İçeriğe atla

Kibritçi Kız (masal)

"Kibritçi Kız"
A. J. Bayes çizimi, 1889
YazarHans Christian Andersen
Özgün adı"Den Lille Pige med Svovlstikkerne"
ÜlkeDanimarka
DilDanca
TürMasal
Basım tarihiAralık 1845

Kibritçi Kız (Danca: Den Lille Pige med Svovlstikkerne), 1845 yılında Danimarkalı Hans Christian Andersen tarafından yazılmış bir masaldır.[not 1]

Polonya'nın Srem kasabasında Kibritçi Kız heykeli

Yılın son günü kibrit kutusu satmak için karlı sokaklarda dolaşan ve gece ısınmak için kibritlerini yakarken hayallere sığınan yoksul bir kız çocuğunun öyküsüdür. Avrupa edebiyatında geniş bir yer etmiş bir öyküdür.[1]

Konusu

Yılın son gecesi kibrit satmak için karlı sokaklarda dolaşan ve terliklerini kaybettiği için yalın ayak olan yoksul kız çocuğu hiç kibrit satamaz. Babasının onu dövmesinden korktuğu için eve dönmeye çekinir ve gece bir köşeye oturup ellerini ısıtmak için kibritlerini yakar. Hipotermiya geçiren küçük kız kibritler yandıkça hayaller görür; sıcacık bir soba, yemek masasında yiyecekler, bir yılbaşı ağacı hayal eder; kibritler söndükçe hayalleri yok olur. Son olarak ölmüş büyükannesinin hayalini görür. Büyükannesinin hayali kaybolmasın diye bütün kibritlerini tek seferde yakar. Büyükannesinin hayali son kibritle onu yanına alır ve sonunda küçük kız donarak ölür.

Sabah kızı ölü bulanlar kızın gördüğü hayallerden habersiz "Zavallı kız kendini kibrit ateşiyle ısıtmaya çalışmış ama donmuş" derler.

Uyarlamaları

Film

  • The Little Match Seller (1902), James Williamson'ın yönettiği İngiltere yapımı sessiz kısa film.
  • The Little Match Girl (1914), İngiliz yönetmen Percy Nash'in yönettiği 9 dakikalık sessiz film.
  • La Petite Marchande d'Allumettes, Fransız yönetmen Jean Renoir'ın 40 dakikalık sessiz filmi
  • Den lille pige med svovlstikkerne (1953), Danimarkalı yönetmen Johan Jacobsen'ın filmi
  • The Little Match Girl (1986), İngiliz televizyon filmi
  • The Little Match Girl (1987), NBC televizyon filmi
  • La vendedora de rosas (1998), tinerci evsiz çocuklar hakkında, Kibritçi Kız öyküsüne dayanan bir Kolombiya filmi
  • Küçük Kibritçi Kızın Dirilişi (2002), Kibritçi Kız öyküsünden esinlenmiş Güney Kore yapımı aksiyon filmi
  • Match Shojo (2016), Sanami Suzuki'nin mangasının uyarlaması Japon filmi

Müzik

  • Das Mädchen mit den Schwefelhölzern (1997), Alman besteci Helmut Lachenmann'ın operası[2]

Dans

  • Kibritçi Kız Dans Tiyatrosu (2013), koreograf Arthur Pita[3]

Notlar

  1. ^ Ne halk, ne edebi masal özelliklerini taşımadığı, bu yüzden "Noel Hikayesi" kapsamına girdiği şeklinde de değerlendirilir.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b Talianova-Eren, Maria. "Rus Edebiyatında Noel Hikâyesi Kavramı ve "Kibritçi Kız" Öyküsüne Göre Tasnif Problemi". Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl: 8 Sayı: 16, Aralık 2018. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2022. 
  2. ^ "Kibritçi Kız Dans Etseydi..." Sanattanyansimalar.com. 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2022. 
  3. ^ "The Little Match Girl returns this Christmas". Culture Whisper (İngilizce). 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Steven Spielberg</span> Amerikalı film yönetmeni

Steven Allan Spielberg, Amerikalı sinema yönetmeni, yapımcı ve senarist. Filmleri büyük gişe başarıları kazanmış, tüm zamanların en çok hasılat yapan yapımlarına imza atmıştır. Premiere dergisine göre Amerikan film endüstrisindeki en güçlü ve en etkili figürdür. Ayrıca Life dergisi yönetmeni, kendi jenerasyonundaki en etkili kişi olarak liste başı yapmıştır. 70’lerden 90’lara, üç önemli döneme damga vuran, uluslararası arenada popüler olup büyük gişe başarısı kazanan Jaws, E.T. ve Jurassic Park filmlerini yönetmiş, sinema endüstrisinin köşe başlarından birini tutan DreamWorks Pictures’ı kurmuştur. Filmlerinde birbirinden farklı temalar kullanmış, macera ve bilimkurgunun en başarılı örneklerine imza atmış, son yıllarda dramatik ögeler üzerine yoğunlaşmış, aile, savaş, ilişkiler ve terörizm konularında filmler çekmiştir. II. Dünya Savaşı konusu filmografisinde önemli bir yer tutmaktadır. Spielberg filmleri birçok kez Oscar'la ödüllendirilmiştir. Orijinal film müzikleri için çoğunlukla John Williams'ı tercih eden yönetmen, Tom Hanks, Harrison Ford ve Richard Dreyfuss gibi oyuncularla sık sık çalışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Quentin Tarantino</span> Amerikalı film yapımcısı ve yönetmeni; senarist

Quentin Jerome Tarantino, Amerikalı film yönetmeni, oyuncu ve iki Oscar ödüllü senarist.

<span class="mw-page-title-main">J. D. Salinger</span> Amerikalı yazar (1919 – 2010)

Jerome David Salinger ya da J. D. Salinger,, 1951 tarihli Çavdar Tarlasında Çocuklar başlıklı romanıyla ve münzevi yaşam tarzıyla tanınan Amerikalı yazar. Yayımlanmış son eseri 1965 tarihlidir ve son röportajını da 1980'de vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Roman Polanski</span>

Roman Polanski, Yahudi asıllı Polonyalı film yönetmeni, yapımcı, senarist ve eski aktördür.

<span class="mw-page-title-main">Belgin Doruk</span> Türk sinema sanatçısı ve model (1936–1995)

Belgin Doruk, Türk oyuncu ve modeldir. 1950'ler ve 1960'ların önde gelen Türk sinema yıldızlarından biriydi.

<span class="mw-page-title-main">River Phoenix</span> Amerikalı müzisyen ve sinema oyuncusu (1970 – 1993)

River Jude Phoenix, Amerikalı oyuncu, müzisyen ve aktivisttir.

<span class="mw-page-title-main">Grigori Çuhray</span>

Grigori Naumoviç Çuhray, Sovyet yönetmen ve senaryo yazarlarından. Yönetmen Pavel Çuhray'ın babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mary Pickford</span>

Mary Pickford, asıl adı Gladys Mary Smith, Kanadalı sinema oyuncusudur. İlk film yıldızlarından biri olmuş, sessiz sinema döneminde Amerika'nın sevgilisi olarak adlandırılmış ve sinema yaşamının doruğunda ABD'nin en ünlü ve en zengin kadınları arasında yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aki Kaurismäki</span> Fin senarist ve yönetmen

Aki Olavi Kaurismäki (

<i>Jeanne dArcın Tutkusu</i> (film, 1928)

Jeanne d'Arc'ın Tutkusu 1928 Fransa yapımı sessiz filmdir. Özgün adı La Passion de Jeanne d'Arc tır. İngilizce konuşulan ülkelerde The Passion of Joan of Arc adı ile gösterime sunulmuştur. Film Nisan 2000'de düzenlenen 28. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Alper Çağlar</span> Türk yönetmen, senarist ve yapımcı

Süleyman Alper Çağlar, Türk yönetmen, yapımcı ve senarist.

<i>Aşk Gözyaşlarına İnanmıyor</i>

Aşk Gözyaşlarına İnanmıyor 1979 SSCB yapımı romantik komedi filmidir. Özgün adı Moskva slezam ne verit olan film İngilizce konuşulan ülkelerde Moscow Does Not Believe in Tears adıyla gösterime sunulmuştu.

<i>Yol Türküsü</i> (film) film

Yol Türküsü, 1955 Hindistan yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Pather Panchali olan film 1970'lerde TRT'de Zorlu Yaşam adıyla, Nisan 1995'te 14. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde de Yol Ağıtı adıyla gösterilmiştir. Film uluslararası gösterimlerde Song of the Little Road adıyla da gösterilmiştir.

<i>Milanoda Mucize</i>

Milano'da Mucize, 1951 İtalya yapımı fantastik güldürü filmidir. Özgün adı Miracolo a Milano olan filmin uluslararası İngilizce adı Miracle in Milan'dır. Film için bazı Türkçe kaynaklarda Milano Mucizesi ve Milano'da Bir Mucize adları da kullanılmıştır, Film, Mart 1993'teki 12. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde ve Nisan 2002'deki 21. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde de gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İsveç sineması</span>

İsveç sineması, 20. yüzyılda İskandinavya'nın önde gelen sinema endüstrisi olarak bilinir. Bu popülerlik büyük ölçüde Victor Sjöström ile Ingmar Bergman'ın; daha yakın dönemlerdeyse Roy Andersson, Lasse Hallström ve Lukas Moodysson gibi yönetmenlerin başarılarından kaynaklanmaktadır.

<i>Danimarkalı Kız</i> (film) 2015 yapımı film

Danimarkalı Kız, Tom Hooper'ın yönettiği ve senaryosu David Ebershoff'un ressam Lili Elbe ve Gerda Wegener'ın hayatından esinlenerek yazdığı aynı adlı kitabından uyarlanan 2015 yapımı İngiliz-Amerikan biyografi filmi. Filmde Eddie Redmayne bilinen ilk cinsiyet değiştirme ameliyatı geçiren Lili Elbe'yi oynarken, Gerda Wegener rolünde Alicia Vikander, Hans Axgil rolünde Matthias Schoenaerts ve Henrik rolünde Ben Whishaw yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Japonya sineması</span> Japon ulusuna ait sinema kültürü

Japon sineması, Japon ulusunda veya Japon film yapımcıları tarafından yurt dışında yapılan film ve yaratıcı film sanatını da içermektedir. Uzak Doğu'nun en gelişmiş sinemasına sahip olan Japonya, aynı zamanda Batı tarafından bilinen de bir sinemadır.

<i>Sessiz Bir Yer</i> John Krasinski filmi (2018)

Sessiz Bir Yer, yönetmenliğini John Krasinski'nin gerçekleştirdiği 2018 çıkışlı Amerikan yapımı post-apokaliptik korku filmidir. Senaryosu Bryan Woods, Scott Beck ve Krasinski tarafından yazılan film, akut bir işitme duyusuna sahip kör canavarların yaşadığı kıyamet sonrası bir dünyada, hayatta kalmak ve çocuklarını büyütmek için mücadele eden bir baba (Krasinski) ve bir anneyi konu alıyor.

<span class="mw-page-title-main">Henry Koster</span> Amerikalı film yönetmeni (1905 – 1988)

Henry Koster Almanya doğumlu bir film yönetmeniydi. The Bishop's Wife (1947) filmiyle En İyi Yönetmen Akademi Ödülü’ne aday gösterildi. Aktris Peggy Moran'ın kocasıydı.

<i>America, America</i>

America, America Elia Kazan tarafından yönetilen, üretilen ve yazılan 1963 yapımı bir Amerikan drama filmi. Amcası Avraam Elia Kazantzoglou'nun hayaller ve fırsatlar ülkesi Amerika'ya gitmek için verdiği mücadeleden esinlenmiştir. Kazan senaryoyu 1962 tarihli kendi kitabından uyarlamıştır.