Şelale, çavlan ya da çağlayan, akarsu yatağının, dike yakın bir biçimde âniden düştüğü, suların yüksekten dökülerek aktığı kısmına şelale denir. Çağlayan terimi daha çok küçük akarsuyun yüksek olmayan yerden dökülmesiyle oluşur, küçük şelale de denilir. Bazı kaynaklar su miktarı ve yüksekliğe bakmadan çağlayanı şelale ile eş anlamlı kullanmaktadır. Su miktarı fazla olması durumunda şelale veya çavlan denilir.
Tortum Şelalesi, Erzurum ilinin Uzundere ilçesi sınırları içinde, Tortum Çayı'nın üzerindeki bir şelaledir.
Suuçtu Şelalesi, Türkiye'nin Bursa ilinin Mustafakemalpaşa ilçesine 18 km uzaklıkta bulunan ve ilçenin içme suyu ihtiyacını karşılayan, 38 metre yükseklikteki felezlerden dökülen şelale.
Kurşunlu Şelalesi, Antalya-Isparta karayolunun 24. km'nden sola dönülerek 7 km devam edildiğinde ulaşılan bir şelaledir.
Samandere Şelalesi Tabiat Anıtı, Düzce ilinin merkez ilçesine bağlı Samandere köyünde bulunan Samandere Şelalesinin bulunduğu alan. Düzce'nin 26 km güneydoğusundadır.
Krimmler şelâlesi, 380 m yüksekliğinde Avusturya'nın Salzburg eyâletinde bir şelaledir. Avusturya'daki en yüksek şelaledir.
Elakala Şelaleleri Batı Virginia'nın Blackwater Kanyonu bölgesinde yer alan 4 adet şelale dizinidir. İlk şelale serisinin yüksekliği 35 fit (11 m) ve park yollarına kolayca erişilebilmektedir. Bu parkta bulunan en popüler ikinci şelaledir. İkinci şelale ise 15 fit (4,6 m) ile bu parkın en küçük şelalesidir. Serinin üçüncü şelalesi ise 40 fit (12 m) ile en yüksek şelaledir ve tepesine ulaşmak oldukça zordur. Serinin dördüncü ve son şelalesi erişimi ve bulunduğu bölgenin yapısıyla çok tehlikeli olup deneyimsiz yürüyüşçüler için uygun değildir.
Paşaca Şelalesi Tabiat Parkı, Giresun ilinin Görele ilçesine bağlı Yeşildere ve Beşirli köyleri arasında yer alan bir tabiat parkıdır. Şelale, Sis Dağı eteklerinde yer almaktadır. Şelalenin üzerinde bulunduğu dere, Çavuşlu'dan denize dökülmektedir. Şelaleye Çavuşlu beldesine 20 km uzaklıktadır. Şelale 50 metre yüksekliğindedir. Bölgede irili ufaklı birçok küçük şelaleler de bulunmaktadır. Şelalenin, serbest düşüşünü tamamlayışı açısından Türkiye'deki en yüksek şelalelerden birisi olduğu ifade edilmektedir. Bölgeye erişim imkanının kısıtlı olması nedeniyle şelaleye erişim sağlanmasında zorluklar yaşanmaktadır.
Doğançay Şelalesi, Sakarya ili, Geyve ilçesi, Maksudiye, köyünde bulunan şelale. Sakarya merkeze uzaklığı 25 km, Sakarya-Bilecik D.650 yoluna 10 km uzaklıkta, denizden yaklaşık 400 m yüksektedir.
Güzeldere Şelalesi Tabiat Parkı, Düzce ili, Gölyaka ilçesi, Güzeldere köyü sınırlarında, 22,76 ha alanda, 2011 yılında ilan edilen tabiat parkıdır.
Keila Şelalesi, Kuzey Estonya'da, Keila Nehri üzerinde bulunan bir şelale. Estonya'da Narva ve Jägala'dan sonra üçüncü en güçlü şelaledir. Yüksekliği 6 metre (20 ft), genişliği 60-70 metre (200-230 ft) civarındadır.
Gadelsha Şelalesi, Rusya'da yer alan 15 m yüksekliğindeki basamaklı bir şelale. Başkurdistan Cumhuriyeti'nin Baymak ili'ndeki Khudolas Nehri üzerinde yer almaktadır. Khudolas Nehri, Yaman Taş Dağı'nın yakınında bir pınardan kaynar ve Irenyk tepelerinin doğu yamacı boyunca akar. Şelaleden Sibay şehrine olan mesafe 15 km'dir. Gadelsha Şelalesi Başkurdistan'ın en yüksek şelalesidir ve 1965'ten beri doğal bir anıt statüsündedir. Devlet tarafından eşsiz bir doğa anıtı olarak korunmaktadır. Birkaç farklı adı bulunmaktadır: Ibragimovsky, Tuyalas, Khudolas. Ama yine de en yaygın olanı, aynı adı taşıyan yakındaki bir köyün de adı olan Gadelsha'dır.
Gürcistan'ın Güney Kafkasya bölgesi, çevresel, kültürel veya benzer değerleri nedeniyle çeşitli korunan alanlara ev sahipliği yapmaktadır. Bunlardan en eskisi - günümüzdeLagodekhi Koruma Alanları olarak bilinir - Gürcistan'ın Rus İmparatorluğu'nun bir parçası olduğu 1912 yılına tarihlenmektedir.
Çağlayandibi Şelalesi, Gümüşhane'nin Kürtün ilçesinin Yeşilköy köyünde yer alan bir şelaledir. Örümcek Ormanları'nın içinde yer alan şelale 15 metre yüksekliğindedir. İlçe merkezine 5 km uzaklıkta olan şelalenin rakımı 870 metredir. Şelalenin de bulunduğu 450.000 metrekarelik bölge 12 Şubat 2014 tarihinde Tabiat Parkı ilan edilmiştir. Şelale, 2018 yılında buz tutmuştur.
Aşağıdakiler, yüksekliğine göre iki kategoriye -doğal ve yapay- sınıflandırılmış şelalelerin listeleridir.
Okatse Kanyonu Tabiat Anıtı, Gürcistan'ın İmereti bölgesindeki Honi Belediyesinde, Zeda Gordi köyü yakınlarında, deniz seviyesinden 520 metre yüksekte, Okatse Nehri üzerinde yer alan bir erozyon kanyonudur.
Huangguoshu Şelalesi, Çin'in Guizhou eyaletinde bulunan bir şelaledir. Şelale, Anshun kenti sınırları içerisinde yer almakta olup Çin ve Doğu Asya'nın en büyük şelalerinden biridir. Ana şelaleler yaklaşık 67 metre yüksekliğe sahiptir.
Gindeş Şelalesi, Rize'nin Hemşin ilçesine 25 kilometre uzaklıkta konumlanmış bir şelaledir. 28 Ekim 2021 tarihinde Tabiat Anıtı olarak tescillenen şelale, 32 hektarlık bir alanı kaplamaktadır. 50 metre yükseklikten dökülen şelale, Kantarlı köyünde bulunmaktadır.
Faso Şelalesi veya Aşıklar Şelalesi, Rize ilinin İkizdere ilçesinde bulunan bir şelaledir. İkizdere ilçe merkezine 9 km uzaklıkta olan şelalenin rakımı 1.520 metredir. 20 metre yükseklikten dökülen şelale, isminin ağanın kızına aşık olan çobandan almıştır.
Çağçağan Şelalesi, Güneşli Köyü Şelalesi veya Balıklı Güneşli Şelaleleri Tabiat Parkı, Artvin'in Hopa ilçesine 12 kilometre uzaklıkta konumlanmış bir şelale ve tabiat parkıdır. Güneşli köyüne 5 kilometre uzaklıkta olan tabiat parkı, biri 70 diğer 50 metre yükseklikten akan iki şelalenin birleşmesinden oluşmaktadır. 1 Haziran 2017'de tabiat parkı ilan edilmiş, 2022 yılında turizme kazandırılması için çalışmalara başlanmıştır.
