İçeriğe atla

Kerimüddin Karaman Bey

Kerimüddin Karaman Bey, Türkmen boyu Afşarların lideri ve 13. yüzyılda Anadolu'da bir Türk beyliği olan Karamanoğulları Beyliği'nin kurucusudur.

Babası Nûre Sûfî Bey'dur. Babasının ölümünden sonra, babasının hükümdarlığı döneminde zaten yarı özerk olan beyliğini kurdu. Sözde hükümdarları olan Selçuklular Moğollara yenildi ve Karamanoğulları, Selçuklu başkenti Konya'ya yakın Toros Dağları'nın kuzey yamaçlarına yerleşmekte hiçbir sorun yaşamadılar. Karamanların gücünün artmasından korkan Selçuklu Sultanı, ona bazı kasabaları ikta (tımar) olarak verdi. Karaman (antik Larende) şehri onun adını taşır. Karaman, Kilikya Ermeni Krallığı'na karşı savaşmış ve topraklarını genişletmiştir.

1261 yılında Selçuklulardan IV. Kılıç Arslan, ağabeyinin Bizans İmparatorluğu'na sığınmasıyla az çok güçlendi. (Bkz. Dobruca Beyliği) İsyancı aşiretleri cezalandırmaya başladı. Bu geri dönüşü kendi beyliğine tehdit olarak gören ve padişahtan darbe bekleyen Karaman Bey, Konya'ya sürpriz bir saldırı ile inisiyatif aldı. Ancak Konya'nın batısında gerçekleşen Gevele Muharebesi'nde yenildi. Her iki erkek kardeşi de öldürüldü ve topraklarına kaçtı. Muharebeden kısa bir süre sonra öldüğüne inanılıyor. Günümüzde Karaman ile Ermenek ilçesinde bir köy olan Balkusan'a gömüldü.[1] Türbesi beşik tonozlu giriş bölümüyle, tarikat başlıklarına benzeyen dilimli kubbesiyle diğerlerinden ayrılır.[2] Yerine Mehmed Bey geçti.

Kaynakça

  1. ^ Prof. Yaşar Yüce-Prof. Ali Sevim: Türkiye tarihi Cilt I, AKDTYKTTK Yayınları, İstanbul, 1991 p 241
  2. ^ Sümer, Faruk. "Karamanoğulları". TDV İslâm Ansiklopedisi. 24. Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 454-460. 5 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2020. 
Resmî unvanlar
Önce gelen:
Nûre Sûfî Bey
Karamanoğulları lideri
1257-1261
Sonra gelen:
Mehmed Bey

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karaman</span> Karaman ilinin merkezi olan şehir

Karaman, Türkiye'nin İç Anadolu Bölgesi'nde yer alan Karaman ilinin merkezi olan şehirdir. Önemli bir ticaret, kültür ve sanat merkezidir. MÖ 8000'lerden itibaren yerleşilen Karaman ve yöresi; yer altı şehirleri, mağaralar ve inanç merkezlerine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Karamanoğulları Beyliği</span> Türk beyliği

Karamanoğulları Beyliği, Anadolu Selçuklu Devleti yıkılmadan önce Nureddin Bey tarafından temelleri atılan ve Kerimüddin Karaman Bey tarafından kurulan Larende merkezli beyliktir. Karamanoğlu Mehmet Bey, Türkçeyi beylik sınırları içerisinde konuşulacak dil ilan etmişti ancak zamanla beylikte Farsça resmî dil olmuştur. 13. yüzyılda Anadolu'daki en güçlü Türk beyliği kabul ediliyordu. Beylerinin Afşar boyuna veya Salur boyunun, Karamanlı oymağının, Begbölük uruğunun, Kallaklar tiresine bağlı olduğu belirtilmiştir. Beyliğin halk kitlesi ise çoğunlukla Salur ve Afşar boyuna bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed (Karamanoğulları beyi)</span> Karamanoğullarının 2. Hükümdarı

Karamanoğlu Mehmed, Şemseddin Mehmed Bey ya da Karamanoğlu Mehmed Bey,, Karamanoğulları Beyliği'nin kurucusu Kamerüddin-ili'nin subaşısı Kerimüddin Karaman Bey'in en büyük oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Anadolu beylikleri</span> 13. yüzyıldan itibaren Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde kurulmuş olan Türk ülkelerine verilen genel ad

Anadolu Beylikleri, Anadolu Türkmenlerinin 1071'deki Malazgirt Savaşı'ndan sonra Anadolu’da kurdukları devletlerdir. Savaşın hemen ardından, özellikle Doğu Anadolu Bölgesi ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde kurulan devletlere Birinci Dönem Anadolu Beylikleri denir. Anadolu'nun batı ucunda İznik'i başkent edinen, sonradan da Haçlı Seferleri nedeniyle başkentini Konya'ya taşıyarak Orta Anadolu merkezli olarak devam eden Anadolu Selçuklu Devleti’nin zayıflaması ve yıkılmasından sonra kurulan devletler ise İkinci Dönem Anadolu Beylikleri olarak ifade edilir.

<span class="mw-page-title-main">Karamannâme</span>

Karamannâme, Kitâb-ı Karamaniyye ya da Kitâb-ı Tevârîh-i Karamaniyye: Kahramân-ı Zamân, Şikârî tarafından kaleme alınan ve Karamanoğulları Beyliği'nin resmî tarihçesi olarak kabul edilen el yazması eser. Arap alfabesi kullanılarak Türkçe kaleme alınan eser yazıldığı döneme hakim olan Osmanlı bakış açısının dışında yazılan Düsturnâme-i Enverî, Bezm ü Rezm ve Kitâb-ı Diyârbekriyye ile birlikte az sayıdaki eserlerden biri olma özelliğiyle ayrı bir öneme sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Hamitoğulları Beyliği</span> Eğirdir ve Isparta bölgesinde kurulan 2. Dönem Anadolu Beyliklerinden beylik

Hamidoğulları Beyliği, Anadolu Selçuklu Devleti'nin yıkılmasından sonra Eğirdir ve Isparta bölgesinde kurulan 2. Dönem Anadolu Beylikleri'ndendir. Beyliğin kurucusu Feleküddin Dündar Bey, babası İlyas ile dedesi Hamid zamanında da bu bölgede bulunmuşlardı. Bu nedenle bu bölgenin yabancısı değildi. Hamidoğulları'nın bir diğer önemli özelliği ise topraklarının bir kısmını para karşılığı Osmanlı Devleti'ne satmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Atçekenler</span>

Atçekenler, Orta Anadolu'da özellikle Tuz gölü çevresi ve Konya bozkırlarında yaşamış bir Yörük grubudur.

<span class="mw-page-title-main">II. İbrahim (Karamanoğulları beyi)</span> Karamanoğullarının 17. Hükümdarı

Karamanoğlu II. İbrahim Bey, Karamanoğulları Beyliği'nin 17. beyi. 1423 ve 1464 yılları arasında beylik yapan İbrahim Bey'in dönemi Osmanlı Devleti ile Karamanoğulları Beyliği ilişkilerinin en gergin olduğu dönemdir. Alimleri ve edipleri himaye eden İbrahim Bey, kendisiyle görüşen Fransız seyyahı Bertrandon de la Broquiere tarafından otuz iki yaşında yakışıklı bir hükümdar olarak kaydedilir.

<span class="mw-page-title-main">Alâiye Beyliği</span>

Alâiye Beyliği bugünkü Alanya taraflarında kurulmuş bir Türkmen beyliğidir. Kökleri Afşar boyundan gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gülşah Hatun</span> Fatih Sultan Mehmedin eşlerinden biri

Gülşah Hatun, Osmanlı padişahı II. Mehmed'in ikinci eşidir.

<span class="mw-page-title-main">II. Sultanzâde Nâsıreddin Mehmed Bey</span> Karamanoğullarının 15. Hükümdarı

II. Sultanzâde Nâsıreddin Mehmed Bey ya da II. Mehmed Nâsıreddin Gıyaseddin Bey Karamanoğulları Beyliği hükümdarıdır. Annesi Nefise Melek Hatun, Osmanlı padişahı I. Murad'ın kızıdır.

<span class="mw-page-title-main">II. Damad Bengi Alâeddin Ali Bey</span> Karamanoğullarının 16. Hükümdarı

II. Damad Bengi Alâeddin Ali Bey Karamanoğulları Beyliği hükümdarıdır. Annesi Nefise Melek Hatun, Osmanlı padişahı I. Murad'ın kızıdır.

Sultanzâde Pîr Ahmed Bey, Karamanoğulları Beyliği hükümdarıdır.

I. Damad Alâeddin Ali Bey Karamanoğulları Beyliği hükümdarıdır. Diğer çoğu Karamanoğulları beyleri gibi Ali Bey de yükselen Osmanlı İmparatorluğu'nun rakibiydi ve iki beylik birbirlerine karşı sürekli savaşlar yaptılar.

Seyfeddin Süleyman Bey Karamanoğulları Beyliği hükümdarıdır.

Hacı Sûfi Burhâneddin Musa Bey, Karamanoğulları Beyliği hükümdarıdır.

Bedreddin Mahmud Bey, Karamanoğulları Beyliği hükümdarıdır.

Yahşı Han Bey, Karamanoğulları Beyliği hükümdarıdır.

Turgutoğlu Mahmud Bey, 1483-1487 yıllarında Karamanoğulları beyiydi. Turgut Bey'in oğlu, II. İbrahim'in torunudur. Karamanoğlu beyi Kasım'ın ardılıydı.

<span class="mw-page-title-main">Konya Antlaşması (1415)</span>

Konya Antlaşması, 1413-1415 Osmanlı-Karaman Savaşı'nı sonlandıran barış anlaşması.