Kiryopi ailesi

Kiryopi ailesi Çorum ili merkezinde 20. yüzyıl başlarına kadar yaşadığı söylenen bir Ermeni ailedir.

Orijinalinin "Kiropi" şeklinde olduğu da rivayet edilir.

Kiryopi ailesinin tehcir uygulamasına rağmen Çorum'da kalabildiği fakat cumhuriyet döneminde kendi istekleri ile bütün mal varlıklarını satıp İstanbul ve Ankara’ya göç ettikleri, ailenin kızı Ojeni'nin Ankara Ulus’taki Yenişehir Palas’ta hayata gözlerini yumduğu söylenir. Ailenin bir oğlunun ismi Abraham ve kızlarından diğerinin ismi ise Hayganuş'tur. Çorumlu yaşlıların “Gökgözlüler” diye bahsettiği Ermeni ailelerin tehcir kanunundan önce büyük çoğunluğuyla oturduğu şimdiki Çöplü ve Çepni Mahalleleri yerinde bulunan Puşiyan mahallesinin -ki bu mahallenin bir kütüphanesinin de olduğundan bahsedilir- önde gelen ailesidir. Aile, bir zamanlar Çorum'un en zengin ailelerinden biriydi. Kiryopi ailesinin 3 bin dönüm kadar arazisi varmış ve bu arazide besledikleri çok sayıdaki sığırdan süt, yoğurt ve peynir üretir ve çevre illere satarlarmış. Hayırseverliğiyle de ün salan aile eskiden sokaklarda ‘idare’ denilen gaz yağı lambalarından eksilen gaz yağlarını gönüllü olarak tamamlarmış. Bu ailenin Çorum'un ilk apartmanını yaptırdığı da söylenir ve bu apartmanın 4 ya da 5 katlı olduğu rivayet edilir. Günümüzde bulunmayan bu apartman Çorum'un Çepni Mahallesi'nde Dr. Pertev Bey Sokağı üzerinde bulunuyordu. Dr. Pertev Bey Sokağı ile Sandıkçılar Sokak'ın kesişiminde güney yönünde bulunan ve hala ayakta olan 1830'larda yapılmış Ermeni kilisesinin de aynı aile tarafından yapıldığı rivayet edilmektedir. Kilisenin kapısında Arapça harflerle "Allah" yazmaktadır. Bu yapının kilise olduğu birçok insan tarafından bilinmemektedir ve şu an bu yapı depo olarak kullanılmaktadır. Bu yapının bir zamanlar kilise olduğunu bilen birtakım insanların söylediği bazı rivayetler de vardır. Rivayetlerden birine göre bu kiliseye tehcir zamanında Ermeniler tarafından yüklüce altın gömülmüş. Daha sonra şehre din değiştirerek dönen Ermeniler bu altını çıkarmışlar. Bir rivayete göre bu ailenin bazı fertlerinin Çomar Barajı yakınlarında meçhul bir mezarlıkta medfun olduğu söyleniyor.