İçeriğe atla

Kikuyular

Kikuyu kabilesine mensup Mau Mau Hareketi'nin lideri, ilk Kenya devlet başkanı Jomo Kenyatta.

Kikuyular, Kenya yaylalarında yaşayan halk topluluğu.

Yaşamları

Günümüzde Kenya nüfusunun %22sini oluşturan Kikuyular, Nijer-Kongo dillerinden Bantu dilini konuşurlar. Genellikle, seyrek kulübelerden oluşan köylerde çiftcilikle geçinirler. Ataerkillerdir; çokeşlilik uygular, eşleri için başlık parası öderler.

Faaliyetleri

Geçmişleri boyunca önce komşuları Masailerle, sonra İngiliz sömürgecileriyle sık sık çarpışan Kikuyular, 1900'lerden başlayarak büyük kentlerde işçilik yapip, geleneklerini bir ölçüde yitirmişler, ama 1952-1956 arasında Jomo Kenyatta önderliğinde Mau Mau Hareketini kurup, geleneklerini canlandırmaya girişmişler ve sömürgecilere şiddet eylemleri uygulayarak, bağımsızlık mücadelesinde başlıca rol oynamışlardır. Bağımsızlıktan sonra da, ülke siyasetindeki ağırlıklarını günümüze kadar sürdürmüşlerdir.[1]

Kaynakça

  1. ^ Grolier İnternational Americana Encyclopedia. Medya Holding A.Ş. 1993. ISBN 07172-9646-6. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kenya</span> Doğu Afrikada bir ülke

Kenya, resmî adıyla Kenya Cumhuriyeti, Afrika kıtasının doğu kısmında yer alan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını: Etiyopya, Somali, Tanzanya, bir kısmı Victoria Gölü ile olmak üzere Uganda ve Güney Sudan oluşturmaktadır. Bunun haricinde ülkenin güneydoğusunda Hint Okyanusu yer almaktadır. Ülkenin başkenti ve en büyük şehri Nairobi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Uganda</span> Doğu Afrikada bulunan bir ülke

Uganda ya da resmî adıyla Uganda Cumhuriyeti, Afrika kıtasının doğu kesiminde yer alan ve denize kıyısı olmayan bir kara ülkesidir. Ülkenin sınır komşularını kuzeyde Güney Sudan, doğuda Kenya, güneyde çoğu sınırı Victoria Gölü ile oluşan Tanzanya, güneybatıda Ruanda ve batıda ise Kongo Demokratik Cumhuriyeti oluşturmaktadır. Ülkenin başkenti Kampala'dır.

<span class="mw-page-title-main">Vanuatu</span> Güney Pasifik Okyanusunda yer alan ada devleti

Vanuatu ya da resmî adıyla Vanuatu Cumhuriyeti, Güney Büyük Okyanus'ta yer alan bir ada ülkesidir. Volkanik kökene sahip olan takımada, Avustralya'nın 1750 km doğusunda, Yeni Kaledonya'nın 500 km kuzeyinde, Fiji'nin batısında, Solomon Adaları'nın güneydoğusunda, Yeni Gine adası yakınlarında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Tupi dilleri</span>

Tupi dilleri, Avrupalı sömürgeciler ilk kez Brezilya kıyılarına ayak bastıklarında bölgede konuşulan diller topluluğuna verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Porto Alegre</span> Brezilyada belediye; Rio Grande do Sul eyaletinin başkenti ve en büyük şehri

Porto Alegre, Brezilya'nin 26 eyaletinden biri olan Rio Grande do Sul'un başkenti ve en büyük nüfuslu şehridir. Adı Portekizcede "Mesut Liman" anlamına gelir. Porto Alegre Brezilya eyaletleri arasında başkent olan şehirlerin en güneyinde bulunanıdır. Porto Alegre şehrinin sınırları içinde alanı 496.827 km² olup 2010 nüfus sayımına nazaran Porto Alegre şehrinin sınırları içindeki nüfus 1.509.939 kişidir ve böylece bu şehir Brezilya içinde 10. sırada gelmektedir. Şehir ve sınırları dışında bulunup şehre bağlı olan varoşları ile birlikte Porto Alegro Metropoliten Bölgesi nüfusu 2010 itibarıyla 4.405.760 kişiye ulaşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gagavuzca</span>

Gagavuzca veya Gagauzca, çoğunluğu Moldova'daki Gagavuz Yeri Özerk Bölgesi'nde yaşayan Gagavuzların konuştuğu Batı Oğuz grubuna bağlı bir Türk dili. Gagavuzca, Balkan Gagavuzcasından bir dereceye kadar farklı bir dildir. Kimi Türkologlar ise Gagavuzca'yı ayrı bir dil veya lehçe saymayarak Türkiye Türkçesinin Rumeli ağızlarına dahil etmişlerdir. Yaklaşık 300.000 kişi tarafından konuşulur.

<span class="mw-page-title-main">Idi Amin</span> Ugandalı asker ve diktatör

Idi Amin Dada Oumee, 1971-1979 arasında devlet başkanlığı yapmış olan Ugandalı asker ve diktatördür. Dünya tarihinin en acımasız despotlarından biri olarak kabul edilir.

Mungiki, 2002 yılında Kenya hükûmeti tarafından faaliyetleri yasaklanan tarikat.

<span class="mw-page-title-main">Mau Mau İsyanı</span> Kenyalı isyan, 1952-1960

Mau Mau İsyanı ya da Mau Mau Direnişi, 1952-1960 yılları arasında İngiliz Kenya Kolonisi'nde bağımsızlık amacıyla gerçekleştirilmiş (1920-1963), Kenya Toprak ve Özgürlük Ordusu ile İngiliz yetkililer arasındaki bir savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Boaz Mauda</span>

Boaz Mauda İsrailli şarkıcı. İsrail'in Kuzey Bölgesi'nin küçük bir ilçesi olan Elyakim'de ana-baba ve 2 kardeşi ile yaşamaktaydı. Geçimlerini tarımdan sağlıyorlardı ve ailece tarım yapıyorlardı. Boaz 5 yaşındayken şarkı söylemeye başlamıştır. Evdeki herkes de onu şarkı söylerken hayranlıkla izlerdi. Babası onu bir gün Sinagog'a ayinde ilahi söylemeye götürmüştür ve o ilahi söylemiştir. Herkes onu şaşkınlıkla dinlemiştir. 2007 yılında 20. yaşına geldiğinde ise Boaz, Tel-Aviv kentindeki 'Kokhav Nolad'(yıldız doğuyor) yarışmasının elemelerine katılmış ve seçilerek yarışma hakkı kazanmıştır. Yarışmada halkın büyük ilgi ve beğenisini kazanan Boaz, oyların %50'sini alarak yarışmayı kazanmıştır. 2008 yılında Eurovision'a katlabilmek için İsrail'in ulusal elemelerine (KDAM'a) girmiştir ve birinci olmuştur. Eurovision Şarkı Yarışması o yıl ilk kez iki yarı finalli yapılmıştır. Boaz Mauda birinci yarı final grubunda yarışmış ve 124 puanla finale çıkmıştır. Finalde ise 104 puan toplayarak dokuzuncu olmuştur. Yarışma sonrasında o yıl yarışan Ermenistan ve Sırbistan'ın şarkıcılarıyla birlikte "Time to Pray" şarkısını birlikte seslendirecekleri bir tura çıkmışlardır. Siruşo ve Yelena Tomaşeviç ile seslendirdikleri bu şarkı din kardeşliği düşüncesini dile getiriyordu.

<span class="mw-page-title-main">Ogaden Savaşı</span>

Ogaden Savaşı (1977-1978), Etiyopya ile Somali arasında Etiyopya'nın Ogaden denilen bölgesinde meydana gelen savaş.

<span class="mw-page-title-main">Jomo Kenyatta</span> Kenyalı siyasetçi

Jomo Kenyatta, Kenyalı siyasetçi. Kenyatta, Afrika ülkesi Kenya'nın 1963 ile 1964 yılları arasında ilk başbakanı, 1964 ile de 1978 yılları arasında ilk devlet başkanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sam</span> Dini figür, Nuhun oğlu

Sam, Kitab-ı Mukaddes'e göre Nuh'un oğullarından biri. Bazı inanışlarda ikinci oğlu olarak kabul edilse de genellikle Nuh peygamberin en büyük oğlu olduğu düşünülmektedir. Eski Ahit'in başlangıç kitabı olan Tekvin'in 10 bap 21. ayetinde Sam'ın Yafes’in ağabeyi olduğu belirtilmekle birlikte, bir muğlâklık söz konusudur. Tekvin 11.10'da Sam’ın, oğlu Arpakşat’ın Tufandan iki yıl sonra gerçekleşen doğumu sırasında 100 yaşında olduğu belirtilir.

<span class="mw-page-title-main">Ngũgĩ wa Thiong'o</span> Kenyalı yazar

Ngũgĩ wa Thiong'o İngilizce ve son zamanlarda Gĩkũyũ dilinde eserler veren Kenyalı yazar. Sanatçının çalışmaları arasında romanlar, oyunlar, kısa öyküler, denemeler, eleştiriler ve çocuk öyküleri yer almaktadır. Sanatçı, Gikuyu dilindeki Mutiiri adlı gazetenin kurucusu ve editörüdür. Bunun yanında Kenya'da kaldığı hapishaneden 1977'de çıktıktan sonra sürgüne yollandı. Gittiği Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Yale Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olarak çalıştı. Daha sonraları ise New York Üniversitesi'nde de aynı görevde çalıştı. Öyle ki bir süre sonra bu üniversitede karşılaştırmalı edebiyat ve performans çalışmaları dalında profesörlük düzeyine yükseldi.

Kendi kaderini tâyin hakkı, alışılmış anlamda ulusların kendi geleceklerini belirlemesi kavramıdır. Genel olarak, milletlerin kendi siyasal durumlarını, ekonomik, sosyal ve kültürel manada izleyecekleri yolu kendi istençleriyle belirlemeleri şeklinde tarif edilir. Buna göre; kendi geleceğini belirleme hakkı yalnızca ulusun kendisine aittir; kimse ulusun hayatına zorla müdahale etme, okullarını ve diğer kurumlarını yok etme, gelenek ve göreneklerine saldırma, dilini baskı altına alma ve özgürlüklerini kısıtlama hakkına sahip değildir. Kelime İngilizce Self determination kelimesinden türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">UTC+03.00</span> UTCden +03.00a kadar olan bir süre için tanımlayıcı

UTC+03:00, UTC'den 3 saat ileri zaman dilimi.

<span class="mw-page-title-main">Kenya arması</span> Ulusal arma

Kenya arması, Afrika ülkesi Kenya tarafından kullanılan resmî devlet armasıdır.

Kenya devlet başkanı, Afrika ülkesi Kenya'nın bağımsızlığın kazanıldığı 1963 yılından bu yana ülkenin en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:

"Never the End", Kari Kuivalainen tarafından seslendirilen 1986 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Finlandiya'yı temsil eden şarkı. Şarkı Fince dilinde seslendirilmiştir. Şarkı Kari Kuivalainen tarafından yazılmıştır.

Njoro Nehri Mağarası, Kenya, Mau Escarpment'da yer alan, ilk olarak 1938'de Mary Leakey ve kocası Louis Leakey tarafından kazılan bir arkeolojik sit alanıdır. Kazılar sonucunda, Elmenteitan çobanlarının günümüzden yaklaşık 3350-3050yıl önce Pastoral Neolitik dönemde oluşturduğu bir toplu yakma alanını ortaya çıkarıldı. Kazılarda ayrıca çanak çömlek, boncuklar, taş kaseler, sepet işi, havaneli ve pullar ortaya çıkarıldı. Leakeys'in kazısı, bölgedeki antik boncukları ve aletleri ortaya çıkaran en eski kazıydı ve 1950'de daha sonra yapılan bir araştırma, Doğu Afrika'da radyokarbon tarihlemesini kullanan ilk araştırma oldu.