Sodyum, periyodik cetvelde Na simgesi ile gösterilen ve atom numarası 11 olan element. Sodyum yumuşak ve kaygan bir metal olup alkali metaller grubuna aittir. Doğal bileşiklerin içinde bol miktarda bulunur. Yüksek oranda reaktiftir, sarı bir alevle yanar, su ile şiddetli reaksiyon verir ve havada hızla oksitlenir. Dolayısıyla, vazelin, gazyağı gibi hava ve su ile temasını kesecek bir ortamda saklanması gerekir.
Gübre, bitkinin beslenmesinde gerekli olan kimyasal elementleri sağlamak için toprağa ilave edilen herhangi bir madde.
Analjezik ya da ağrı kesici ağrıyı dindirmek ve analjeziye yol açmak için kullanılan her türlü ilaca verilen isimdir.
Narkotin (noskapin), Papaveraceae familyasına mensup bitkilerden elde edilen önemli bir analjezik etki göstermeyen bir opioid alkaloiddir. Analjezik etkisi morfinden çok azdır. Kayda değer analjezik özellikleri bulunmayan noskapin bağımlılık oluşturmaz. Papaverin gibi benzilizokinolinlerin bir üyesidir.
Öksürük ilacı öksürük ve öksürükle ilgili durumların tedavisinde kullanılan ilaçlara verilen isimdir. Öksürük ilaçları ikiye ayırılabilir: kuru öksürüklerin tedavisinde kullanılan öksürük dindirici antitussifler ve balgam üreten öksürüklerin tedavisinde kullanılan ekspektoranlar.
Panzehir, bir zehirin etkisini önleyen veya yok eden madde. Panzehirler ağız yoluyla zehirlenmelerde emilimi azaltmak amacıyla kullanılanlar ve kan dolaşımına çeşitli yollarla karışmış olan zehire karşı kullanılanlar olmak üzere iki büyük grupta toplanırlar.
Endorfin, Endorphin, vücutta bulunan morfin; opiat benzeri etki gösteren peptit yapıda hormonlardır. Hipofiz bezi ön lobu tarafından sentezlenir ve salgılanırlar. İnsan vücudunda ağrıyan dokularda ağrının azalması için beyin dokuları tarafından üretilen hormonlara verilen isimdir. Hormonun işlevi, ağrının şiddetini azaltmak ve vücuda daha az rahatsızlık vermesini sağlamak için sinirleri uyuşturmaktır. Endorfinlerin ağrı kesici etkisi morfinden yaklaşık 30 kat daha fazladır.
Afyon veya Afyon sakızı, haşhaş kapsüllerinin çizilmesiyle sızan, süte benzer özsuyunun toplanmasıyla elde edilen uyuşturucu madde.
Öfori, zevk veya heyecan ve yoğun refah ve mutluluk duygularının deneyimi veya etkisidir. Aerobik egzersiz, kahkaha, müzik dinlemek veya yapmak ve dans etmek gibi bazı doğal ödüller ve sosyal aktiviteler öfori durumuna neden olabilir. Öfori aynı zamanda mani gibi bazı nörolojik veya nöropsikiyatrik bozuklukların bir belirtisidir. Romantik aşk ve insan cinsel tepki döngüsünün bileşenleri de öforinin indüksiyonu ile ilişkilidir. Birçoğu bağımlılık yapan bazı ilaçlar, rekreasyonel kullanımlarını en azından kısmen motive eden öforiye neden olabilir.
Eroin yani diasetilmorfin (diamorfin), yarı-sentetik bir afyon alkaloidi türevidir.
Opioidler, haşhaş bitkisinde bulunan doğal maddelerden türetilen veya onları taklit eden bir ilaç sınıfıdır. Opioidler, ağrı kesici de dahil olmak üzere çeşitli etkiler üretmek için beyinde çalışır. Bir madde sınıfı olarak, morfin benzeri etkiler üretmek için opioid reseptörleri üzerinde etki gösterirler.
Morfin, çok etkili bir opiat ağrı kesici ilaç etken maddesidir, opioidlerin tipik aktif maddesidir ve bu grubun prototipidir. Ham afyonda %10-12 oranında mevcuttur. Molekül DSÖ'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.
Tebain (paramorfin) bir opiat alkaloiddir. Analjezik etkisi çok azdır. Buna karşılık çok zehirlidir. Afyonda yaklaşık %0,2-1 oranında bulunur. Zehirli olması nedeniyle ilaç olarak kullanılamaz. Ancak tıpta zehirsiz morfin türevlerinin sentezinde kullanılır. Bu yüzden önemlidir.
Narsein, izokinolin sınıfı bir alkaloiddir. Afyonda %0,2 oranında bulunan bir analjeziktir. Bu miktar ihtiyacı karşılamadığı için narsein, narkotin üzerinden elde edilir. Narkotin potasyum hidroksitli (KOH) ortamda metil klorür (CH3Cl) ile muamele edildiği zaman izokinolin ve ftalid halkasının açılması ve azotun metillendirilmesi ile narsein oluşur. Narsein molekülünde hem tersiyer amin grubu hem de karboksil grubu bulunduğundan hem asit hem de bazlarda çözünür. Alkollerle ester oluşturur. Sedatif tesiri morfinden daha azdır. Öksürük dindirici olarak kullanılır. Ergime noktası 170 oC'dir. Sistematik adı (IUPAC adı) 3,4,6'-trimetoksi-4',5'-metilendioksi-2'-(β-dimetilaminoetil)dezoksibenzoil-2-karboksilikasittir.
Metapon, 1948'de analjezik etkisi keşfedilmiş, hidromorfonun metillenmiş türevi olan bir opiat ilaçtır. Metaponun analgesik etkisi morfinden 3 kat fazla toksik etkisi ise morfinden azdır. Tedavi dozunun solunum merkezi üzerinde zararlı etkisi yoktur. Alışkanlık yapma özelliği morfinden azdır. Ağızdan alındığı zaman da analgesik tesiri kuvvetlidir. Tedavi dozu 5–10 mg'dır.
Petidin, hızlı ve etkin bir opioid analjezik ilaçtır. ABD ve Kanada'da genellikle Meperidin ya da ticarî adı olan Demerol olarak bilinir.
Methadon, tıpta doktor kontrolünde, kronik ağrıların yönetiminde ağrı kesici olarak ve narkotik bağımlılığı tedavisinde kullanılan bir sentetik opioiddir. 1937'de Almanya'da geliştirilmiştir. Methadonun fizyolojik tesiri her bakımdan morfine benzer. En önemli farkı analjezik tesirinin morfinden fazla, toksik tesirinin, bağımlılık yapma etkisinin ve solunum sistemi üzerine etkisinin morfinden az olmasıdır.Buna rağmen metadonda diğer opiyatlara benzer şekilde istismar potansiyeli taşır. Bu nedenle methadon morfinmanların tedavisinde morfin yerine başlangıçta ilaç olarak verilir. Molekül DSÖ'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.
Opiat, afyondan türetilen bir ilacı ifade etmek için farmakolojide klasik olarak kullanılan bir terimdir. Opioid, daha modern bir terimdir, hem doğal hem sentetik olarak, beyindeki opioid reseptörlere, bağlanan bütün maddeleri ifade etmek için kullanılır. Opiatlar doğal olarak afyon haşhaş bitkisi Papaver somniferum'da bulunan alkaloid bileşiklerdir. Afyon bitkisinde bulunan psikoaktif bileşikler arasında morfin, kodein ve tebain bulunur. Opiatlar orta ile yüksek kötüye kullanım potansiyeli olan ilaçlar olarak kabul edilir ve Amerika Birleşik Devletleri'nin Tek Düzenli Kontrollü Maddeler Yasası altında çeşitli "Madde Kontrol Programları" nda listelenmiştir.
Almanya'nın 1933 Machtergreifung'undan 1945 II. Dünya Savaşı'ndaki yenilgisine kadar Nazi kontrolünde olduğu dönem olan Üçüncü Reich'taki genel olarak hoşgörülü resmi uyuşturucu politikası, I. Dünya Savaşı'nın sonunda Alman monarşisinin dağılmasının ardından 1919'da kurulan Weimar hükümetinden miras kalmıştır.
Metil iyodür olarak da adlandırılan ve genellikle "MeI" olarak kısaltılan iyodometan, CH
3I formülüne sahip kimyasal bileşiktir. Yoğun, renksiz, uçucu bir sıvıdır. Kimyasal yapı açısından, metan molekülündeki bir hidrojen atomunun bir iyot atomu ile değiştirilmiş hâli olarak görülebilir. Pirinç tarlaları tarafından küçük miktarlarda doğal olarak salınır. Ayrıca, dünyanın ılıman okyanuslarında algler ve yosunlar tarafından yılda 214.000 tondan fazla olduğu tahmin edilen büyük miktarlarda ve karasal mantarlar ve bakteriler tarafından karada daha az miktarlarda üretilir. Organik sentezlerde metil gruplarının kaynağı olarak kullanılır.
