Kocacık - Turkipedia

Kocacık
Köy
Kocacık Коџаџик

Kocacık Kocacık’ın Kuzey Makedonya'daki konumu
Ülke	Kuzey Makedonya
Bölge	Güneybatı
Belediye	Merkez Jupa
Zaman dilimi	UTC+01.00 (OAS)
• Yaz (YSU)	UTC+02.00 (OAYS)
Alan kodu	(+389)
Plaka kodu	DB

Kocacık, (Makedonca: Коџаџик Kodžadžik okunuşu: Kocacik) Kuzey Makedonya'nın Debre yakınlarında Merkez Jupa’ya bağlı köy. Mustafa Kemal Atatürk’ün babası Ali Rıza Efendi’nin köyü olarak ünlenmiştir. Kocacık köyünde Ali Rıza Efendi’nin babası Kızıl Hafız Ahmet Efendi dünyaya gelmiştir.^[1] 2014 yılında TİKA (Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı) katkılarıyla köyde bir Ali Rıza Efendi anı evi yaptırılmış ve hizmete açılmıştır.^[2]

İsim anlamı

Yük taşımak için katır ve eşeklerin sırtlarındaki semerin arka bölümünde bulunan iki semer ağacının birleştiği bölümde özel yapılmış yükleri iplerle bağlamak için birbirine bakan iki hilal gibi yapılmış olan özel iki aygıta Taşeli’nde (Ermenek, Sarıveliler, Başyayla, Taşkent) “kocacık" denir.

Tarihçe

Köy, Osmanlı döneminde Manastır Vilayeti’nin Debre-i Bâlâ Sancağı’na bağlı olmuştur.^[3]

Kocacık Yörükleri

Kocacık Yörükleri, Orta Asya'dan gelerek Anadolu'da Aydın/Söke Bölgesinde yaşayan "Kızıloğuz" Türkmenlerindendir.^[] Atatürk'ün Dedesi Ahmet Efendi ve Amcası Hafız Mehmet Emin Efendi'nin taşıdıkları Kızıl lakabı da buradan gelmektedir. Kocacıklıların Balkanlar'a göçmeden önce Anadolu'da hangi bölgede oldukları ve geride kalan akrabaları ile ilgili arşiv kayıtları: Kocacık, Kocacıklı, Kocacıklu, Gocacık, Gocacıklı, Gocacıklu: Adana, Kars-ı-Meraş, Karahisar-ı-Şarki-Sancağı.^[4]

Karaman ili, Başyayla ve Sarıveliler ilçesi, Antalya ili Alanya ilçesi ve Konya ili Taşkent ilçesi arasında bulunan Barçın Yaylası'nda Kocacık Yörükleri vardır. Bunlar yazın Barçın'a gelip kışın Antalya ve Alanya'ya göç ederlerdi. Osmanlı Devleti'nin Kocacık Yörükleri Kanunnamesi (1584) tahrir defteri kayıtlarında da geçmektedir.

Novak köyü, Kocacık köyüne yakın 400 haneli 1600 nüfusa sahip bir Türk köyüdür. Kocacık'ın nüfusu, meydana gelen göçten dolayı bir hayli azalmıştır. Bugün Kocacık köyünün %80'inden fazlası Novak köylülerinden oluşan Türklerdir.^[]

Kızıllar

Bozok, Kayseri, Sivas, Akdağ, Adana, Maraş, Teke, Hamıd, Bolu, Tarsus, İçel, Karaman, Afyonkarahisar, Bolvadin, Dinar, Şark-i Karaağaç, Karaman, Çerkeş, Gümülcine, Dimetoka, Kavala Üsküp, Hezargrad (Niğbolu), Vardar, Selanik, Silistre, Ustruga, Ohri, Manastır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ "Numan Kartal, Atatürk ve Kocacık Türkleri, TC. Kültür Bakanlığı". 14 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2010.
^ "Makedonya'da Ali Rıza Efendi Anı Evi Hizmete Açıldı". TİKA. 2 Haziran 2014. 6 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2020.
^ Binbaşı M.Nasrullah; Kolağası M.Rüşdi; Mülazım M.Eşref, Osmanlı Atlası – XX. Yüzyıl Başları, OSAV, İstanbul, 2003
^ Başbakanlık Arşiv Belgelerine göre: Osmanlı İmparatorluğunda Oymak, Aşiret ve Cemaatler”, Tercüman Yay.1979

İlgili Araştırma Makaleleri

Zübeyde Hanım, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün annesi.

Ali Rıza, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün babası.

Ermenek, Karaman iline bağlı bir ilçedir. Kentin tarihteki adı Yunanca: Γερμανικόπολις Germenikopolis`tir. Kimi zamanlarda Ermenak olarak da anılan ilçe, Karamanoğulları Beyliği'ne başkentlik de yapmış olan ve nüfusunu Avşar Türkmenlerinin oluşturduğu önemli bir yerleşim iken, bu beyliğin yıkılması ve ardından gelen Osmanlı dönemiyle birlikte, Adana Eyaleti'ne bağlı İçel Sancağı'nın "Paşa Hassı" olarak yönetilmiştir. 1845 Yılında Konya Vilayeti'ne bağlı sancak merkezi olmuş, 1910 yılında ilçe yapılmış, önce Konya'ya sonra Mersin'e bağlanmıştır. Cumhuriyetin ilanı ile beraber yeniden Konya'ya bağlanmış, 1989'da Karaman'ın il olmasıyla Karaman'a bağlanmıştır.

Yörükler, göçebe olan, çoğunlukla Anadolu dağlarında ve kısmen Balkan Yarımadası'nda yaşayan Oğuz kökenli bir Türk alt grubudur. Balkanlar'daki Yörükler, Kuzey Makedonya'nın doğu kesimlerinden Bulgaristan, Yunanistan ve Güney Trakya'ya kadar geniş bir alana yayılmıştır. İsimleri, "yürümek" anlamına gelen "yürü" fiilinden türemiştir, yürük olarak da adlandırılırlar. Yörükler, diğer sancaklar gibi bir toprak birimi değil, Osmanlı İmparatorluğu'nun ayrı bir örgüt birimi olan Yörük Sancağına bağlıydı.

<span class="mw-page-title-main">Kâzım Dirik</span> Emekli Korgeneral, Trakya Ümmümi Müfettişliği ve İzmir valiliği yapmış bürokrat

Mehmet Kazım Dirik, Türk asker ve siyasetçi.

Sarıveliler, Karaman ilinin bir ilçesidir.

Ali Güler, Türk asker, tarihçi, yazar, akademisyen ve siyasetçi.

Pomaklar, başta Balkanlar'da Rodop Dağları, Kuzey Bulgaristan ile Aşağı Trakya, Makedonya, Batı Anadolu'da ve dünyanın değişik yerlerinde yaşayan, dilleri Slavca; çoğunluğu Müslüman kökenli olan bir halktır. Müslümanlığı seçen Bulgarlara da verilen bir isimdir.

Alanya, Türkiye'nin Akdeniz Bölgesi'ndeki Antalya iline bağlı bir turizm ilçesidir. İl merkezine uzaklığı 154 kilometredir. Türkiye'nin güney sahillerinde bulunan Alanya, 1.598,51 km²'lik bir alana sahiptir ve TÜİK nüfus verilerine göre 2022'de nüfusu 364.180 kişidir. Alanya ilçesi idari olarak Antalya iline bağlıdır, Alanya Belediyesi ve ilçesi de Antalya Büyükşehir Belediyesi sorumluluk alanına girmiştir. Alanya'ya 45 kilometre mesafede bulunan Alanya Gazipaşa Havalimanı 2012 yılında faaliyete geçmiştir.

Baştoklu, Ardahan ilinin Hanak ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Debre, Kuzey Makedonya</span>

Debre, Kuzey Makedonya'nın batısında, Arnavutluk sınırında bulunan bir belediye merkezidir.

Gostivar, Kuzey Makedonya'nın kuzeybatısında bulunan bir şehirdir. Ülkenin kuzeybatı kesiminde Kalkandelen'le beraber büyük yerleşim yerlerinden birisidir.

Taşkale, Karaman ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

Akmeşe, İzmit'te bir semt. Şehrin 30 kilometre kuzeydoğusunda yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Durallar, Kırcaali</span>

Durallar Bulgaristan'ın Kırcaali ilinin Ardino (Eğridere) ilçesine bağlı bir köyüdür.

Atatürk Evi Müzesi, Türkiye'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün 1881 yılında dünyaya geldiği yer olan ve bugün müze olarak kullanılan Selanik'teki evidir. Selanik Belediyesi, Türkiye’nin kuruluş yıldönümü vesilesiyle 1933’te evi satın alıp Mustafa Kemal Paşa’ya hediye etmeye karar vermiş; satın alma işlemleri tamamlanıp hediye edilmesi 1937’de gerçekleşebilen ev 1953’te müze olarak açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Türkmenleri</span> Anadoluda yaşamını sürdüren çoğunlukla Oğuz kökenli Türk halkları

Türkiye Türkmenleri ya da Anadolu Türkmenleri, Anadolu Oğuzları veya kısa söylenişiyle Türkmenler, Selçuklular döneminde Anadolu ve çevresinde Türkmeneli denen bölgelerde yerleşmeye başlayan, dilleri Türkiye Türkçesine bağlı Anadolu ağızları içinde ele alınan ve Türkiye Türklerini oluşturan Oğuz oymakları Müslüman olup, Hanefi Sünni ve Anadolu Aleviliği olarak görülür. Anadolu’nun Türkleşmesi sürecinde etkili olmuşlardır. Türkmen (تركمنلر) ve Yörük (يوروك) kelimeleri tarihî belgelerde eş anlamlı olarak da kullanılmıştır. Osmanlı arşiv belgelerinde, yerleşim durumuna ve şekline bağlı olarak köylü «Türk» olarak adlandırılırken, göçer veya yarı-göçer topluluklar «Türkmen» ya da «Yörük» tabiriyle anılmışlardır. Aşiretler, yerleşik veya konar-göçer olma durumlarına ve bulundukları bölgelere göre «Türkmen» ya da «Yörük» adını almışlardır. Kimilerine göre Kızılırmak'ın doğusundakilere Türkmen batısındakilere ise Yörük denir. Maraş ve çevresinde yaşayan Dulkadirli Türkmenleri için Osmanlı kaynaklarında hem Türkmen hem de Yörük tabiri birlikte kullanılmıştır. Etnik olarak akraba oldukları Türkmenistan Türkmenleri ile aynı adı taşıdıkları gibi kimi uruğ/oymak adları da ortaktır.

Menteşe Sancağı, Osmanlı Devleti zamanında günümüzdeki Muğla iline denk gelen sancak.

Büyükkarapınar, Karaman ilinin Başyayla ilçesine bağlı bir köydür.

Alaçam, Ardahan ilinin Hanak ilçesine bağlı bir mahalledir. Mahallenin eski adı Aşağıdikan'dır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.