İçeriğe atla

Klasik filoloji

Klasikler veya Klasik Filoloji, Yunanca ve Klasik Latince dillerinin filolojisidir. Tarihsel olarak, kökenleri MÖ 4. yüzyıl dolaylarında Pergamon ve İskenderiye'ye[1] dayanmak üzere Yunanlar ve Romalılar tarafından Roma ve Bizans İmparatorluklarında sürdürülmüş, sonunda da hem Avrupa (Cermenik, Keltik, Slavik vs.) hem de Avrupa dışı (Sanskritçe, Farsça, Arapça, Çince vs.) dillerin birlikte çalışılmaya başlandığı Aydınlanma döneminde Avrupalı bilim insanları tarafından takip edilmiştir. Hint-Avrupa dil ailesi çalışmaları tüm Hint-Avrupa dillerinin karşılaştırmalı filolojisini içermektedir.

Bütün klasik diller filolojik olarak çalışılabilir ve tam olarak bir dilin "klasik" olarak tanımlanması, onunla bağlantılı bir filolojik geleneğin var olduğu anlamına gelir.

Roma İmparatorluğunu Erken Modern dönemle bağlayan Batı kültüründe, bir Latin filolojisi geleneği varlığını sürdürmektedir..[2]

Matbaanın icadından önce metinler elle yazılıyor ve dağıtımı rastgele gerçekleşiyordu. Bunun sonucunda aynı metnin mevcut versiyonları çoğu kez birbirinden farklılık gösteriyordu. Metin eleştirmenleri olarak bilinen kimi klasik filologlar bu kusurlu metinleri en doğru versiyonu bulmak için sentezlemeye çalışmaktadır.

Klasik filoloji alanındaki önemli bilim insanları arasında Eduard Norden, Ulrich von Wilamowitz-Moellendorff, Franz Boll ve Károly Kérenyi sayılabilir.

Tanım

Klasik filoloji, tanımlardan birine göre, "Yunanca ya da Latince dillerindeki antikiteden miras kalmış her şeyle ilgilenen bilim dalıdır. Böylelikle bu bilim dalının nesnesi, ardında linguistik formda anıtlar bırakmış olan Greko-Roman ya da Klasik dünyanın hudutlarıdır."[3] Alternatif bir tanıma göreyse, "Antik Yunan ve Roma dünyalarındaki edebi ve felsefi metinler üzerine özenli çalışma alanıdır."[4]

Kaynakça

  1. ^ Hall, F. W. (1968). A Companion to Classical Texts. Oxford, England: Clarendon Press. ss. 22-52. 
  2. ^ see e.g. George A. Kennedy, Classical Rhetoric and Its Christian and Secular Tradition from Ancient to Modern Times (University of North Carolina Press, 1999, 2nd edition), preview online 3 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  3. ^ J. and K. Kramer. "La filologia classica, 1979 as quoted by Christopher S. Mackay". 27 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2013. 
  4. ^ Brian Leiter, Routledge Philosophy Guidebook to Nietzsche on Morality (Routledge, 2002), p. 36.

İlgili Araştırma Makaleleri

Antropoloji ya da insan bilimi, geçmiş ve günümüz topluluklarında yaşayan insanların çeşitli yönlerini inceleyen bilim dalı. İnsanın kültürel ve fiziki yapısını araştıran antropoloji, insanlık tarihinin en eski dönemlerinin aydınlatılmasına yardımcı olur. Bu bilim, insanı kültürel, toplumsal ve biyolojik çeşitliliği içinde anlamaya; insanlığın başlangıcından beri toplulukların çeşitli koşullara nasıl uyarlandığını, bu uyarlanma biçimlerinin nasıl gelişip değiştiğini, çeşitli küresel olayların nasıl dönüştüğünü görmeye ve göstermeye çalışır.

<span class="mw-page-title-main">Rönesans</span> Orta Çağ ve Reformasyon arasındaki tarihi dönem

Rönesans, Orta Çağ ve Reform arasındaki tarihsel dönem olarak bilinir. 15 - 16. yüzyıl İtalya'sında batı ile klasik İlk Çağ arasında güzel sanatlar, bilim, felsefe ve mimarlıkta bağın tekrar kurulmasını sağlayan, Antik Yunan filozoflarının ve bilim insanlarının çalışmalarının çeviri yoluyla alındığı, deneysel düşüncenin canlandığı, insan yaşamı (hümanizm) üzerine yoğunlaşıldığı, matbaanın icat edilmesiyle bilginin geniş kitlelerle paylaşımının arttığı ve kökten değişimlerin yaşandığı bir dönemdir.

<span class="mw-page-title-main">Hint-Avrupa dil ailesi</span> dil ailesi

Hint-Avrupa dil ailesi, yüzlerce dil ve lehçe içeren dünyanın en büyük dil ailesi. Dünyada 3,2 milyarı aşkın kişinin anadili bu aileye ait bir dil olup, bu değer dünya nüfusunun %46'sına tekabül etmektedir. Avrupa'nın en büyük dilleri, Güney ve Batı Asya dilleri, Kuzey ve Güney Amerika ve Okyanusya'da en çok konuşulan diller Hint-Avrupa dilleridir. Ethnologue'a göre yaşayan 445 Hint-Avrupa dili bulunmaktadır ve bu dillerin üçte ikisinden fazlası (313) Hint-İran koluna bağlıdır.

Filoloji, dillerin yapısını, tarihsel gelişimini ve birbirleri ile ilişkilerini inceleyen bilim dalıdır. Filoloji, bir dili, o dilde verilmiş ürünlere dayanarak inceler, bu yolla bir ulusun ya da uygarlığın kültürel gelişimini, kendine özgü niteliklerini araştırır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutça</span>

Arnavutça, başta Balkanlar'daki Arnavutlar olmak üzere Avrupa, Türkiye, Amerika ve Okyanusya'daki Arnavut diasporası tarafından konuşulan bir Hint-Avrupa dilidir. Dünyada yaklaşık 7.5 milyon insan tarafından konuşulan Arnavutça, Hint-Avrupa dil ailesinin özgün bir koludur ve hemen hemen hiçbir dille yakından akraba değildir.

<span class="mw-page-title-main">Prometheus</span> Yunan mitolojisinde insanı yaratan karakter, titan

Yunan mitolojisi'nde, Prometheus veya Promete Titan ateş tanrısıdır. Prometheus en çok tanrılara ateşi çalarak meydan okumasıyla ve ateşi teknoloji, bilgi ve uygarlık biçiminde insanlığa vermesiyle tanınır. Efsanenin bazılarında, insanlığın çamurdan yaratılması ile de anılır. Prometheus zekâsı ve insanlığın şampiyonu olmasıyla tanınır, ve genellikle insanî sanatların ve bilimlerin yazarı olarak da görülür. Bazen Deukalion'un babası, Tufan'ın kahramanı olarak tanıtılır.

<span class="mw-page-title-main">Latin dilleri</span>

Latin veya Romen dilleri, kökeni Roma İmparatorluğu'nda konuşulmuş Latince lehçelerine dayanan, Hint-Avrupa dil ailesinin İtalik koluna mensup bir dil grubudur. Dünya çapında Latin dillerini anadil olarak konuşan 600 milyondan fazladır. Dil grubunun modern dağılımı Amerika, Avrupa ve Afrika kıtalarında yoğunlaşmakla birlikte, genel olarak dünyada geniş bir yayılıma sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">İtalik diller</span>

İtalik diller, bilinen ilk üyeleri MÖ 1. milenyumda İtalyan Yarımadası'nda konuşulmuş olan bir Hint-Avrupa dil ailesi koludur. Eski dillerinin en önemlisi, milattan önce diğer İtalik halkları fetheden Antik Roma'nın resmi dili olan Latinceydi. Diğer İtalik diller; MS ilk yüzyıllarda, konuşanları Roma İmparatorluğu'nda asimile olduğundan ve Latinceye kaydıklarından dolayı yok oldu. MS 3. ve 8. yy. arasında Halk Latincesi, günümüzde ana dil olarak konuşulan tek İtalik dil grubu olan Latin (Romen) dillerine ayrıldı, ayrıca Edebi Latince de hayatta kaldı. Latincenin yanında bilinen diğer antik İtalik dilleri; Faliskçe, Umbriyaca ve Oskanca ve Güney Pikencedir. Yarımadada konuşulmuş ve sınıflandırması tartışmalı olan diğer İtalik diller Venetçe ve Sikulcadır. Uzun zaman önce yok olmuş bu diller, yalnızca arkeolojik bulgulardaki birkaç yazıttan bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bizans imparatorları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bizans imparatorları listesi, Bizans İmparatorluğu'nun imparatorları hakkında kısa ayrıntılar sağlayan ve bu uzun süren imparatorluğun başına geçmiş olan kişileri hepsini bir arada gösteren bir bilgi kaynağıdır. Bu genel olarak, tek başına imparatorluk yapmayan ya da kıdemli imparator unvanını hiçbir zaman taşımayan birçok Bizans hükümdarlarının isimlerini kapsamamaktadır.

Greko-Romen, İlk Çağ sonlarında Akdeniz havzasına egemen olan kültürdür.

<span class="mw-page-title-main">Felsefe</span> soyut, genel ve temel birtakım probleme ilişkin yapılan sistematik çalışma

Felsefe veya düşünbilim; varlık, bilgi, değerler, gerçek, doğruluk, zihin ve dil gibi konularla ilgili soyut, genel ve temel problemlere ilişkin yapılan sistematik çalışmalardır. Felsefe ile uğraşan kişilere filozof denir.

<span class="mw-page-title-main">Coluccio Salutati</span> İtalyan hümanist ve yazar (1331-1406)

Coluccio Salutati, İtalyan hümanist, edip ve Rönesans Floransa'sının en önemli politik ve kültürel figürlerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Bilim tarihi</span> bilimin ve bilimsel bilginin tarihsel gelişiminin incelenmesi

Bilim tarihi, hem doğa hem de toplumsal bilimler dahil olmak üzere bilimsel bilgi ve bilimin gelişiminin incelenmesidir. 18. yüzyıl ile 20. yüzyıl arası dönemde, öteden beri yanlış bilindiği düşünülen olguların bilimsel gerçeklerle değiştirilmesi yolunu izlemiştir.

Arnavutça, ait olduğu Hint-Avrupa Dil Ailesi'ne ait özellikler barındırmasına rağmen bulunduğu grup içinde yalıtılmış bir haldedir. Arnavutçanın dahil olduğu bu grupta konuşulmaya devam eden diğer diller Ermenice ve Yunancadır. Dilin kökeni hakkındaki ilk çalışmaları yapan ve Arnavutçanın Hint-Avrupa Dil Ailesi'ne mensup olduğunu kanıtlayan kişi Alman filolog Franz Bopp'dur. Arnavutçanın, eski zamanlarda Balkanlar'da konuşulan bir dil olan İlir diliyle bağlantısı olup olmadığı sıklıkla tartışılan bir konudur.

James Clackson, İngiliz asıllı dilbilimci ve Hint-Avrupa dilleri uzmanı.

<span class="mw-page-title-main">Orta Çağ Avrupası'nda bilim</span>

Orta Çağ Avrupasında bilim, doğa, matematik ve doğa felsefesi çalışmalarını içermektedir. Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşüyle birlikte Avrupa kendisini besleyen Yunan öğretisinden mahrum kaldı. Hristiyan din adamları ve bilginlerden Jean Buridan, Bede, Sevillalı İsidor ve Oresme gibi bilim adamları az da olsa eski öğretiye bağlı kaldı. Erken Orta Çağ bilimsel gelişmelerin fark edilir şekilde azaldığı bir dönem olmuştur. Fakat Yüksek ve Geç dönem Orta Çağ tekrar bilimsel gelişmelerin artışına sahne olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Anadolu halkları</span>

Anadolu halkları veya tarih öncesi Antik Anadolulular, Hint Avrupa dil ailesinin, Anadolu dilleri grubunu konuşmuş, aynı zamanda, genel Hint-Avrupa halklarının ön köken evresi olan Proto Hint-Avrupa topluluğundan çok daha erken bir dönemde ayrılmış, arkaik bir Hint-Avrupa etno-dil grubu ve Küçük Asya coğrafyasının tarihsel Hint-Avrupa halkıydı.

<span class="mw-page-title-main">Klasik mitoloji</span> Yunanların ve Romalıların mitlerinin incelenmesi

Klasik mitoloji, Klasik Greko-Romen mitolojisi, Yunan ve Roma mitolojisi veya Greko-Romen mitolojisi, kültürel alımlama tarafından kullanıldıklarında veya dönüştürüldüklerinde antik Yunan ve Romalıların mitlerinin hem konusu hem de incelenmesidir. Bu mitolojiler, felsefe ve politik düşüncenin yanı sıra, daha sonraki Batı kültürü boyunca klasik antik çağın en önemli kalıntılarından birini temsil eder. Yunanca mitos kelimesi, konuşulan kelimeye veya konuşmaya atıfta bulunur, ancak aynı zamanda bir masal, hikâye veya anlatıyı da ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Fridrik Thordarson</span>

Fridrik Thordarson İzlandalı dilbilimcidir.

Lily Ross Taylor 1917'de Amerikan Akademisi'nin ilk kadın üyesi olan Amerikalı bir akademisyen ve yazardır.