Kars Antlaşması (Fransızca: Traite de Kars), 13 Ekim 1921 tarihinde imzalanan ve Türkiye ile Güney Kafkasya ülkeleri Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ve Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti arasındaki sınırların belirlendiği antlaşmadır.
Dağlık Karabağ, Güney Kafkasya'da, Küçük Kafkas Sıradağları'nda Azerbaycan'a ait ancak uzun yıllar Ermeni işgali altında kalmış tarihi bölge. 2020 yılında Dağlık Karabağın bir bölümü 2. Dağlık Karabağ Savaşı sırasında Azerbaycan tarafından geri alınırken kalan kısmı Rus barış güçleri denetiminde Ermeni kontrolünde bırakan 10 Kasım 2020 tarihli ateşkes anlaşması ile Ermenistan hükûmeti yenilgiyi resmen kabul etmiştir. Günümüzde Anti Terör Operasyonu sonrası Ermeni kontrolünde kalan kısımlar da Azerbaycan kontrolüne geçmesiyle bölgenin tamamı Azerbaycan hakimiyeti altındadır. 2. Dağlık Karabağ Savaşı sonrası, 90'lı yılların başında bölgeden zorla göç ettirilen Azerbaycanlıların dönüşü peyderpey sağlanırken aynı savaş ve 2023 yılındaki Anti Terör Operasyonu sonrası bölgede yaşayan Ermenilerin neredeyse hepsi Ermenistan'a göç etmiştir.
Füzuli Rayonu, Azerbaycan'da rayon olarak adlandırılan birinci derece idari bölüm.
Laçın Rayonu, Azerbaycan'da rayon olarak adlandırılan birinci derece idarî bölümlerden birisidir. Rayonun merkezi Laçın şehridir.
Sederek Rayonu, Azerbaycan'da, Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'nde rayon. İdari merkezi Haydarabad kasabasıdır.
Zengilan Rayonu, Azerbaycan'da rayon olarak adlandırılan birinci derece idarî bölümlerden Zengilan rayonu 20 Ekim 2020'de Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri tarafından Ermeni işgalinden kurtarılmıştır.
Azerbaycan-Türkiye ilişkileri, Türkiye ve Azerbaycan'ın süregelen uluslararası politikalarını içerir. Ortak tarihi ve geçmişi olan Türkiye ve Azerbaycan arasındaki ilişkiler dostane olmuştur. Karabağ Savaşı'nda Türkiye Azerbaycan'ı desteklemiştir. Bunun yanında Azerbaycan da Türkiye'yi çetrefilli meselelerde desteklemektedir.
Ermenistan-Türkiye ilişkileri, Ermenistan ile Türkiye'nin 1918 yılından bu yana sürdürdüğü uluslararası politikaları içerir.
Birinci Dağlık Karabağ Savaşı, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'nın Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlanmasını isteyen Ermeniler ile bunu kabul etmeyen Azeriler arasında başlayan ve Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Azerbaycan ile Ermenistan arasında çatışmaya dönüşen Şubat 1988-Mayıs 1994 tarihleri arasında süren savaştır. Savaş öncesinde ve etnik çatışmaların sıcak savaşa dönüşmesi sonrasında Sumqayıt Pogromu, Kirovabad Pogromu, Bakü Pogromu gibi pogromlar, Hocalı Katliamı, Malıbeyli ve Kuşçular Katliamı ve Maragha Katliamı gibi katliamlar yaşanmıştır.
Ermenistan tarihi, günümüzdeki Ermenistan Cumhuriyeti'nin sınırları içinde kalan bölgelerin tarih öncesi zamanlardan günümüze kadar süregelen tarihidir. Antik Ermenistan tarihsel olarak Ermeni krallığı olarak biliniyordu. İmparatorluk Büyük Dikran hükümdarlığı altında zirveye ulaştı. Ermenistan, MS 300 yılında dünyada Hıristiyanlığı kabul eden ilk ülke oldu.
Zengezur bugünkü Ermenistan ve Azerbaycan topraklarının büyük bir bölümünü kapsayan tarihi bir bölgedir. Zengezur bölgesi Gafan, Görüş, Karakilsa (Sisyan), Meğri, Zengilan, Gubadlı ve Laçın ilçelerini kapsamaktadır. 20.yüzyılın başlarında Zengezur bölgesinde 149 tane Azerbaycan köyleri, 91 tane Kürt köyleri ve 81 tane Ermeni köyleri bulunuyordu.
Siyasi coğrafyada, tamamen başka bir siyasi bölgenin sınırları dâhilinde yer alan siyasi bölgeye anklav toprak denmektedir. Eksklav toprak ise, siyasi olarak bağlı olduğu bölgeye coğrafi açıdan bağlı olmayan, bu bölge ile arasında başka bir siyasi bölge bulunan siyasi bölgedir. Her iki tarafa da uygun olan tanımlar olsa da iki ayrı kavram vardır. Şekil: 1'de C, B'nin eksklavıdır ve ayrıca A içerisinde bulunan bir anklavdır. Eğer C, bağımsız bir siyasi bölge olsaydı bir anklav olurdu ancak eksklav olmazdı. Şekil: 2'de C bölgesi, B bölgesinin bir eksklavıdır ancak anklav değildir. Çünkü birden fazla ülke ile sınırı vardır.
Yukarı Eskipara, Azerbaycan cumhuriyetinin Kazah Rayonu'na bağlı bölge ve köyün adıdır. Bu bölge Azerbaycan toprakları ile bağlantısı yoktur ve tamamen Ermenistan toprakları içinde eksklav bir bölgedir.
Berhudarlı, Azerbaycan'ın Kazah Rayonu'na bağlı bölge ve köy adıdır. Bölgenin Azerbaycan toprakları ile bağlantısı olmayıp tamamen Ermenistan toprakları içinde eksklav bir bölgedir.
Azerbaycan hükümeti, belirli ülkelerin vatandaşlarına, belirli bir süre için vize almak zorunda kalmadan, umumi Azerbaycan pasaportu ile turizm veya iş amaçlı Azerbaycan ziyareti ve diplomatik ve hizmet pasaportu ile resmî amaçlı Azerbaycan ziyareti için giriş izni verir. Diğer ülkelerin vatandaşları, Azerbaycan Cumhuriyeti büyükelçiliklerinden veya konsolosluklarından, Azerbaycan'a seyahat etmeden önce vize almak zorundadır.
Ermenistan ile Azerbaycan arasında, büyük ölçüde süregelen, fakat Azerbaycan ordusunun 27 Eylül 2020 tarihinde başlattığı Karabağ operasyonu ile alınan, Dağlık Karabağ sorunu nedeniyle diplomatik bir ilişki yoktur. Komşu halklar, 1918-1921 yılları arasında, çökmüş Rus İmparatorluğu'ndan Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti olarak kazandıkları kısa bağımsızlıkları sırasında resmi hükûmet ilişkilerine sahiptiler; bu ilişkiler Rus Devrimi'nden sonra Sovyetler Birliği tarafından işgal edilip ilhak edilene kadar vardı. Geçen yüzyılda ülkeler tarafından yürütülen bir savaş nedeniyle -biri 1918'den 1921'e, diğeri 1988'den 1994'e kadar- iki ülke gergin ilişkilere sahipti.
İkinci Dağlık Karabağ Savaşı kronolojisi, öncelikle savaşan tarafların resmî açıklamalarına dayanmaktadır. Çatışmalar siper savaşları, ağır silahlar, çok namlulu roketatarlar, zırhlı savaşlar, roketler, balistik füze saldırıları ve başta Türk yapımı Baykar Bayraktar TB2 ve İsrail yapımı Harop dronları olmak üzere insansız hava aracı saldırıları ile karakterize edildi. Ayrıca Ermenistan veya Azerbaycan dışında uluslararası toplumun çoğu tarafından yasaklanmış olan misket bombalarının da saldırılar sırasında kullanıldığı tespit edilmiştir. Ermenistan ordusu tarafından Azerbaycan'ın Gence kentine düzenlenen bir dizi balistik füze saldırısı sivillerin kitlesel ölümüne neden olurken Azerbaycan ordusu, Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin de facto başkenti Hankendi ve bölgenin başka yerlerindeki sivil altyapı tesisleri hedef alınarak büyük hasara ve can kayıplarına yol açtı. Tartışmalı toprak miktarı sınırlı olsa da çatışma seviyesi ve uluslararası sınırlara konumlanan mühimmatlar nedeniyle çatışma Dağlık Karabağ sınırlarının ötesine genişledi. İran'ın Doğu Azerbaycan Eyaleti'ne mermi ve roketler düştü, ancak herhangi bir hasar görülmedi ve İran, kendi toprakları üzerinde birkaç insansız hava aracının (İHA) düştüğünü veya düşürüldüğünü belirtti. Gürcistan ise Kaheti bölgesinde iki insansız hava aracının çarpıştığını bildirdi. Hocavend'e düzenlenen saldırılar sonrası Dağlık Karabağ yetkilileri sivilleri silah altına almaya başladı.
Dağlık Karabağ çevresinde Ermenistan tarafından işgal edilmiş Azerbaycan toprakları, de jure Azerbaycan'a ait olan ve Dağlık Karabağ Savaşı'nın sona ermesiyle birlikte Ermenistan ve uluslararası alanda tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin askerî kuvvetleri tarafından işgal edilmiş, eski Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'nın dışında yer alan topraklardır. Günümüzde eski Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'nın bir bölümünü içeren Kelbecer rayonu dışında tüm rayonlar, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin eski rayonlarıyla aynıdır.
Başkend Operasyonu, Birinci Karabağ Savaşı'nın başlangıcında, Ağustos 1992'de Ermenistan Silahlı Kuvvetleri ve İçişleri Bakanlığı tarafından, Başkend köyü, ilaveten Gedebey Rayonu'na bağlı Mutudere ve Kasımağalı köylerinin kontrolü için Azerbaycan Silahlı Kuvvetlerine karşı başlatılan askeri operasyondur.
Sederek Muharebesi, Azerbaycan ve Ermenistan Silahlı Kuvvetleri arasında 1990-1993 yıllarında Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'nde meydana gelen askeri çatışma.
Azerbaycan