İçeriğe atla

Kerç Boğazı Olayı

Kerç Boğazı olayı
2014-16 Rusya'nın Ukrayna'ya askerî müdahalesi

Ukrayna Gyurza-M topçu botu tarafından Yanı Kapu römorkörünün Don devriye botu tarafından saldırıya uğradığı görüntüsü
Tarih25 Kasım 2018
Bölge
Kerç Boğazı
Taraflar
 Rusya Ukrayna
Güçler
10 gemi
4 helikopter
1 uçak		 2 topçu botu
1 römorkör
Kayıplar
2 gemi zarar gördü 24 esir[1]
3 gemi ele geçirildi[2]

Kerç Boğazı olayı, 25 Kasım 2018 tarihinde Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB) sahil güvenlik gemisinin Kerç Boğazı yoluyla Karadeniz'den Azak Denizi'ne geçmeye çalışan üç Ukrayna Deniz Kuvvetleri gemisini ele geçirmesi olayıdır.

İki gemi ve bir römorkörden oluşan filo, Kerç Boğazı'na yaklaştığında, Rus sahil güvenlik gemisi, Ukrayna gemilerinden defalarca "Rus karasuları" olarak adlandırdıkları bölgeden ayrılma uyarısı yaptı. Gemilerin, boğaza geçiş için resmi prosedürü takip etmediğini, Ukrayna gemilerinin tehlikeli manevralar yaptığını ve radyo iletişimine cevap vermediklerini söylediler.[2] Ukrayna, gemilere boğazı geçeceklerini, gemilerin Ruslarla telsiz bağlantısı kurduğunu, ancak yanıt alamadıklarını ve gemilerin Rusya karasularına girdiğine dair 2003 tarihli antlaşmayı aktardıklarını söyleyerek Ruslara önceden haber verdiğini açıkladı.[3] Rus gemileri, Ukrayna gemilerini durdurmaya çalıştı, ancak köprü yönünde hareket etmeye devam ettiler. Köprüye yaklaşırken, iddialara göre Rusya makamları Azak Denizi'ne geçişini engelleyen büyük bir kargo gemisi yerleştirdi. Ukrayna gemileri, Odessa limanına geri dönmeden önce, boğazda sekiz saat boyunca demirledi. Rus sahil güvenlik gemileri bölgeden ayrıldıkları sırada onları takip ettiler ve daha sonra ateş açtılar ve gemileri Kırım kıyılarındaki uluslararası sularda ele geçirdiler.[2] Çatışmada üç Ukraynalı mürettebat üyesi yaralandı ve yakalanan gemilerden 24 Ukraynalı denizcinin tamamı Rusya tarafından gözaltına alındı.[2]

Ukrayna hükûmeti, olayı bir Rus işgalinin potansiyel öncüsü olarak niteledi ve 26 Aralık 2018'de sona erecek olan Rusya sınırı ve Karadeniz kıyı bölgeleri boyunca sıkıyönetim ilan etti.[4] Aynı zamanda 18-60 yaş arasındaki bütün erkek Rusya vatandaşlarını insancıl amaçlı istisnalar haricinde, sıkıyönetim dönemi boyunca ülkeye girişini yasakladı.[5] Olay, 2018 G20 Buenos Aires zirvesinden birkaç gün önce gerçekleşti. Batılı liderler, Rusya'ya yönelik yaptırımlardan bahsettiklerinde bunu olayı belirttiler.

Kaynakça

  1. ^ "Ukraine-Russia sea clash: Captured sailors shown on Russia TV". BBC News. 27 Kasım 2018. 17 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2019. 
  2. ^ a b c d "Tension escalates after Russia seizes Ukraine naval ships". BBC News. 26 Kasım 2018. 26 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2019. 
  3. ^ Larter, David B.; Bodner, Matthew (28 Kasım 2018). "The Sea of Azov won't become the new South China Sea (and Russia knows it)". Defense News. 25 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2019. 
  4. ^ "Poroshenko says martial law to be introduced in Ukraine at 9 a.m. on Nov 28". Interfax-Ukraine. 26 Kasım 2018. 28 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2019. 
  5. ^ "Ukraine bans entry to all male Russian nationals aged 16-60". Ukrainian Independent Information Agency. 30 Kasım 2018. 5 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2019. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Kerç Boğazı Olayı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karadeniz</span> Avrupa ve Asya arasında yer alan bir iç deniz

Karadeniz, güneydoğu Avrupa ile Anadolu yarımadası arasında yer alan, kuzeyinde Ukrayna, kuzeydoğusunda Rusya, doğusunda Gürcistan; güneyinde Türkiye, batısında Romanya ve Bulgaristanla çevrili, Atlas Okyanusu'na Akdeniz, Ege Denizi ve Marmara Denizi aracılığıyla bağlanan bir iç denizdir. İstanbul Boğazı vasıtasıyla Marmara, Kerç Boğazı vasıtasıyla ise Azak Denizi'ne bağlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Moskva (Slava sınıfı kruvazör)</span> güdümlü füze kruvazörü

Moskva, eski adıyla Slava, Rusya Federasyonu Deniz Kuvvetlerine ait güdümlü füze kruvazörüydü. Gemi, Moskova şehrinin adını taşıyan Proje 1164 Atlant sınıfının öncü gemisiydi. Rusya Karadeniz Filosunun amiral gemisi ve 510 kişilik mürettebatıyla Moskva, Karadeniz bölgesindeki en güçlü savaş gemisi olarak kabul ediliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Ukrayna Savaşı</span> Rusya ve Ukrayna arasında Şubat 2014te başlayan uzun süreli çatışma

Rusya-Ukrayna Savaşı, bir yanda Rusya, Beyaz Rusya ve Rus yanlısı güçlerin, diğer yanda Ukrayna'nın dahil olduğu, sürmekte olan bir savaştır. Yevromaydan'ın ardından görevden alınan Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç'in Kırım'daki gerginlik nedeniyle Rusya'dan bölgeye asker göndermesini istemesinin ardından 2014 yılında başlayan ve Şubat 2022'de büyüyen askerî hareketliliktir. Bu savaşa Rusya'nın Kırım'ı ilhakı (2014), Donbass Savaşı (2014-günümüz), siber savaş ve siyasi gerilimler de dahildir. Rusya'nın bölgedeki jeopolitik çıkarlarını, vatandaşlarını ve konuşlandırılmış askerlerini koruduğunu iddia eden Devlet Başkanı Vladimir Putin, müdahale için parlamentodan onay almıştır. 21 Şubat 2022 de Rusya Donetsk ve Luhansk Halk Cumhuriyetlerini resmen tanıdığını açıkladı.24 Şubat 2022 tarihinde ise Rusya lideri Putin Ukrayna'yı istilaya başladıklarını televizyondan duyurdu. 2021'de diplomatik krizin ardından Ukrayna sınırlarına yakın bölgelere askeri yığınak yapan Rusya, 24 Şubat 2022'de geniş çaplı bir şekilde Ukrayna'yı işgal etmeye başladı.

<span class="mw-page-title-main">Rusya'nın Kırım'ı ilhakı</span>

Kırım'ın ilhakı, Ukrayna'ya bağlı bir yarımada olan Kırım'ın, 18 Mart 2014'te Rusya tarafından ilhak edilmesi olayıdır. O tarihten beri yarımadada Kırım Cumhuriyeti ve Sivastopol federal şehri olmak üzere iki federal birim bulunmaktadır. Bu federal birimler 2016'ya kadar Kırım Federal Bölgesi'ni oluştururken günümüzde Güney Federal Bölgesi'nin parçasıdır. 2014 Doğu Ukrayna protestolarının bir sonucu olan ilhaktan önce, 2014 Ukrayna devriminin sonrasında Rusya'nın Kırım'a askerî müdahalesi gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kore-Rusya sınırı</span>

Kuzey Kore-Rusya sınırı, Rusya ve Kuzey Kore arasındaki sınırdır. Rusya'nın resmi tanımına göre bu sınır 17 km kara sınırı ve 22 km deniz sınırını kapsamaktadır. Kara veya kara-deniz sınırı bakımından Rusya 'nın en kısa uluslararası sınırıdır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Ukrayna ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Rusya-Ukrayna ilişkileri, Rusya Federasyonu ile Ukrayna arasındaki ilişkileri ifade etmektedir. Şu anda iki ülke, Rusya'nın Kırım'ı Ukrayna'dan ilhak etmesinden sonra 2014 yılında başlayan Rus-Ukrayna Savaşı'nı sürdürüyor. Rusya Federasyonu ile Ukrayna arasındaki modern ikili ilişki, resmi olarak I. Dünya Savaşı sırasında eski Rusya İmparatorluğu'nun siyasi reform sürecinden geçmesiyle başladı. 1920'de, Ukrayna'nın Rus ve Polonya Kızıl Ordusu tarafından işgali ile iki ülke arasındaki ikili ilişkiler değişti. 1990'larda, hem Sovyet Rusya'nın hem de Sovyet Ukrayna'nın resmi olarak kurucu cumhuriyetleri olduğu Sovyetler Birliği'nin dağılmasının hemen ardından ikili ilişkiler yeniden canlandı. Savaş Devam Etmektedir Şu Anda Savaşta Hareketlilik Yoktur

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Ukrayna sınırı</span>

Rusya-Ukrayna sınırı, Rusya Federasyonu ile Ukrayna arasındaki uluslararası devlet sınırıdır. Karadaki sınır, Ukrayna'nın beş oblastı ile Rusya Federasyonu'nun beş bölgesi arasındadır. Modern sınır sorunu, 1917'de Rus İmparatorluğu'nun çöküşünden beri devam etmektedir.

HMS Defender Tip 45 veya Cesur -sınıf hava savunma destroyeri Kraliyet Donanmasında hizmet vermektedir. Defender adını taşıyan sekizinci gemidir. Defender'ın inşaatı 2006'da başladı ve 2009'da denize indirildi. Gemi ilk deniz denemelerini Ekim ve Kasım 2011'de tamamladı ve Mart 2013'te hizmete girdi.

<span class="mw-page-title-main">Rusya'nın Ukrayna'yı işgali</span> 2022den bu yana Doğu Avrupada süregelen askerî mücadele

Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, 2014 yılında başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı dahilinde yaşanan anlaşmazlıklar sonrası 24 Şubat 2022 tarihinde Rusya devlet başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'da "özel bir askerî operasyon" ilan etmesiyle başladı. İşgal her iki taraftan on binlerce kişinin ölümüyle sonuçlandı ve Avrupa'nın İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana yaşadığı en büyük mülteci krizine neden oldu. Mayıs ayı sonuna kadar tahminî 8 milyon insan ülke içinde yer değiştirdi ve 3 Ekim 2022 itibarıyla 7,6 milyon Ukraynalı da ülkeyi terk etti. İşgalden sonraki beş hafta içinde Rusya, 1917 Ekim Devrimi'nden bu yana en büyük göçünü verdi. İşgal ayrıca küresel çapta gıda kıtlığına neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">2022 Yılan Adası seferi</span> 2022 Rusyanın Ukraynayı istilasında sefer

Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ilk günü olan 24 Şubat 2022'de Rus Donanması, Karadeniz'de bir Ukrayna adası olan Yılan Adası'na saldırdı ve tüm garnizonu ile birlikte adayı ele geçirerek adayı askeri işgale başladı. Rus kruvazörü Moskva'nın telsizden adanın garnizonuna teslim olmalarını talep ettiği ve yanıt olarak "Rus savaş gemisi, siktir git" dendiği bir ses klibi, garnizonun ölümleriyle ilgili ilk yanlış raporlarla birlikte viral hale geldiğinde, saldırı geniş çapta duyuruldu. Daha sonra garnizonla birlikte askerleri tahliye etmeye çalışan sivil bir arama kurtarma gemisinin de ele geçirildiği ortaya çıktı. Gemi, mürettebatı ve en az bir asker daha sonra esir takasıyla serbest bırakıldı.

<span class="mw-page-title-main">Güney Ukrayna Taarruzu</span> Rusyanın Ukraynada 2022 askeri taarruzu

Güney Ukrayna Taarruzu, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında devam eden bir taaruzdur. Rusya Silahlı Kuvvetlerinin, Rus işgali altındaki Kırım'daki üslerinden, Güney Ukrayna'daki Herson Oblastı, Mikolayiv Oblastı ve Zaporijya Oblastı'na yönelik saldırısıdır. 24 Şubat'ta Rus kuvvetleri Ukrayna Silahlı Kuvvetleri ile çatışmaya girdi.

MV <i>Millennial Spirit</i>

MV Millennial Spirit, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında Karadeniz'de Rus savaş gemileri tarafından bombalanan bir Moldova kimyasal tankeriydi.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Ukrayna Taarruzu</span> Ukraynada 2022 askeri taarruzu

Doğu Ukrayna Taarruzu, Doğu Ukrayna'nın üç Donbas ilinde (oblast) - Harkiv Oblastı, Luhansk Oblastı ve Donetsk Oblastı - 2022 Rusya istilasında devam eden bir operasyondur. İstilanın bir parçası olarak, 2014'ten beri Ukrayna ve Rus vekilleri arasında şiddetle devam eden Donbas Savaşı'nda büyük bir tırmanış söz konusudur.

Ukrayna BT Ordusu 24 Şubat 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin başlamasından sonra Ukrayna bilgi ve siber uzayının dijital sızmasına karşı mücadele etmek için Şubat 2022'nin sonunda oluşturulan gönüllü bir siber savaş örgütüdür. Grup ayrıca saldırgan siber savaş operasyonları yürütüyor ve Ukrayna hükûmetinin siber yetkilisi Victor Jora, kayıtlı bilgisayar korsanlarının yalnızca askeri hedeflere saldıracağını söyledi.

<span class="mw-page-title-main">Mariupol Kuşatması</span> 2022 Rusyanın Ukraynayı istilasında kuşatma

Mariupol Kuşatması, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında Rusya ve ayrılıkçı Donetsk Halk Cumhuriyeti güçlerinin Mariupol şehrinde Ukrayna güçleriyle çatıştığı bir kuşatmaydı. Rusya'nın Doğu Ukrayna Taarruzu'nun ve Güney Ukrayna Taarruzu'nun bir parçası olan kuşatma, 24 Şubat 2022'de başladı ve 20 Mayıs 2022'de Rusya'nın Mariupol'da kalan Ukrayna kuvvetlerinin savaşı durdurma emri verildikten sonra teslim olduğunu açıklamasıyla sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk-Ukrayna ilişkileri</span>

Arnavutluk ve Ukrayna arasındaki diplomatik ilişkiler 1922'de kuruldu. Eylül 2020'de Ukrayna Tiran'da bir büyükelçilik açtı. Arnavutluk, Polonya'nın Varşova kentindeki büyükelçiliğinden Ukrayna'ya akredite edilmiştir ve Harkov'da fahri konsolosluğu bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rusofili</span> Rusyaya hayranlık ve düşkünlük

Rusofili, Rusya'ya, Rus tarihine ve Rus kültürüne hayranlık ve düşkünlüktür. Zıt anlamlısı ise Rusofobidir.

"Rusya Ukrayna ile Ne Yapmalı?" Timofey Sergeytsev tarafından yazılmış bir makaledir. Rusya devlet haber ajansı RIA Novosti tarafından yayınlandı. Makale, Ukrayna'nın bir devlet olarak tamamen yok edilmesini ve Ukrayna'nın "nazilerden arındırılması" amacıyla Ukrayna ulusal kimliğinin ortadan kaldırılmasını talep ediyor.

2022 Ukrayna darbe girişimi, Rus Federal Güvenlik Servisi (FSB) tarafından Ukrayna hükûmetini devirmek ve Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında şehirleri Rus Ordusu'na teslim etmek amacıyla Ukrayna'nın çeşitli şehirlerinde Rus yanlısı bir yönetim kurmak için yapılan başarısız bir girişimi ifade etmektedir. Rus istihbarat teşkilatı FSB ve devşirilen ATO gazileri darbeyi 2022 Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin başlangıcında gerçekleştirecekti, ancak darbeye katılacak kişilerin Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU) tarafından gözaltına alınması nedeniyle darbe planı nihayetinde iptal edildi.

24 Şubat 2022'de Rus ordularının Ukrayna kara sınırını geçmesi ile iki ülke arasında savaş patlak verdi. NATO üyesi olan Türkiye, Rus istilasını kınadı ve Ukrayna'ya silah desteğinde ve insanı yardımda bulundu. 28 Şubat'ta Türkiye, Möntro Sözleşmesini tarafsız bir şekilde uygulayarak, Boğazlar'dan bütün yabancı savaş gemilerinin geçişini yasakladı. Bununla birlikte, Rusya'ya yaptırım uygulayan Batı ülkelerinin aksine, Moskova ile ilişkilerini sürdürdü ve iki ülke arasındaki müzakerelere hakemlik etti. Bu müzakereler, meyvelerini Birleşmiş Milletler denetiminde yürütülen Tahıl Antlaşması ve çok sayıda esir değişimi olarak verdi. Türkiye, savaştan kaçan on binlerce Ukraynalı ve Rus mülteciye ev sahipliği yaptı. Türkiye, Rusya'nın Güneydoğu Ukrayna'da gerçekleştirdiği toprak ilhakını tanımadı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Batı ülkelerini Rusya'ya karşı kesin adım atamadığı için eleştirdiği gibi, uluslararası krizin çözülebilmesi için, Rusya'ya karşı kışkırtıcı söylemlerden kaçınılması gerektiğini belirtti.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.