İçeriğe atla

Kleanthes

Kleantes

Kleantes (y. MÖ 330 - y. MÖ 230), Atina'daki Stoa okulunun ikinci başkanı ve Kıbrıslı Zenon'un halefi olan Yunan Stoacı filozof ve boksördür.

Aslen bir boksör olan Kleantes,[1] Zeno'nun derslerini dinleyerek felsefe yaptığı Atina'ya geldi. Geceleri su taşıyıcısı olarak çalışarak geçimini sağladı. Zeno'nun ölümünden sonra, 32 yıl boyunca okulun başkanı oldu. Kleantes, Zeno'nun doktrinlerini başarıyla korudu ve geliştirdi. Stoa fiziğinde yeni fikirler ortaya atmış, materyalizm ve panteizm ilkelerine uygun olarak Stoacılığı geliştirmiştir. Kleantes'in günümüze ulaşan yazılarından en büyüğü Zeus'a İlahidir. Öğrencisi, en önemli Stoacı düşünürlerden biri haline gelen Chrysippus'tu.

Kleantes, MÖ 330 yıllarında Assos'ta doğdu. Laertios Diogenes'e göre,[2] Phanias'ın oğluydu ve hayatının başlarında başarılı bir boksördü. Elinde sadece dört drahmi ile Atina'ya geldi ve burada felsefe yapmaya başladı, önce Kinik Crates'ın[3] ve ardından Stoacı Zenon'un derslerini dinledi. Geçimini sağlamak için bütün gece bir bahçıvanın su taşıyıcısı olarak çalıştı. Görünür bir destek olmadan bütün gününü felsefe çalışmakla geçirdiği için, yaşam tarzını açıklamak için Areopagus'un huzuruna çağırıldı. Yargıçlar, ürettiği çalışmanın kanıtından o kadar memnun kaldılar ki, Zeno onları kabul etmesine izin vermese de, ona on minae verdiler.

Zeno'nun MÖ 262'de ölümü üzerine, yüksek ahlaki niteliklerinin uyandırdığı saygınlıkla okulun lideri oldu. Yine de kendi emeğiyle geçinmeye devam etti. Öğrencileri arasında halefi Hrisippos ve 3000 mina kabul ettiği Antigonus II Gonatas vardı. Kleantes, 99 yaşında öldü.

MS 6. yüzyılda yazan Simplicius, Assos'ta Roma Senatosu tarafından dikilmiş olan bir Cleanthes heykelinin hala görülebildiğinden bahseder.[4]

Kleantes, Stoacılığın gelişmesinde önemli bir figürdü ve materyalizmiyle Stoa sistemine bir birlik kazandırdı.[5] Laertios Diogenes, Stobaeus, Cicero, Seneca ve Plutarch gibi yazarlar tarafından korunan, sadece parçaları günümüze ulaşan elli kadar eser yazdı.

Kleantes, Stoacı materyalizmi, maddenin ölü ve atıl olarak her türlü kavrayışından ayıran gerilim (tonos) teorisiyle Stoacı fizikte devrim yaptı.[6] Stoacı Panteizmi geliştirdi ve materyalist görüşlerini mantığa ve etiğe uyguladı.[5] Kleantes ayrıca ruhların ölümden sonra yaşamaya devam ettiğini, ancak varlığının yoğunluğunun belirli bir ruhun gücüne veya zayıflığına göre değişeceğini söyledi.[7]

Modern etki

Kleantes'in kurgulanmış bir versiyonu, David Hume'un Dialogues Concerning Natural Religion'ında üç ana muhataptan biri olarak ortaya çıkar.[8]

Kaynakça

Özel
  1. ^ "Who Is Cleanthes? Successor to Zeno & Second Head of the Stoic School". dailystoic.com. 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2022. 
  2. ^ Laërtius 1925
  3. ^ Suda, Cleanthes
  4. ^ Simplicius, Commentary on the Enchiridion of Epictetus.
  5. ^ a b Davidson 1907
  6. ^ Hicks 1910
  7. ^ Plutarch, Plac. Phil. iv. 7.
  8. ^ David Hume (1779). Dialogues Concerning Natural Religion. Londra: Penguin Books. 
Genel
  • "Chapter 2: Chronology", The Cambridge History of Hellenistic Philosophy, Cambridge: Cambridge University Press, 1999, s. 38, ISBN 978-0521250283 
  • William Leslie (1907), The Stoic Creed, Clark 
  • Cleanthes' Hymn to Zeus, 1976, 24 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi 
  • Robert Drew (1910), Stoic and Epicurean, C. Scribner 
  • Laërtius, Diogenes (1925), "The Stoics: Cleanthes" , Lives of the Eminent Philosophers, vol. 2:7, translated by Hicks, Robert Drew (Two volume ed.), Loeb Classical Library, § 168–176
  • "'Cleanthes' Hymn to Zeus", The Teaching of Epictetus: Being the 'Encheiridion of Epictetus', with Selections from the 'Dissertations' and 'Fragments', 2nd, Londra: Walter Scott, Ltd., 1890, ss. 1-1, note 1 on p. 129 
  • "Sulla presunta accusa di empietà ad Aristarco di Samo", Quaderni Urbinati di Cultura Classica, New Series, 53 (2), Fabrizio Serra Editore, 1996, s. 113, doi:10.2307/20547344 
  • St. George William Joseph (1908), Stoicism, Constable 

Konuyla ilgili yayınlar

  • Hume, David, " Cleanthes "in bir karakter olduğu Doğal Din Üzerine Diyaloglar
  • Meijer PA, (2008), Stoacı teoloji. Kozmik tanrının ve geleneksel tanrıların varlığının kanıtları. Cleanthes'in Zeus hakkında ilahisi üzerine bir yorum dahil . Delft, Eburon.
  • Pearson, A., (1891), Zeno ve Cleanthes'in Fragmanları . İngilizce yorumlu Yunanca/Latin parçalar.
  • Thom, J., (2005), Cleanthes'in Zeus'a İlahisi: Metin, Çeviri ve Yorum . Mohr Siebeck.3161486609ISBN'si 3161486609 .

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Demokritos</span> Antik Yunan filozofu, Leucippusun öğrencisi, atom teorisinin kurucusu

Demokritos, geliştirdiği atomcu evren teorisi formülasyonu ile tanınan Sokrates öncesi Antik Yunan filozof.

<span class="mw-page-title-main">Hrisippos</span> Yunan Stoacı filozof

Solili Chrysippus veya Hrisippos, Yunan Stoacı bir filozoftur. Kilikya'nın Soli kentinin yerlisiydi, ancak genç bir adam olarak Atina'ya taşındı ve burada Stoacı okulda Cleanthes'in öğrencisi oldu. Cleanthes, MÖ 230 civarında öldüğünde, Chrysippus okulun üçüncü başkanı oldu. Üretken bir yazar olan Chrysippus, okulun kurucusu Citium'lu Zeno'nun temel doktrinlerini genişletti ve ona Stoacılığın İkinci Kurucusu unvanını kazandırdı.

<span class="mw-page-title-main">Epikür</span> Antik Yunan filozofu

Epikuros veya kısaca Epikür, felsefe tarihinin en etkili okullarından biri olan Epikürcülüğün kurucusu Antik Yunan filozoftur.

<span class="mw-page-title-main">Stoacılık</span> felsefi sistem

Stoacılık, MÖ 3. yüzyılın başlarında Atina Agorası'nda Kıbrıslı Zenon tarafından kurulan bir Helenistik felsefe ekolüdür. Mantık sistemi ve doğal dünya hakkındaki görüşleriyle beslenen bir kişisel erdem etiği felsefesidir ve erdem pratiğinin eudaimonia'ya ulaşmak için hem gerekli hem de yeterli olduğunu savunur: Kişi etik bir yaşam sürerek gelişir. Stoacılar eudaimonia'ya giden yolu erdemi uygulayarak ve doğaya uygun yaşayarak geçirilen bir hayatla özdeşleştirmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Elealı Zenon</span> Paradokslarıyla tanınan antik Yunan filozofu

Elealı Zenon veya Zeno, Magna Graecia'nın Sokratik öncesi bir Yunan filozofu ve Parmenides tarafından kurulan Elea Okulu'nun bir üyesiydi. Aristo, onu diyalektiğin mucidi olarak adlandırdı. Bertrand Russell'ın "ölçülemez derecede incelikli ve derin" olarak tanımladığı paradokslarıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Assos</span> Ayvacıkda bir antik kent

Assos, Çanakkale'nin Ayvacık ilçesinin yaklaşık 17 km güneyindeki Behramkale Köyü'nde yer alan bir antik kent.

<span class="mw-page-title-main">Stoacı fizik</span>

Stoacı fizik evrende işlemekte olan doğal süreçleri açıklamak üzere antik Yunan ve Roma Stoacı filozofları tarafından geliştirilmiş olan doğa felsefesidir. Stoacılar’a göre, evren, tek bir panteist tanrıdır, fakat aynı zamanda maddenin esasıdır. Evrenin en ilkel varlığı, var olan her şeyin temeli olan ilahi “öz”dür (pneuma). Kuvvetin maddeden ayrılması ilahi ateşi (aether) üretir, tüm maddenin temeli olan ateş elementlere ayrılır ve evrenin ilahi varoluş nedenine (logos) göre işleyen "pneuma"nın neden olduğu gerilimler tarafından şekillendirilir. Bu süreçler; sonsuz bir döngü (palingenesis) içerisinde evrenin oluş, gelişim ve nihai olarak yok oluşundan sorumludurlar. İnsan ruhu, evreni ortaya çıkaran coşkun ilahi ateşten (aether) bir yayılımdır ve insan duyuları ruhun yönetici parçası olan insan zihninin özüyle etkileşim halindeki nesnelerden ilahi öz (pneuma) akışının aktarımıdır. Stoacılar, aynı zamanda diğer tanrıların ve ilahi öznelerin varlıklarını da kabul etmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Platon Akademisi</span> Dünyadaki ilk yükseköğretim kurumu

Platon Akademisi, Antik Yunanistan'da Atina'da Platon tarafından kurulan bir felsefe okuluydu. Akademi, Helenistik dönem boyunca, MÖ 83 yılında Philo'nun ölümünden sonra sona erene kadar şüpheci bir okul olarak kalmıştır. Platon Akademisi büyük olasılıkla MÖ 86 yılında Roma diktatörü Sulla tarafından yıkıldığı düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tarsuslu Zeno</span> Stoacı filozof

Tarsuslu Zenon veya Zeno, Khrisippos'un izleyicisi olan stoacı Antik Yunan filozofu.

<span class="mw-page-title-main">Aratos</span> Filozof, şair, matematikçi ve astronom

Aratos, Antik Çağ'da yaşamış stoacı filozof, şair, matematikçi ve astronom. İlk eğitimini Tarsus'ta tamamlamış Aratos, daha sonra yirmili yaşlarında matematik ve astronomi öğrenimi yapmak için Atina’ya gitti, bu arada Stoacı filozof Zenon’dan felsefe okudu.

Kilikyalı Simplikios veya Latinceleştirilmiş şekliyle Simplicio, Öklid ve Aristoteles de dahil olmak üzere diğer filozofların ve matematikçilerin çalışmaları üzerine yorumlar yazan bir Yunan matematikçi. Ammonius Hermiae ve Damaskios'un bir öğrencisi ve Yeni Platoncuların sonuncusuydu. Eserleri, Simplikios'un çalışmaları olmadığı takdirde kaybolacak olan eski filozoflar hakkında birçok bilgiyi korumuş ve günümüze ulaşmasını sağlamıştır.

Sidonlu Zeno, Fenike şehri Sidon'dan Epikürcü bir filozof ve matematikçi. Yazıları günümüze ulaşamamıştır, ancak öğrencisi Philodemus'un yazıları arasında derslerinin bazı özetleri korunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ksenokrates</span> MÖ 4. yüzyıl Yunan filozofu, matematikçi ve bilgin

Kalkedonlu Ksenokrates, Yunan filozof, matematikçi ve MÖ 339/8'den 314/3'e kadar Platonik Akademinin lideri (bilgin) Öğretileri, genellikle matematiksel öğelerle daha yakından tanımlamaya çalıştığı Platon'un öğretilerini takip etti. Ayrıca otuz üçler konseyinin hevesli bir öğrencisiydi. Üç varoluş biçimini ayırt etti: Duyarlı, anlaşılır ve ikisinin birleşiminden oluşan üçüncüsü, sırasıyla duyu, akıl ve görüşe karşılık geliyordu. Birliği ve dualiteyi evreni yöneten tanrılar ve ruhu kendi kendine hareket eden bir sayı olarak görüyordu. Tanrı her şeyi kuşatır ve ilahi ile ölümlü arasında, ruhun koşullarından oluşan iki şeytani güç vardır. O, matematiksel nesnelerin ve Platonik Fikirlerin, onları ayıran Platon'un aksine aynı olduğunu savundu. Ahlakta, erdemin mutluluk ürettiğini, ancak harici malların ona hizmet edebileceğini ve amacını gerçekleştirmesini sağlayabileceğini öğretti.

Arkhelaos Anaksagoras'ın öğrencisi olan bir Antik Yunan filozofuydu. Daha sonra Sokrates'e hocalık yapmış olabilir. O, hareket ilkesince sıcağın soğuktan ayrıldığını savundu.

Lampsakoslu Polyaenus, aynı zamanda Polyenus olarak da yazılır, eski bir Yunan matematikçi ve Epicurus'ün bir arkadaşı.

Antik Roma felsefesi, büyük oranda Antik Yunan felsefesinden ve özel olarak Helenistik felsefeden etkilenmiştir. Felsefe tarihi için kayda değer dönüm noktaları bu dönemde gerçekleşmiştir. Roma'da felsefeye ilgiyi Akademik kuşkucu Karneades, Stoacı Babilli Diogenes ve Peripatetik Kritolaos uyandırmıştır.

Ekpyrosis, Evrenin ateşler içerisinde yok olup tekrar aynı şekilde var olduğu ve sonra tekrar yok olacağı bir döngü içerisinde olduğu Stoacı inancıdır. Her döngünün ne kadar sürdüğü hakkında bir şey söylenmemiştir. Ateş ile yok olması evrenin temizlenip yeniden saf bir şekilde yaratılması içindir.

Bu sayfa bir antik felsefe konuları listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Anaksarhos</span> MÖ 4. yüzyıl Yunan filozofu

Anaxarchus, Demokritos okulundan antik bir Yunan filozoftu. Pyrrho ile birlikte Büyük İskender'e Asya'da eşlik etmiştir. Felsefi görüşleriyle ilgili rivayetler onun Yunan şüphecilerin öncüsü olduğunu göstermektedir.

Soli'li Krantor, Platon'un eserleri üzerine yorumlar yazan ilk filozof olan Antik Yunan filozofu ve Eski Akademi üyesiydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.