İçeriğe atla

Kiçi-Kemin Nehri

Koordinatlar: 42°49′52″K 75°33′25″D / 42.83111°K 75.55694°D / 42.83111; 75.55694
Kiçi-Kemin
Кичи-Кемин (Kırgızca)
Kazakistan üzerinde Kiçi-Kemin Nehri
Kiçi-Kemin Nehri
Kiçi-Kemin Nehri
— Kaynak, Kırgızistan — Ağız, Kazakistan
Konum
Ülke(ler) Kırgızistan,  Kazakistan
Şehir(ler)Ak-Tuz, Kiçi-Kemin, Boroldoy
Genel bilgiler
Aktığı yerÇuBetpak-Dala çölü
KaynakTrans-İli Ala Dağları, Kırgızistan
42°51′53″K 76°18′25″D / 42.86472°K 76.30694°D / 42.86472; 76.30694
Kaynak rakımı3.495 m (11.467 ft)
AğızÇu, Kırgızistan
42°49′52″K 75°33′25″D / 42.83111°K 75.55694°D / 42.83111; 75.55694
Ağız rakımı1.001 m (3.284 ft)
Yükseklik farkı2.494 m (8.182 ft)
İniş31 ‰
Uzunluk81 km (50 mi)
Havza alanı614 km2 (237 sq mi)
Debi2,10 m3/s (74 cu ft/s)[1]

Kiçi-Kemin (KırgızcaКичи-Кемин), Kırgızistan'ın Çuy İli'nin Kemin İlçesi'nde ve Kazakistan'ın Jambıl Eyaleti Korday İlçesi'nde bulunan bir nehirdir. Çuy Vadisi'ndeki Çu Nehri'nin sağ koludur.

Nehir yolu

Kiçi-Kemin'in kaynağı Kırgızistan'daki Trans-İli Ala Dağları 'nın yüksek kesimlerindedir. Nehir yaklaşık 10 kilometre (6 mi) boyunca kuzeye ve daha sonra Kırgızistan-Kazakistan sınırı boyunca batıya doğru akar. İrtifa yaklaşık 3.500 metre (11.500 ft) yükseklikten 2.500 metre (8.200 ft)'ye kadar düşer. Nehir, Kent tipi yerleşim yeri Ak-Tuz'den geçmekte ve dar bir geçitten güneybatıya doğru akmaktadır. Ilyich köyünden geçerek Kiçi-Kemin Vadisi'ne girer ve batıya dönerek, Kiçi-Kemin, Boroldoy ve Beysheke köylerinin yakınından geçer. Çu'ya paralel olarak 3 ila 4 kilometre (1,9 ila 2,5 mi) mesafeden akar ve Kırgızistan-Kazakistan sınırını geçer. Kazakistan'da Karasay batyr ve Enbek köylerinin yakınından geçerek Çu Nehri'ne yaklaşır ve Chym-Korgon yakınlarında sağ kol olarak Çu'ya katılır.[2]

Kırgızistan üzerinde Kiçi-Kemin Nehri
Kiçi-Kemin Nehri
Kiçi-Kemin Nehri
— Kaynak, — Ağız, Kırgızistan ve Kazakistan
Almatı üzerinde Kiçi-Kemin Nehri
Kiçi-Kemin Nehri
Kiçi-Kemin Nehri
— Kaynak, — Ağız, Kırgızistan ve Kazakistan

Hidroloji

Uzunluğu 81 kilometre (50 mi), havza alanı ise 614 kilometrekare (237 sq mi)'dir.[2] Kiçi-Kemin'in debisi önemli ölçüde değişkenlik gösterir; minimum debi Şubat ayında 0,46 metreküp/saniye (16 cu ft/s), maksimum debi ise Temmuz ayında 8,63 metreküp/saniye (305 cu ft/s)'dir.[1]

Ekoloji ve çevre

Kontaminasyon

1964 yılında, çamur taşkınları Kiçi-Kemin Nehri civarındaki 2 No.lu atık havuzuna zarar vermiş ve 15 milyon metreküp (530.000.000 cu ft) radyoaktif atık nehire karışarak Kiçi-Kemin Vadisi'nin alt kısmını toryum, kurşun, bakır, çinko, berilyum ve diğer ağır metallerle kirletmiştir.[3]

Çevresel izleme

Kırgızistan Devlet Hidrometeoroloji Ajansı, Kiçi-Kemin Nehri üzerinde iki tane su kalitesi izleme istasyonu açmıştır: bunlardan biri nehrin 3 kilometre (2 mi) yukarısında, diğeri ise Ak-Tuz'un 8 kilometre (5 mi) aşağısındadır.[4]

Ayrıca bakınız

  • Kazakistan nehirleri listesi

Kaynakça

  1. ^ a b Чүй облусу:Энциклопедия [Encyclopedia of Chüy Oblast] (Kırgızca ve Rusça). Bishkek: Chief Editorial Board of Kyrgyz Encyclopedia. 1994. s. 718. ISBN 5-89750-083-5. 
  2. ^ a b "Кичи Кемин" [Kichi Kemin] (PDF). Кыргызстандын Географиясы [Geography of Kyrgyzstan] (Kırgızca). Bishkek. 2004. s. 195. 23 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Ağustos 2023. 
  3. ^ Stavinskiy, V.; Shukurov, E.; Suyumbaev, M. (2001), "Mining Industry and Sustainable Development in Kyrgyzstan" (PDF), Bogdetsky, V. (Ed.), International Institute for Environment and Development, Mining, Minerals, and Sustainable Development No.110, International Institute for Sustainable Development, s. 62, G00573, 23 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 30 Ağustos 2023 
  4. ^ "Kyrgyz State Agency on Hydrometeorology: water quality". 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2010. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bişkek</span> Kırgızistanın başkenti

Bişkek, Kırgızistan'ın başkentidir. 1878 yılında kurulan kentte, 2023 sayımına göre 1.104.742 kişi yaşar. Kent, Sovyetler Birliği döneminde, Bolşevik askeri önderlerinden Mihail Frunze'nin anısına Frunze adıyla anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan</span> Orta Asyada yer alan bir ülke

Kırgızistan, resmî adıyla Kırgız Cumhuriyeti, Orta Asya'daki bir ülkedir. Kırgızistan, günümüzdeki yedi bağımsız Türk devletlerinden biri olup Türk Devletleri Teşkilatı ve TÜRKSOY'un üyesidir. Denize kıyısı olmayan ülkenin komşuları kuzeyde Kazakistan; batıda Özbekistan, güneybatıda Tacikistan ve güneydoğuda Çin'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan coğrafyası</span>

Kırgızistan, Orta Asya'da, Çin'in batısında karayla çevrili bir ülkedir. Orta Asya'nın yeni bağımsız ülkelerinin en küçüğü olan Kırgızistan, yaklaşık 198,500 kilometrekarelik yüzölçümüyle Türkiye Cumhuriyeti'nin Doğu Anadolu Bölgesi ile hemen hemen aynı büyüklüktedir. Millî toprakları yaklaşık olarak doğudan batıya 900 kilometre, kuzeyden güneye 410 kilometre halinde erişmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Çu Nehri</span> Rusya, Kazakistan ve Kırgızistanda bir ırmak

Çu veya Çuy Nehri, kuzey Kırgızistan ve güney Kazakistan'dan akan, ortalama uzunluğu 1,186 kilometre olup Kırgızistan'nın en uzun nehridir.

<span class="mw-page-title-main">Ala-Arça Nehri</span>

Ala-Arça Nehri, Kırgızistan'da Çuy İli, Alamudun ilçesinde bir nehirdir. Bu nehir 78 km uzunluğunda ve havza alanı 233 km² kapsar. Nehir Ala-Arça Milli Parkı ile Bişkek şehrinden akar. Bu nehir Çuy Vadisindeki Çu Nehri'nin sol kaynak koludur. Ala-Arça nehir havzasında Kaşka-Suu, Baıtık, Orto Say gibi yerleşim yerleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Tınçtıkbek Çorotegin</span> Kırgız Tarihçi ve Gazeteci

Tınçtıkbek Kadırmambetoviç Çoroev / Çorotegin – Kırgız tarihçisi ve gazetecisi. Tarih Alanında Doktor (1998), Profesör (2002). Cengiz Aytmatov adındaki uluslararası Akademi üyesi. Milleti - Kırgız.

<span class="mw-page-title-main">Kodor Nehri</span> Gürcistandaki nehir

Kodor Bzıb nehriyle beraber Abhazya'daki en büyük iki nehirden biridir. Sakeni ve Gvandra nehirlerinin birleşmesiyle oluşmuştur. Abhazya'daki nehirler arasında ortalama debisi 144 metreküp/saniye (5.100 cu ft/s) ve havza alanı 2.051 kilometrekare (792 sq mi) en büyük olan nehirdir. Bzıb nehrini Sak'en nehriyle birleşik kabul edersek, 105 kilometre (65 mi) uzunluğuyla Abhazya'daki en uzun ikinci nehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Toyma Nehri</span>

Toyma Nehri ya da Tuyma Nehri Rusya'daki Udmurtya and Tatarstanbölgelerinde bulunan ve Kama Nehri'nin sağ taraflı kolu olan nehirdir. Uzunluğu 121 kilometre (75 mi) olup, bunun 84 kilometre (52 mi) kadarı Tataristan'dadır. Havzası 1.450 kilometrekare (560 sq mi) alan kaplar. Udmurtya'da doğan nehir, Alabuga, Tataristan yakınlarında Kama Nehri'yle birleşir.

<span class="mw-page-title-main">Alamüdün Nehri</span> Kırgızistanda bir ırmak

Alamüdün ya da Alamedin, Kuzey Kırgızistan'daki Çu Nehri'nin sol koludur.

Kırgızistan'daki nehirler listesi, kısmen veya tamamen Kırgızistan'da bulunan nehirlerin listesidir. Nehirler drenaj havzalarına göre gruplandırılmıştır. Başka nehirler ile birleşen nehirler, aktıkları nehirlere göre listelemiştir. Bazı nehirler kendileri Kırgızistan'dan akmazlar, ancak Kırgızistan'dan geçen kollara sahip olduklarından listelenmiştir; bu nehirler İtalik olarak verilmiştir. Anlaşılır olması için, yalnızca drenaj havzası alanı 1.000 km2'nin üzerinde olan nehirler gösterilmiştir. Kırgızistan nehirlerinin alfabetik bir özeti için Kırgızistan Nehirleri kategorisine bakınız. Toplamda, uzunluğu 10 km ile 35000 km arasında 2044 nehir vardır.

<span class="mw-page-title-main">Lepsi Nehri</span> Kazakistanda bir nehir

Lepsi, Kazakistan'ın güneydoğusundaki Balkaş-Alakol Havzası'nda bulunan bir nehirdir. Çin sınırının kuzeyindeki Çungarya Aladağları'ndan doğar ve Balkaş Gölü'ne dökülür. Lepsi, Balkaş'ın doğusuna güney kıyısından giriş yapan iki küçük nehirden birisidir, diğeri Aksu'dur. Seyri boyunca Jetisu Eyaletinden akar. Lepsi, tarihi Yedisu bölgesi'nin ana nehirlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Sağız Nehri</span> Kazakistanda bir nehir

Sağız, batı Kazakistan'da Aktöbe ve Atırav Eyaletlerinden akan bir nehirdir. 511 kilometre (318 mi) uzunluğunda ve 19.400 kilometrekare (7.500 sq mi) drenaj havzasına sahiptir. Hazar Depresyonu'ndaki bir dizi tuz gölünde son bulur.

<span class="mw-page-title-main">Aris Nehri</span> Kazakistanda bir nehir, Siri Deryanın sağ kolu

Aris, Kazakistan’ın güneyinde Türkistan eyaletinin Tülkibas, Sayram ve Ordabası ilçelerinden akan bir nehirdir. Siriderya'nın sağ koludur.

<span class="mw-page-title-main">Issık Nehri</span> Kazakistanda bir nehir

Issık Kazakistan'da Almatı Eyaleti'nde Issık Gölü ve Issık şehrinden geçen bir nehirdir. İli nehri'nin bir koludur.

<span class="mw-page-title-main">Narın (İrtiş)</span> Kazakistanda bir nehir, İrtişin sağ kolu

Narın, Kazakistan’ın Doğu Kazakistan Eyaleti Katonkaragay İlçesi’nde bir nehirdir ve İrtiş'in sağ koludur.

<span class="mw-page-title-main">Aksu (Çu)</span> Kırgızistan ve Kazakistanda bir nehir, Çu Nehrinin sağ kolu

Aksu Kırgızistan'ın Çuy İli‘ne bağlı Moskova ilçesi ve Kazakistan‘ın Jambıl Eyaleti'ne bağlı Şu İlçesi‘nden akan bir nehirdir. Çu Nehri'nin sağ koludur.

<span class="mw-page-title-main">Bukhtarma Nehri</span> Kazakistanda bir nehir

Bukhtarma, Kazakistan'da Doğu Kazakistan eyaletinin Altay ve Katonkaragay ilçelerinden akan bir nehirdir. İrtiş'in sağ koludur.

<span class="mw-page-title-main">Şıngırlav Nehri</span> Kazakistanda bir nehir, Ural nehrinin bir kolu

Şıngırlav ya da Utva, Kazakistan'da Batı Kazakistan eyaletinin Şıngırlav ve Börili ilçelerinden akan bir nehirdir. Ural nehrinin sol koludur.

<span class="mw-page-title-main">Şerubaynura Nehri</span> Kazakistanda bir nehir

Şerubaynura Kazakistan'da Karagandı eyaletinin Şet, Abay ve Buhar Jırav ilçelerinden akan bir nehirdir. Nehir, Nura'nın ana koludur.

Terisakkan Kazakistan'da Ulıtav eyaletinin Ulıtav ilçesi, Kostanay eyaletinin Arkalık Akimliği ve Akmola eyaletinin Jarkayın ile Jaksı ilçelerinden akan bir nehirdir. İşim nehrinin sol koludur.