İçeriğe atla

Kilimanjaro Dağı

Kilimanjaro
Kaiser Wilhelm Spitze
Kilimanjaro'nun Kibo zirvesi.
Harita
En yüksek noktası
YükseklikKibo; 5.895 m
Çıkıntı5.895 metre (19.341 ft)
Yalıtılma5.510 kilometre (3.420 mi)
Koordinatlar3° 04′ G, 37° 21′ D 
Coğrafya
KonumDoğu Afrika, Tanzanya
Jeoloji
Dağ türüStratovolkan
Tırmanma
İlk tırmanan6 Ekim 1889 Dr. Hans Meyer ve Ludwig Purtscheller
En kolay rotaMarangu Rotası
Milli Park Girişi
Konum Tanzanya
KriterDoğal: vii
Referans403[1]
Tescil1987 (11. oturum)
BölgeAfrika

Kilimanjaro Dağı genelde sadece Kilimanjaro (1902'den 1918'e kadar Kaiser-Wilhelm-Spitze olarak adlandırılır), deniz seviyesinden 5.895 m (19.341 ft) yüksekte Afrika'nın masif bir dağı. Kilimanjaro sönmüş bir stratovolkandır.

Tanzanya'nın kuzeydoğusunda bulunan Kilimanjaro, üzerindeki Kibo zirvesiyle, Afrika kıtasının en yüksek dağıdır. 1987 yılında, kendine özgü tabiatı, UNESCO tarafından Dünya Doğa Mirası olarak ilan edilmiştir.

Ekvator'un yaklaşık 340 km güneyinde bulunan Kilimanjaro, Tanzanya'nın kuzeydoğusunda, Darüsselam şehrinin yaklaşık 500 km kuzeybatısında ve Victoria Gölü merkezinin yaklaşık 560 km güneydoğusundadır. Kenya sınırına sadece birkaç kilometre mesafedeki Kilimanjaro, bu ülkenin başkenti Nairobi'nin yaklaşık 200 km güneydoğusunda kalır.

Kibo (5.895 metre)'nun havadan görünümü. Kilimanjaro'nun diğer iki zirveleri ise Mawenzi (5.149 metre) ve Shira (3.962 metre)'dır. (1 Aralık 2009).

Toponimi

1888 yılında Alman Doğu Afrikası'nda "Kilima-Ndscharo" bulunan tarihi harita.

Kilimanjaro isminin kökeni bilinmemektedir, ancak birkaç teori mevcuttur. Avrupalı kaşifler 1860'ta ismi benimsemiş ve Kilimanjaro'nun dağın Kiswahili ismi olduğunu bildirmişlerdir.[2] The Nuttall Encyclopædia 'nın 1907 baskısı da dağın ismini Kilima-Njaro olarak kaydetmiştir.[3]

Jeoloji ve Coğrafya

Kilimanjaro, en yükseği Kibo; 5.149 m (16.893 ft) yükseklikteki Mawenzi;5.149 m (16.893 ft);[4] ve en alçak olanı 4.005 m (13.140 ft) yükseklikteki Shira olmak üzere üç belirgin volkanik koniden oluşan büyük uyuyan tabakalı bir volkandır.[5] Mawenzi ve Shira sönmüşken, Kibo uyumaktadır ve tekrar patlayabilir.[6]

Uhuru Tepesi, Kibo'nun krater kenarındaki en yüksek zirvedir. Tanzanya hükûmet ajansı olan Tanzanya Ulusal Parklar Otoritesi[7] ve Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü[8], Uhuru Tepesi'nin yüksekliğini 1952'de yapılan bir İngiliz araştırmasına göre 5.895 m (19.341 ft) olarak listelemektedir.[9] O zamandan beri yükseklik 1999'da 5.892 m (19.331 ft), 2008'de 5.902 m (19.364 ft) ve 2014'te 5.899 m (19.354 ft) olarak ölçülmüştür.[9]

Faunası

Kilimanjaro'da pek büyük hayvana rastlanılmaz, büyük hayvanlar genellikle ormanlarda ve dağın alt kısımlarında bulunur. Filler, Afrika mandası gibi hayvanlar yürüyüşçüler için tehlikeli olabilecek hayvanlardır. Bukalemun, Dikdik, Duiker, Kuyruksürengiller, Nectariniidae ve Yaban Domuzu gibi hayvanlar olduğu da rapor edilmiştir. Ayrıca Zebra, Pars, Sırtlangiller gibi hayvanlarda düzensiz olarak görülmüştür.[10]

Kaynakça

  1. ^ 1 http://whc.unesco.org/en/list/403 23 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ Krapf, Johann Ludwig; Ernest George Ravenstein (1860). Travels, Researches, and Missionary Labours, During an Eighteen Years' Residence in Eastern Africa: Together with Journeys to Jagga, Usambara, Ukambani, Shoa, Abessinia and Khartum, and a Coasting Voyage from Nombaz to Cape Delgado. Trübner and Company, Paternoster Row. s. 255. 16 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2016. 
  3. ^ Wood, James (1907). "Kilima-Njaro". 1907 Nuttall Encyclopædia of General Knowledge. fromoldbooks.org. 17 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2015. 
  4. ^ Sharaf, Yasir (24 Mart 2016). "Mount Kilimanjaro Volcanic Cones: Shira, Kibo And Mawenzi Peaks". XPATS International (ingilizce). 5 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2021. 
  5. ^ Cullen, Nicolas J.; Mölg, Thomas; Kaser, Georg; Hussein, Khalid; Steffen, Konrad; Hardy, Douglas R. (2006). "Kilimanjaro Glaciers: Recent areal extent from satellite data and new interpretation of observed 20th-century retreat rates". Geophysical Research Letters. 33 (16). ss. L16502. Bibcode:2006GeoRL..3316502C. doi:10.1029/2006GL027084. 
  6. ^ Nonnotte, Philippe; Guillou, Hervé; Le Gall, Bernard; Benoit, Mathieu; Cotten, Joseph; Scaillet, Stéphane (2008). "New K Ar age determinations of Kilimanjaro volcano in the North Tanzanian diverging rift, East Africa" (PDF). Journal of Volcanology and Geothermal Research. 173 (1). s. 99. Bibcode:2008JVGR..173...99N. doi:10.1016/j.jvolgeores.2007.12.042. 15 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Ocak 2019. 
  7. ^ Sharaf, Yasir (26 Nisan 2022). "8 Common Mistakes I Wish I Knew Before Climbing Mount Kilimanjaro As A Beginner | How To Climb Mount Kilimanjaro?". XPATS International. 25 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2022. 
  8. ^ "Kilimanjaro National Park". World Heritage List. UNESCO World Heritage Centre. 19 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2015. 
  9. ^ a b Pascal Sirguey, Nicolas J. Cullen and Jorge Filipe Dos Santos. "The New Digital Orthometric Elevation Model of Kilimanjaro" (PDF). CEUR Workshop Proceedings. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Temmuz 2015. 
  10. ^ Burns, Cameron (2006). Kilimanjaro & East Africa : a climbing and trekking guide. Internet Archive. Seattle, WA : Mountaineers Books. ISBN 978-0-89886-604-9. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Kilimandscharo ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tanzanya</span> Ortadoğu Afrikada bulunan bir ülke

Tanzanya, resmî adıyla Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti, Doğu Afrika'da bir ülkedir. Afrika Büyük Gölleri bölgesinde yer alır. Ülke kuzeybatıda Kenya; kuzeyde Uganda; batıda Ruanda, Burundi ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti; güneybatıda Zambiya; güneyde ise Malavi ve Mozambik ile komşudur. Doğuda Hint Okyanusu'na kıyısı bulunur. Afrika'nın en yüksek dağı olan Kilimanjaro Dağı ülkenin kuzeydoğusundadır. Afrika'nın Büyük Gölleri'nin üçüne kıyısı vardır. Kuzey ve batıda Afrika'nın en büyük gölü olan Victoria Gölü ile kıtanın en derin gölü olan Tanganika Gölü, güneyde ise Malavi Gölü bulunur. Ülkenin doğu kıyıları sıcak ve nemlidir. Zanzibar adaları kıyının biraz açığında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Everest Dağı</span> Himalayaların Mahalangur Himal alt aralığında bulunan, deniz seviyesinden Dünyanın en yüksek dağı

Everest Dağı, Himalayalar'ın Mahalangur Himal alt bölgesinde yer alan, Dünya'nın deniz seviyesinden en yüksek dağıdır. Çin-Nepal sınırı, zirve noktasından geçmektedir. 2020 yılında Çinli ve Nepalli yetkililer tarafından tespit edilen kar yüksekliği 8.848,86 m 'dir.

<span class="mw-page-title-main">Dağ</span> çevresindeki karasal alanlardan daha yüksek olan kara kütlelerine verilen ad

Dağ, çevresindeki karasal alanlardan daha yüksek olan kara kütlelerine verilen addır. "Dağlık" sıfatı, dağlarla ilişkili ve kaplı alanları tanımlamak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Malavi Gölü</span> Afrika Büyük Gölü

Malavi Gölü, 560 km uzunluğu, 80 km'ye varan genişliği ve 704 m'ye kadar olan derinliği ile Büyük Rift Vadisi'nin en büyük göllerinden biridir. Yüzölçümü 29.604 km2'dir. Gölde dünyanın başka hiçbir sulak alanında bulunmayan canlılar yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cape Town</span> Güney Afrika Cumhuriyetinin yasama başkenti

Cape Town, Güney Afrika'daki en eski şehirdir. Halk dilinde "Anne Şehir" olarak anılmaktadır. Güney Afrika'nın yasama başkentidir ve Batı Kap eyaletinin en büyük kentidir. Şehir, Cape Town Şehri adlı Metropoliten alan'ın sadece bir parçasını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Soğuksu Millî Parkı</span> Milli Park (02.0003)

Soğuksu Millî Parkı, Ankara'nın Kızılcahamam ilçesinde yer alan ve 19 Şubat 1959'da kurulan bir millî parktır. Ankara şehir merkezine 80 kilometre uzaklıktadır. Parkın volkanik bölge olmasından dolayı, çevresindeki sıcak ve soğuk su kaynakları kaplıca olarak değerlendirilmektedir. Parkın yüksekliği 1.030-1.800 m (3.380-5.910 ft) arasında değişmektedir. Arhut Tepesi 1.789 m (5.869 ft) ve Tolubelen Tepesi 1.776 m (5.827 ft) ile parkın en yüksek zirveleridir.

<span class="mw-page-title-main">Fuji Dağı</span> Japonyada bulunan bir dağ

Fuji Dağı , Honshu adasında bulunan, 3.766 m yüksekliğiyle Japonya’daki en yüksek dağdır. Asya adalarında bulunan ikinci en yüksek yanardağdır ve dünya üzerindeki en yüksek yedinci ada doruğunu oluşturur. Fuji Dağı aktif bir startovolkan olmakla beraber, en son 1707-1708 yılları arasında patladı. Dağ, Tokyo şehrinin 100 km güneybatısında bulunur ve açık havalı günlerde şehirden rahatça görülebilir. Fuji Dağı'nın beş ay boyunca karlı olan simetrik konisi, Japonya'nın kültürel ikonu haline gelmiş, özellikle de sanat ve fotoğrafçılıkta betimlenir; ayrıca turist ve dağcıların sıkça ziyaret ettiği bir doğa harikasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Demavend Dağı</span> İranın en yüksek dağı

Demavend Dağı, İran'ın kuzeyinde, 5610 m yüksekliğinde bir dağ.

<span class="mw-page-title-main">Logan Dağı</span> Kanadadaki en yüksek dağ

Logan Dağı İngilizce telaffuz: [ˈloʊgən] Kanada'daki en yüksek ve Kuzey Amerika'da Denali'den sonra en yüksek ikinci dağdır. Dağ adını Kanadalı bir jeolist olan William Edmond Logan'dan almıştır. Logan aynı zamanda Jeolojik Kanada Anketi'nin (GSC) kurucusudur. Logan Dağı Yukon'un güneydoğusundaki Klaune Ulusal Parkında konumlanmıştır. Yukon/Alaska sınırının 40 kilometre (25 mi) kuzeyinde yer alır. Logan Dağı, Hubbard Buzulu ve Logan Buzulunun kaynağıdır. Logan Dağının, dünya üzerindeki volkanik olmayan herhangi bir dağın en geniş taban çemberine sahip olduğuna inanılıyor, 5.000 metre (16.400 ft)'den uzun 11 masif buna dahildir.

<span class="mw-page-title-main">Aeolis Mons</span>

Aeolis Mons, Mars'ta bulunan bir dağdır. Gale kraterinin zirve noktasının merkezini oluşturur ve 5.08°G 137.85°D koordinatlarında konumlanmıştır, vadinin zemininden 55 km (180.000 ft) yüksektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hua Dağı Kaya Boyamaları</span>

Zuojiang Huashan Kaya Sanatı Kültürel Peyzajı, Çin'in güneyindeki Guangxi eyaletinde, en az birkaç yüz yıllık bir süre boyunca kireç taşı uçurumlarında boyanmış tarihi kaya sanatı bölgesidir. Kaya boyamaları, Zuo Nehri'nin bir kolu olan Ming Nehri'nin batı kıyısında bulunur. Kaya sanatı alanı Nonggang Tabiat Koruma Bölgesi'nin bir parçasıdır ve Ningming ilçesinde Yaoda kasabasında bulunur. 15 Temmuz 2016'da, Zuojiang Huashan Kaya Sanatı Kültür Manzarası, Dünya Mirası olarak ilan edildi. Çin'deki 49. Dünya Mirası alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Wuling Dağları</span>

Wuling Dağları, Orta Çin'de Çongçing Belediyesi'nden ve Doğu Guizhou'a ve Batı Hunan'a kadar uzanan bir sıradağdır. Tujialar, Han Ulusu, Hmonglar, Donglar ve Bailer gibi birçok etnik gruba ev sahipliği yapar.

<span class="mw-page-title-main">Kanat açıklığı</span>

Kanat açıklığı, bir kuşun veya bir uçağın bir kanat ucundan diğer kanat ucuna kadar olan mesafedir. Örneğin, Boeing 777-200'ün kanat açıklığı 60,93 metre 'dir, ve 1965'te yakalanan bir gezginci albatrosun kanat açıklığı ise yaşayan bir kuş için resmi bir rekor olan 363 santimetre olarak ölçülmüştür. Kanat genişliği terimi, daha teknik bir boyutta aynı zamanda pterozorlar, bitler, böcekler gibi diğer kanatlı hayvanlar ve ornithopter gibi diğer hava taşıtları için de kullanılan bir terimdir. İnsanlarda kanat açıklığı terimi, 90º açıyla omuz yüksekliğinde yere paralel olarak kaldırıldığında, bireyin kollarının bir parmak uçlarından ölçülen bir ucundan diğerine olan uzunluk arasındaki mesafe olan kol açıklığı anlamına gelir. Eski profesyonel basketbolcu Manute Bol, 7 fit 7 inç (2,31 m) boyunda olup 8 fit 6 inç (2,59 m) ile insanlar arasında en büyük kanat açıklıklarından birine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Zla Kolata</span>

Zla Kolata, Karadağ ve Arnavutluk sınırındaki Prokletije üzerinde yer alan bir dağdır.

<span class="mw-page-title-main">Bintumani Dağı</span> Sierra Leone ve Loma Dağlarının en yüksek noktası

Bintumani Dağı, 1.945 metre (6.381 ft) yüksekliği ile Sierra Leone ve Loma Dağları'nın en yüksek noktasıdır. Loma Dağları'nda yer alır ve alçak yamaçları çok çeşitli hayvanlara ev sahipliği yapan yağmur ormanlarıyla kaplıdır. Bunlar arasında cüce suaygırları, cüce timsahlar, kırmızı balıkçı baykuşları ve çok sayıda primat bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Amboseli Ulusal Parkı</span>

Eski adı Masai Amboseli Yaban Hayatı Koruma Sahası olan Amboseli Ulusal Parkı, Kenya'nın Kajiado ilçesinde bulunan bir millî parktır. Park, Kenya-Tanzanya sınırına yayılan 8.000 km2 (3.100 sq mi)'lik bir ekosistemin merkezinde, 39.206 hektar büyüklüğündedir. Pelikan, yalıçapkını, su tavuğu ve hamerkopun yanı sıra 47 kuş türü mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Szelim mağarası</span>

Szelim mağarası kuzeybatı Macaristan'da, Gerecse Dağları'nın batı kenarında, Tatabánya şehri yakınlarındaki Által-ér Vadisi'nin 289 metre (948 ft) yukarısında yer alan bir mağaradır. Mağaranın içi 45 metre (148 ft) uzunluğunda ve 14 metre (46 ft) yüksekliğindedir. Bölge, kolay erişilebilir konumundan dolayı yüzyıllar boyunca yerel köylüler tarafından düzenli olarak ziyaret edilmiş ve sığınak olarak kullanılmıştır. Mağaranın devasa dikdörtgen girişinde Tuğrul'un bir anıtı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Grumman XP-50</span>

Grumman XP-50, çift motorlu bir ağır önleme uçağı için Amerika Birleşik Devletleri Hava Kolorduları'nın düzenlediği yarışmaya katılan Grumman XF5F Skyrocket avcı uçağının kara için geliştirilmiş bir modeliydi. Amerika Birleşik Devletleri Hava Kolorduları, 25 Kasım 1939'da XP-50 olarak adlandırılan uçak için bir ilk örnek siparişi verdi, ancak yarışmada Lockheed XP-49'a kaybetti.

<span class="mw-page-title-main">Nimba Dağı</span>

Nimba Dağı olarak da bilinen Richard-Molard Dağı, Batı Afrika'da Fildişi Sahili ve Gine sınırı boyunca bir dağdır. Her iki ülke ve Nimba aralığı için en yüksek zirve 1.752 m (5.748 ft)'dır. Dağ, iki ülke ile Liberya arasındaki sınırları aşan Gine yaylaları'nın bir parçasıdır. En yakın büyük yerleşim yerleri Liberya'daki Yekepa ve Gine'deki Bossou ve N'Zoo kasabalarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hans Meyer (coğrafyacı)</span>

Hans Heinrich Josef Meyer, yayıncı Herrmann Julius Meyer'in (1826-1909) oğlu olan Hildburghausen'den bir Alman coğrafyacıydı. Hans Meyer, Kilimanjaro Dağı'nın zirvesine ulaşan ilk Avrupalı olarak kabul ediliyor 5.895 m (19.341 ft). Kilimanjaro'nun üç zirvesi vardır: Shira, 3.962 m (12.999 ft); Mawenzi, 5.149 m (16.893 ft); ve 1889'da Meyer tarafından zirvesine ulaşılan Kibo.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.