Koş Ağaç - Turkipedia

Koş Ağaç (köy) Кош-Агаш / Koş-Agaş (Altay Türkçesi) Қош-Ағаш (Kazak Türkçesi)
köy
Кош-Агач (Rusça)

Ülke	Rusya
İdare
Nüfus 2013
• Toplam	8.325
Alan kodu	+7 38842

Koş Ağaç (Altay Türkçesi:Кош-Агаш, Kazak Türkçesi: Қош-Ағаш, Rusça: Кош-Агач) — Altay Cumhuriyetinde Koş Ağaç beldesinin merkezi olan köy.

Etimoloji

«Toponomiçeskom slovare Gornogo Altaya» (Dağ Altay toponomik sözlük) yazarı О. Т. Molçanovoy (1979), V. L. Popov seyahat notlarına dayanarak Kazak Türkçesini göz önüne alıp bu kelimeyi «Koş Ağaç» yani «Çift Ağaç» olarak açıklar. Günümüz Kazak Türkçesinde «Kos Agaş» (Кос Агаш) olup «Ağaçların perdesi» olarak İ.S. Tengerekov (1987)^[1] söyler. Koş!- Kazak Türkçesinde "hoşçakal, elveda!" Koş Ağaş - veda ağacı demektir. Bozkırdaki ağaca veda niteliği anlamı taşıdığını belirtenler olmuştur.

Din

Köyde cami ve kilise mevcuttur.

Etnik yapı

Tuva Cumhuriyeti ile Kazakistan arasında yer alan bu statejik yerde en etkin nüfus yapısı Kazak Türklerinindir. Kazakistan ve Tuva arasında zincirleme Türk Birliği'nin bir yapıtaşıdır. (Jana Avıl (Жаңа ауыл) — «Yeniköy») gibi köy yerleşimlerinin neredeyse tamamı Kazak Türklerindendir.

Arkeoloji

Koş Ağaç köyü ve çevresinde petroglifler, tarihi sanat eserleri vardır. 10 km ötedeki Taşanta köyünde de görülür.

Resimler

Türk atlısı İskitler devrine ait Pazırık kurganından tarihî eser.

Ayrıca bakınız

Ukok
Ukok yaylası

Kaynakça

^ "И.Тенгереков Комментарий на статью Н. Витовцева 01/03/2006". 19 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2014.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Koş Ağaç ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

Tuva Cumhuriyeti veya Tıva Cumhuriyeti ; Rusya Federasyonu’nda Güney Sibirya'da özerk bir Türk cumhuriyetidir. Tuva cumhuriyeti, adını, Türk halklarından biri olan Tuvalardan alır. Tıva Cumhuriyeti olarak da Türkiye Türkçesinde kullanımı vardır. Moğolistan'a komşu olan cumhuriyetin yüzölçümü 170.500 km²'dir. Nüfusu 313.612 kişidir. Konumu ise kuzeyinde Rusya Federasyonuna bağlı Krasnoyarsk Krayı, kuzeybatısında Hakas Özerk Cumhuriyeti, batısında Altay Özerk Cumhuriyeti, güneyinde Moğolistan, doğusunda Buryatya çevrelemiştir. Çevresindeki ülkelere göre Türk nüfusunun en yoğun olduğu Güney Sibirya ülkesidir.

Altay Krayı, Rusya'nın Sibirya Federal Bölgesi'nde yer alan ve Altay-Sayan Dağları bölgesinde Obi, Abakan-Yenisey civarında bulunan kraydır. Kuruluşu 28 Eylül 1937'dir.

Altay Cumhuriyeti, Rusya'nın en güneyinde yer alan, federasyona bağlı bir özerk cumhuriyet.

Sibirya Federal Bölgesi, Rusya'nın 8 federal bölgesinden biridir. Orta Asya'nın kuzeyinde yer alır. Yüzölçümü 5.114.800 km², 2002 sayımına göre nüfusu 20.062.938'dir. Bu bölgede Türk, Moğol gibi Rus olmayan özerk devletler olduğundan ve zengin yer altı kaynakları bulunduğundan Sibirya adı altında okrug oluşturularak bölgedeki Rus olmayan cumhuriyetlerin ayrılmasının önüne geçilmiştir.

Altay dağları, Orta ve Doğu Asya'da bulunan; Rusya, Çin, Moğolistan ve Kazakistan'ın birleştiği ve İrtiş ve Obi nehirlerinin kaynaklarının bulunduğu sıradağdır. Sıradağ, kuzeydoğuda Sayan Dağları ile birleşir ve güneydoğuda giderek alçalarak Gobi Çölü'nün yüksek platosuyla birleşir. Yaklaşık 45° ila 52° K ve yaklaşık 84° ila 99° D arasında uzanır.

Telengitler (Rusça: Теленги́ты ve телесы — Rusya'nın denetimindeki bir Türk ülkesi Altay Cumhuriyeti'nde yaşayan bir Güney Sibiryalı Türk halkıdır. Altay Türklerini oluşturuan topluluklar arasında geçer. Dilleri Altayca'nın bir lehçesidir.

Tuva kelimesi ile ilgili Tuva sayfasına da bakabilirsiniz. Tuva aşağıdaki anlamlara gelmektedir:

Altay İli, Çin Halk Cumhuriyeti'ne bağlı Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin kuzeyinde, İli Kazak Özerk İli toprakları içinde bir ildir.

Burçin İlçesi, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzeyinde, Altay İline bağlı bir ilçedir.

Bay-Tayga kojuun — Tıva Cumhuriyeti'nde bir (kojuun). Yönetim Merkezi — Teeli.

Tubalar dili, Türk Dili içinde Altay Cumhuriyetinde ve Dağlık Altayda, Altay krayda konuşulan Türkçedir. Kıpçak Türkçesi grubuna ait olduğu yönündeki tartışmalar devam etmektedir. Kazak Türkçesi ile de benzerlik göstermektedir. Ayrıca Tubalar dilinde Güney Altay ile ilgili ve Kuzey Altay'da bulunmayan özellikler vardır. Tubalar kendilerine Tuba ve Tuma demektedirler. Tubalar 1500 kişi kadardır. Konuşan sayısı ise çok düşüktür.

Ukok Yaylası veya Ükek Yaylası - Rusya Federasyonu, Altay Cumhuriyetinde Altay dağlarındaki bir yayla. Batısı Kazakistan ile sınırdır. Batıdan doğuya doğru 120 km'ye, güneyden kuzeye 65 km kadar bir alana yayılmıştır. Ükek yaylasının rakımı 2200–2600 m kadardır.

Möngün Tayga İli — Tuva Cumhuriyetinde belediye. Bölgenin idari merkezi — Mugur-Aksı.

Türk dili tarihi, çivi yazılı Sümerce tabletlerdeki alıntı kelimeler şeklinde bilinen ilk örneklerine rastlanan, coğrafya olarak Moğolistan ve Çin içlerinden Avrupa’nın ortalarına, Sibirya’dan Hindistan ve Kuzey Afrika sahasına kadar yayılmış olan Türk dilinin tarihidir. Günümüzde Asya ve Avrupa kıtalarında konuşulan ve yazılan Türk yazı dilleri ve bunların ağızlarının tarihî süreçlerini kapsar.

Ulagan bölgesi — Altay Cumhuriyetinin idari birimi.

Koş Ağaç ilçesi, Rusya'da Altay Cumhuriyeti güney kesiminde Koşağaç rayonu adıyla oluşturulmuş ilçe.

Koş Ağaç kır yerleşimi — Rusya'da Altay Cumhuriyeti güney kesiminde Koşağaç rayonuna bağlı belediyeye sahip kır yerleşimi.

Çagan Uzun kır yerleşimi — Rusya'da Altay Cumhuriyeti güney kesiminde Koşağaç rayonuna bağlı belediyeye sahip kır yerleşimi.

Kuray kır yerleşimi — Rusya'da Altay Cumhuriyeti güney kesiminde Koşağaç rayonuna bağlı belediyeye sahip kır yerleşimi.

Yasatır kır yerleşimi — Rusya'da Altay Cumhuriyeti güney kesiminde Koşağaç rayonuna bağlı belediyeye sahip kır yerleşimi.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.