İçeriğe atla

Kmer Cumhuriyeti

Kmer Cumhuriyeti
(Kmerce):សាធារណរដ្ឋខ្មែរ
Kmer Cumhuriyeti bayrağı
Bayrak
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
Slogan
(Kmerce):សេរីភាព សមភាព ភាតរភាព វឌ្ឍនភាព និងសុភមង្គល "Özgürlük, Eşitlik, Kardeşlik, İlerleme ve Mutluluk"
Kmer Cumhuriyeti haritadaki konumu
BaşkentPhnom Penh
Etnik gruplar
Kmerler ve Çamlar
Resmî din
Budizm (İslam'da yaygındı ama resmi din değildi)
HükûmetCumhuriyet
Yasama organıMeclis
Yüzölçümü
• Toplam
181,035 km2
Nüfus
• Sayılan
7,952,000
Para birimiRiel
Öncüller
Ardıllar
Kamboçya
Demokratik Kampuçya

Kmer Cumhuriyeti, 9 Ekim 1970'te resmi olarak ilan edildi. Kmer Cumhuriyeti, General Lon Nol ve Prens Sisowath Sirik Matak tarafından yönetildi.

Kmer Cumhuriyeti 1970'teki darbeden sonra ilan edildi. Darbenin ana nedenleri, Kral Norodom Sihanuk'un Kuzey Vietnamlıların Kamboçya sınırları içindeki faaliyetlerine tolerans göstermesi ve ağır silahlı Vietnam Komünist birliklerinin doğu Kamboçya'nın geniş bölgelerini fiilen kontrol etmesine izin vermesiydi. Bir diğer önemli faktör, Sihanuk'un tarafsızlığı sürdürme politikalarının dolaylı bir sonucu olan Kamboçya ekonomisinin korkunç durumuydu.

Sihanuk'un tahtan feragat etmesiyle, mevcut Kamboçya Krallığı bir cumhuriyet haline geldi. Yeni rejim Sihanuk'un Kuzey Vietnam rejimi ve Viet Cong ile gizli işbirliği dönemini sona erdirdi ve devam eden İkinci Çinhindi Savaşı'nda Kamboçya'yı Güney Vietnam ile uyumlu hale getirdi. Kmer Cumhuriyeti Sihanouk ve kraliyet destekçilerinin organizasyonu olan Kamboçya Ulusal Birliği Kraliyet Hükümeti ve Kızıl Kmerlerin partisi Kamboçya Komünist Partisi arasında kurulmuş bir ittifak olan Kamboçya Ulusal Birleşik Cephesi 'ne (Front uni national de Kampuchea, FUNK) karşı savaştı. Ayaklanma hem Vietnam Halk Kara Kuvvetleri hem de Vietkong tarafından desteklendi.

Amerika Birleşik Devletleri'nin büyük miktarlarda askeri ve mali yardımına rağmen, Kmer Ulusal Silahlı Kuvvetleri (Forces armées nationales khmères veya FANK) yetersiz eğitilmişti ve Kızıl Kmerlere, tahtan indirilince yeniden tahta çıkmak için saf değiştiren Norodom Sihanouk'un güçlerine ve Kızıl Kmerlerin koruyucusu olan komunist Kuzey Vietnam'a karşı yenildi. Cumhuriyet 17 Nisan 1975'te, Kızıl Kmerler ve Vietnam Halk Kara Kuvvetleri, Phnom Penh'i alınca resmi olarak dağıldı ve Vietnam desteğiyle Demokratik Kampuçya kuruldu.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kamboçya</span> Güneydoğu Asyada bir ülke

Kamboçya, resmî adıyla Kamboçya Krallığı, Güneydoğu Asya anakarasının güneyinde yer alan bir ülkedir. 181,035 km² alana yayılan ülke, kuzeybatıda Tayland, kuzeydoğuda Laos, doğuda Vietnam ve güneybatıda Tayland Körfezi ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Pol Pot</span> Kızıl Kmerler gerilla teşkilatının kurucusu, diktatör

Pol Pot, asıl adı ile Saloth Sar, Kızıl Kmerler adlı komünist gerilla teşkilatının kurucusudur. İşçi sınıfına muhalif oldukları iddiasıyla eğitimli kesime yapılan katliamlarla ve tarım sosyalizmi üzerine kurulu bir devlet yaratmak istemesiyle bilinir. Pol Pot, Kamboçya'yı tek partili komünist bir devlete dönüştürdü ve ardından 1976 ilâ 1979 yıllarında Kamboçya'nın başbakanlığını yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl Kmerler</span> komünist silahlı örgüt

Kızıl Kmerler, Kamboçya'da gerilla savaşıyla iktidarı ele geçirerek 1975-79 arasında ülkeyi yöneten kısmen Maocu, radikal devrimci hareket. Hareketin kurucusu ve önderi Pol Pot'tur. Pol Pot aynı zamanda Demokratik Kampuçyanın kurucularındandır ve Kızıl Kmerler Demokratik Kampuçyanın silahlı kuvvetleridir. 1967'de, Kamboçya Komünist Partisi'nin silahlı kolu olarak kurulduğu kabul edilir. Yaklaşık olarak 1,5 ila 2 milyon insanın ölümü ile sonuçlanan Kamboçya soykırımından sorumludurlar.

<span class="mw-page-title-main">Norodom Sihanuk</span>

Norodom Sihanuk, 1941-1955 ve 1993-2004 yılları arasında iki defa Kamboçya Kralı olarak tahtta kalmıştır. 7 Ekim 2004 yılında tahtı kendi isteğiyle oğlu Norodom Sihamoni'ye devretmiştir. Tahta ilk çıkışından itibaren ‘Baba-Kral’ olarak bilinmekteydi. Uzun kariyeri boyunca Kamboçya'yı çeşitli unvanlar ile yönetti, Kamboçya'nın hem Kralı hem de Başbakanı olarak görev yaptı. Sihanuk'un yaşamı boyunca Kamboçya, Fransız sömürge yönetimi, bağımsız krallık (1953–1970), cumhuriyet (1970–1975), Kızıl Kmer rejimi (1975–1979), komünist bir rejim (1979–1989), bir eyalet (1989–1993) ve yine krallık rejimlerini yaşamıştı.

<span class="mw-page-title-main">Kampuçya Halk Cumhuriyeti</span> 1979 - 1993 yılları arasında var olan devlet

Kampuçya Halk Cumhuriyeti (1979-1989), Kampuçya Devleti (1989-1993), Demokratik Kampuçya'nın yıkılışı ve Pol Pot hükûmetinin devrilişinden sonra Vietnam'ın desteğiyle kurulan, 1979 - 1989 yılları arasında var olan devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Kamboçya Soykırımı</span> Kamboçyada 1975 ve 1979 yılları arasında Pol Pot liderliğindeki Kızıl Kmerler tarafından gerçekleştirilmiş soykırım

Kamboçya Soykırımı, Kampuçya Komünist Partisi Genel Sekreteri Pol Pot liderliğindeki Kızıl Kmerler tarafından Kamboçya vatandaşlarına sistematik olarak zulmedilmesi ve öldürülmesidir. Pol Pot, Kamboçya'yı radikal bir şekilde tamamen kendine yeterli tarımsal sosyalist bir topluma doğru itti. Bu, 1975'ten 1979'a kadar 1,5 ila 2 milyon insanın ölümüyle sonuçlandı ki bu rakam Kamboçya'nın 1975'teki nüfusunun neredeyse dörtte biri kadardı.

Halk ordusu şu anlamlara gelebilir:

Kamboçya-Vietnam Savaşı, 1977 ile 1991 yılları arasında Pol Pot idaresindeki Kamboçya ile Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti arasında gerçekleşen savaştır. Savaşı Vietnam ile Vietnam yanlısı komünistler olan Kamboçya Ulusal Kurtuluş Birleşik Cephesi kazandı. Kamboçya'yı 13 günde tamamıyla ele geçiren Vietnam, ülkede gerçekleşen soykırımı sonlandırdı. Pol Pot liderliğindeki Kızıl Kmerler'in kurduğu Demokratik Kampuçya'yı yıkarak Kamboçya Halk Cumhuriyeti'ni kurdu. Bunun üzerine Kızıl Kmerler, Çin ve Amerika'dan aldığı destekle savaşı gerilla savaşına dönüştürerek çatışmaları 1991 yıllarına kadar devam ettirdi. Kızıl Kmerler'i destekleyen Çin ve Tayland, Kamboçya'yı işgal eden Vietnam ile sınır çatışmaları yaşadı.

<span class="mw-page-title-main">Kamboçya İç Savaşı</span>

Kamboçya İç Savaşı, Komünist Kuzey Vietnam tarafından desteklenen Demokratik Kampuçya ve 1967-1970 arası monarşiye 1970-1975 arasında Kmer Cumhuriyeti arasında cereyan eden bir iç savaştı.

<span class="mw-page-title-main">Kamboçya Devrimci Ordusu</span>

Kamboçya Devrimci Ordusu, Pol Pot liderliğindeki Demokratik Kampuçya'nın resmî silahlı kuvvetleri. Aynı zamanda Kamboçya Komünist Partisi'nin silahlı kanadıdır.

Sisowath Monivong, . 1927'den, öldüğü 1941 yılına kadar Fransa himayesindeki Kamboçya'nın krallığını yapan kişi. Şair kral Ang Duong'un torunu, Norodom Sihanouk'un büyükbabası ve şimdiki kral Norodom Sihamoni'nin büyük büyükbabası.

<span class="mw-page-title-main">Kral Sisowath</span> 1904ten 1927ye kadar Kamboçya Kralı

Sisowath' ; 7 Eylül 1840 – 9 Ağustos 1927) 1904 yılından öldüğü 1927 yılına kadar Kamboçya Kralı. Kral Ang Duong'un oğlu, Prens Si Votha ve Kral Norodom'un üvey kardeşi.

<span class="mw-page-title-main">Kamboçya Kraliyet Jandarması</span>

Kamboçya Kraliyet Jandarması, 1970 yılında kurulmuş olan Kamboçya Kraliyet Silahlı Kuvvetleri'nin parçası jandarma kuvveti. Kamboçya kralı ve silahlı kuvvetler komutanı Norodom Sihamoni'ne bağlı olan ve "askeri polis" olarak da tanımlanan bu jandarma birlikleri kamu düzeninin, rejimin ve iç güvenliğin korunmasından sorumludur.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Kampuçya</span> geçmişteki komünist devlet

Kampuçya, resmi olarak 5 Ocak 1976'dan itibaren Demokratik Kampuçya olarak da tanımlanan Demokratik Kampuçya (DK), 1975 ile 1979 arasında var olan tek partili Marksist-Leninist totaliter diktatörlük altında bir devletti. Kamboçya Komünist Partisi'nin (CPK) takipçilerine halk tarafından verilen isim olan Kızıl Kmerler tarafından kontrol edildi.

<span class="mw-page-title-main">Kampuçya Ulusal Birleşik Cephesi</span> siyasi parti

Kampuçya Ulusal Birleşik Cephesi, 1970 yılında görevden alınan Kamboçya Kralı Norodom Sihanouk ve Pol Pot tarafından Kmer Cumhuriyeti'ne karşı kurulan bir organizasyondu.

<span class="mw-page-title-main">Lon Nol</span>

Lon Nol Kamboçya Başbakanı olarak iki kez görev yapan Kamboçyalı bir politikacı ve generaldi. Milliyetçi ve muhafazakar olarak Norodom Sihanuk'a karşı 1970 askeri darbesine liderlik etti, monarşiyi kaldırdı ve Kmer Cumhuriyeti'ni kurdu. Anayasal olarak yarı başkanlıklı bir cumhuriyetti. Kamboçya İç Savaşı sırasında Khmer Ulusal Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanıydı. Kızıl Kmerler Phnom Penh'i ele geçirdikten sonra Lon Nol, Amerika Birleşik Devletleri'ne kaçtı, önce Hawaii gitti ardından Michigan'a son olarak Kalifornya'ya gitti ve ölümüne kadar orada kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Kampuçya Komünist Partisi</span> Kamboçyada bir komünist parti

Kampuçya Komünist Partisi, Kamboçya'da 1951-1981 yılları arasında faaliyet göstermiş siyasi partidir.

Khmer Issarak "gevşek yapılandırılmış" bir anti-Fransız ve anti-sömürge bağımsızlık hareketiydi. Ayrıca hareket “amorf” olarak etiketlendi. Issarak 1945'te kuruldu ve her biri kendi lideri olan birkaç gruptan oluşuyordu. Issarak çetelerinin çoğu, 1945'te İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesi ile 1953'te Kamboçya'nın bağımsızlığı arasında aktif olarak savaştı. Khmer Issarak'ın ilk hedefleri bağımsızlık kazanmak için Fransızlara karşı savaşmaktı. Daha sonra, Kamboçya hükümetini devirmek bazı Issarak gruplarının gündemi oldu. Üstelik, Issarak terimi başlangıçta komünist olmayanlara atıfta bulunuyordu, ancak 1950'lerin başında Việt Minh güdümlü gerillalar, diğer komünist olmayan güçleri birleştirmek adına kendilerine Issarak adını verdiler.

<span class="mw-page-title-main">Kamboçya-Yugoslavya İlişkileri</span>

Kamboçya-Yugoslavya ilişkileri, Kamboçya ile şu anda dağılmış olan Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti arasındaki dış ilişkiler tarihidir. Norodom Sihanouk ile Yugoslavya Devlet Başkanı Josip Broz Tito arasındaki ilk resmi görüşme 1956'da Hırvatistan Sosylaist Cumhuriyeti'nin Brijuni adalarında gerçekleşti. 1976 yılına kadar Sihanouk, Yugoslavya'yı beş kez ziyaret ederken; Başkan Tito, Kamboçya'yı iki kez ziyaret etti. 1961 yılında Kamboçya ,Bağlantısızlar Hareketi'nin ilk konferansı olan Belgrad'da düzenlenen Bağlantısızlar Hareketi Devlet Hükümet Başkanları Zirvesinde bulundu. Ayrıca Yugoslavya, 1969'da inşaası tamamlanan Kamboçyadaki Kirirom 1 Hidroelektrik Barajı'nın inşaatına yardımcı oldu ve kredi verdi

<span class="mw-page-title-main">KUBKH</span>

Kampuçya Ulusal Birliği Kraliyet Hükümeti, Pekin ve Hong Kong merkezli, 1970 ile 1976 yılları arasında varlığını sürdüren ve 1975'ten itibaren kısa süreliğine ülkenin kontrolünü elinde bulunduran sürgündeki bir Kamboçya hükümetiydi.