Ötegezegen veya Güneş dışı gezegen, Güneş'in baskın kütleçekim etkisinin dışında başka bir yıldızın veya kahverengi cücenin kütleçekim etkisi içinde olan gezegensel bir gök cismidir. Bir ötegezegenin ilk muhtemel kanıtı 1917 yılında kaydedilmiş, fakat o zamanlar bu şekilde kabul edilmemişti. Tespitin ilk teyidi 1992 yılında gerçekleşmiştir. 1988'de tespit edilen farklı bir gezegen ise 2003 yılında doğrulandı. 20 Ağustos 2024 itibarıyla, 4.963 gezegen sisteminde varlığı doğrulanmış 7.255 ötegezegen bulunmaktadır ve bu gezegen sistemlerinden 1.015 kadarı birden fazla gezegene sahiptir. James Webb Uzay Teleskobu'nun (JWST) daha fazla ötegezegen keşfetmesi ve bunların bileşimleri, çevresel koşulları ve yaşam potansiyelleri gibi özellikleri hakkında daha fazla fikir vermesi beklenmektedir.
Kepler uzay teleskobu, NASA tarafından 2009 yılında diğer yıldızların yörüngesinde dönen Dünya büyüklüğündeki gezegenleri keşfetmek için fırlatılan ve artık kullanılmayan bir uzay teleskobudur. Astronom Johannes Kepler'in adını taşıyan uzay aracı, Dünya'yı takip eden güneş merkezli bir yörüngeye yerleştirildi. Baş araştırmacı William J. Borucki idi. Teleskobun reaksiyon kontrol sisteminin (RCS) yakıtı dokuz buçuk yıl süren operasyonun ardından tükendi ve NASA, 30 Ekim 2018'de devre dışı bırakıldığını duyurdu.
Kepler-10b, NASA'nın Kepler uzay teleskobu tarafından bulunmuş bilinen ilk kayalık güneşdışı gezegendir. Ocak 2011 itibarı ile bilinen en küçük geçişli güneşdışı gezegendir. Kütlesi 4,6 Dünya kütlesi, çapı ise 1,4 Dünya çapıdır. Kepler'den gelen verileri kullanan W. M. Keck Gözlemevi, HIRES aletiyle ışınsal hız ölçümleri yaparak gezegenin varlığını kanıtladı.
Gliese 581 d, Dünya'dan yaklaşık olarak 20 ışık yılı uzaklıktaki Gliese 581 yıldızının etrafında dönen bir güneş dışı gezegendir. Sisteminde keşfedilmiş olan üçüncü ve yıldızından olan uzaklığına göre beşinci gezegendir. Dünya'dan en az 5,6 kat büyük kütlesi nedeniyle bir dev dünya olarak sınıflandırılmaktadır. Nisan 2009'da özgün keşif ekibi gezegenin sıvı su bulunmasına elverişli olan yaşanabilir bölgenin sınırlarında olduğuna karar verdi. Daha sonra üç boyutlu bir simülasyon gezegenin bir atmosfere ve yüzeyinde sıvı suya sahip olmasının olası olduğunu gösterdi.
Kepler-22b, NASA’nın "Gezegen Avcısı" adıyla bilinen teleskobu Kepler tarafından keşfedilen Güneş Sistemi dışındaki bir gezegendir. Bu gezegenin en büyük özelliği bir dev dünya olabilmesidir.
Dev Dünya veya süper Dünya, astronomide Dünya'dan daha fazla kütleye sahip, fakat Güneş Sistemi'nin buz devleri olan Uranüs ve Neptün'den çok daha az kütleye sahip olan bir tür ötegezegendir. Bu terim yalnızca gezegenin kütlesine işaret eder ve yüzey koşulları ya da yaşanabilirlik konusunda bir şey ima etmez. Kütle ölçeğinin üst ucundaki gezegenler için alternatif olarak "gaz cüceleri" terimi daha doğru olsa da, yaygın olarak "mini-Neptün" terimi kullanılır.
Kepler-56, Kuğu takımyıldızında yaklaşık olarak 3.060 ışık yılı (940 pc) uzaklıkta bulunan ve Güneş'ten biraz daha fazla kütleye sahip bir kırmızı devdir.
Kepler-186f, Dünya'dan yaklaşık olarak 500 ışık yılı uzaklıkta bulunan kırmızı cüce yıldız Kepler-186 yörüngesindeki bir ötegezegendir. Kepler-186f, başka bir yıldızın yaşama elverişli bölgesinde keşfedilen, Dünya ile benzer yarıçapa sahip ilk gezegendir.
Kepler-452b, Kuğu takımyıldızı bölgesinde G sınıfı yıldız Kepler-452 yörüngesindeki bir güneş dışı gezegendir. Kepler-452b, Kepler uzay aracı tarafından keşfedilmiştir ve keşfi, 23 Temmuz 2015 tarihinde açıklanmıştır. Kepler-452b, Güneş'e çok benzeyen bir yıldızın yaşanabilir bölgesi içindeki bir yörüngede keşfedilen, Dünya büyüklüğüne yakın ilk gezegendir. Bugüne kadar bilinen dördüncü Dünya benzeri güneş dışı gezegendir.
K2-18b, Dünya'dan 124 ışık yılı (38 pc) uzaklıkta bulunan kırmızı cüce yıldız K2-18'in yörüngesinde dönen bir ötegezegendir. Kepler uzay teleskobu ile keşfedilen ötegezegen, yaklaşık olarak Dünya'nın sekiz katı kütleye sahiptir ve Mini-Neptün olarak sınıflandırılır. Yıldızının yaşanabilir bölgesi içinde 33 günlük bir yörüngede bulunur, bu da K2-18b'nin yaklaşık olarak Dünya'nın Güneş'ten aldığı ışığın benzeri bir miktarda yıldız ışığı aldığı ve sıvı suyun varlığına izin verebilecek benzer koşullara sahip olabileceği anlamına gelir.
Kepler-37b, Çalgı takımyıldızında bulunan bir güneş dışı gezegendir. Gezegen, 2013 yılında keşfedilmiş olup ana dizi yıldızının etrafında keşfedilen en küçük gezegendir. Güneş Sistemi'nden yaklaşık 215,3 ışık yılı uzaklıkta Kepler-37'nin yörüngesinde yer almaktadır.
Kepler-438b, dünyaya yakın, onaylanmış bir öte gezegendir. Yüzeyi, muhtemelen kayalıktır. Çalgı takımyıldızı bölgesinde yer alan Kepler-438b, Dünya'dan yaklaşık olarak 472,9 ışık yılı uzaklıkta, bir kırmızı cüce yıldızın yaşanabilir bölgesinin iç kenarındaki yörüngesinde dönüyor. Güneş'in ışık akısından 1,4 kat fazlasını alır. Gezegen, NASA'nın Kepler uzay aracı tarafından, bir gezegenin yıldızının önünden geçerken neden olduğu karartma etkisinin ölçüldüğü geçiş yöntemi kullanılarak keşfedildi. NASA, 6 Ocak 2015 tarihinde gezegenin bir öte gezegen olduğunu resmi olarak açıkladı.
Geoffrey William Marcy, Amerikalı gökbilimci. Ötegezegen tespiti, keşfi ve karakterizasyonu alanında tanınan Marcy, Ekim 2015'te istifa etmeden önce Berkeley, California Üniversitesi'nde Astronomi Profesörü ve San Francisco Eyalet Üniversitesi'nde Yardımcı Fizik ve Astronomi Profesörü idi. Berkeley Astronomi Departmanındaki meslektaşları, cinsel taciz iddialarının ardından onu istifaya zorladı.
Kepler-442b, K-tipi ana kol yıldızın yaşanabilir bölgesi içinde yörüngede dönen, muhtemelen kayalık, Dünya boyutuna yakın, onaylanmış bir ötegezegendir. Kepler-442, Dünya'dan 1.206 ışık yılı uzakta Lyra takımyıldızının içindedir.
Bu liste, potansiyel olarak yaşanabilir ötegezegenlerin bir listesini sunmaktadır. Liste büyük ölçüde Yaşanabilir Ötegezegenler Kataloğu tarafından yapılan yaşanabilirlik tahminlerine ve NASA Ötegezegen Arşivi'nden alınan verilere dayanmaktadır. HEC, Arecibo'daki Porto Riko Üniversitesi Planetary Habitability Laboratory tarafından sürdürülmektedir. Ayrıca, süper yaşanabilir gezegenlerin spekülatif bir listesi de geliştirilmektedir.
Sarı cüce sistemlerinin yaşanabilirliği, sarı cüce yıldızlara ait ötegezegenlerin yaşama uygunluğunu tanımlar. Bu sistemler, K-tipi yıldızlara ait olanlar ile birlikte canlı organizmaları barındırmak için en uygun sistemler olarak kabul edildikleri için bilim camiasının araştırma konusudur.
Dünya analoğu, Dünya ikizi veya ikinci Dünya olarak da adlandırılan Dünya benzeri, Dünya'da bulunanlara benzer çevresel koşullara sahip bir gezegen veya öte uydudur. Dünya benzeri gezegen terimi de kullanılır, ancak bu terim herhangi bir karasal gezegeni ifade edebilir.
Kepler-1649c, Kepler uzay teleskobu tarafından keşfedilen gezegen sisteminin en dış gezegeni olan kırmızı cüce yıldız Kepler-1649'un yaşanabilir bölgesi içinde yörüngede dönen, Dünya büyüklüğünde, muhtemelen kayalık bir ötegezegendir. Kuğu takımyıldızında olup yaklaşık 301 ışık yılı (92 pc) Dünya'dan uzaktadır.
Bu, gezegenlerin bir listesidir. Gezegen, bir yıldız veya yıldız kalıntısı olmayan büyük, yuvarlak bir astronomik cisimdir.
Kepler uzay teleskobu tarafından tespit edilen ötegezegenlerin listesi, yörünge uzaklıkları, kütleler, yarıçaplar, bileşimler, yaşanabilirlik ve ana yıldız türü açısından kayda değer aralıklara sahip, çeşitli özelliklere sahip gök cisimlerini içerir. 16 Haziran 2023 itibarıyla Kepler uzay teleskobu ve takip eden gözlemleri, sıcak Jüpiterler, dev Dünyalar, çift yörüngeli gezegenler ve ana yıldızlarının çevresel yaşanabilir bölgelerinde bulunan gezegenler dahil olmak üzere toplam 2.778 gezegen tespit etti. Kepler, 3.601'den fazla doğrulanmamış gezegen adayı ve 2.165 tutulmalı çift yıldız da tespit etmiştir.
