İçeriğe atla

Knoop sertlik deneyi

Knoop sertlik deneyinde kullanılan piramidal elmas ucun açıları

Knoop sertlik deneyi, Vickers sertlik deneyinin bir alternatifi olan bir mikro sertlik deneyidir. Özellikle gevrek malzemeler (seramikler gibi) veya ince levhalar için kullanılan, küçük izlerin oluştuğu mekanik bir sertlik deneyidir.[1] Piramidal bir elmas uç, belirli bir bekleme süresi boyunca bilinen bir yük ile test malzemesinin parlatılmış yüzeyine bastırılır ve elde edilen iz bir mikroskop kullanılarak ölçülür. Bu batıcı ucun geometrisi, uzunluk-genişlik oranı 7:1 olan genişletilmiş bir piramittir ve ilgili yüzey açıları uzun kenar için 172° derece ve kısa kenar için 130° derecedir. Oluşan izin yaklaşık olarak batma derinliğinin uzun köşegenin uzunluğuna oranı 1/30 kadardır.[2]

Tarihçe

Knoop sertlik deneyi, 1939 yılında Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Standartlar Bürosu'ndaki (şimdi NIST) Frederick Knoop ve meslektaşları tarafından vickers testine alternatif olarak geliştirildi ve ASTM E384 standardı tarafından tanımlandı.

Testin Uygulanışı

Knoop testi, Vickers testiyle aynı şekilde ve aynı test cihazıyla yapılır. Ancak, yalnızca kullanılan batıcı ucun geometrisi farklıdır. Knoop sertliği şu şekilde hesaplanır:

L = Oluşan izin uzun köşegen uzunluğu
Cp = Oluşan izin şekliyle ilgili düzeltme faktörü, ideal olarak 0,070279
P = Yük

HK (İngilizce: Hardness Knoop; Türkçe: Knoop sertliği) sembolü 1960'ların başında benimsenirken diğer terimler; örneğin, HKN veya KHN artık kullanılmamaktadır ve kullanılmamalıdır.[3] Knoop sertliği, Vickers sertliği ile aynı şekilde ifade edilir; yani "375 HK300", 300 gf'lik bir yükün 375'lik bir Knoop sertliği ürettiği anlamına gelir.

HK değerleri, kgf·mm−2'nin geleneksel birimlerinde belirtildiğinde genel olarak 100 ila 1000 aralığında değerler alır. Bunun yerine bazen SI birimi paskal kullanılacağı zaman [1 kgf·mm−2 = 9,80665 MPa] dönüştürmesi yapılır.

Knoop değerleri

Mohs ve Knoop ölçeklerinin karşılaştırılması

Testin avantajları, sadece çok küçük bir malzeme numunesinin gerekli olması ve çok çeşitli test kuvvetleri için geçerli olmasıdır. Başlıca dezavantajları, oluşan izi ölçmek için mikroskop kullanmanın zorluğu (0,5 mikrometre hassasiyetle) ve numuneyi hazırlamak ve uygulamak için gereken süredir. Yük, sıcaklık ve ortam gibi değişkenler, ayrıntılı olarak incelenen bu prosedürü etkileyebilir.

Örnek Değerler
MalzemeHK
Diş kemiği68
Altın folyo69
Diş minesi343
Kuartz820
Silikon karbür2480
Elmas7000

Standartlar

Ayrıca bakınız

  • Rockwell sertlik deneyi
  • Vickers sertlik deneyi
  • Brinell sertlik deneyi
  • Mohs sertlik ölçeği

Kaynakça

  1. ^ "Mikro Sertlik Deneyi" (PDF). 13 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Temmuz 2023. 
  2. ^ "SERTLİK DENEY FÖYÜ" (PDF). BARTIN ÜNİVERSİTES MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ ve MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 13 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Temmuz 2023. 
  3. ^ "Microindentation Hardness Testing" (PDF). 17 Kasım 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kuvars</span> saf silisyum dioksit (SiO2) kristallerine verilen ad

Kuvars, oldukça saf silisyum dioksit (SiO2) kristallerine verilen addır. Silisyum ve oksijen atomlarından oluşan sert, kristalli bir mineraldir. Birçoğu yarı değerli taşlar olan birçok farklı kuvars çeşidi vardır. Antik çağlardan beri, kuvars çeşitleri, özellikle Avrasya'da mücevher ve sert taş oymalarının yapımında en çok kullanılan mineraller olmuştur.

"International Organization for Standardization" İngilizce açılımı kısaltılınca "ISO", Fransızca da Organisation internationale de normalisation kısaltılırsa "OIN" olmasından dolayı yunanca "eşit" anlamına gelen "isos" tan türetilerek şu an kullanılan "ISO" olarak adlandırılmıştır. Uluslararası alanda uygulanacak kalite sistem standardı çalışmaları ilk kez merkezi Cenevre'de olan Uluslararası Standartlar Organizasyonu ISO (standart) tarafından başlatılmıştır. ISO (standart), 23 Şubat 1947 tarihinde kurulmuş olup, 135 üye ülkeden oluşmaktadır. Her ülkeden bir üye bulunmaktadır ve her üye eşit oy hakkına sahiptir. Bu amaçla ISO (standart)'nun aktif üyeleri olan ABD, İngiltere, Kanada tarafından bu çalışmaları yürütmek üzere Teknik Komite oluşturulmuştur. Bu komitenin çalışmaları sonucu ISO 9000 Kalite Sistem Standartları Mart 1987'de yayınlanmış ve birçok ülke tarafından benimsenerek uygulamaya geçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tantal</span> 73 atom numaralı kimyasal element

Tantal, sembolü Ta, atom numarası 73, atom ağırlığı 180,88, yoğunluğu 16,6 olan, 3017 °C'de eriyen ve siyah toz durumunda elde edilen nadir bir kimyasal element’tir. Tantal, korozyona karşı çok dayanıklı, çok sert, sünek, parlak, mavi-gri bir geçiş metalidir.

<span class="mw-page-title-main">Heckler & Koch HK416</span>

HK416, Heckler & Koch tarafından üretilen ve M4'ü baz alarak ürettiği bir silahtır. Heckler & Koch ürettiği silahı HKM4 olarak adlandırmak istese de Colt buna karşı çıkmış ve dava açmıştır. Bunun üzerine Heckler & Koch silahın adını HK416 olarak değiştirmiştir. Silah tam haliyle satın alınabildiği gibi, sadece üst kısım olarak da alınabilir ve bu üst parça herhangi bir tip AR-15 alt parçayla birleştirilebilir.

<span class="mw-page-title-main">76-mm tümen topu M1936 (F-22)</span>

76-mm tümen topu model 1936 (F-22) SSCB tarafından geliştirilen II. Dünya Savaşı sırasında Kızıl Ordu tarafından 1936 yılından itibaren kullanılan bir top türüydü. Bu top SSCB ile Japonya arasındaki Uzak Doğu cephesinde, Kış Savaşında ve Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında kullanılmıştır. Birçok F-22 topu Nazi Almanyası ordusu Wehrmacht tarafından savaşın ilk yıllarında ganimet olarak alınmış geliştirilerek Sovyet kuvvetlerine karşı kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bor</span> sembolü B ve atom numarası 5 olan kimyasal element

Bor simgesi B ve atom numarası 5 olan kimyasal elementtir. Kristal formunda kırılgan, koyu, parlak bir metaloid; amorf formunda kahverengi bir tozdur. Bor grubunun en hafif elementidir, kovalent bağlar oluşturan üç değerlik elektronuna sahiptir, bu da borik asit, mineral sodyum borat, bor karbür ve bor nitrür gibi ultra sert bor kristallerini açıklar.

<span class="mw-page-title-main">Sertlik</span>

Sertlik, bir malzemenin aşınma, çizilme, delinme ve kesilme gibi plastik deformasyonlara karşı gösterdiği direnç olarak tanımlanabilir. Malzemenin sertliği süneklik, mukavemet ve tokluk gibi diğer mekanik özellikleriyle ilişkilidir. Dolayısıyla malzemenin sertliğinin ölçülmesiyle malzemenin mukavemet değeri hakkında bilgi sahibi olunabilir.

Fotoelastisite

Fotoelastisite, inşaat yapılarının ve taşıyıcı sistemlerin yük altında gösterdikleri mukavemet ve tepkinin sayısal olarak ölçülebilmesine imkan sağlayan optik bir ölçüm yöntemidir. Metot, çoğunlukla metotların çok karmaşıklaşıp kullanılması zorlaştığında tercih edilmektedir. Diğer analitik gerilim tespit metotlarına nazaran, fotoelastisite materyal içerisinde aniden oluşan süreksizlik etrafında bile tam olarak doğru gerilim dağılımını göstermektedir. Maddelerin kritik gerilim noktalarının tespitinde ve düzensiz geometrik düzlemlerde stres konsantrasyonu tespitinde önemli bir rol almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Eddy akımı</span>

Eddy akımı Faraday’ın indüksiyon kanunundan dolayı, manyetik alan değiştiğinde iletkenlerin içerisinde oluşan çembersel elektrik akımıdır. Eddy akımı kapalı bir döngünün içerisinde, manyetik alana dik düzlemlerde akar. Sabit bir iletkenin içerisinde; AC elektromıknatıs veya trafo kullanılarak oluşturulmuş, zamana bağlı değişen bir manyetik alan ile veya sabit bir mıknatısa göre hareketli bir iletken ile oluşturulabilirler. Belirli bir çerçeve içerisinde oluşan akımın büyüklüğü; manyetik alanın büyüklüğü, çerçevenin alanı, çerçevenin içerisinde oluşmuş manyetik akının anlık değişim miktarı ile doğru, üzerinde aktığı maddenin iç direnciyle ters orantılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Evrak imha makinesi</span> Kağıdı parçalara bölmek için kullanılan alet

Evrak imha makinesi, kağıtları şeritlere veya ince parçacıklara bölmekde kullanılan bir makine'dir. Kamu kurumları, işletmeler ve özel kişiler tarafından özel, gizli veya başka türlü duyarlı belgeleri yok etmek için bu makineleri kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Bor karbür</span> çok sert ve kovalent malzeme

Bor karbür (B4C), çok sert bir bor-karbon seramik ve kovalent malzemedir. Madde tank zırhı, kurşun geçirmez yelekler, motor sabotaj tozlarının içinde olduğu çok sayıda endüstriyel uygulama alanına sahiptir. Vickers sertliği 30 GPa'dan fazla olan bor karbür, kübik bor nitrür ve elmasın ardından bilinen en sert malzemelerden biridir. Seramiğin yoğunluğu 2,52 g/cm³, molar kütlesi 55,255 g/mol, kaynama noktası 3.500 °C, PubChem Bileşik Kimlik Numarası ise 123279'dur.Türk Kara Kuvvetlerine Giren Altay Tankı'nın Zırhıda Bir Karbür'dür.

<span class="mw-page-title-main">Tane boyu</span>

Tane boyutu münferit tortu tanelerinin çapı veya kırıntılı kayaçlardaki lithified parçacıklardır. Terim ayrıca diğer zerre şekilli malzemelere de uygulanabilecektir. Bu, bir parçacık veya tahıl içindeki tek bir kristalin boyutunu ifade eden kristalit boyutundan farklıdır. Tek bir tane birkaç kristalden oluşabilir. Granül malzeme çok küçük kolloidal parçacıklardan kil, silt, kum, çakıl ve parke taşlarından kayalara kadar değişebilir.

pH metre

pH ölçer veya pH metre, su esaslı çözeltilerdeki hidrojen iyonu aktivitesini ölçen, asitliğini veya pH olarak ifade edilen bazikliğini gösteren bilimsel bir cihazdır. PH ölçer bir pH elektroduyla referans bir elektrot arasındaki elektrik potansiyeli farkını ölçer ve bu nedenle pH ölçer bazen "potansiyometrik pH ölçer" olarak adlandırılır. Elektrik potansiyelindeki fark çözeltinin asitliği veya pH'ı ile ilgilidir. PH ölçer, laboratuvar deneylerinden kalite kontrolüne kadar birçok uygulamada kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Rolls-Royce Nene</span> uçak motoru

Rolls-Royce RB.41 Nene, 1940'ların İngiliz santrifüj kompresörlü turbojet motorudur. Nene ölçeklendirilmiş bir Rolls-Royce Derwent yerine 5.000 lbf tasarım hedefi ile tamamıyla bir yeniden tasarımdı ve bu da onu çağının en güçlü motoru yapıyor. Rolls-Royce'un üretime giren üçüncü jet motoruydu ve ilk olarak tasarımın başlamasından itibaren 6 aydan daha kısa bir sürede çalıştı. Adını, şirketin jet motorlarına nehirlerden sonra isim verme geleneği doğrultusunda Nene Nehri'nden almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Elektrokaplama</span>

Elektrokaplama katı bir alt tabaka üzerinde o metalin katyonlarının doğrudan bir elektrik akımı vasıtasıyla indirgenmesi yoluyla metal kaplama yapan işlemlerin genel adıdır. Kaplanacak kısım elektrolitik hücrenin katodu görevi görür; elektrolit, kaplanacak metal tuzunun çözeltisidir; ve anot genellikle ya o metalin külçesi veya bazı etkisiz iletken malzemelerdir. Akım harici bir güç kaynağı tarafından sağlanır.

<span class="mw-page-title-main">Jet yakıtı</span>

Jet yakıtı veya havacılık türbin yakıtı, gaz türbinli motorlarla çalışan uçaklarda kullanılmak üzere tasarlanmış bir tür havacılık yakıtıdır. Rengi şeffaf ila saman rengindedir. Ticari havacılık için en yaygın kullanılan türleri, standart uluslararası talebe göre üretilen Jet A ve Jet A-1'dir. Sivil türbin motorlu havacılıkta yaygın olarak kullanılan diğer jet yakıtı ise, çoğunlukla yüksek soğuk hava performansı için tercih edilen Jet B'dir.

Metrolojide ölçüm belirsizliği, ölçülen bir niceliğe atfedilen değerlerin istatistiksel dağılımının ifadesidir. Tüm ölçümler belirsizliğe tabidir ve bir ölçüm sonucu yalnızca standart sapma gibi bir belirsizliğin gösterilmesiyle tamamlanır. Uluslararası anlaşmaya göre, bu belirsizliğin olasılıksal bir temeli vardır ve söz konusu değerin eksik bilgisini yansıtır. Negatif olmayan, pozitif bir parametredir.

<span class="mw-page-title-main">Su sertliği</span>

Suyun sertliği veya sert su, yüksek mineral içeriğine sahip sudur. Suyun sertliği, büyük ölçüde kalsiyum ve magnezyum karbonatlar, bikarbonatlar ve sülfatlardan oluşan kireç taşı veya alçıtaşı birikintilerinden su sızdığında oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Brinell sertliği</span> Brinell sertlik ölçeği

Brinell sertlik ölçeği, çapı bilinen çelik veya tungsten karbürden yapılmış bir bilyenin belirli bir yük ve süre ile malzeme yüzeyine bastırılarak malzeme yüzeyinde oluşan izin çapının ölçülmesine dayanan bir sertlik ölçme yöntemidir.

<span class="mw-page-title-main">Rockwell sertliği</span>

Rockwell sertlik deneyi, bir malzemenin batma derinliğine dayanan birimsiz bir sertlik ölçeği olup en yaygın olarak kullanılan sertlik ölçeğidir. Batıcı uç olarak; bilye uç veya çok sert malzemelerin ölçümünde kullanılan 120° uç açılı elmas koni batıcı uç ile sertlik ölçülür. Rockwell testinde, numuneye önce bir ön yük uygulanır ardından ana yük uygulanır ve yükü serbest bıraktıktan sonra batma derinliği ölçülür. Kullanılan batıcı ucun türü HRA, HRB, HRC, vb. skalalarla kaydedilen birimsiz bir sayıdır ve son harf ilgili Rockwell ölçeğidir.