Kiai - Turkipedia

Kiai (気合) İngilizce telaffuz: [ˈkiː.aɪ] dövüş sanatlarında saldırı hamlesi sırasında atılan kısa çığlık veya bağırma için kullanılan Japonca terim.

Geleneksel Japon Dojo'da genelde sesliyle başlayan bir hece kullanılır. Başta savaş sanatı filmleri olmak üzere popüler kültürdeki Asya kökenli dövüş sanatlarında önemli bir yer edinen terim, yazılı olarak Hi-yah!, Aiyah!, Eeee-yah! veya Hyah! şeklinde ifade edilir.

Terim enerji veya ruh hali anlamına gelen ki (気) ve vurgu işareti a(u)'nın (合) bir araya gelmesiyle elde edilmiştir.^[1] Aynı kavram, tekvando gibi birçok Kore dövüş sanatındaki K'ihap için de geçerlidir. Burada da hap, aynı karakterlerin (Hangıl: 기합) Korece okunuşundan ibarettir.

Masa oyunu Go'da savaşma ruhunu ifade eder.^[2]

Savaş sanatlarındaki kullanımı

Aikido, karate, kobudo, kendo veya judo (ya da taiko davulu çalma gibi ilişkili sanatlar) gibi Japon dövüş sanatlarında, öğrenciler kiai'yi rakiplerini ürkütmek, gözünü korkutmak, özgüven sergilemek veya zaferi işaret etmek adına kullanırlar.^[3] Örneğin kendoda, Shinpan (hakemler) puanı sadece vuruş güçlü ve ikna edici bir kiai ile beraber yapıldığında verir. Fiziksel açıdan kiai'nin öğrenciye saldırı sırasında uygun nefes alma tekniği vermekte faydalı olduğu sıkça dile getirilmektedir. Bu durum özellikle kirikaeshi, kakari geiko ve uchikomi geiko gibi uzun süren saldırı serilerinde oldukça yarar sağlar.

Zihinsel imgelem teknikleri, dövüş sanatçılarına kiai'yi hara veya dantiandan başlatmayı öğretir. Fizyolojik açıdan bu gırtlak yerine diyaframa karşılık gelir.

Notlar

^ Frederick John Lovret, konuyla ilgili şunları söyler: "ai, yani au fiilinin bağlayıcı gövdesi, burada 'katılmak' anlamında kullanılmaz: birleşik bir sözcüğün ikinci durumu olarak kullanıldığında, ai bir vurgu işareti olur. Kiai, bu sebeple, enerjik bir bağırıştır.
^ Kiai 6 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Sensei's Library (Go kaynağı).
^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2017.

Kaynakça

Don Oberloh "The Dojo Desk Reference- Translation of "Hyaku Jiten no Bugei" by Sakiyama Akatsuki. Densho Publications Honolulu, Hi. (2006) ISBN 0-9787198-0-8, Library of Congress # 200669487324 This book is now available as an ebook through Lulu, iTunes and Barnes and Noble.
E.J. Harrison, The Fighting Spirit of Japan Overlook TP; Reprint edition (1988) ISBN 0-87951-154-0
Forrest E. Morgan, Living the Martial Way: A Manual for the Way a Modern Warrior Should Think,Barricade Books, 1992, ISBN 0-942637-76-3

İlgili Araştırma Makaleleri

Karate, silahsız savaş sanatı karate-do (空手道:からてどう) için yaygın kullanılan kısaltılmış terim olup Japonca kara (空:から) boş + te (手:て) el + do (道) yol, sanat kelimelerinden oluşmakta ve silahsız elin yolu/sanatı anlamına gelmektedir. Zen Budizmi ve Japon kültürü ile yoğrulan karate, kişinin kendini, bedensel ve zihinsel olarak eğitmesi ilkesi üzerine kurulu, eğitim sistemi sayesinde insanı şiddetten uzaklaştıran, barışçıl duygular beslemesini sağlayan bir disiplindir. Japon dövüş sanatları, Çin dövüş sanatları ve Kore dövüş sanatları'nda önemli yere sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Aikido</span>

Aikidō bir "modern Japon savaş sanatı" dır.

Kendo, kökeni Japonya olan bir Uzak Doğu kılıç kullanma sanatıdır. Kılıç anlamına gelen ken ile yol anlamına gelen do kelimelerinin birleşimden oluşmuştur. Kendo zaman içinde kenjutsu tekniklerinin modernize edilip yumuşatılmasıyla günümüzde müsabık bir spor olarak yapılmaktadır.

Ashihara Kaikan, Yirminci yüzyılda Kancho Hideyuki Ashihara tarafından kurulan tam temaslı karate stili.

Kanryo Higashionna Okinava adasındaki Nishi-shin-machi, Naha'da odun tüccarı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi,

<span class="mw-page-title-main">Chojun Miyagi</span> Japon karateci (1888 – 1953)

Chojun Miyagi, Okinawalı dövüş sanatları ustası, Goju Ryu Karate stilinin kurucusudur.

Kata, tek ya da eşli olarak yapılan, detaylı olarak düzenlenmiş hareketler dizisi anlamına gelen Japonca bir sözcüktür. Kata sözcüğü, dövüş sanatları, geleneksel Japon tiyatrosu Kabuki ve geleneksel çay seremonisine kadar birçok Japon kültürü öğesinde kullanım alanı bulmuştur. Kata, aikido, iaido, judo, jujutsu, kendo ve karate gibi tüm Japonya ve Okinawa kökenli dövüş sanatlarında kullanılır. Taiciçüen ve tekvando gibi diğer sporlarda da, Kata yerine Çince ya da Korece isimlerle aynı tür eğitim yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Gichin Funakoshi</span> Japon karateci (1868 – 1957)

Gichin Funakoshi, Okinavalı karate ustasıdır. Karateyi 1922 yılında resmi olarak Japon anakarasına getirmesi ve yaptığı yenileştirmeler ile tanınır.

Morihei Ueshiba, Aikido adlı savunma sanatının kurucusu.

<span class="mw-page-title-main">Battōjutsu</span>

Battōjutsu , kılıç çekme teknikleri anlamına gelen Japonca bir terimdir. Bu kelime sıklıkla iaijutsu, battōdo veya iaido terimlerinin yerine kullanılır. Böyle olmasına karşın her terimin Japonca'da küçük farkları vardır. Ve bu terimler Japon savaş sanatlarının farklı ryu(okul)larında teknikleri birbirinden ayırmak için kullanılır. Battoujutsu eğitiminde kılıç ile kesmenin üzerinde durulur. Tüm bu terimler genel olarak kılıç teknikleri anlamına gelen kenjutsu veya kendo terimlerinden daha spesifiktir. Ve genellikle kılıcın saya(kın)nın dışında olduğu teknikleri ifade etmek için kullanılır.

Kenjutsu , Japon kılıcı katananın kullanımı üzerinde uzmanlaştığı bir geleneksel Japon savaş sanatıdır. Yüzyıllar boyunca buşi ve samuraylar tarafından kullanılmıştır. Kenjutsu genelde bir partnerle çalışılan formlardan oluşan bir idman yapısına sahiptir. Kata adı verilen önceden düzenlenmiş hareket dizileri yardımıyla teknikler öğretilir. Solo olarak ve bir veya daha fazla kişiyle yapılan kata çeşitlerine sahiptir. Birden fazla kişiyle yapılan katalara Kenşi Kata denir. Kenjutsu öğrenen kişiye Kenşi adı verilir.

İaido , kısaltılmış hali iai, modern bir japon savaş sanatıdır.

Kobudō kalkan, kılıç ve ateşli silah kullanımına yönelik geleneksel yöntemlere ve çatışma ve binicilik ile ilgili yöntemlere verilen ortak bir isimdir. 古流武術 ve 古武術 bu kavramın alternatif yazımlarıdır. Çatı bir terim olarak kullanılan ko-ryū terimi de eski sanatları ifade eder.

Daitō-ryū Aiki-jūjutsu, ilk kez 20. yüzyılın başlarında Takeda Sōkaku tarafından yaygın bir şekilde tanınan bir Japon dövüş sanatıdır. Kökeni 900 yıl öncesine kadar uzanmakta olup Minamoto no Yoshimitsu tarafından kurulmuştur.

Aikido kavramları, Japon savaş sanatı Aikido'nun felsefi ve teknik temelini oluşturan fikirlerdir.

Bir Japon budō terimi olan Aiki, en basit haliyle koşullu bir uygulayıcının rakibinin gücünü reddetmesine ya da yeniden yönlendirmesine izin veren bir ilkedir. Aiki uygulayıcısı, uygulandığında saldırganın eylemlerini minimum çabayla ve genellikle fiziksel eforla ilişkili belirgin bir kas gerginliği olmadan kontrol eder.

Gendai budō (現代武道) veya Shinbudō (新武道) terimleri Meiji Restorasyonu (1866–1869) sonrasında kurulmuş Japon savaş sanatlarını ifade eden terimlerdir. Meiji Restorasyonundan önce kurulan eski dövüş sanatlarına atıfta bulunan Kobudō ise bu terimlerin zıt anlamlısıdır.

Kod kata veya kod katası programcıların pratik ve tekrar yoluyla geliştirmelerine yardımcı olan bir alıştırmadır.

<span class="mw-page-title-main">Kamidana</span>

Kamidana, bir Şinto kamiyi korumak için sağlanan minyatür ev sunaklarıdır. En yaygın olarak kami ibadetinin evi olan Japonya'da bulunurlar.

Japon dövüş sanatları, Japonya'da oluşmuş çeşitli dövüş sanatlarına verilen isimdir. En az üç Japonca terim, Türkçe ifade "Japon dövüş sanatları" anlamında değişken olarak kullanılır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.