İçeriğe atla

Kliment Timiryazev

Kliment Timiryazev
Timiryazev, 1911
Doğum22 Mayıs 1843
Sankt-Peterburg, Rus Çarlığı
Ölüm28 Nisan 1920
Moskova, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti
Mezun olduğu okul(lar)Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi
MeslekBotanikçi, Fizyolog
ÖdüllerCroonian Lecture

Kliment Arkadyeviç Timiryazev (Rusça: Климент Аркадьевич Тимирязев, soyadı bazen Timiriazev olarak çevrilir; 22 May [E.U. 3 June] 1843 - 28 Nisan 1920), Rus İmparatorluk botanikçisi ve fizyologu ve Rusya'da Charles Darwin'in Evrim Teorisi'nin önemli bir savunucusuydu.[1] Petrovskoye Akademisi'nde bir bitki fizyolojisi fakültesi ve bir laboratuvar kurdu.

Biyografi

Timiryazev, Rus devlet adamı Arkadi Semyonoviç Timiryazev ile daha sonra Rus vatandaşlığı alan Fransız asıllı İngiliz Adelaida Bode'nin çocuğu olarak dünyaya geldi. En az üç erkek kardeşi vardı: askeri subay Nikolay (1835-1906), istatistik uzmanı Dmitri (1837-1903) ve yazar Vasiliy (c. 1840-1912). Timiryazev ilk önce evde özel öğretmenler tarafından eğitildi. 1861'de Saint Petersburg Üniversitesi'ne girdi ve 1866'da fizik ve matematik fakültesinden onur derecesiyle mezun oldu. İki yıl sonra, karbondioksitin parçalanmasını incelemek için bir cihazla ilgili ilk makalesini yayınladı ve Wilhelm Hofmeister, Robert Bunsen, Gustav Kirchhoff, Marcellin Berthelot, Hermann von Helmholtz, Jean-Baptiste Boussingault ve Claude Bernard gözetiminde çalıştığı yurt dışına gönderildi. 1871'de Rusya'ya döndükten sonra klorofilin spektral analizi üzerine doktorasını savundu ve 1892'de kapanana kadar Petrov'un Ziraat Akademisi'ne profesör olarak atandı. 1877'den beri Moskova Devlet Üniversitesi'nde de ders verdi. Araştırma çalışmaları fotosentezle ilgili fenomenlere ayrılmıştı. 1870'lerin başında başlattığı Rusya'da seraların tarımsal araştırmalar için kullanılmasına da öncülük etti. Rus Bilimler Akademisi (1890'dan beri), Royal Society (1911) ve Botanical Society of Scotland (1911) üyesi ve Saint Petersburg Üniversitesi, Harkov Üniversitesi, Glasgow Üniversitesi (1901) ve Cambridge Üniversitesi (1909) ve Cenevre Üniversitesi (1909) fahri profesörüydü.[1][2]

1911'de ileride bir Sovyet akımı olacak olan. 1920'de ölümünden kısa süre önce, resmi olarak Bolşevik rejimini onayladı, bu Sovyet hükümeti ve araştırma yönelimli bilim insanları arasındaki paktın kurulması yardım etti.

Darwinizm

Timiryazev, Rusya'da Charles Darwin'in evrim teorisinin önemli bir savunucusuydu. 1877'de Down House'da Darwin'i ziyaret etti ve tanıştı.[3][4]

Timiryazev, eserlerinde Darwinizm'i öne çıkarmış ve Türlerin Kökeni Üzerine'nin Rusça çevirisini hazırlamıştır. Ancak, reddettiği " varolma mücadelesi " terimini çokça eleştirdi. Bunun olumsuz toplumsal sonuçları olan talihsiz bir metafor olduğuna inandı ve Darwinizm'in "mücadele" kelimesi kullanılmadan da öğretilebileceğini belirtti.[5]

Alexander Oparin, Moskova Üniversitesi'nde Timiryazev'in özel derslerine katıldı. Evrim üzerine bu dersler Oparin için pek etkiliydi. Ayrıca Moskova'daki dairesinde Darwinizm dersleri verdi.[6]

1993 Timiryazev'in 150. doğum yıldönümü anısına 1 Rus rublesi madeni para

Kalıt

Timiryazev Ziraat Akademisi, Moskova Metrosu'nun Timiryazevskaya istasyonu, ay krateri Timiryazev ve asteroit 6082 Timiryazev onun adını almıştır. Vinnytsya'da Kliment Timiryazev'in adını taşıyan Bölgesel Evrensel Bilimsel Kütüphane var. Timiryazev Devlet Biyoloji Müzesi'ne de Moskova'da onun adı verilmiştir.[2]

Moskova'daki Tverskoy Bulvarı'nın başlangıcında, 4 Kasım 1923'te açılışı yapılan, Sergey Merkurov'un yaptığı ve mimar Osipov'un tasarladığı Timiryazev'in bir heykeli var. Timiryazev, kendisine fahri doktora unvanı verilen Cambridge Üniversitesi'nin cübbesiyle betimlenmiştir. Granit kaide, Timiryazev'in aydınlattığı 'bitki fizyolojisinin eğrisi' yazıtını taşıyor. Ekim 1941'de heykel bir Faşist bombayla devrildi, ancak birkaç saat sonra yerine geri döndü. Alt yarısı hala bomba kıymıklarının neden olduğu izleri taşıyor.

Seçilmiş Yayınlar

Kaynakça

  1. ^ a b "Тимирязев Климент Аркадьевич | это... Что такое Тимирязев Климент Аркадьевич?". Словари и энциклопедии на Академике (Rusça). 25 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2023. 
  2. ^ a b "ЭСБЕ/Тимирязев, Климент Аркадьевич — Викитека". ru.wikisource.org (Rusça). 10 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2023. 
  3. ^ Chela-Flores, Julian. (2012).
  4. ^ Timiriazev, Kliment. [1877].
  5. ^ Düwell, Marcus; Rehmann-Sutter, Christoph; Mieth, Dietmar. (2008).
  6. ^ Margulis, Lynn; Matthews, Clifford; Haselton, Aaron. (2000).

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Thomas Henry Huxley</span> İngiliz biyolog

Thomas Henry Huxley, İngiliz biyolog. Darwin'in evrim kuramının en önemli savunucularından, felsefede agnostisizm kavramını ilk kez ortaya atan, Darwin'in buldoğu lakabıyla bilinen İngiliz biyoloji bilgini.

<span class="mw-page-title-main">Georgi Plehanov</span>

Georgiy Valentinoviç Plehanov, Rus devrimci, Marksist teorisyen ve filozof. Rusya'da sosyal-demokrat hareketin kurucusu ve kendini "Marksist" olarak tanımlayan ilk Ruslardandır.

<span class="mw-page-title-main">Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi</span> 1724 yılında kurulmuş Rusyanın en eski eğitim kurumlarından biri

Sankt Peterburg Devlet Üniversitesi, Sankt Peterburg şehrinde 1724 yılında Çar Büyük Petro tarafından kurulmuş Rusya'nın en eski eğitim kurumlarından biridir. Bir "üniversite" olarak 1821-1914 arasında Sankt Peterburg İmparatorluk Üniversitesi, 1914-1918 arasında Petrograd İmparatorluk Üniversitesi, 1918-1924 arasında Petrograd Devlet Üniversitesi, 1924-1991 arasında Leningrad Devlet Üniversitesi adlarını taşıdı. 1991'de Sovyetler Birliği'nin tasfiyesinden sonra şimdiki adını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Kliment Voroşilov</span> Sovyet Mareşal, SSCB Komünist Parti yöneticisi

Kliment Efremoviç Voroşilov (Rusça:

<span class="mw-page-title-main">Francis Galton</span>

Francis Galton FRS FRAI, Kraliçe Victoria çağında yaşamış ve öjenik kavramını öne sürmüş İngiliz bilgin ve çok yönlü bir bilim insanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Omsk</span>

Omsk, Rusya'da Sibirya'nın güneybatısında bulunur ve Sibirya'da Novosibirsk'ten sonra en büyük ikinci şehirdir. Omsk Oblastı'nın merkezidir. Moskova'ya olan uzaklığı yaklaşık 2550 kilometredir. Nüfusu, 2015 itibarıyla 1.173.854'tir. Nüfus bakımından Sibirya'nın ikinci, Rusya'nın sekizinci büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Slav Üniversitesi</span>

Bakü Slavyan Üniversitesi, Azerbaycan'ın Bakü şehrinde kurulmuş olan devlet üniversitesidir. Bakü Slavyan Üniversitesinde eğitim dili Rusça ve Azerbaycanca'dir. Üniversite'de eğitim ücreti 1000-2500 ABD dolarıdır ve bu ücret iki taksit halinde ödenir.

<span class="mw-page-title-main">Vasili Surikov</span>

Vasili İvanoviç Surikov büyük ölçekli tarihi konuların önde gelen Rus ressamıydı. Ressamın başlıca eserleri Rusya'nın en iyi tabloları arasında sayılır.

<span class="mw-page-title-main">İgor Tamm</span> Rus fizikçi

İgor Yevgenyeviç Tamm, Rus fizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Gavriil Gorelov</span>

Gavriil Nikitich Gorelov, Rus ressam.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Menzbir</span> Ornitolog (1855–1935)

Mihail Aleksandroviç Menzbir Rus ornitologdur. Moskova'da Rusya'nın ornitoloji üzerine ilk kurumu olan "Kessler Ornitoloji Derneği"nin kurucu üyesidir. En önemli uzmanlığı yırtıcı kuşlardır. Moskova Üniversitesi'nde karşılaştırmalı anatomi üzerine 1886 ila 1911 yılları arasında çalışmış ve öğrencilere karşı uygulanan baskılara karşı protesto amacıyla buradan ayrılmıştır. Rus Devrimini takiben 1917 yılında aynı üniversitenin rektörü olmuştur. Rus Bilimler Akademisi üyesi olmasının dışında British Ornithologists' Union ve Deutsche Ornithologen-Gesellschaft'ın onursal üyesi, Londra Zooloji Topluluğu, Fransa Zooloji Topluluğu ve American Ornithologists' Union'ın fahri üyesi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mariya Ulyanova</span>

Maria İliniçna Ulyanova - Rus kadın devrimci. Sovyetler Birliği’nin kurucusu Vladimir Lenin’in kız kardeşi.

Dmitri Vasilyev ); d. 11 Ekim 1946 - ö. 18 Ocak 2021), Rus Türkolog-şarkiyatçı, dilbilimci.

<span class="mw-page-title-main">Rus Bilimler Akademisi</span>

Rusya Bilimler Akademisi (RBA) Rusya ulusal akademisidir. Bu akademi bütün Rusya Federasyonu sınırları içerisinde, bilimsel araştırma enstitüleri ağına ve buna ek olarak kütüphaneler, hastaneler ve yayın organları gibi sosyal ve bilimsel birimlere de sahiptir.

Valentin Alexandrovich Serov Rus ressam ve döneminin önde gelen portre sanatçılarındandır.

<span class="mw-page-title-main">İsaak Brodski</span>

İsaak İzraileviç Brodski Sovyet ressam, grafik sanatçısı, tiyatro tasarımcısı ve eğitimci. Sosyalist gerçekçilik sanat hareketinin en önemli örneklerini sunan eserler vermiş Sovyet sanatçıdır. Lenin'in tasvirleri ve Rus İç Savaşını ve Ekim Devrimini konu edinmiş tablolarıyla tanınır.

Vadim Orambaloviç Oyun, Sovyet-Rus siyasetçi ve çiftçi.

<span class="mw-page-title-main">Stepan Kutorga</span>

Stepan Semyonoviç Kutorga, Saint Petersburg İmparatorluk Üniversitesi'nde profesör olarak çalışan bir Rus doğa bilimci, zoolog ve mineralogdu.

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Kırım</span>

Solomon Krym ya da Süleyman Kırım – Kırım Karaylarından bir siyasetçi ve ziraatçı. Adını Fransa'nın Tuon kenti yakınındaki Kırım mülkünden almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yuri Filipçenko</span>

Yuri Aleksandrovich Filipchenko, bazen Philipchenko, mikroevrim ve makroevrim terimlerini türeten Rus bir böcekbilimci ve aynı zamanda genetikçi Theodosius Dobzhansky'nin akıl hocası.