İçeriğe atla

Kirli Adam

Kirli Adam
Dirty Harry
"Kirli Adam" (Dirty Harry) filminin özgün sinema afişi
YönetmenDon Siegel
YapımcıDon Siegel
SenaristHarry Julian Fink
Rita M. Fink
OyuncularClint Eastwood
Harry Guardino
John Vernon
Reni Santoni
MüzikLalo Schifrin
Görüntü yönetmeniBruce Surtees
KurguCarl Pingitore
StüdyoThe Malpaso Company
Warner Bros.
DağıtıcıWarner Bros.
CinsiSinema filmi
TürüPolisiye, gerilim, aksiyon
RenkRenkli (Technicolor)
Yapım yılı1971
Çıkış tarih(ler)i22 Aralık 1971, New York
Şubat 1973, İstanbul, Konak, Fitaş ve Yeni Sinemalarında gösterildi.
Süre102 dakika
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri ABD
Dilİngilizce
Devam filmiMagnum Force (1973), The Enforcer (1976), Sudden Impact (1983), The Dead Pool (1988)
Diğer adlarıKirli Adam (Türkiye)
L'Inspecteur Harry(Fransa)
Ispettore Callaghan: il caso Scorpio è tuo (İtalya)
Harry, el Sucio (İspanya)
Dirty Harry (Almanya)
Dead Right (ABD, senaryo aşamasındaki adı)

Kirli Adam[1][2][3] 1971 ABD yapımı polisiye gerilim filmidir. Özgün adı Dirty Harry olan bu kült film Türkiye'de sinemalarda "Kirli Adam" adıyla gösterilmiş, TRT Televizyonundaki bir gösteriminde ise "Korku Şehri" adı kullanılmıştır. Sinemalardaki gösteriminin üzerinden uzunca bir zaman geçince filmin ilk afiş adı unutulduğu için olacak, son yıllarda sinema sitelerinde ve internette özgün adının tam çevirisi olan Kirli Harry kullanılır olmuştur.

Don Siegel'in yönettiği ve yapımcılığını üstlendiği filmin başlıca rollerinde Clint Eastwood, Harry Guardino, Reni Santoni, John Vernon ve Andrew Robinson oynamışlardır. Görüntüleri Bruce Surtees'e ait olan filmin özgün müziğini Lalo Schifrin bestelemiştir. Yapımcı firma Clint Eastwood'un kendi film şirketi olan The Malpaso Company'dir ve Eastwood'un yönettiği ve oynadığı filmlerin çoğu bu şirket tarafından yapılmıştır.

Filmde San Francisco Polis Müdürlüğünde görevli "nevi şahsına münhasır" polis müfettişi, "Kirli Harry" lakaplı Harry Callahan'ın (Clint Eastwood) şehre korku salan dürbünlü tüfekli bir seri katilin peşine düşmesi ve onu alt etmeye çalışırken de hukuk kurallarının dışına çıkıp kendi kurallarını uygulaması çarpıcı bir dille anlatılmaktadır.

"Dirty Harry" çok tutulup kısa sürede bir kült film haline gelince arkasından dört "Kirli Harry" filmi daha geldi. Hepsinin de başrolünde yine Clint Eastwood'un oynadığı bu filmler sırasıyla Magnum Force (1973), The Enforcer (1976), Sudden Impact (1983), The Dead Pool'du (1988). Bunlardan Sudden Impact'in yönetmeni de Clint Eastwood'du.

Oyuncu kadrosu

Aktör/Aktris Rolü
Clint EastwoodDedektif Harry Callahan
Harry GuardinoTeğmen Al Bressler
Reni SantoniDedektif Chico Gonzalez
John VernonVali
Andrew RobinsonScorpio, seri katil
John LarchŞef
John MitchumDedektif Frank DiGiorgio
Mae MercerMrs. Russell
Lyn EdgingtonNorma
Ruth KobartOtobüs Şoförü
Woodrow ParfreyMr. Jaffe
Josef SommerBölge Savcısı William T. Rothko
William PatersonYargıç Bannerman
James Nolanİçki satan dükkânın sahibi
Maurice ArgentSid Kleinman

Film hakkında notlar

  • Filmde Clint Eastwood'un kullandığı silah, 44'lük "Magnum" mermileri kullanan ve "Dünyanın en güçlü tabancası" olarak lanse edilen "Smith & Wesson" un Model 29 tabancasıdır (Bir iddiaya göre de silah 41 kalibrelik mermi kullanan Model 57 tipiydi). Film gösterime girdikten sonra bu model tabancaların satışında bir artış görülmüş ve bu güçlü silahın popülaritesi üzerinden geçen 37 yıla rağmen (2008) hiç azalmamıştır. 20th Century Fox'un 2008'deki bir anketine göre "filmlerde kullanılmış tüm zamanların en popüler tabancaları" sıralamasında bu silah ikinci sırada yer almıştı.[4]
  • "Kirli Harry" (Dirty Harry) aslında paparazzi fotoğrafçılarını veya çıplak modellerin resmini çeken bazı fotoğrafçıları tanımlamak için kullanılan bir argo deyimdir. Onların kullandığı tek mercekli refleks fotoğraf makinasının argo karşılığı da .44 Magnum'dur.[5]
  • Filmin kötü adamı, seri katil Scorpio'yu canlandıran Andrew Robinson, film piyasaya verildikten sonra ölüm tehditleri alan aktör, telefon numarasını değiştirmiş ve telefon idaresinden gizli numara almak zorunda kalmış.[5]

Diğer "Dirty Harry" filmleri

1971 ve 1988 yılları arasında tam 5 "Kirli Harry" filmi çevrilmiştir. Tümünün de başrolünde Clint Eastwood'un oynadığı filmler şunlardır:

Yılı Film Yönetmen Film müziği Yapımcı firma
1971Kirli Adam (Dirty Harry)Don SiegelLalo SchifrinThe Malpaso Company
1973Magnum ForceTed PostLalo SchifrinThe Malpaso Company
1976The EnforcerJames FargoJerry FieldingWarner Bros., The Malpaso Company
1983Sudden ImpactClint EastwoodLalo SchifrinWarner Bros., The Malpaso Company
1988The Dead PoolBuddy Van HornLalo SchifrinWarner Bros., The Malpaso Company

Kaynakça

  1. ^ Milliyet Sanat Dergisi 16 Şubat 1973, Sayı 20 s.12 Türkçe isim için referans 1
  2. ^ Mitos ve Kuşku (kitap) Atilla Dorsay, Görsel Yayınlar, 1977 s. 305 Türkçe isim için referans 2
  3. ^ http://www.imdb.com/title/tt0066999/releaseinfo 8 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türkçe isim için referans 3 ve Rekin Teksoy'un Sinema Tarihi Oğlak Yayıncılık, 2005 s.797 Türkçe isim için referans 4
  4. ^ en:Dirty Harry Depiction of firearms alt bölümü
  5. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 19 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2008. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sergio Leone</span> İtalyan film yönetmeni, yapımcı ve senarist (1929-1989)

Sergio Leone, İtalyan film yönetmeni, film yapımcısı ve senarist. Daha çok "spaghetti western" türüyle bilinse de "Bir Zamanlar Amerika" filmiyle sadece bir spaghetti western yönetmeni olmadığını kanıtlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Clint Eastwood</span> Amerikalı film yönetmeni ve sinema oyuncusu

Clinton Eastwood Jr, Amerikalı sinema oyuncusu, yönetmen, yapımcı, besteci.

<span class="mw-page-title-main">IMI Desert Eagle</span> İsrail yapımı yarı-otomatik tabanca

Desert Eagle, Amerikalı tasarımı, İsrail yapımı yarı-otomatik bir tabancadır. 357'lik, 41'lik, 44'lük, 440 Cor-bon ve 50 AE kalibrelik mermi kullanan modelleri bulunur. 357 kalibrelik versiyonu 9,41'lik ve 44'lüğü 8, 440 Cor-bon ve 50 AE kullanan modeli de 7 mermi alır. Kullandığı mermilerden dolayı çok güçlü bir tabancadır ancak 50 AE kullanan versiyonun geri tepmesinin yüksek olması, silahın oldukça ağır ve büyük olması nedeniyle kullanışlı değildir. Bu silahın çeşitli ağırlıkları vardır. 1–2 kg arasındaki çeşitleri silahın gerçekten kuvvetli olduğunu gösteriyor.

<i>Loaded Weapon 1</i>

National Lampoon's Loaded Weapon 1 1993 yapımlı çok ses getirmiş, fakat tüm uğraşlara rağmen devam filmi çekilememiş, birçok filmi tiye alan absürt komedi filmidir. Yönetmenliğini Gene Quintanonun yaptığı filmin başrollerini Emilio Estevez ve Samuel L. Jackson oynamaktadır. Filmde birçok ünlü isim de cameo rollerde gözükmektedir.

<i>Affedilmeyen</i>

Affedilmeyen, Clint Eastwood'un yönettiği ve David Webb Peoples'ın senaryosunu yazdığı 1992 Amerikan yapımı Western tarzı sinema filmidir. Yıllar önce silahlarını kaldırıp çiftçiliğe dönen yaşlı haydut ve katil William Munny'nin son bir iş daha kabul etmesiyle başına gelenleri konu alır. Şiddetin çirkin yönlerini ve Eski Batı miti ile yüzleşen bir kara Western olan filmin başrolünde Eastwood, yan rollerinde Gene Hackman, Morgan Freeman ve Richard Harris yer almaktadır.

<i>Dönüşü Olmayan Yol</i>

Dönüşü Olmayan Yol 1967 ABD yapımı suç gerilim filmidir. Özgün adı Point Blank tir. "Point Blank" bir balistik ve adli tıp terimi olup ateşli silahlarla yapılan "yakın atış" anlamına gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Antikahraman</span>

Antikahraman, edebiyat ve sinema başta olmak üzere günümüzün popüler kültüründe idealleri, amaçları ve kişiliği alışılageldik kahramanların tam zıddı olan başkarakterleri tanımlamada kullanılır. Olumsuz nitelikleri olan baş kahraman şeklinde de tarif edilebilir. Bir anti-kahraman tipik olarak "karanlık üçlü" kişilik özelliklerinden birini sergiler: narsisizm, psikopati ve makyavelizm.

<span class="mw-page-title-main">Kült film</span>

Kült film sadık, tutkulu ama görece az sayıda bir hayran kitlesine sahip filmler için kullanılan bir terimdir. Kült kelimesi batı dillerine tapınma anlamındaki Latince cultus kelimesinden girmiştir ve Türkçede de batı dillerindeki gibi tutku, ilahlaştırma derecesinde aşırı saygı anlamlarını taşır.

<i>Altın Tabancalı Adam</i> (film) James Bond serisinin dokuzuncu filmi (1974)

Altın Tabancalı Adam 1974 İngiltere yapımı macera filmidir. Özgün adı The Man with the Golden Gun dır. Roger Moore'un James Bond karakterini oynadığı ikinci filmdir, Moore serinin bundan sonraki 5 filminde daha James Bond'u canlandırmayı sürdürecektir. "Altın Tabancalı Adam" 22 filmlik serinin 9. filmidir.

<span class="mw-page-title-main">Vigilante filmi</span>

Vigilante filmleri sistemin ve yasaların toplumun huzurunu korumada yetersiz kaldığı savına sığınarak, yetkisi olmadığı halde kaba güce ve silaha sarılıp asayişi ve düzeni korumaya kalkışan kişi veya gruplarla ilgili yapılmış filmlere verilen addır. Sinemadaki en ünlü örneği 1974 - 1994 yılları arasında çevrilen ve başrollerinde Charles Bronson'un oynadığı 5 filmden oluşan Death Wish serisidir.

<span class="mw-page-title-main">Bruce Surtees</span> Amerikalı görüntü yönetmeni (1937 – 2012)

Bruce Mohr Powell Surtees, Amerikalı görüntü yönetmeni.

<span class="mw-page-title-main">Spagetti Western</span>

Spagetti Western, 1960 - 1975 yılları arasında Avrupa'da çoğunlukla İtalyan yapımcı ve yönetmenler tarafından çevrilmiş Western filmlerine verilen addır. Bu nedenle bazen Italo-Western olarak da adlandırılırlar. Bu türü tanımlamak için kullanılan diğer isimler ise sırasıyla Euro-Western, Macaroni Western ve Western All'Italiana'dır.

<i>Çılgın Savaşçılar</i>

Çılgın Savaşçılar, 1970 ABD-Yugoslavya ortak yapımı savaş komedi filmidir. Özgün adı Kelly's Heroes olan film Türkiye'de ilk kez 6 Kasım 1972 tarihinde gösterime girmişti.

<i>Ölüm Raporu</i>

Ölüm Raporu, 1955 yılı Fransa, İspanya ve İsviçre ortak yapımı psikolojik gerilim, gizem filmidir. Özgün adı Mr. Arkadin olan film İngiltere'de Confidential Report adıyla gösterilmişti. Film çevrildikten bir buçuk yıl sonra, 20 Eylül 1956'da Türkiye'de de sinemalarda gösterime girmişti. Film ABD'de ancak 1962 yılında gösterime girebildi.

<span class="mw-page-title-main">Dave Toschi</span>

Dave Toschi , Amerikalı dedektif.

<i>El Torida</i>

El Torida, 1970 ABD-Meksika ortak yapımı western komedi filmidir. Özgün adı Two Mules for Sister Sara olan film Türkiye'de sinemalarda 1971 yılında gösterime girmiştir. Türkçe afiş adı kararlaştırılırken filmin Fransa'daki afiş adından ilham alındığı ve bu nedenle İspanyolca olan bu adın seçildiği anlaşılmaktadır. Film 1991 yılında özel televizyon kanalı Star TV'de Sara'ya İki Katır adıyla da gösterime verilmişti.

<i>Silahın Gücü</i> 1973 yapımı ABD aksiyon filmi

Silahın Gücü, 1973 yapımı ABD aksiyon filmi. Clint Eastwood 1971 yılındaki Kirli Adam filminde olduğu gibi Harry Callahan rolünde oynamıştır. Yönetmenliği üstlenen Ted Post, daha önce Eastwood'un yer aldığı televizyon dizisi Rawhide ve Onları Yükseğe As filmini yönetmiştir. Bu film Kirli Adam serisinin ikinci filmidir. Senaryoyu John Milius ve Michael Cimino yazmıştır. 124 dakikayla en uzun Kirli Adam filmidir.

Dedektif Harold Francis "Kirli Harry" Callahan, Kirli Adam serisindeki kurgusal karakter. Kirli Adam (1971), Silahın Gücü (1973), The Enforcer (1976), Sudden Impact (1983) ve The Dead Pool (1988) adlı Dirt Harry filmlerini kapsamaktadır. Callahan'ı her filmde Clint Eastwood canlandırmıştır.

<i>Ani Vuruş</i>

Sudden Impact, Yönetmenliği ve yapımcılığı Clint Eastwood'un üstlendiği 1983 ABD aksiyon filmi. Kirli Adam serisinin dördüncü filmidir. Başrollerde Eastwood ve Sondra Locke yer almaktadır.

Dirty Harry, San Francisco Polis Departmanı cinayet bölümü müfettişi Kirli Harry Callahan'ın yer aldığı bir dizi filmler ve kurgusal olmayan roman adıdır. Clint Eastwood tarafından canlandırıldı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.