İçeriğe atla

Kitâb-ı Askeriye

Kitâb-ı Askeriye 
Abbasgulu Bakıhanov
Özgün adıKitabi-Əsgəriyyə
Yazım yılı1837
İlk basım1861
Özgün diliAzerbaycan

Kitâb-ı Askeriye (AzericeKitabi-Əsgəriyyə),[1] Azerbaycanlı bilim insanı ve teşhirci Abbasgulu Bakıhanov'un 1837'de yazdığı hikâyesidir.[2] Bu, Bakıhanov'un ikinci nesir eseridir. Hikâye, fanatik bir çevre tarafından zulme uğrayan bir erkek ve bir kızın karşılıklı sevgisini anlatır.[3] Bakıhanov, Kitâb-ı Askeriye'de aşkın özgürlüğünden bashetmiş ve önyargılara karşı çıkmıştır.[1]

Kitâb-ı Askeriye 1861'de Sankt-Peterburg'da Mirza Abulhasan bey Vezirov tarafından derlenen Tatar-Azerbaycan Dili Ders Kitabı'nda yayınlanmıştır. Bu baskıda yazar, Kitâb-ı Askeriye'yi sadeleştirerek ve bazen kısaltmalar yaparak yayınlamıştır. Kuba şehrinde Erdebil Camii'de bulunan ve Bakü'deki Nizami Dil ve Edebiyat Enstitüsü'nün el yazması fonuna gönderilen nüshanın tenkitli metni, 1946'de enstitü yayınlarının birinci cildinde yayımlanmıştır.[2]

Kaynakça

  1. ^ a b Bakikhanov//Concise Literary Encyclopedia. I. Moskova: Большая российская энциклопедия. 1962. s. 411. 
  2. ^ a b Hidayat Afandiyev (1963). Из истории азербайджанской художественной прозы. Bakü: Azernashr. s. 85. 
  3. ^ Азербайджанская литература // История всемирной литературы в девяти томах. VI. Наука. 1989. s. 449. 1 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İbn Rüşd</span> Arap filozof, bilim insanı ve yazar (1126–1198)

İbn Rüşd, Endülüslü-Arap felsefeci, hekim, fıkıhçı, matematikçi ve tıpçı. Tercüme ve yorumlamalarıyla Aristo'yu Avrupa'ya yeniden tanıtmıştır. İslam felsefesinde Aristocu akım olan meşşailiğin temsilcilerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Turgut Uyar</span> Türk şair

Ahmet Turgut Uyar, Türk şair.

Kutsal metin, herhangi bir din veya mezhepte kutsal kabul edilen ve genellikle merkezî bir önemi haiz olan yazı.

<i>Dede Korkut Kitabı</i> Oğuz Türklerinin en eski epik destansı hikâyeleri

Dede Korkut Kitabı, Oğuz Türklerinin bilinen en eski epik destansı hikâyeleridir. Hikâyeler, göçebe Türk halklarının sosyal yaşam tarzları ve İslam öncesi inançları için önemli olan ahlak ve değerleri taşır. Kitabın efsanevi anlatımı, başta Türkiye, Azerbaycan ve Türkmenistan olmak üzere Oğuz kökenli halkların kültürel mirasının bir parçasıdır. Aslen sözlü bir edebî ürün olup, 14. veya 15. yüzyılda anonim bir yazar tarafından yazıya geçirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dîneverî</span> Kürt bilim insanı

Ebu Hanife Dinaverî veya sadece Dinaverî, 9. yüzyıl'da yaşamış, astronomi, botanik, metalürji, coğrafya, matematik, tarih ve Kürdoloji gibi pek çok alanlarda çalışmalarda bulunmuş Fars bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Hanlığı</span>

Bakü Hanlığı, 1718-1806 yıllar arasında Azerbaycanın doğusunda hüküm süren bir hanlık.

<span class="mw-page-title-main">Ali Ufkî Bey</span> Osmanlı besteci

Ali Ufkî Bey, Klasik Türk musikisi bestekârı, santûrî, müzikolog ve "Mecmua-i Sâz ü Söz" adlı nota ve güfte mecmuasının müellifi, Kitâb-ı Mukaddes'i Türkçeye ilk çeviren mütercimdir.

<span class="mw-page-title-main">Abbasgulu Ağa Bakıhanov</span>

Abbasgulu Ağa Bakıhanov Azerbaycanlı bilim insanı, tarihçi, şair, Azerbaycan'daki eğitimcilik hareketin ilk önderlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Ahaziya (İsrail)</span>

Ahaziah, Ochozias veya Ahaziya Ahab ve Jezebel'in oğlu ve İsrail'in sekizinci kralıydı. William F. Albright'a göre iktidarı MÖ 850 - MÖ 849 yılları, E. R. Thiele'ye göre ise MÖ 853 - MÖ 852 yılları arasında varolmuştur. Krallar Kitabında babası Ahab'ın yolundan gittiği için eleştirilmiştir.

Farabi bibliyografyası Farabi'ye ait olduğu düşünülen eserleri içermektedir. Hangi eserlerin Farabi'ye ait olduğu yıllardan beri tartışılmakta ve tam olarak açık olmayan bir konudur.

<span class="mw-page-title-main">Memlûk Kıpçakçası</span> Mısır ve Suriyede Memlûk Sultanlığında kullanılmış Eski Kıpçakçaya giren ölü bir Türk dili

Memlûk Kıpçakçası ya da Mısır Kıpçakçası, Mısır‐Suriye Kıpçakçası veya Arap harfli Kıpçak Türkçesi, aşağı yukarı XIII. yüzyılın ortalarından XV. yüzyılın sonuna kadar Mısır ve Suriye'de Memlûk Sultanlığında kullanılmış Eski Kıpçakçaya giren ölü bir Türk dilidir. Eski Kıpçak Türkçesine ait eserlerin büyük çoğunluğu Memlûkler döneminde kaleme alınmıştır. Bu sahadaki eserlerin dili XV. yüzyılın sonlarına doğru yerini bütünüyle Oğuz Türkçesine bırakmıştır.

Bakıhanovlar, Azerbaycan'ın tanınmış soylu hanedan ailelerinden biri. Hanedanın temsilcileri, 1718 yılında kurulup 1747 ile 1806 yılları arasında bağımsız olan Bakü Hanlığı'nı yönetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Favniyye</span> Osmanlı mutfağında bir yemek

Favniyye, ekmek tatlısı, yumurtalı ekmek tatlısı ya da kabartlama, Osmanlı mutfağında ekmekten yapılan bir çeşit yiyecektir. Kitâb-ı Me’kûlât'da tarifi verilmiştir. Osmanlı mutfağında kabartlama çeşidi ayrıca yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kavurma-yı kabakiyye</span>

Kavurma-yı kabakiyye bir çeşit kabak kızartması veya yoğurtlamasıdır. Osmanlı mutfağında bulunur.Tarifi Kitâb-ı Me’kûlât da günümüz Türkçesi ile şu şekilde verilmiştir:Kabaklar uzunca doğranır, çekirdekleri çıkarılır ve kabuğu soyulur. Tuzsuz suda haşlanır.Piştikten sonra una batırılıp yağda kızartılır.Üstüne yoğurtlu sarımsak konulur ve kuru nane serpilir.

<span class="mw-page-title-main">İşkembe dolması</span>

İşkembe dolması veya Zerbûdil (Zerbedûl) bir çeşit dolmadır. Osmanlı mutfağında yapılan yemektir.

<span class="mw-page-title-main">Elma dolması</span>

Elma dolması veya Tuffâhiyye bir çeşit dolmadır. Osmanlı mutfağında yapılan yemektir. İstanbul mutfağında yapılmaktadır. Zeytinyağlı elma dolması Erzincan mutfağında yapılmaktadır.

Abdulla Ağa Bakıhanov Rus İmparatorluk Ordusu'nda tümgeneral olarak hizmet etmiş bir Azerbaycanlı asker. Azerbaycanlı yazar ve eğitimci Abbasgulu Bakıhanov'un erkek kardeşiydi.

<span class="mw-page-title-main">Gil helva</span>

Gil helva , Osmanlı döneminde yapılan bir çeşit un helvasıdır. Gil Farsça sıradan demektir. Malzemeleri; un, bal, şırlağan yağı, badem, gül suyu, safrandır. Safran, badem ve gül suyu isteğe göre konulur. Kitâb-ı Me’kûlât'da tarifi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hay hay (yemek)</span>

Hay hay, Osmanlı döneminde yapılan bir çeşit pastırma yemeğidir. Malzemeleri yağlı pastırma, un ve bal köpüğüdür. Kitâb-ı Me’kûlât'da tarifi verilmiştir.Kitâb-ı Me’kûlât tarifi; Yağlı pastırma ufak doğranıp kavrulur ve yağı çıkarılır. Elenmiş undan bulamaç hazırlanır ve kavrulmuş pastırmanın üstüne aktarılır. Karışım devamlı olarak karıştırılır. Bulamaç pişip kızardıktan sonra balın köpüğü alınıp içine konulur. En son yemek pişirildiği tencereden servis yapmak üzere servis tepsine aktarılır.

Ahmetağa Memmedrza oğlu Bakıhanov Azerbaycan tarzeni, pedagog, Azerbaycan SSC Halk Sanatçısı (1973) ve Azerbaycan SSC Emektar Öğretmeni (1943) ödülleri sahibidir.