İçeriğe atla

Ketiapin

Kontrol Edilmiş
Ketiapin
Klinik verisi
Uygulama
yolu
ağız yoluyla
Farmakokinetik veri
Biyoyararlanım100%[1]
Protein bağlanma83%[2]
MetabolizmaCYP3A4-katalize edilmiş sülfoksidasyon yoluyla karaciğer aktif metabolite norquetiapine (N-desalkylquetiapine) [5]
Eliminasyon yarı ömrü7 saat (ana bileşik); 9–12 saat (aktif metabolit, norquetiapine)[2][3]
BoşaltımBöbrek (73%), dışkı (20%)[1][2][3][4]
Tanımlayıcılar
  • 2-(2-(4-Dibenzo[b,f][1,4]thiazepine-11-yl-1-piperazinyl)ethoxy)ethanol
CompTox Bilgi Paneli (EPA)
ECHA Bilgi Kartı100.131.193 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Kimyasal ve fiziksel veriler
FormülC21H25N3O2S
Mol kütlesi383.5099 g/mol
3D model (JSmol)
Suda çözünürlük3.29 mg/mL (20 °C)
  • N\1=C(\c3c(Sc2c/1cccc2)cccc3)N4CCN(CCOCCO)CC4

Ketiapin veya ticari adıyla Seroquel şizofreni, bipolar bozukluk ve majör depresif bozuklukta kullanılan bir çeşit atipik antipsikotiktir.[6][7] Bileşenin sedatif etkisi nedeniyle uyku düzenlemede kullanıldığı bilinmektedir ancak yapılan çalışmalar uyku düzenine olumlu etkisinin yan etkilerinden daha ağır bastığı kanıtlamamaktadır.[8] İlaç ağız yoluyla alınmaktadır.[6]

Bileşenin en sık görülen yan etkileri uyuklama, kabızlık, kilo alma ve ağız kuruluğudur.[6] Daha az ortaya çıkan yan etkileri ise ayağa kalkınca oluşan düşük tansiyon, nöbetler, uzun süren ereksiyon, hiperglisemi, tardiv diskinezi ve nöroleptik malign sendromdur.[6] Demansı olan yaşlı hastalarda ölüm riskini arttırdığı bilinmektedir. Gebeliğin son 3 ayındaki kullanımlarda doğum sonrası bebekte bir süreliğine hareket bozukluğu görülebilir. Ketiapinin seratonin ve dopamin gibi reseptörleri bloke ederek etki göstermektedir.[6]

Ketiapin 1985'te geliştirilmiş ve 1997'de Amerika Birleşik Devletleri'nde tıbbi tedavi için kullanılmaya başlanmıştır.[6][9] 2016 verilerine göre ketiapin Birleşik Devletler'de toplamda 8 milyonun üzerinde reçeteye eklenmiştir ve ülkede en çok reçeteye yazılan 86. ilaç olmuştur.[10]

Kaynakça

  1. ^ a b "quetiapine (Rx) - Seroquel, Seroquel XR". Medscape Reference. WebMD. 21 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2013. 
  2. ^ a b c "Quetiapine 25 mg film-coated tablets - Summary of Product Characteristics". electronic Medicines Compendium. Sandoz. Ocak 2013. 11 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 October 2013. 
  3. ^ a b Truven Health Analytics, Inc. DrugPoint System (Internet) [cited 2013 Sep 18]. Greenwood Village, CO: Thomsen Healthcare; 2013.
  4. ^ "QUETIAPINE FUMARATE tablet QUETIAPINE FUMARATE (quetiapine fumarate ) tablet [Ascend Laboratories, LLC]". DailyMed. Ascend Laboratories, LLC. Ekim 2013. 30 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2013. 
  5. ^ Brunton L, Chabner B, Knollman B (2010). Goodman and Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics (12.12yayıncı=McGraw Hill Professional bas.). ISBN 978-0071624428. 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2020. 
  6. ^ a b c d e f "Quetiapine Fumarate". The American Society of Health-System Pharmacists. 29 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2017. 
  7. ^ Komossa K, Depping AM, Gaudchau A, Kissling W, Leucht S (Aralık 2010). "Second-generation antipsychotics for major depressive disorder and dysthymia". The Cochrane Database of Systematic Reviews, 12. ss. CD008121. doi:10.1002/14651858.CD008121.pub2. PMID 21154393. 
  8. ^ Anderson SL, Vande Griend JP (Mart 2014). "Quetiapine for insomnia: A review of the literature". American Journal of Health-System Pharmacy. 71 (5). ss. 394-402. doi:10.2146/ajhp130221. PMID 24534594. 
  9. ^ Riedel M, Müller N, Strassnig M, Spellmann I, Severus E, Möller HJ (Nisan 2007). "Quetiapine in the treatment of schizophrenia and related disorders". Neuropsychiatric Disease and Treatment. 3 (2). ss. 219-35. doi:10.2147/nedt.2007.3.2.219. PMC 2654633 $2. PMID 19300555. 
  10. ^ "The Top 300 of 2019". clincalc.com. 18 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Majör depresif bozukluk</span> Düşük benlik saygısı ve normalde eğlenceli aktivitelere ilgi veya zevk kaybı ile birlikte her şeyi kapsayan düşük ruh hali

Majör depresif bozukluk, majör depresyon veya klinik depresyon, en az iki hafta boyunca, farklı türden günlük hadise ve tecrübeler karşısında, sabit bir şekilde düşük ruh halinde bulunulması ile karakterize edilen bir zihinsel hastalıktır. Hastalık, tıbbi teşhisi ancak bir uzman tarafından konulabilecek bir hastalıktır. Hastalık, halk arasında kullanılan depresif olma durumu ile alakalı olmayıp, bu ruh hallerinden her yönden ve tamamen ayrılan bir hastalık türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Melatonin</span> Melatonin, genellikle geceleri epifiz bezi tarafından salgılanan bir hormondur ve uzun süredir uyku-uyanıklık döngüsünün kontrolü ile ilişkilendirilmektedir.

Melatonin, genellikle geceleri epifiz bezi tarafından salgılanan bir hormondur ve uzun süredir uyku-uyanıklık döngüsünün kontrolü ile ilişkilendirilmektedir. Bir besin takviyesi olarak, genellikle jet lag veya vardiyalı çalışma gibi kısa süreli uykusuzluk tedavisi için kullanılır ve genellikle ağızdan alınır. Bununla birlikte, bu amaçla kullanım için faydalı olup olmadığı kesin olarak kanıtlanmamıştır. 2017'de yapılan bir araştırmada melatonin kullanımıyla uyku başlangıcının altı dakika daha çabuk gerçekleştiğini, ancak toplam uyku süresinde hiçbir değişiklik olmadığı tespit edildi.

<span class="mw-page-title-main">Anksiyete bozukluğu</span> günlük durumların aşırı, mantıksız bir kaygıya sebep olduğu bilişsel bozukluk

Anksiyete bozuklukları, belirgin ve kontrol edilemeyen anksiyete ve korku duyguları ile karakterize edilen bir grup zihinsel bozukluklardır. Bu durumlar, bireylerin sosyal, mesleki ve kişisel işlevselliğini önemli ölçüde bozar. Anksiyete, huzursuzluk, alınganlık, kolay yorulma, konsantrasyon güçlüğü, kalp hızında artış, göğüs ağrısı, karın ağrısı gibi fiziksel ve bilişsel belirtilere yol açabilir ve belirtiler bireyler arasında değişiklik gösterebilir.

Aripiprazol, Abilify, Ripazol marka adı ile satılan atipik antipsikotik. Şizofreni ve bipolar bozukluk tedavisinde önerilir ve kullanılır. Majör depresif bozukluk ve tik bozuklukları tedavisinde ek tedavi olarak kullanılır.

Uyku hijyeni, kişinin uyku kalitesini artırmak amacıyla önerilen davranışlar ve çevresel etmenlerin tümüdür. Hafif ve orta düzey insomnia bozukluğu yaşayan insanlara yardım etmek için 1970'li yılların sonunda ortaya çıkmış bir yöntemdir ancak 2014'ten beri araştırmalar, verilen önerilerin etkili olup olmadığı konusunda yeterli kanıt olmadığı ve daha çok çalışma yapılmaya ihtiyaç duyulduğunu göstermektedir. Klinisyenler insomnia ve depresyon gibi uyku problemi belirtisi gösteren bozukluklarda kişinin uyku hijyenini değerlendirir ve bu değerlendirmeye göre kişiye uyku kalitesini artırmak için öneriler vermektedir. Uyku hijyeninin arttırılmasına yönelik uygulamalar şunları içerir: Düzenli bir uyku vakti belirleme, gündüz uykularının vakti ve süresi konusunda dikkatli olma, uyku saatine yakın fiziksel ve zihinsel yorucu faaliyetlerden kaçınma, kaygıyı azaltma, uykudan önceki saatlerde ışığa daha az maruz kalma, uyuyamadığında yataktan kalkma, yatakta yalnızca uyku ve seks için bulunma, yatma vaktine yakın bir zamanda alkol, nikotin, kafein ve diğer uyarıcıları tüketmeme ve uyku için güvenli, rahat ve karanlık bir çevre oluşturmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Haloperidol</span> kimyasal bileşik

Haldol ticari ismi altında satılan Haloperidol, bir tipik antipsikotik ilaçtır. Haloperidol, şizofreni, Tourette sendromunda tikler, bipolar bozuklukta mani, bulantı ve kusma, deliryum, ajitasyon, akut psikoz ve alkol yoksunluğunda halüsinasyonların tedavisinde kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hidroksizin</span>

Hidroksizin veya ticari adıyla Atarax kaşıntı, anksiyete ve harekete bağlı bulantıyı tedavi etmede kullanılan antihistaminik türde bir ilaçtır. Ağız yoluyla veya kas içine enjeksiyon yoluyla alınabilir.

Bilişsel davranışçı terapi (BDT) ruh sağlığını geliştirmek amacıyla yapılan bir psikososyal müdahaledir. BDT tipi terapide, bireye fayda sağlamayan bilişsel bozulmalara odaklanır ve bu bilişsel bozulmalar değiştirilmeye çalışılır. Bireyin duygusal denge haline gelmesini ve kendi günlük yaşam problemlerini çözebilmesi için kişisel başa çıkma stratejileri geliştirmesini sağlamayı hedefler. Yöntem depresyon tedavisinde kullanılmak için tasarlanmış olsa da günümüzde anksiyete dahil birçok ruh sağlığı bozukluğunda kullanılmak üzere geliştirilmiştir. BDT bilişsel ve davranışçı psikoterapilerin kanıta dayalı teknik ve stratejilerini birlikte kullanarak psikopatolojileri tedavi etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lamotrijin</span> epilepsi ve bipolar bozukluk tedavisinde kullanılan bir antikonvülsan ilaç

Lamotrijin (Lamotrigine) ya da bilinen ticari ismiyle Lamictal veya Pinral, epilepsi, tedavisinde ve bipolar bozuklukta depresif atakların tekrarını geciktirmek veya önlemek için kullanılan antikonvülsan bir ilaçtır. Epilepsi kavramına fokal nöbetler, tonik-klonik nöbetler ve Lennox-Gastaut sendromundaki nöbetler dahildir. Bipolar bozuklukta, lamotrijinin akut depresyon safhasını güvenilir bir şekilde tedavi ettiği gösterilememiştir. Ancak günümüzde semptomatik olmayan bipolar bozukluğu olan hastalar için gelebilecek depresyon atakları riskini azaltmada etkili görünmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Venlafaksin</span> İlaç

Venlafaksin ya da ilk marka adıyla Efexor, serotonin-norepinefrin geri alım inhibitörü (SNRI) sınıfından bir antidepresan ilaçtır. Majör depresif bozukluk (MDD), yaygın anksiyete bozukluğu (GAD), panik bozukluğu ve sosyal fobi tedavisinde kullanılır. Kronik ağrı için de kullanılabilmektedir. Ağız yoluyla kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Tenofovir</span> kimyasal bileşik

Tenofovir disoproksil, kronik hepatit B ve HIV/AIDS'i önlemek ve tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. HIV tedavisinde genellikle diğer antiretrovirallerle birlikte kullanılması önerilir. Yüksek risk altındaki kişilerde maruziyetten önce ve iğne batması yaralanması gibi potansiyel maruziyetten sonra HIV/AIDS'in gelişimini önlenmek için kullanılabilir. Hem tek başına hem de birlikte emtricitabine/tenofovir ve efavirenz/emtricitabine/tenofovir olarak formülüze edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Risperidon</span> kimyasal bileşik

Risperdal markası altında satılan Risperidon, şizofreni ve bipolar bozukluğu tedavi etmek için kullanılan atipik bir antipsikotiktir. Ağız yoluyla veya kas içine enjeksiyon yoluyla alınır. Enjekte edilebilir versiyon uzun süre etkilidir ve etkisi yaklaşık iki hafta sürer.

<span class="mw-page-title-main">Selekoksib</span>

Celebrex markası altında satılan Selekoksib bir COX-2 inhibitörü ve nonsteroid antiinflamatuar ilaçtır (NSAID). Osteoartrit, yetişkinlerde akut ağrı, romatoid artrit, ankilozan spondilit, ağrılı adet kanaması ve jüvenil romatoid artritte ağrı ve iltihabı tedavi etmek için kullanılır. Ailesel adenomatöz polipozisi olan kişilerde kolorektal adenom riskini azaltmak için de kullanılabilir. Ağızdan alınır. Faydalar genellikle bir saat içinde görülür.

Zolpidem, öncelikle uyku sorunlarının kısa süreli tedavisi için kullanılan bir ilaçtır. Rehberler, uykusuzluk ve uyku hijyeni gibi davranış değişiklikleri için yalnızca bilişsel davranışçı terapi denendikten sonra kullanılmasını önermektedir. Uykuya başlama süresini yaklaşık on beş dakika azaltır ve daha yüksek dozlarda insanların daha uzun süre uykuda kalmasına yardımcı olur. Ağız yoluyla alınır ve tabletler, dil altı tabletleri veya ağızdan sprey şeklinde mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Kafeinizm</span>

Kafeinizm, aşırı kafein tüketiminin neden olduğu bir zehirlenme durumudur. Bu zehirlenme, aşırı miktarda kafein tüketimiyle ilişkili çeşitli hoş olmayan fiziksel ve zihinsel semptomları kapsar.

Duygudurum dengeleyici, bipolar bozukluk ve bipolar şizoaffektif bozukluk türü gibi yoğun ve sürekli duygudurum değişiklikleri ile karakterize duygudurum bozukluklarını tedavi etmek için kullanılan psikiyatrik ilaçtır.

Naltrekson, madde kullanım bozukluğuyla ilişkili istek ve öfori duygularını azaltarak öncelikle alkol veya opioid kullanım bozukluğunu kontrol altına almak için kullanılan bir ilaçtır. Diğer bağımlılıkların tedavisinde de etkili olduğu bulunmuştur ve bunlar için etiket dışı kullanılabilir. Opioid bağımlısı bir kişi detoksifikasyondan önce naltrekson almamalıdır. Ağız yoluyla veya kas içine enjeksiyon yoluyla alınır. Etkiler 30 dakika içinde başlar.

Trazodon, bir antidepresan ilaçtır. Majör depresif bozukluğu, anksiyete bozukluklarını ve uyku güçlüklerini tedavi etmek için kullanılır. İlaç ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Tip I bipolar bozukluk</span> Tip 2nin aksine duygu akışı standart ve depresyon arası değil manik(aşırı enerjik) ve depresyon arası sivri gidiş gelişler yapar

Tip I bipolar bozukluğu, karışık veya psikotik özelliklere sahip ya da bu özelliklere sahip olmadan en az bir manik atağın ortaya çıkmasıyla karakterize edilen bir tür bipolar spektrum bozukluğudur. Çoğu insan, diğer zamanlarda da bir veya daha fazla depresif dönem geçirir ve bu insanlar, tam maniye ilerlemeden önce hipomanik bir aşama yaşar.

Nilutamid, prostat kanseri tedavisinde kullanılan nonsteroidal bir antiandrojendir (NSAA). Transgender kadınlar için kadınlaştırıcı hormon tedavisinin bir bileşeni olarak ve kadınlarda akne ve sebore tedavisi için de incelenmiştir. Ağızdan alınır.