' a kadar çıktı. Resmî dili Şillaca idi. Öncülleri Jinhan konfederansı ve Gojoseon iken varisi Goryeo olmuştur. Bugünkü Kuzey Kore ve Güney Kore topraklarında yer almıştır.

Goguryeo-Tang Savaşı, Goguryeo, Tang İmparatorluğu ve Silla arasında 7. yüzyılda gerçekleşti. Tang'ın sayısız saldırılardan tükenen Goguryeo, Tang ve Silla saldırılarına yenik düşmüştür. Silla sonunda Kore Yarımadası'na hakim olmuştur. Goguryeo'nun Mançurya toprakları Tang ve Balhae olarak bölünmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Li Shimin</span>

Li Shimin, İmparator Taizong ya da Tai Tsung, 626-649 yılları arasında Çin imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">Kore çömlek ve porseleni</span>

Kore seramik tarihi, yaklaşık MÖ 8000 yıllarından itibaren en eski çömlek ile başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Asya tarihi</span> Kıta Tarihi

Asya tarihi, Asya'nın çeşitli bölgelerinde, merkezi Avrasya bozkırlarındaki duruma bağlı olarak daha fazla veya daha az bağlama sahip Doğu Asya, Güney Asya ve Orta Doğu'nun tarihi olarak görülebilir.

<span class="mw-page-title-main">Joseon Krallığı</span> 1392–1897 yıllarında geçen kore krallığı

Joseon Krallığı, 1392-1897 yılları arasında var olmuş bir Kore krallığıdır. Krallık General Yi Seong-gye tarafından kurulmuş olup modern Kore'nin bulunduğu yerde yaklaşık beş yüzyıl boyunca hüküm sürmüştür. İlk başlarda Kore, yeniden adlandırılmış ve başkent günümüzdeki Seul'e taşınmıştır. Krallığın doğal sınırları en kuzeydeki Yalu ve Tumen nehirlerine kadar genişlemiştir. En uzun Konfüçyüsçü hükümdarlığın yaşandığı hanedanlıktır. Krallık, sonraları Ming ve Çing hanedanlarının birer vasalı olarak sürdürmüş olup Birinci Çin-Japon Savaşı'nın ardından Ekim 1897 tarihinde Kore İmparatorluğu hâline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Çin tarihi</span> ulusal tarih

Çin tarihi, yazılı kaynaklara göre 3500 yıldan fazla geriye uzanmakta olup yazılı Çin tarihi ise MÖ 1500'lerde Shang Hanedanı döneminden başlamaktadır. Çin binlerce yıllık tarihi ile dünyanın en eski medeniyetlerinden biri ve uygarlığın beşiği olarak kabul edilmektedir. Çin uzun tarihi boyunca değişimli olarak birleşik bir devlet olarak veya birçok devlet halinde parçalanmış olarak varlığını sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Kore tarihi</span> Kore Yarımadasında Yaşanan Olaylar

Kore tarihi, Kore Yarımadası'nda var olan ve genellikle Kore olarak adlandırılan devletlerin tarihidir. Diğer Doğu Asya uygarlıkları gibi bir dizi dönemlere ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Silla</span>

Birleşik Silla veya Geç Silla, MS 668-935 yılları arasında Üç Kore Krallığı'ndan biri olan Silla Krallığı'nın Baekje'yi ve Koguryo'yu fethederek Kore Yarımadası'nın güney ve orta bölümünü birleştirdikten sonra kullanılan adıdır. Birleşik Silla, oldukça zengin bir ülke olup başkenti Gyeongju dünyanın dördüncü büyük kentiydi. Birleşik Silla, bölgede egemenlik kurmak için kuzeydeki Goguryeo-Mohe Krallığı olan Balhae ile mücadeleye girdi. Varlığı boyunca ülke entrika ve siyasi kargaşa yüzünden başta fethedilen Baekje ve Koguryo'daki isyancı gruplar tarafından sıkıştırıldı. Son kral Gyeongsun devleti yalnızca adıyla yönetti ve gelişen Goryeo'ya kraşı MS 935 yılında teslim olmasıyla hanedanı sona erdi.

Jolbon, Kore yarımadasının kuzeyinde bulunan Goguryeo Krallığı'nın başkentiydi. Jolbon'un modern Wunü Dağı,Liaoning'de olduğu düşünülüyor.

Tianmenling Savaşı veya Korecede Cheonmun-ryeong Savaşı, daha sonra Balhae'nin kurucusu olan Dae Jo-yeong ile Çin Tang hanedanı ve Wu Zhou hanedanı'nın bir Kitan komutanı olan Li Kaigu (李楷固) arasında yapılan bir savaştı.

Yeon Taejo (?-616?) Kral Pyeongwon ve Kral Yeongyang dönemlerinde Goguryeo'nun Magnijisiydi (Başbakan). Yeon Gaesomun'un babasıydı ve Mareşal Eulji Mundeok ile birlikte Sui Hanedanlığı'na karşı saldırgan bir tutum sergilediği bilinmektedir.

Yeon Jayu Goguryeo'nun zayıflama günlerinde Magniji (Başbakan) idi ve düşüşünden önce Dae Magniji ve Goguryeo'nun diktatörü olan Yeon Gaesomun'un büyükbabasıydı. Yeon Ja-yu, Yeon Gaesomun'un babası Yeon Taejo'nun babasıydı ve Ja-yu'dan sonra Magniji oldu. Tarihi kayıtlar onun yaşam tarihini veya Magniji olarak yaptıklarını vermemektedir.