İçeriğe atla

Klebsiella pneumoniae

Klebsiella pneumoniae
MacConkey agar besiyerinde K.pneumoniae kolonileri
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Üst âlem:Bacteria
Şube:Proteobacteria
Sınıf:Gammaproteobacteria
Takım:Enterobacteriales
Familya:Enterobacteriaceae
Cins:Klebsiella
Tür: K. pneumoniae
İkili adlandırma
Klebsiella pneumoniae
(Schroeter 1886) Trevisan 1887
Alttürler
  • Klebsiella pneumoniae subsp. pneumoniae (Schroeter 1886) Ørskov 1984
  • Klebsiella pneumoniae subsp. ozaenae (Abel 1893) Ørskov 1984
  • Klebsiella pneumoniae subsp. rhinoscleromatis (Trevisan 1887) Ørskov 1984

Klebsiella pneumoniae Gram negatif, kendiliğinden hareketi olmayan, kapsüllü, fermantasyon yapabilen bir bakteri türüdür.

Normal flora olarak, ağız, deri ve bağırsakta olmasına rağmen, aspire edilmesi durumunda akciğerde yıkıcı hasarlara neden olmaktadır.<[1] Klinik olarak incelendiğinde Enterobacteriaceae şubesinin Klebsiella sınıfının bir üyesidir. Ayrıca K oxytoca ve K rhinoscleromatis bakterileri de insanda enfeksiyon yapan bakteri türleri arasında gösterilebilir. Son yıllarda K. pneumoniae nozokomiyal enfeksiyonlarda önemli bir patojen olmuştur.

K. pneumonia normal olarak toprakta bulunur ve soylarının 30%'u azot fiksasyonu ile aneorob olarak yaşamlarını sürdürürler.[2] Diazotrof olarak serbest olarak yaşayan K. Pneumoniae azot fiksasyonu için çok önemli olduğu ve tarım ürünlerinin verimliğinde çok önemli rol üstlendiği görülmüştür.[3]

Klebsiella türünün üyelerinde, hücre yüzeyinde iki tip antijen bulunur. İlk olanı, 9 çeşitte bulunan liposakkarit yapıdaki O antijenlerdir. İkincil olarak K antijeni 80 küsur çeşidi bulunan kapsüllü polisakkarit şeklinde olanlardır. Her iki serotip için de patojenik etkisi vardır.[4]

K. pneumoniae, indole-negative testiyle ayrılan ve her iki metazitos ve 3-hydroxybutyrate ile büyüme kabiliyeti olan K. oxytoca ile akrabalığı vardır.

Tarihçe

Danimarkalı bilim adamı Hans Christian Gram (1853–1938), Gram boyama olarak bilinen tekniği geliştirmiş ve 1884'te K. Pneumoniea'dan Streptococcus pneumoniae'yı ayırt etmiştir.

Klebsiella türü daha sonra Alman bakteriyolog Edwin Klebs (1834–1913) onuruna isimlendirilmiştir.[]

Klinik önemi

K.pneumoniae, yoğun pürülan balgam üreten, enflamasyon, hücre ölümleri ve hemoraji ile akciğerlerde kalıcı hasarlara sebep olabilir. Bu tipteki bakteriler orofaringeal mikroorganizma kolonilerinin alt solunum yoluna aspire edilmesi ile kazanılır.

Genel kural olarak, Klebsiella düşük immün sistemli kişilerde daha çok enfeksiyona yol açar. Hastalık genellikle direnci zayıf orta yaşlı veya yaşlı kişileri etkiler. Hasta popülasyonu genellikle respritüel konak savunması azalan, diyabet, alkolizm, kanser, karaciğer hastalığı, KOAH, glukokortikoid alan ve kronik böbrek yetmezliği olan hastalarda bulaşma oranı yüksektir. Bu bakteri hastanede yatan bir hastadan diğer hastaya geçebilmektedir. Feçes en önemli bulaşma yoludur ve kontamine eşyaların kullanımı da enfeksiyon bulaşma riskini artırmaktadır.

Hastane dışında Klebsiella bakterisinin neden olduğu en yaygın enfeksyon pnömoni'dir. En tipik şekli ise bronkopnömoni ve bronşittir. Bu hastalar, akciğer absesi, ampiyemi, kavitasyon ve üral adhezyon gelişmesine meylederler. Antimikrobiyal tedaviye karşın ölüm oranı %50'dir. Mortalite oranı en yüksek olanlar hastalar alkolizm ve bakteriyemi ile mücadele eden hastalardır.

Pnömoniye ek olarak, Klebsiella Üriner sistemde, safra kanalında ve cerrahi girişim yapılan yerde enfeksyona sebep olabilir. Klinik hastalık aralığı olarak, tromboflebit, idrar yolu enfeksiyonu (İYE), kolesistit, ishal, üst solunum yolu enfeksiyonu, yara enfeksiyonu, osteomiyelit, menenjit, bakteriyemi ve septisemiyi içermektedir. İnvaziv bir cihaz veya komponent olan hastalrda, cihazın kontamine olma riski yüksektir; solunum destek ekipmanları ve üriner katater risk faktörü yüksek olan hastalar kategorisine koyar. Antibiyotik kullanımı da nazokomiyal olarak Klebsiella'nın etkinliğini artırır. Bakterinin kana bulaşması sepsis veya septik şok gelişir.

Klebsiella'/nowiki>nın rinoskleroma ve kronik atrofik rinit adında iki tana olağandışı hastalığı mevcuttur. Rinoskleroma nazofarenksin kronik enflamasyon sürecinde rol oynayan bir hastalıktır. Kronik atrofik rinit ise nazal mukoza'nın nekroze uğramasını ifade eder.

Klebsiella yaşlı kişilerde idrar yolu enfeksyonu için E.Coli'den sonra ikinci sırada yer almaktadır. Ayrıca, kronik akciğer hastalığı, enterik patojenik, burun mukozası atrofisi ve rinoskleroma olan hastalar için bir fırsatçı patojendir.

K. pneumoniae'nın eni antibiyotik karşı dirençli suşlar ortaya çıkmaktadır.

Rezistant suşları

Klebsiella organizması çoğu antibiyotiğe karşı dirençlidir. Mevcut kanıtlar, dirençli genlerin kaynağı olarak, bir plazmitin etkisi olduğunu göstermektedir. Geniş spektrumlu beta-laktamaz GSBL üretme yeteneği olan Klebsiella çoğu antibiyotiğe direnç göstermektedir. Çoğunlukla direnç gösterdikleri aminoglikozitler, florokinolonlar, tetrasiklinler, kloramfenikol ve trimetoprim-sulfametoksazoldür.

Karbapeneme dirençli Enterobacteriaceae (CRE) veya karbapenemaz üreten Enterobacteriaceae ile enflamasyon sağlık alanında önemli bir sorun olarak ortaya çıkmaktadır. Karbapenem dirençli Enterobacteriaceae'lerin birçoğu (CRE) bir karbapenem dirençli Klebsiella pneumoniae (CRKP) olduğundur. Geçen on yıl içerisinde, dünya çapında CRKP'nin sürekli bir artış eğiliminde olduğu görülmüştür; Ancak bu yeni çıkan nazokomiyal enfeksiyon, 2006 yılında İsrail'de en iyi sağlık koşulları olarak bilinen bir dönemde salgın oluşturmuştur. İlk olarak ABD'de Kuzey Caroline'de tanımlanmıştır. O zamandan beri CRKP 41 eyalette tespit edilmiştir; New York ve New Jersey gibi bazı hastanelerde rutin olarak kazanılmıştır.[5] Şimdi ise Amerika Birleşik Devletleri içerisinde en sık karşılaşılan CRE türdür.

CRKP neredeyse tüm antimikrobiyal ajanlara dirençlidir ve CRKP ile enfekte olmuş hastaların uzun süreli yatışları, invaziv girilşimlere ve cihazlara (örneğin; ventlatörler, santral venöz kataterler) maruz kalan hastalarda morbidite ve mortalite oranının yüksek olmasına neden olmuştur. Karbapanem dirençli suşları ile mücadelede son çare olarak kullanılan ilaçlardandır. Kücük yeni mutasyonlar eğer enfeksyona sebep oluyorsa, sağlık çalışanılarının bu dirence karşı yapabilecekleri çok az şey vardır.

Kaynakça

  1. ^ Ryan, KJ; Ray, CG, (Ed.) (2004). Sherris Medical Microbiology (4.4 yayıncı = McGraw Hill bas.). ISBN 0-8385-8529-9. 
  2. ^ Postgate, J (1998). Nitrogen Fixation (3.3yayıncı=Cambridge University Press bas.). ISBN 978-0521640473. 
  3. ^ Riggs, PJ (2001). "Enhanced maize productivity by inoculation with diazotrophic bacteria". Australian Journal of Plant Physiology. 29 (8). ss. 829-836. doi:10.1071/PP01045. 
  4. ^ Podschun, R; Ullmann, U (Ekim 1998). "Klebsiella spp. as Nosocomial Pathogens: Epidemiology, Taxonomy, Typing Methods, and Pathogenicity Factors". Clinical Microbiology Reviews. 11 (4). ss. 589-603. PMC 88898 $2. 
  5. ^ Vastag, Brian (22 Ağustos 2012). "'Superbug' stalked NIH hospital last year, killing six". The Washington Post. 11 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Zatürre, pnömoni ya da batar, akciğerde görülen yangılardır. Klasik pnömonilerde, akciğerlerin hava geçitlerindeki son bölüm ve hava kesecikleri (alveoller) etkilenir. İnterstisiyel pnömonilerde, hava kesecikleri (alveoller) arasındaki bölmeler yoğunlukla etkilenen alanlardır. Akciğerler günde 10.000 litre havayı süzer. Kan dolaşımına oksijen taşıyan solunum havasıyla birlikte çok sayıda katı ve sıvı partikül ile zararlı gazlar da akciğerlere ulaşır. Solunum havası içindeki zararlı etkilere verilen tepkilerin büyük bölümü canlı etkenlerden kökenli infeksiyon hastalıklarıdır. Toksik gazların ve sıvıların büyük bölümü “kimyasal pnömoniler” olarak nitelenir.

<span class="mw-page-title-main">Vankomisin</span> kimyasal bileşik

Vankomisin, Amycolatopsis orientalis isimli bakteri türünün fermantasyonu sonucu oluşan bir antibiyotiktir. Gram-pozitif bakterilerin neden olduğu enfeksiyonların tedavisinde kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Verem</span> Mycobacterium tuberculosis adlı bakterinin neden olduğu bulaşıcı hastalık

Verem veya tüberküloz, bakteriyel ve bulaşıcı bir hastalık. Halk arasında ince hastalık olarak da bilinir. Mycobacterium tuberculosis mikrobunun neden olduğu uzun seyirli ve granülomatöz karakterde bakteriyel ve bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır. Bulaşma yolu, çoğu zaman, bir tüberküloz hastasının çevreye tükürdüğü balgamı ya da öksürdüğünde saçılan basil yüklü damlacıklarla olur.

<i>Escherichia coli</i> enterik, çubuk şeklinde, gram-negatif bakteri

Escherichia coli (E.coli), Enterobacteriaceae familyasının bir üyesi olup memeli canlıların kalın bağırsağında yaşadığı için bu adı alan bir bakteri türüdür. E.coli çubuk şeklindedir ve gram negatif bakteri olduğundan endospor oluşturmaz. E. coli yaklaşık 2,0 μm uzunluğunda ve 0,5 μm çapındadır. E.coli ilk olarak 1885 yılında Theodor Escherich tarafından bebek dışkısından izole edilmiş ve özellikleri belirlenmiştir. "E. coli, doğumdan birkaç saat sonra bebeklerin mide ve bağırsak sisteminde kolonize olur ve burada yaşar." E.coli suşları insan vücudunda herhangi bir olumsuz etki olmaksızın bir arada bulunur. Bununla birlikte, E. coli gastrointestinal bariyerleri aşınmış ve/ya da bağışıklığı baskılanmış konakçılarda hastalığa neden olabilir. Özellikle bir kısım E. coli, dünya genelinde insanlarda ve hayvanlarda bağırsakta ve bağırsak dışında çeşitli hastalıklara aracılık eder. İnsanlardan izole edilen E. coli suşları ishale ve bir takım bağırsak dışı hastalıklara neden olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bruselloz</span>

Bruselloz, Malta humması veya Akdeniz humması, da denilen Brucella spp. bakterileri yüzünden ortaya çıkan bulaşıcı bir hastalıktır.

<span class="mw-page-title-main">Gram negatif bakteri</span> Bakteri ayrımında kullanılan Gram boyasını tutmayan bakteri grubu

Gram-negatif bakteriler Gram boyama prosedürü sırasında kristal viyole boyasını tutmayan bakterilerdir. Gram-pozitif bakteriler, alkolle yıkandıktan sonra mavi rengi tutmaya devam ederlerken, Gram-negatif bakteriler mavi rengi kaybederler. Gram boyama testinde kristal viyoleden sonra bir karşı boya eklenir. Bu boya Gram-negatif bakterileri kırmızı-pembe renge boyar. Bu test, hücre duvarlarının türüne göre çok farklı olan iki bakteri tipini ayırmakta son derece faydalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Enterobacteriaceae</span> bakteri ailesi

Enterobacteriaceae, Salmonella ve Escherichia coli gibi ünlü hastalık etkenlerini de içeren büyük bir bakteri ailesidir. Genetik araştırmalar, bu aileyi, Proteobacteria şubesine koyar. Enterobacteriales takımının içinde yer alan tek familyadır. Bilimsel yayınlarla doğrulanmış 32 cinsi mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Gram boyama</span>

Gram boyama, bakterileri hücre duvarlarının kimyasal ve fiziksel özelliklerine göre iki büyük gruba ayırmak için kullanılan empirik bir yöntemdir.

<i>Bacillus anthracis</i>

Bacillus anthracis ; Bacillaceae familyasına ait olup çubuk veya çomak (basil) şeklinde, gram-pozitif, kapsüllü, aerob ve fakültatif anaerob, hareketsiz ve sporla çoğalan bir bakteri cinsidir. Kapsül yapısının poli-D-Glutamik asit olması bacillus antracis'i diğer kapsüllü bakterilerden ayırır.

<i>Helicobacter pylori</i> Bakteri cinsi

Helicobacter pylori mide ve duodenum'um çeşitli alanlarında yerleşen, gram (-), mikroaerofilik bir bakteridir. Yerleştiği yerlerde kronik enflamasyona neden olur. Bu kronik enflamasyon sonucunda duodenum ülseri, mide ülseri ve mide kanseri gelişebilir.

Septisemi (kan zehirlenmesi), kana bakteri ya da toksin karışmasıdır. Septisemi birkaç yolla oluşabilir:

<span class="mw-page-title-main">Bronşektazi</span>

Bronşektazi, bronşların doğuştan ya da sonradan 'geri dönüşsüz' biçimde genişlemesidir. Bronş genişlemesine, çeşitli biçimlerde ve bronş ağacında değişken yaygınlıkta rastlanabilir. Doğumsal olduğu kadar, bronşlara yerleşen enfeksiyon etkenlerinden de kaynaklanabilen geri dönüşümsüz bir bozukluktur. İltihaplanma ilerlediğinde ilk kez iltihaba bağlı yüksek ateş, halsizlik, üşüme gibi belirtilerle enfeksiyon fark edilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Endokardit</span> Tıbbi durum

Endokardit , kalbin iç zarının (endokard) enfeksiyon hastalığıdır. Kalp kapaklarında ve endokard yüzeyinde mikrop kolonileri içeren gevrek ve dağılgan fibrin kümeleri (vejetasyonlar) oluşur. Mikroplar, endokarda genellikle bakteriyemi ya da sepsis sırasında ulaşırlar. Sosyoekonomik sorunları olan toplumlarda görece sıktır.

<span class="mw-page-title-main">Pnömokok</span> Bakteri türü

Pnömokok, vücudun farklı bölgelerinde ciddi enfeksiyon hastalıklarına neden olan bir bakteri türüdür. Latince adı; Streptococcus pneumoniae şeklindedir.

<span class="mw-page-title-main">NDM-1</span>

New Delhi metallo-beta-lactamase (NDM-1) bakterilerin karbapenem ailesi antibiyotiklere karşı dirençli olmasına neden olan bir gendir. Çıkış noktasının Hindistan'dır. Karbapenem olarak bilinen bir çeşit beta-lactamase enzimi kodlamaktadır. Şu anda NDM-1 durdurmak için araştırması yapılan herhangi bir çalışma yoktur. Şu ana kadar E.coli ve pnömoni etkeni olan Klebsiella pneumoniae bakterilerinin bazı nesilleri bu genin taşıyıcısı olduğu bilinmekteydi, fakat genler yatay gen transferi vasıtasıyla form değiştirmektedir.

Ventilatör ilişkili pnömoni (VİP) veya Ventilator-associated pneumonia (VAP) hastanelerde mekanik ventilasyon cihazlarına bağlı kişilerde meydana gelen bir tür akciğer enfeksiyonudur. Bu nedenle, VİP tipik olarak yoğun bakım ünitesinde (YBÜ) bulunan ve en az 48 saattir mekanik ventilatöre bağlı kritik durumdaki hastaları etkiler. VİP, ciddi hastalık ve ölümlerin önemli bir nedenidir. VİP gelişen hastaların YBÜ'deki yatış süreleri uzamakta ve ölüm oranları %20-30'a çıkmaktadır. VİP tanısı hastaneler arasında farklılıklar göstermekle birlikte tanı genellikle göğüs röntgeninde yeni bir infiltrasyon ve iki veya daha fazla faktörün varlığı ile konur. Bu faktörler arasında >38 °C veya <36 °C sıcaklık, >12 x 109/ml beyaz küre sayısı, akciğerdeki hava yollarından pürülan sekresyonların olması ve/veya gaz değişiminde azalma yer alır.

<i>Enterobacter</i> Bakteri cinsi

Enterobacter Gram negatif, fakültatif anaerobik, çubuk şeklinde, spor oluşturmayan, Enterobacteriaceae familyasına ait bakteri cinsidir. Enterobacterales takımının tip özelliklerini taşıyan cinsidir. 20 türü bulunmaktadır. Yakın zamanlı çalışmalarla bu cinse ait bazı türler farklı cinsler altında sınıflandırılmıştır, örneğin E. aerogenes, Klebsiella aerogenes olarak değiştirilmiştir. Bu cinsin klinik öneme sahip tek türü E. cloacae'dir.

<span class="mw-page-title-main">Klebsiella oxytoca</span>

.

Kan dolaşımı enfeksiyonları, enfeksiyonlar bakteriyelolduğunda bakteriyemileri ve enfeksiyonlar mantar olduğunda fungemileri içeren septisemi, kan'da oluşan enfeksiyonlardır. Kan normalde steril bir ortamdır bu nedenle kandaki mikrop'ların bulunması daima anormal bir durumdur. Kan dolaşımı enfeksiyonu, konakçının bakterilere verdiği tepki olan sepsis'ten farklıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lober pnömoni</span>

Lober pnömoni, intra-alveolar boşluk içindeki inflamatuar eksuda ile karakterize edilen ve akciğer lobu’nun geniş ve sürekli bir alanını etkileyen konsolidasyonla sonuçlanan bir zatürre şeklidir.