İçeriğe atla

Kidispey Çoodu

Кидиспей Дагбаевич Чооду
Doğum5 Mayıs 1908
Tes-Hem (il)
Ölüm17 Aralık 1946
Kızıl, Tuva (Rus İmparatorluğu)
BağlılığıTuva Halk Cumhuriyeti
RütbesiBinbaşı

Kidispey Dagbaeviç Çoodu (5 Mayıs 1908 - 17 Aralık 1946) bir havacılık öncüsü, uçuş eğitmeni ve ilk Tuva pilotuydu.

Yaşamı

Çoodu, 5 Mayıs 1918'de, şu anda Rusya Federasyonu'ndaki Tuva Cumhuriyeti'nde bulunan Tes-Khemsky'de sığır yetiştiricisi bir ailede doğdu. 1928'den 1930'a kadar Kızıl Ordu'da görev yaptıktan sonra sekreter olarak çalıştı. Tuva Halk Cumhuriyeti bölgesel havacılığın geliştirilmesine yardım talebinde bulunduktan sonra Moskova, askeri deneyime sahip ve Rusça bilen iki tuvanı Orenburg askeri Havacılık pilotları Okulu'na (Kidispey Choodu ve Lapshyn Oyun) kabul etti. Okula geldiklerinde dikkat çekmemek için eğitimde kullanmaları için Rusça isimler verildi ve eğitimlerini kıdemli teğmen rütbesiyle tamamladıktan sonra Tuva'ya döndüler. Kızıl'da bir hava limanı inşa etme ve SSCB'den uçak alma kararının ardından, Choodu, 6 Temmuz 1938'de SSCB'deki Abakan'dan Tuva'ya yeni çift kanatlılardan birinin pilotluğunu yapmakla görevlendirildi ve bölgedeki zorlu sefer koşullarına ve havacılık altyapısının eksikliğine rağmen taygaya güvenli bir iniş yapmayı başardı. Daha sonra Choodu, Kızıl Havaalanı'nın geliştirilmesine katıldı ve havaalanını işletecek ve mekanik, teknisyenler ve sevk görevlileri dahil olmak üzere hizmet verecek insanlara ek olarak bir pist inşa etmek için ideal bir yer aradı. Daha sonra SSCB, Tuva'daki büyük yerleşim yerlerine radyo istasyonları kurarak havaalanının inşasına yardımcı olmak için daha fazla ekipman sağlamayı kabul etti. Ancak, pilot sıkıntısı nedeniyle, bazıları II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesinde uçmaya devam eden yeni pilotları eğitmekle görevlendirildi. Choodu, Alman işgalinden sonra da cepheye gönderilmek için başvurdu, ancak reddedildi ve çalışmalarının yeni pilotlar yetiştirmek ve Tuva havacılığını geliştirmeye yardımcı olmak daha önemli olduğu söylendi. 1943'te binbaşılığa terfi etmesine rağmen, kariyeri daha sonra ilerlemedi: yaşamının son üç yılı boyunca tüberküloz hastasıydı, 1946'da ölmeden önce sık sık hastaneye kapatıldı. Telefon operatörü olan ve kendisinden birkaç ay önce ölen eşi Chatkar'ın yanına gömüldü. 2018 yılında Kızıl havalimanına onuruna bir anıt eklenmiştir.[1][2][3]

Kaynakça

  1. ^ "Летающая лодка Кидиспея Чооду". Tuva.Asia (Rusça). 16 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2020. 
  2. ^ "Первые летчики Тувы - ВИИ СФУ". vii.sfu-kras.ru. 10 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2020. 
  3. ^ "В Туве увековечили память первого летчика республики Чооду Кидиспея. В входа в аэропорт Кызыла открыт памятник". kizil.bezformata.com. 4 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Halk Komiserleri Konseyi</span>

Halk Komiserleri Konseyi veya Rusça isminden kısaltmayla Sovnarkom, 1917 Ekim Devrimi'nden sonra Sovyetler Birliği'nde en yüksek hükûmet organı. İlk Sovnarkom başkanı Lenin'dir. Lenin'in ölümünden sonra Stalin'in Komünist Parti Genel Sekreteri olarak iktidara gelmesiyle birlikte ülke yönetiminde en etkili makam genel sekreterlik olmuştur.

Güvercinlik Havalimanı Ankara'nın 10 km batısında bir askerî havaalanıdır. Ankara'nın ilk havaalanı ve Türk Hava Yolları'nın ilk teknik bakım merkezi olmuş, daha sonra askerî amaçlara tahsis edilmiştir. Günümüzde Kara Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde yer almaktadır. Havaalanı'ndan Kara Kuvvetleri ve Jandarma Genel Komutanlığına bağlı birlikler ve Genelkurmay Başkanlığına doğrudan bağlı bazı birimler yararlanmaktadır. Kara Havacılık Komutanlığı da burada konuşlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dmitri Ustinov</span>

Dmitri Fyodoroviç Ustinov, Kızıl Ordu komutanı ve Sovyetler Birliği Mareşali. 1976 yılından ölümüne kadar Sovyetler Birliği Savunma Bakanı olarak görev yaptı.

Karaküske Çoodu, Tıvalı yazar, şair, gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Vasili Stalin</span> Josef Stalinnin oğlu

Vasili Yosifoviç Stalin, Sovyet savaş pilotu, Hava Kuvvetleri Korgenerali (1947), Hava Kuvvetleri Moskova Askeri Bölge Komutanı (1948-1952). Josef Stalin'in oğludur, onun ölümünün ardından Kruşçev yönetimi tarafından tehlikeli görülerek çeşitli gerekçelerle tutuklanmış ve toplumsal hayatın dışında tutulmuştur. Vasili Stalin, destalinizasyon uygulamalarına şiddetle karşı çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Geri Cephe Anıtı</span> Rusyada bulunan bir kahramanlık anıtı

Geri Cephe Anıtı, Rusya'nın Magnitogorsk kentinde bulunan Stalingrad Muharebesi anısına dikilen anıt. Savaş döneminde bu şehirde verilen kahramanlık mücadelesi anısına ve bu şehirdeki fabrikalarda savaş için lojistik destek sağlayan Sovyet işçilerine atfen dikilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">SSCB Seçkin Test Pilotları Onur Madalyası</span>

SSCB Seçkin Test Pilotları Onur Madalyası SSCB vatandaşlarına verilen bir onur madalyasıdır. 1.sınıf pilot havacılık sanayi ve Savunma Bakanlığı için atanmıştır. Uçuş testi ve yeni havacılık teknolojisi alanında yaratıcı çalışma uzun yıllar önemli ölçüde Sovyet Hava Kuvvetleri gelişimine katkıda bulunanlara verilirdi. SSCB Test Seyrüseferci Madalyası ile ilişkilidir. Tüzüğü 22 Ağustos 1988'de Yüksek Sovyet № 9441-XI Presidyum Kararı ile teyit edildi. Sovyetler Birliği'nin Aralık 1991'de dağılmasından sonra başlık unvanını kaybetti.

<span class="mw-page-title-main">Krasnodar Uluslararası Havalimanı</span>

Krasnodar Uluslararası Havalimanı, aynı zamanda Pashkovsky Airport olarak da bilinir, Rusya'nın güneyindeki şehirlerden Krasnodar'un hava ulaşımı için en çok kullandığı havalimanıdır. Uluslararası bir havalimanıdır ve Krasnador şehir merkezinin 12 km doğusundadır.

<span class="mw-page-title-main">Aleksey Maresyev</span>

Aleksey Petroviç Maresyev, II. Dünya Savaşı sırasında savaşmış olan Sovyet as pilot, Sovyetler Birliği Kahramanı.

<span class="mw-page-title-main">Şeyhulla Çanbarisov</span> Sovyet Başkurt bilim insanı, tarih bilimleri doktoru, politikacı, asker ve profesör (1916-1996)

Şeyhulla Habibulloviç Çanbarisov, Sovyet Başkurt bilim insanı, tarih bilimleri doktoru, politikacı, asker, profesör. Ufa Rektörleri Konseyi başkanlığı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin Ufa'daki yerel örgütünün lideri olan Çanbarisov, Ufa'nın milletvekilliğini de yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Maguba Sırtlanova</span>

Maguba Hüseynovna Sırtlanova, ; 15 Temmuz [E.U. 2 Temmuz] 1912 – 1 Ekim 1971) II. Dünya Savaşı sırasında, Taman Muhafızları 46. Gece Bombardıman Kadın Hava Alayı'nda üsteğmen rütbesiyle komutan yardımcılığı görevinde bulunmuş, kadın savaş pilotu. 15 Mayıs 1946 tarihinde, savaş sırasında gerçekleştirdiği 780 uçuş (sorti) sebebiyle, Sovyetler Birliği Kahramanı nişanıyla taltif edlmiştir.

Mansur Mustafaeviç Mazinov bir Sovyet uçuş eğitmeni, hava kuvvetleri subayı, İkinci Dünya Savaşı gazisi ve ilk Kırım Tatarı pilotuydu.

Emir Üsein Çalbaş, Kırım Tatarı uçan ası, filo komutanı, test pilotu ve Ahmet Han Sultan'ın arkadaşıydı. İki kez Sovyetler Birliği Kahramanı nişanını almaya aday gösterildi, ancak alamadı.

<span class="mw-page-title-main">Abduraim Reşidov</span>

Abduraim İsmailoviç Reşidov, SSCB'de Büyük Vatanseverlik Savaşı olarak bilinen II.Dünya Savaşı sırasında Sovyet Hava Kuvvetlerinin 162. Muhafız Bombardıman Havacılık Alayı komutan yardımcısıydı. 1945'te Binbaşı rütbesini korurken, savaş sırasında Pe-2'deki ilk 166 görevi için Sovyetler Birliği Kahramanı ilan edildi. Savaştan sonra, Kırım Tatarı sivil haklar hareketine yoğun bir şekilde dahil oldu ve hükûmete, geri dönüş hakkını reddetmeye devam ederlerse alenen kendi kendini feda edeceğine dair yemin etti.

Musa Gaysinoviç Gareyev, II. Dünya Savaşı sırasında Sovyet Hava Kuvvetleri'nin 76. Sovyet Hava Kuvvetleri filo komutanı ve Sovyetler Birliği Kahramanı unvanını iki kez alan tek Başkurttur.

Abdusamat Taymetov, ilk Özbek pilottur. Balashov Havacılık Okulu'ndan mezun oldu, barış zamanında sivil hava filosunda görev alarak posta ve yolcu taşıdı. II. Dünya Savaşı sırasında askeri kargo misyonlarını uçurarak çok çeşitli uçakları uçurdu.

<span class="mw-page-title-main">Vera Zaharova</span>

Vera Kirillovna Zaharova, İkinci Dünya Savaşı sırasında Sovyet Hava Kuvvetleri'nde Po-2 hava ambulans pilotu, havacılığın öncülerinden kabul edilen Valery Kuzmin'in öğrencisi ve ilk Yakut kadın pilotudur.

<span class="mw-page-title-main">Tuva Halk Devrim Ordusu</span>

Tuva Halk Devrim Ordusu (THDO) (Rusça: Тувинская народно-революционная армия; Tuvaca: Тываның Араттың Революстуг Шерии) Tuva Halk Cumhuriyeti'nin silahlı kuvvetlerini oluşturan Tuva Halk-İnkılap Partisi'nin askeri kanadı idi.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Novikov</span>

Aleksandr Aleksandroviç Novikov ;, İkinci Dünya Savaşı sırasında Sovyet Hava Kuvvetleri'nde havacılık baş mareşalidir. "Karanlık günlerden günümüze ilgi odağı haline gelen Kızıl Hava Kuvvetleri'ne pilotluk yapan adam" ve "taktik hava gücünün ustası" lakabıyla övüldü. Kendisine iki kez Sovyetler Birliği Kahramanı unvanı ve bir dizi başka Sovyet nişanları verildi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.