İçeriğe atla

Kmer İmparatorluğu

Kmer İmparatorluğu
ចក្រភពខ្មែរ (Kmerce)
802-1431
Bu harita Khmer İmparatorluğu'nun 802-1203 yılları arasındaki genişlemesini göstermektedir. Kuzeye doğru genişleme, Tayland'a doğru genişleme (Lavo Krallığı) ve Champa'ya doğru genişlemeyi içermektedir.
Bu harita Khmer İmparatorluğu'nun 802-1203 yılları arasındaki genişlemesini göstermektedir. Kuzeye doğru genişleme, Tayland'a doğru genişleme (Lavo Krallığı) ve Champa'ya doğru genişlemeyi içermektedir.
BaşkentMahendraparvata
(9. yüzyıl başları)
Hariharalaya
(9. yüzyıl)
Koh Ker
(928-944)
Angkor
(9. yüzyıl sonu ile 15. yüzyıl başı)
Resmî dil(ler)Kmerce

Yaygın dil(ler)Sanskrit (dini amaçlar için)
DemonimKmer
HükûmetMutlak monarşi
Devlet Başkanı 
• 802-850
II. Jayavarman
• 1113-1150
II. Suryavarman
• 1181-1218
VII. Jayavarman
• 1417-1431
Ponhea Yat
Tarihî dönemOrta Çağ
• Kuruluşu
802
• Dağılışı
1431
Yüzölçümü
12901.000.000 km2
Ardıllar
Lansang Krallığı
Ayutthaya Krallığı

Kmer İmparatorluğu, Güneydoğu Asya'da kurulmuş bir imparatorluk. 802 yılında kurulup, 1431 yılında yıkılmıştır. Şu andaki Laos, Tayland, Vietnam, Myanmar ve Malezya ülkelerinin topraklarında egemenlik kurmuştur.

Ülkede daha çok Hinduizm dini yaşanmıştır. Eski Kmerce dili, resmî dil olarak kullanılmıştır. Devletin başkentliğini sırasıyla Yasodharapura, Hariharalaya ve Angkor şehirleri yapmıştır.

İmparatorluk 13. yüzyılda zayıflamaya başlamış ve bölgede Sukhothai Krallığı gibi yeni devletler ortaya çıkmıştır.

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çekya</span> Orta Avrupada yer alan bir ülke

Çekya, resmî adıyla Çek Cumhuriyeti, Orta Avrupa'da bir ülkedir. Kuzeyinde Polonya, batı ve kuzeybatısında Almanya, güneyinde Avusturya ve doğusunda Slovakya ile komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Anadolu</span> Türkiye topraklarının büyük bölümünü oluşturan Batı Asya yarımadası

Anadolu, Anadolu Yarımadası veya coğrafi olarak Asya Kıtası'nın tüm özelliklerini içerdiğinden Küçük Asya, Asya kıtasının en batısında Karadeniz, Akdeniz ve Ege denizi arasında kalan yaklaşık 755.000 km²'lik bir alanı kaplayan dağlık bir yarımadadır.

<span class="mw-page-title-main">Mali</span> Batı Afrikada bulunan denize kıyısı olmayan bir ülke

Mali, resmi adıyla Mali Cumhuriyeti, Batı Afrika'da denize kıyısı olmayan bir ülkedir. 1.240.000 km²'lik yüz ölçümüyle Afrika'nın sekizinci büyük ülkesidir. Nüfusu 19,1 milyondur ve bu nüfusun %65'ini 25 yaş altındakiler oluşturmaktadır. Başkenti Bamako'dur. Mali sekiz bölgeye ayrılmıştır, kuzey sınırları Sahra'nın derinliklerine kadar uzanır. Ülkenin güney bölümü Nijer ve Sénégal nehirlerinin geçtiği Sudan Savanı'ndadır ve nüfusun çoğunluğu bu bölümde yaşar. Mali ekonomisi tarım ve madencilik temellidir. Altın ülkenin önde gelen doğal kaynaklarındandır ve Mali Afrika'nın en büyük üçüncü altın üreticisidir. Tuz da ihraç ürünlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan</span> Orta Asyada bir ülke

Özbekistan, resmî adıyla Özbekistan Cumhuriyeti, Orta Asya'da bir ülkedir. Yedi bağımsız Türk devletinden biridir. Kuzeyde Kazakistan, kuzeydoğuda Kırgızistan, güneydoğuda Tacikistan, güneyde Afganistan ve güneybatıda Türkmenistan ile komşudur. Lihtenştayn ile birlikte sadece denize kıyısı olmayan ülkelere sınırı bulunan iki ülkeden biridir. Seküler ve üniter bir cumhuriyet olan Özbekistan 12 il ve bir özerk cumhuriyete (Karakalpakistan) ayrılmıştır. Başkenti Taşkent'tir. Ülke tarihî önemi ve stratejik konumu nedeniyle zengin bir kültürel mirasa sahiptir. Halkın %85'i Özbekçe konuşur. Rusça, yönetimde ve ülkenin farklı etnik grupları arasında ortak dil olarak kullanılmaktadır. Ayrıca Tacik ve Kazak azınlıklar bulunur. Ülkede İslam en yaygın dindir, bunu %5 ile Rus Ortodoksluğu takip eder. Müslümanların çoğu Hanefilik mezhebindendir.

<span class="mw-page-title-main">Kamboçya</span> Güneydoğu Asyada bir ülke

Kamboçya, resmî adıyla Kamboçya Krallığı, Güneydoğu Asya anakarasının güneyinde yer alan bir ülkedir. 181,035 km² alana yayılan ülke, kuzeybatıda Tayland, kuzeydoğuda Laos, doğuda Vietnam ve güneybatıda Tayland Körfezi ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Katar</span> Arap Yarımadasının doğusunda bir ülke

Katar, resmî adıyla Katar Devleti, Arap Yarımadası'nın doğusunda bulunan bir Basra Körfezi ülkesidir. Tek kara sınır komşusu Suudi Arabistan olup, diğer tarafları Basra Körfezi ile çevrilidir. Kuzeybatısında Bahreyn, batı ve güneyinde Suudi Arabistan, doğusunda Birleşik Arap Emirlikleri ve kuzeyinde İran bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Türkleri</span> Osmanlı İmparatorluğunda yaşayan Türkler

Osmanlı Türkleri, Geç Orta Çağ'da kurulan Osmanlı İmparatorluğu'nun kurucusu ve sosyopolitik olarak en baskın unsuru olan Türkî etnik gruptur.

<span class="mw-page-title-main">Balkanlar</span> Avrupanın güneydoğusunda kalan bölge

Balkanlar veya Balkan Yarımadası, Avrupa kıtasının güneydoğu kesiminde, İtalya Yarımadası'nın doğusu, Anadolu'nun batısı ve kuzeybatısında yer alan coğrafi ve kültürel bölgedir. Bölge için bazı yayınlarda Güneydoğu Avrupa terimi de kullanılır.

Kmerce, Kamboçya'da konuşulan resmî dil. Kamboçya'da Kmerce dışında Mon ve Vietnamca dilleri de konuşulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kamboçya bayrağı</span> Ulusal bayrak

Kamboçya bayrağı, Kamboçya'nın resmî bayrağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl Kmerler</span> komünist silahlı örgüt

Kızıl Kmerler, Kamboçya'da gerilla savaşıyla iktidarı ele geçirerek 1975-79 arasında ülkeyi yöneten kısmen Maocu, radikal devrimci hareket. Hareketin kurucusu ve önderi Pol Pot'tur. Pol Pot aynı zamanda Demokratik Kampuçyanın kurucularındandır ve Kızıl Kmerler Demokratik Kampuçyanın silahlı kuvvetleridir. 1967'de, Kamboçya Komünist Partisi'nin silahlı kolu olarak kurulduğu kabul edilir. Yaklaşık olarak 1,5 ila 2 milyon insanın ölümü ile sonuçlanan Kamboçya soykırımından sorumludurlar.

<span class="mw-page-title-main">Tayca</span>

Tayca ya da Merkez Tay dili, tarihî olarak Siyamca olarak bilinirdi, Merkez Tay halkıyla Çin asıllı Tayların büyük çoğunluğu tarafından konuşulan bir dil. Kra-Dai dil ailesinin Tay dalına ait. Tayland devletinin tek resmî dilidir.

Kmerler, Güneydoğu Asya'da yaşayan halk topluluğu. Günümüzde Kamboçya nüfusunun yaklaşık %96'ını oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Norodom Sihanuk</span>

Norodom Sihanuk, 1941-1955 ve 1993-2004 yılları arasında iki defa Kamboçya Kralı olarak tahtta kalmıştır. 7 Ekim 2004 yılında tahtı kendi isteğiyle oğlu Norodom Sihamoni'ye devretmiştir. Tahta ilk çıkışından itibaren ‘Baba-Kral’ olarak bilinmekteydi. Uzun kariyeri boyunca Kamboçya'yı çeşitli unvanlar ile yönetti, Kamboçya'nın hem Kralı hem de Başbakanı olarak görev yaptı. Sihanuk'un yaşamı boyunca Kamboçya, Fransız sömürge yönetimi, bağımsız krallık (1953–1970), cumhuriyet (1970–1975), Kızıl Kmer rejimi (1975–1979), komünist bir rejim (1979–1989), bir eyalet (1989–1993) ve yine krallık rejimlerini yaşamıştı.

<span class="mw-page-title-main">Isan</span>

Isan Tayland'ın kuzeydoğu bölgesidir. Khorat Platosu üzerinde yer alır, sınırları kuzey ve doğuda Mekong Nehri, güneydoğuda Kamboçya ve Nakhon Ratchasima'nın güneyindeki Prachinburi dağları ile çizilmiştir. Batıda Kuzey ve Orta Tayland'dan Phetchabun dağ sırasıyla ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Kampuçya Halk Cumhuriyeti</span> 1979 - 1993 yılları arasında var olan devlet

Kampuçya Halk Cumhuriyeti (1979-1989), Kampuçya Devleti (1989-1993), Demokratik Kampuçya'nın yıkılışı ve Pol Pot hükûmetinin devrilişinden sonra Vietnam'ın desteğiyle kurulan, 1979 - 1989 yılları arasında var olan devlettir.

Kamboçya-Vietnam Savaşı, 1977 ile 1991 yılları arasında Pol Pot idaresindeki Kamboçya ile Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti arasında gerçekleşen savaştır. Savaşı Vietnam ile Vietnam yanlısı komünistler olan Kamboçya Ulusal Kurtuluş Birleşik Cephesi kazandı. Kamboçya'yı 13 günde tamamıyla ele geçiren Vietnam, ülkede gerçekleşen soykırımı sonlandırdı. Pol Pot liderliğindeki Kızıl Kmerler'in kurduğu Demokratik Kampuçya'yı yıkarak Kamboçya Halk Cumhuriyeti'ni kurdu. Bunun üzerine Kızıl Kmerler, Çin ve Amerika'dan aldığı destekle savaşı gerilla savaşına dönüştürerek çatışmaları 1991 yıllarına kadar devam ettirdi. Kızıl Kmerler'i destekleyen Çin ve Tayland, Kamboçya'yı işgal eden Vietnam ile sınır çatışmaları yaşadı.

<span class="mw-page-title-main">Kamboçya İç Savaşı</span>

Kamboçya İç Savaşı, Komünist Kuzey Vietnam tarafından desteklenen Demokratik Kampuçya ve 1967-1970 arası monarşiye 1970-1975 arasında Kmer Cumhuriyeti arasında cereyan eden bir iç savaştı.

Radio Free Asia, RFA olarak kısaltılır, ABD Hükûmeti finansmanını alan, kâr amacı gütmeyen uluslararası yayın kuruluşu. Özellikle Doğu Asya'da yaşayan okuyucular ve dinleyicilere yönelik haberler, bilgiler ve yorumlar yayınlar. Kendisi tarafından belirtilen misyonu, “hükûmetleri özgür basına erişimi yasaklayan Asya ülkelerine doğru ve zamanında haber ve bilgi sağlamak” tır. RFA üzerinden halihazırda dokuz farklı dilde yayın yapılmaktadır:

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Kampuçya</span> geçmişteki komünist devlet

Kampuçya, resmi olarak 5 Ocak 1976'dan itibaren Demokratik Kampuçya olarak da tanımlanan Demokratik Kampuçya (DK), 1975 ile 1979 arasında var olan tek partili Marksist-Leninist totaliter diktatörlük altında bir devletti. Kamboçya Komünist Partisi'nin (CPK) takipçilerine halk tarafından verilen isim olan Kızıl Kmerler tarafından kontrol edildi.