Kili Kuşatması (1484)
| Kili Kuşatması | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1481-1486 Osmanlı-Boğdan Savaşı | |||||||||
 Kili kalesi | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
 Osmanlı İmparatorluğu |  Boğdan Prensliği | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| II. Bayezid | Mamalac Chatelev | ||||||||
| Güçler | |||||||||
| 30-40.000 | 2.000 | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| Hafif | Tüm garnizon ölü ya da esir | ||||||||
Kili Kuşatması, 1484-1489 Osmanlı-Boğdan Savaşı'nda evre.
II. Bayezid komutasındaki Osmanlı ordusu 1484 yılında icra ettiği Boğdan Seferi'nin ilk hedefi olan Kili kalesini 6-15 Temmuz tarihleri arasındaki kuşatma sonucunda zaptetti.
Kuşatma öncesi
II. Bayezid komutasındaki Osmanlı ordusu Karadeniz kıyısına yakın güzergahtan Kili önlerine ilerlerken, top, tüfek ve mühimmat taşıyan Osmanlı donanması da Tuna ağzına yanaştı. Osmanlı ordusu 6 Temmuz 1484'te kalenin önlerine ulaşarak[1] kuşatma hazırlıklarına başladı.
Kuşatma
II. Bayezid İslam hukuku uyarınca kaleye Sadrazam Mesih Paşa'yı gönderdi ve Boğdan garnizonunun teslimini istedi. Bu talebin reddedilmesi üzerine II. Bayezid kuşatmayı başlattı. Karadan ve Osmanlı donanmasının denizden salvo atışı sonucunda Kili kalesinin taştan surları kaydadeğer bir tahribata uğramaya başladı.
Surlara verdirilen hasarın ardından Anadolu Beylerbeyi Sinan Paşa komutasındaki süvari hücumu başarıya ulaşmadı. Bunun üzerine taarruz sonlandırılarak, 8-10 şahi topla saat başı yapılan salvo ateşiyle surların daha da tahrip edilmesi sağlandı. 15 Temmuz'da Anadolu eyalet askerleri yeniden taarruza kalkarak hendekleri aştılar ve surlardaki gediklerden kalenin içine hücum ettiler. Savunmacıların direnişi kırıldı ve bir grup Türk askeri burçlardan birine Osmanlı bayrağı asmayı başardı.[2]
Kalenin düştüğü belli olunca sivil halk II. Bayezid'e elçi göndererek teslim oldu. Padişah II. Bayezid de halka aman verdi.
Kuşatma sonrası
Kili'nin alınmasının ardından doğrudan Osmanlı idaresi kuruldu. 500 hane İstanbul'a göçettirildi. Osmanlı idarî sistemine göre Kili sancak beyliği haline getirildi. Kadı, dizdar, kapudan, iskele ve gümrük emini, muhtesip ve diğer devlet görevlileri tayin edildi. Kili Kalesi ve liman kesimindeki varoşa kapıkulları ve azebler yerleştirildi.[3]
Kalenin süratle onarımına başlandı ve Boğdan ordusunun olası bir baskınına karşı Mihaloğlu Ali Bey komutasındaki akıncılar Boğdan içlerine gönderildi. Sözkonusu akına Eflak Voyvodası IV. Vlad da askerleriyle eşlik etti.
II. Bayezid komutasındaki Osmanlı ordusu ise kuzeye doğru ileri harekâtını sürdürerek 24 Temmuz'da Akkerman Kalesi önlerine ulaştı ve 9 Ağustos'ta kalenin Osmanlılarca zaptıyla sonuçlanacak Akkerman Kuşatması'na girişti.
Kaynakça
- ^ "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.4, s.13
- ^ "II. Bayezid'in Boğdan Seferi", Engin Aybek, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi (1966), s.13-14
- ^ "İslam Ansiklopedisi, "Kili" maddesi, Türk Diyanet Vakfı, Ankara (2002), c.26, s.1". 12 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2024.
