İçeriğe atla

Kibar Feyzo

Kibar Feyzo
Filmin afişi
YönetmenAtıf Yılmaz
YapımcıNahit Ataman
Senaristİhsan Yüce
Hikâye (eser)Osman Şahin
OyuncularKemal Sunal
Müjde Ar
Adile Naşit
Şener Şen
İhsan Yüce
İlyas Salman
Erdal Özyağcılar
Bahri Ateş
Reşit Çıldam
MüzikAhmet Yamacı
Görüntü yönetmeniErdoğan Engin
Kurguİsmail Kalkan
Demirhan Ersunar
Yapım şirketiArzu Film
CinsiSinema filmi
TürüKomedi
RenkRenkli (35 mm)
Yapım yılı1978
Çıkış tarih(ler)i1 Kasım 1978
Süre82 dakika
Ülke Türkiye
DilTürkçe
Çekim yer(ler)iHarran, Reyhanlı, Hatay

Kibar Feyzo, yönetmenliğini Atıf Yılmaz'ın yaptığı, Kemal Sunal, Müjde Ar, Adile Naşit, Şener Şen, İhsan Yüce, İlyas Salman ve Erdal Özyağcılar'ın rol aldığı 1978 yapımı bir Türk komedi filmidir.[1] Türkiye'de ağalık düzenine kara mizah çerçevesinde yaklaşarak toplumcu gerçekçi bir nitelik taşıyan film, sınıfsal çatışmayı merkeze alması ve komünizm karşıtı önlemleri yermesiyle de politik bir yön taşıyan kült filmlerdendir.

Konusu

Film, köyde sevdiği kadınla evlenmek isteyen Feyzo'nun başlık parası toplamak isterken yaşadıklarını anlatır. Askerlik hizmetini tamamlayıp köyüne dönen Kibar Feyzo, Hacı Hüsam'ın kızı Gülo ile evlenmek için çabalar. Bilo da Gülo'ya talip olunca işler daha da karmaşık bir hâle gelir. Başlık parasını toplama işi bir yarış haline gelince Feyzo köyden ayrılır ve çalışıp para biriktirmek için İstanbul'a gider. Burada köye göre çok daha farklı bir yaşamın olduğunun farkına varır. Feyzo gözü açık biri olarak köyüne döndüğünde köyün ağası Maho ile sınıfsal bir çatışmaya girecektir ve şehirlerde ağalık düzeninin olmadığını, başlık parasının kalktığını anlatarak ağaya karşı cephe oluşturacaktır.[2]

Arka plan ve politik bağlam

Film Osman Şahin'in Kırmızı Yel kitabındaki Fareler adlı öyküsüne dayanmaktadır. Senaryo uygulaması İhsan Yüce tarafından yapılan film, ana hikâye etrafınca ciddi bir dönem uygulamaları eleştirisidir.[3] Filmde Kibar Feyzo ekseninde dönemsel olarak ivme kazanan sınıfsal ve ideolojik mücadele işlenir. Onun Maho Ağa'ya karşı girdiği mücadele bir çeşit kültür çatışmasıdır da.[4] Film 12 Eylül Darbesi öncesinde Türkiye'de sınıfsal çatışmayı, işçi hareketleri ve sendikalaşmadaki güçlükler ile mevcut ağalık düzenine hicivsel eleştiriler içerir.[5] Bu nedenle film Türkiye'de 10 yıl boyunca yasaklı kalmıştır.[6]

Film, anlambilimsel olarak incelendiği takdirde; komünizme karşı alınan önlemlere sert eleştiriler görülür. Örneğin filmde ağa rolündeki Şener Şen'in "Ula şurada 141 142 başsınız!" ifadesi kişi sayısıyla değil, dönemin Türk Ceza Kanunu'nun 141 ve 142. maddeleriyle ilgilidir. 1991 yılında bu maddeler yürürlükten kaldırılmıştır.[7]

Karakter analizi

Maho Ağo ve Kibar Feyzo karakterleri Türkiye'de iktidar-halk, otorite-sınıf kavramlarına yeni anlamlar katmıştır. Tanıl Bora'ya göre Kemal Sunal'ın canlandırdığı Kibar Feyzo karakteri toplumsal düzendeki "çarpıklıkları" hicvederken aynı zamanda "halkın sağduyusunu" temsil etmektedir. Duvara yazdığı "Faşo Ağa" ibaresiyle de ağasını faşist olarak tanımlar. Maho Ağa'nın "Faşo nedir?" sorusuna verdiği yanıt ise Türkiye'de "faşistliğe" bakışı şekillendirmiş, "ağır hakaret" anlamı katmıştır.[8]

Oyuncular

Kaynakça

  1. ^ "Sinematürk' te Kibar Feyzo". 28 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2022. 
  2. ^ Civan, Celil. "Kibar Feyzo". Türk Sineması Araştırmaları. 25 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2022. 
  3. ^ Çetinkaya, Ersin (2020). "TÜRK SİNEMASINDA TOPLUMSAL GERÇEKÇİ BİR KARAKTER: KİBAR FEYZO". The Journal of Social Sciences. 47 (47). s. 396. doi:10.29228/SOBIDER.45521. 
  4. ^ Boz & Takımcı, Mikail & Dilek (2016). "Toplumsal Cinsiyet ve Değişme Bağlamında Gelenek, Otorite: "Kibar Feyzo"". Takımcı, Dilek; Gürses, İlknur (Ed.). Medyada Toplumsal Cinsiyet Okumalar. İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları. s. 101. 
  5. ^ Çetin Ümmügülsüm, "Komedi Filmlerinde Toplumsal Eleştiri: Kemal Sunal Örneği", Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri, Ağustos 2019. kaynağından aktaran: Çetinkaya, s. 396.
  6. ^ Çetinkaya, s. 406.
  7. ^ Dr. Uğur Alacakaptan, Demokratik Anayasa ve Ceza Kanunu'nun 141 ve 142nci Maddeleri 24 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  8. ^ Bora, Tanıl; Gentile, Emilio (2021). "Türkiye'de Faşist Sıfatının Serencamı". Faşist Kimdir?. İstanbul: İletişim Yayınları. s. 10. ISBN 9789750530685. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şener Şen</span> Türk sinema sanatçısı

Şener Şen, Türk oyuncudur.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Sunal</span> Türk sinema sanatçısı (1944–2000)

Ali Kemal Sunal, Türk oyuncu, yapımcı ve senarist ve komedyendir. Türk sinemasının en başarılı ve unutulmaz oyuncularından biri olarak kabul edilmektedir.

<i>Keriz</i> Türk filmi

Keriz, yönetmenliğini Kartal Tibet'in ve yapımcılığını da Türker İnanoğlu'nun üstlendiği, 1985 yapımı bir Türk filmidir. Güldürü türündeki filmin başrollerini Kemal Sunal ve Perihan Savaş paylaşmıştır.

<i>Sultan</i> (film, 1978) 1978 filmi

Sultan, Kartal Tibet'in yönettiği, yapımcılığını Nahit Ataman'ın üstlendiği, senaryosunu ise Yavuz Turgul'un yazdığı 1978 yapımı dram-komedi türündeki sinema filmi. Başrollerini Türkan Şoray, Bulut Aras, Şener Şen ve Adile Naşit paylaşmaktadır. Sultan'ın özgün müziğini Cahit Berkay Yavuz Turgul ile birlikte besteledi.

<i>Doktor Civanım</i> Türk Komedi Filmi

Doktor Civanım, Kemal Sunal'ın başrolünde oynadığı, Kartal Tibet'in yönettiği 1982 yapımı Türk komedi filmidir. 1 Şubat 1983'te vizyona girmiştir. Memduh Ün tarafından yapımcılığı üstlenen filmin senaryosunu Safa Önal ve Memduh Ün yazmıştır. Müziğini ise ünlü müzisyen Cahit Berkay hazırlamıştır. İstanbul'un köylerinden olan Boğazköy'de çekilmiştir. Köyde yaşayan birçok kişi de filmde figüran olarak rol almıştır.

<i>Davaro</i> 1981 yapımı Türk filmi

Davaro, Kartal Tibet'in yönetmenliğini yaptığı 1981 yapımı Türk filmi. Kemal Sunal İle Şener Şen'in Beraber oynadıkları son filmdir.

<i>Tosun Paşa</i> (film, 1976) 1976 yapımı Türk komedi filmi

Tosun Paşa, yönetmenliğini Kartal Tibet'in yaptığı, senaryosunu Yavuz Turgul'un kaleme aldığı ve yapımcılığını Nahit Ataman'ın üstlendiği 1976 yapımı komedi türündeki Türk sinema filmidir. Başrollerinde Kemal Sunal, Şener Şen, Müjde Ar, Adile Naşit ve Ayşen Gruda yer almaktadır. Filmin hikâyesi, Nâzım Hikmet'in 1939 yılında kaleme aldığı aynı adlı senaryosundan uyarlanmıştır. Film ayrıca Kartal Tibet'in yönetmenlik yaptığı ilk filmdir.

<i>Salako</i> Kemal Sunalın başrolündeki 1974 yapımı film

Salako, Kemal Sunal ve Meral Zeren'in başrolde oynadığı 1974 yapımı film. Filmin yönetmeni Atıf Yılmaz, senaryo yazarı Sadık Şendil'dir. Film Kemal Sunal'ın başrol oynadığı ilk filmdir.

<i>Şark Bülbülü</i> 1979 yapımı Türk komedi filmi

Şark Bülbülü, yönetmenliğini Kartal Tibet'in yaptığı, senaryosunu İhsan Yüce'nin kaleme aldığı ve yapımcılığını Selim Soydan 'ın üstlendiği 1979 yapımı komedi türündeki Türk sinema filmidir.

<i>Deli Deli Küpeli</i>

Deli Deli Küpeli, Osman F. Seden'in yazıp Kartal Tibet'in yönettiği 1986 yapımı komedi ve dram filmi. Cevat Fehmi Başkut'un Buzlar Çözülmeden adlı tiyatro oyununun sinema uyarlamasıdır. Filmde, akıl hastanesinden kaçıp bir ilçeye gelen iki delinin, çeşitli rastlantılar sonucu kaymakam ve hakim sanılmaları anlatılır.

<i>Yüz Numaralı Adam</i> 1979 yapımı Türk filmi

Yüz Numaralı Adam, senaryo yazarlığı ve yönetmenliğini Osman F. Seden'in üstlendiği, 1978 yapımı Türk filmidir. Güldürü türündeki bu filmin başrollerini Kemal Sunal ve Oya Aydoğan paylaşmıştır.

<i>Köşeyi Dönen Adam</i>

Köşeyi Dönen Adam, Atıf Yılmaz'ın yönettiği 1978 yapımı siyasi içerikli komedi filmi. Senaryosu Müjdat Gezen'in 1974 yılında yazdığı Eşeğin Karnındaki Elmas isimli romanından Umur Bugay tarafından uyarlanmıştır.

<i>Züğürt Ağa</i> 1985 yapımı Türk filmi

Züğürt Ağa, yönetmenliğini Nesli Çölgeçen'in yaptığı 1985 yapımı Türk Dram filmi.

<i>Çöpçüler Kralı</i> 1977 yapımı Türk komedi filmi

Çöpçüler Kralı, yönetmenliğini Zeki Ökten'in üstlendiği, 1977 yapımı uzun metrajlı bir Türk komedi filmidir. Bu sinema filminin başrollerini Kemal Sunal, Şener Şen ve Ayşen Gruda paylaşmıştır.

<i>Tarzan Rıfkı</i>

Tarzan Rıfkı, yönetmenliğini Natuk Baytan'ın üstlendiği, 1986 yapımı bir Türk filmidir. Güldürü türündeki sinema filminin başrollerinde Kemal Sunal ve Suna Yıldızoğlu oynamıştır.

<i>Düttürü Dünya</i> 1988 yapımı Türk filmi

Düttürü Dünya, Umur Bugay'ın yazdığı, Zeki Ökten'in yönettiği 1988 yapımı Türk filmidir. Dram türündeki bu sinema filminin başrollerini Kemal Sunal ve Jale Aylanç paylaşmıştır. Filmde ayrıca Zeki Demirkubuz, Zeki Ökten'in asistanıdır.

<i>Hababam Sınıfı Dokuz Doğuruyor</i> Hababam Sınıfı serisinin beşinci filmi (1978)

Hababam Sınıfı Dokuz Doğuruyor, 1978 yapımı komedi türünde sinema filmidir. Bu film serinin beşinci filmi olmak üzere İnek Şaban karakterini canlandıran Kemal Sunal'ın olmadığı ilk filmdir. Münir Özkul'un oynadığı son Hababam Sınıfı filmidir.

<i>Güllü Geliyor Güllü</i> 1973 yapımı Türk filmi

Güllü Geliyor Güllü, 1973 yılında Atıf Yılmaz'ın yönetmenliğini yaptığı Türk sinema filmidir. Filmde başrolleri Türkân Şoray ile Ediz Hun paylaşmıştır. Filmde Kemal Sunal kiralık katil rolünü canlandırmıştır. Kemal Sunal, ilk kez dışarıdan seslendirme ile rol yapmıştır.

<i>Üç Kağıtçı</i> (film) film

Üçkağıtçı; Kemal Sunal, Ülkü Özen, Turgut Özatay, Nizam Ergüden, Ali Şen ve Reha Yurdakul'un oynadığı, 1981 yapımı Türk filmidir.

<i>Erkek Güzeli Sefil Bilo</i>

Erkek Güzeli Sefil Bilo, Ertem Eğilmez'in yönettiği 1979 yapımı Türk filmidir. Senaryosunu Yavuz Turgul'un yazdığı filmin başrollerinde İlyas Salman ve Şener Şen oynamaktadır. Filmin yapımcılığını Nahit Ataman üstlenmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.