İçeriğe atla

Kepler-1649c

Kepler-1649c
Dünya ve Kepler-1649c'nin boyut olarak karşılaştırılması (çizim)
Keşif
KeşfedenKepler uzay aracı
Keşif tarihi15 Nisan 2020
Transit
Yörünge özellikleri
Yarı büyük eksen
0.0649[1] AU
19.5352551±0.0001018[1] d
Eğiklik89.65
YıldızKepler-1649
Fiziksel özellikler
Ortalama yarıçap
1.06+0.15-0.10 R🜨
Kütle1.2 M🜨 [2]
Ortalama yoğunluk
5,54 g/cm3
SıcaklıkTeq: 234 K (-39 °C; -38,2 °F)
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Kepler-1649c, Kepler uzay teleskobu tarafından keşfedilen gezegen sisteminin en dış gezegeni olan kırmızı cüce yıldız Kepler-1649'un yaşanabilir bölgesi içinde yörüngede dönen, Dünya büyüklüğünde, muhtemelen kayalık bir ötegezegendir. Kuğu takımyıldızında olup yaklaşık 301 ışık yılı (92 pc) Dünya'dan uzaktadır.[3]

Kepler-1649c yıldızının etrafında 00.649 AU (97.100 milyon km; 60.300 milyon mi) uzaklıkta dönüyor yaklaşık 19,53 günlük bir yörünge periyoduna sahip olup, Dünya'nınkinin 1,2 katı bir kütleye ve Dünya'nın yaklaşık 1,02 katı bir yarıçapa sahiptir. Kütlesine ve yarıçapına bakılırsa muhtemelen karasal bir gezegendir, ancak yıldızına yakınlığı muhtemelen kütleçekim kilidi altında olabileceği anlamına gelir. Kepler-1649c'nin, Dünya'nın Güneş'ten aldığı radyasyonun yaklaşık dörtte üçünü ev sahibi yıldızdan aldığı tahmin ediliyor.

2017 yılında SETI'nin K2 Bilim Ofisi yöneticisi Jeff Coughlin, Kepler Uzay Teleskobu tarafından şu ana kadar bulunan "Dünya'ya en benzer gezegen" olarak tanımladı.[4] Gezegen başlangıçta Kepler'in robovetter algoritması tarafından yanlış pozitif olarak kabul edildi. Kepler Yanlış Pozitif Çalışma Grubu, iyileşmesini 15 Nisan 2020'de yayınladı.[5][6] İlk bilimsel açıklaması Nisan 2020'de ilk yazar Andrew Vanderburg ile birlikte The Astrophysical Journal Letters'da yayınlandı [5][7]

Fiziksel özellikler

Kütle, yarıçap ve sıcaklık

NASA [8] tarafından kayalık bir gezegen olarak tanımlanan dış gezegen, boyut olarak Dünya'ya çok benzemektedir ve yarıçapı Dünya'nın 1,06 katıdır.[5][9]

Konak Yıldız

Kepler-1649, kabaca Güneş'in yarıçapının ¼'ü kadar olduğu tahmin edilen M tipi bir kırmızı cüce yıldızdır [10] ve yörüngesinde onaylanmış yalnızca iki gezegen vardır; diğeri Kepler-1649b'dir.[11] Kepler-1649b, kendi güneş sistemimizdeki Venüs'e iki açıdan benzer: hem Kepler-1649b hem de Venüs, bilinen sonraki gezegenlerin (sırasıyla Kepler-1649c ve Dünya) kabaca yarısı kadar yörüngeye sahiptir ve benzer büyüklüktedirler.[8]

Yörünge

Kepler-1649c'nin, M-Tipi kırmızı cüce olan ev sahibi yıldızı Kepler-1649'un yörüngesindeki dönüşü yalnızca 19,5 Dünya günü sürüyor.[10] Kendi yıldız sistemi Kepler-1649'un yaşanabilir bölgesi içinde yörüngede dönmektedir.

Yaşanabilirlik

Kepler-1649c'nin konak yıldızla ve gökyüzündeki Kepler-1649b'yle birlikte yüzeyinin çizimi

Ötegezegen, yıldızının yaşanabilir bölgesi içerisinde yörüngede dönerken, ötegezegenin atmosferine ilişkin bilgi eksikliği nedeniyle Kepler-1649c'nin yüzeyinde sıvı su barındırıp tutamayacağı belirsizdir. 2021 yılı itibarıyla ev sahibi yıldızdan henüz herhangi bir güneş patlaması gözlemlenmedi; yine de bilim insanları, bu tür yıldızların sık sık güneş püskürtüsü aktivitesine yatkın olduğuna ve bu tür patlamaların ötegezegenin atmosferini soyarak yaşam olasılığını engellemiş olabileceğine inanıyor.[3][8]

İklim

Kepler-1649c'nin iklimi hakkında çok az şey biliniyor.[5] Dünya'nın Güneş'ten aldığı ışığın %75'ini konak yıldızdan alır; bu nedenle atmosfere bağlı olarak yüzey sıcaklığı, sıvı suyun bulunabileceği Dünya sıcaklığına yeterince benzer olabilir.[4] Kepler-1649c'nin atmosferinin bileşiminin ne olduğu belli değildir.[8]

Yörünge evrimi modelleri, Kepler 1649c'nin yerçekimsel etkisi altında önemli dışmerkezlilik salınımlarının muhtemel olduğunu, ancak iklimin çoğu başlangıç parametresi için Dünya'ya benzer kalacağını göstermektedir.[12]

Kaynakça

  1. ^ a b "NASA Exoplanet Archive – Planet Candidate Overview – Kepler-1649c". 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2020. 
  2. ^ "ExoplanetKyoto - Kepler 1649c". www.exoplanetkyoto.com. 23 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2020. 
  3. ^ a b April 2020, Mike Wall 15 (15 Nisan 2020). "Newfound alien planet may be most Earth-like yet". Space.com (İngilizce). 1 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020. 
  4. ^ a b Georgiou, Aristos (16 Nisan 2020). "Potentially habitable exoplanet that is Earth-like in size and temperature was discovered 300 light-years away". Newsweek (İngilizce). 30 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2020. 
  5. ^ a b c d Vanderburg, Andrew; Rowden, Pamela; Bryson, Steve; Coughlin, Jeffrey; Batalha, Natalie; Collins, Karen A.; Latham, David W.; Mullally, Susan E.; Colón, Knicole D.; Henze, Chris; Huang (15 Nisan 2020). "A Habitable-zone Earth-sized Planet Rescued from False Positive Status". The Astrophysical Journal. 893 (1): L27. arXiv:2004.06725 $2. doi:10.3847/2041-8213/ab84e5. ISSN 2041-8213.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  6. ^ Strickland, Ashley (15 Nisan 2020). "New potentially habitable exoplanet is similar in size and temperature to Earth". CNN. 2 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2020. The study published Wednesday in The Astrophysical Journal Letters. 
  7. ^ "Texas-Led Team Finds Earth-Sized, Habitable Zone Planet Hidden in Early NASA Kepler Data". University of Texas at Austin (İngilizce). 18 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2020. 
  8. ^ a b c d "Earth-Size, Habitable Zone Planet Found Hidden in Early NASA Kepler Data". Exoplanet Exploration: Planets Beyond our Solar System. 15 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020. 
  9. ^ Carter, Jamie. "Long-Dead Telescope Detects 'Most Similar Planet To Earth Ever Found' In A Star's 'Habitable Zone'". Forbes (İngilizce). 15 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020. 
  10. ^ a b McDonald, Rebecca (15 Nisan 2020). "Dedicated Team of Scientists Discover Habitable-Zone Earth-Size Planet in Kepler Data". Seti Institute. 1 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2020. 
  11. ^ "Exoplanet-catalog". Exoplanet Exploration: Planets Beyond our Solar System. 18 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020. 
  12. ^ Li, Zhexing; Wolf, Eric T.; Ostberg, Colby; Hill, Michelle L. (2020), "Eccentricity Driven Climate Effects in the Kepler-1649 System", The Astronomical Journal, 161, s. 31, arXiv:2011.09074 $2, doi:10.3847/1538-3881/abcbfd  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım); Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ötegezegen</span> Güneş Sistemi dışındaki gezegenler.

Ötegezegen veya Güneş dışı gezegen, Güneş'in baskın kütleçekim etkisinin dışında başka bir yıldızın veya kahverengi cücenin kütleçekim etkisi içinde olan gezegensel bir gök cismidir. Bir ötegezegenin ilk muhtemel kanıtı 1917 yılında kaydedilmiş, fakat o zamanlar bu şekilde kabul edilmemişti. Tespitin ilk teyidi 1992 yılında gerçekleşmiştir. 1988'de tespit edilen farklı bir gezegen ise 2003 yılında doğrulandı. 20 Ağustos 2024 itibarıyla, 4.963 gezegen sisteminde varlığı doğrulanmış 7.255 ötegezegen bulunmaktadır ve bu gezegen sistemlerinden 1.015 kadarı birden fazla gezegene sahiptir. James Webb Uzay Teleskobu'nun (JWST) daha fazla ötegezegen keşfetmesi ve bunların bileşimleri, çevresel koşulları ve yaşam potansiyelleri gibi özellikleri hakkında daha fazla fikir vermesi beklenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kepler uzay teleskobu</span>

Kepler uzay teleskobu, NASA tarafından 2009 yılında diğer yıldızların yörüngesinde dönen Dünya büyüklüğündeki gezegenleri keşfetmek için fırlatılan ve artık kullanılmayan bir uzay teleskobudur. Astronom Johannes Kepler'in adını taşıyan uzay aracı, Dünya'yı takip eden güneş merkezli bir yörüngeye yerleştirildi. Baş araştırmacı William J. Borucki idi. Teleskobun reaksiyon kontrol sisteminin (RCS) yakıtı dokuz buçuk yıl süren operasyonun ardından tükendi ve NASA, 30 Ekim 2018'de devre dışı bırakıldığını duyurdu.

<span class="mw-page-title-main">Gliese 581 d</span> Gezegen

Gliese 581 d, Dünya'dan yaklaşık olarak 20 ışık yılı uzaklıktaki Gliese 581 yıldızının etrafında dönen bir güneş dışı gezegendir. Sisteminde keşfedilmiş olan üçüncü ve yıldızından olan uzaklığına göre beşinci gezegendir. Dünya'dan en az 5,6 kat büyük kütlesi nedeniyle bir dev dünya olarak sınıflandırılmaktadır. Nisan 2009'da özgün keşif ekibi gezegenin sıvı su bulunmasına elverişli olan yaşanabilir bölgenin sınırlarında olduğuna karar verdi. Daha sonra üç boyutlu bir simülasyon gezegenin bir atmosfere ve yüzeyinde sıvı suya sahip olmasının olası olduğunu gösterdi.

<span class="mw-page-title-main">Kepler-22b</span> Gezegen

Kepler-22b, NASA’nın "Gezegen Avcısı" adıyla bilinen teleskobu Kepler tarafından keşfedilen Güneş Sistemi dışındaki bir gezegendir. Bu gezegenin en büyük özelliği bir dev dünya olabilmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Dev Dünya</span>

Dev Dünya veya süper Dünya, astronomide Dünya'dan daha fazla kütleye sahip, fakat Güneş Sistemi'nin buz devleri olan Uranüs ve Neptün'den çok daha az kütleye sahip olan bir tür ötegezegendir. Bu terim yalnızca gezegenin kütlesine işaret eder ve yüzey koşulları ya da yaşanabilirlik konusunda bir şey ima etmez. Kütle ölçeğinin üst ucundaki gezegenler için alternatif olarak "gaz cüceleri" terimi daha doğru olsa da, yaygın olarak "mini-Neptün" terimi kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Sıcak Jüpiter</span>

Sıcak Jüpiterler, fiziksel olarak Jüpiter'e benzeyen ancak çok kısa yörünge periyotlarına sahip olan, gaz devi ötegezegen sınıfıdır. Yıldızlarına olan yakınlığı ve yüksek yüzey-atmosfer sıcaklıklarından dolayı, "sıcak Jüpiterler" olarak adlandırılmaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Kepler-186f</span>

Kepler-186f, Dünya'dan yaklaşık olarak 500 ışık yılı uzaklıkta bulunan kırmızı cüce yıldız Kepler-186 yörüngesindeki bir ötegezegendir. Kepler-186f, başka bir yıldızın yaşama elverişli bölgesinde keşfedilen, Dünya ile benzer yarıçapa sahip ilk gezegendir.

<span class="mw-page-title-main">Kepler-452b</span> Güneş dışı gezegen

Kepler-452b, Kuğu takımyıldızı bölgesinde G sınıfı yıldız Kepler-452 yörüngesindeki bir güneş dışı gezegendir. Kepler-452b, Kepler uzay aracı tarafından keşfedilmiştir ve keşfi, 23 Temmuz 2015 tarihinde açıklanmıştır. Kepler-452b, Güneş'e çok benzeyen bir yıldızın yaşanabilir bölgesi içindeki bir yörüngede keşfedilen, Dünya büyüklüğüne yakın ilk gezegendir. Bugüne kadar bilinen dördüncü Dünya benzeri güneş dışı gezegendir.

<span class="mw-page-title-main">Kepler-452</span>

Kepler-452, Kuğu takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 1.400 ışık yılı uzaklıkta bulunan G-tipi anakol yıldızıdır. Güneş ile hemen hemen aynı sıcaklığa sahiptir fakat Güneş'ten %20 daha parlak, %3,7 daha büyük kütleye ve %11 daha büyük çapa sahiptir. Yüzey kütleçekimi 4,32±0,09 cgs'dir. Altı milyar yıllık yaşa sahip olan Kepler-452, Güneş'ten 1,5 milyar yıl daha yaşlıdır. Bu yüzden evrim sürecinde Güneş'ten daha ileri bir seviyededir fakat halen bir anakol yıldızıdır.

<span class="mw-page-title-main">K2-18b</span> Dünyadan 2 kat daha büyüktür. Kendi yıldızının yaşanılabilir bölgesinde olup aynı zamanda su bulunduran ilk öte gezegendir.

K2-18b, Dünya'dan 124 ışık yılı (38 pc) uzaklıkta bulunan kırmızı cüce yıldız K2-18'in yörüngesinde dönen bir ötegezegendir. Kepler uzay teleskobu ile keşfedilen ötegezegen, yaklaşık olarak Dünya'nın sekiz katı kütleye sahiptir ve Mini-Neptün olarak sınıflandırılır. Yıldızının yaşanabilir bölgesi içinde 33 günlük bir yörüngede bulunur, bu da K2-18b'nin yaklaşık olarak Dünya'nın Güneş'ten aldığı ışığın benzeri bir miktarda yıldız ışığı aldığı ve sıvı suyun varlığına izin verebilecek benzer koşullara sahip olabileceği anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Kepler-438b</span> Güneş dışı gezegen

Kepler-438b, dünyaya yakın, onaylanmış bir öte gezegendir. Yüzeyi, muhtemelen kayalıktır. Çalgı takımyıldızı bölgesinde yer alan Kepler-438b, Dünya'dan yaklaşık olarak 472,9 ışık yılı uzaklıkta, bir kırmızı cüce yıldızın yaşanabilir bölgesinin iç kenarındaki yörüngesinde dönüyor. Güneş'in ışık akısından 1,4 kat fazlasını alır. Gezegen, NASA'nın Kepler uzay aracı tarafından, bir gezegenin yıldızının önünden geçerken neden olduğu karartma etkisinin ölçüldüğü geçiş yöntemi kullanılarak keşfedildi. NASA, 6 Ocak 2015 tarihinde gezegenin bir öte gezegen olduğunu resmi olarak açıkladı.

Kepler-442b, K-tipi ana kol yıldızın yaşanabilir bölgesi içinde yörüngede dönen, muhtemelen kayalık, Dünya boyutuna yakın, onaylanmış bir ötegezegendir. Kepler-442, Dünya'dan 1.206 ışık yılı uzakta Lyra takımyıldızının içindedir.

<span class="mw-page-title-main">Elisa Quintana</span>

Elisa Victoria Quintana, NASA Goddard Uzay Uçuş Merkezi'nde astronomi ve gezegen bilimi alanında çalışan bir bilim insanıdır. Ötegezegenlerin nasıl oluştuğuna ve tespit edilmelerine dair çalışmalar yapmaktadır. Dünya büyüklüğünde ve Güneş dışında başka bir yıldızın yaşanabilir bölgesinde olduğu keşfedilen ilk gezegen olan Kepler-186f, Elisa Quintana tarafından tespit edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">TRAPPIST-1e</span>

2MASS J23062928-0502285 e olarak adlandırılan TRAPPIST-1e, Kova takımyıldızında bulunan ve Dünya'dan yaklaşık 40 ışık yılı uzakta olan ultra soğuk cüce yıldız TRAPPIST-1'in yörüngesinde bulunan ve dünyaya çok benzediği düşünülen kayaç gezegendir. Gök bilimciler ötegezegeni, bir gezegenin yıldızının önünden geçerken neden olduğu karartma etkisinin ölçüldüğü geçiş yöntemini kullanarak buldular.

<span class="mw-page-title-main">Olası yaşanabilir ötegezegenler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, potansiyel olarak yaşanabilir ötegezegenlerin bir listesini sunmaktadır. Liste büyük ölçüde Yaşanabilir Ötegezegenler Kataloğu tarafından yapılan yaşanabilirlik tahminlerine ve NASA Ötegezegen Arşivi'nden alınan verilere dayanmaktadır. HEC, Arecibo'daki Porto Riko Üniversitesi Planetary Habitability Laboratory tarafından sürdürülmektedir. Ayrıca, süper yaşanabilir gezegenlerin spekülatif bir listesi de geliştirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sarı cüce sistemlerinin yaşanabilirliği</span>

Sarı cüce sistemlerinin yaşanabilirliği, sarı cüce yıldızlara ait ötegezegenlerin yaşama uygunluğunu tanımlar. Bu sistemler, K-tipi yıldızlara ait olanlar ile birlikte canlı organizmaları barındırmak için en uygun sistemler olarak kabul edildikleri için bilim camiasının araştırma konusudur.

<span class="mw-page-title-main">Doğal uyduların yaşanabilirliği</span>

Doğal uyduların yaşanabilirliği, bir uydunun yaşam için habitat sağlama potansiyelinin incelenmesini tanımlar, ancak yaşam barındırdığının bir göstergesi değildir. Doğal uyduların sayısının gezegenlerden büyük bir farkla fazla olması beklenmektedir ve bu nedenle bu çalışma astrobiyoloji ve dünya dışı yaşam arayışı için önemlidir. Bununla birlikte, uydulara özgü önemli çevresel değişkenler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Dünya benzeri</span>

Dünya analoğu, Dünya ikizi veya ikinci Dünya olarak da adlandırılan Dünya benzeri, Dünya'da bulunanlara benzer çevresel koşullara sahip bir gezegen veya öte uydudur. Dünya benzeri gezegen terimi de kullanılır, ancak bu terim herhangi bir karasal gezegeni ifade edebilir.

En yakın karasal ötegezegen adaylarının bu listesi, Güneş Sisteminden 50 ışıkyılı kadar uzaklıkta bulunan ve artan mesafeye göre sıralanmış olası karasal ("kayalık") ötegezegenleri içerir.

<span class="mw-page-title-main">Kepler uzay teleskobunun keşfettiği ötegezegenler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kepler uzay teleskobu tarafından tespit edilen ötegezegenlerin listesi, yörünge uzaklıkları, kütleler, yarıçaplar, bileşimler, yaşanabilirlik ve ana yıldız türü açısından kayda değer aralıklara sahip, çeşitli özelliklere sahip gök cisimlerini içerir. 16 Haziran 2023 itibarıyla Kepler uzay teleskobu ve takip eden gözlemleri, sıcak Jüpiterler, dev Dünyalar, çift yörüngeli gezegenler ve ana yıldızlarının çevresel yaşanabilir bölgelerinde bulunan gezegenler dahil olmak üzere toplam 2.778 gezegen tespit etti. Kepler, 3.601'den fazla doğrulanmamış gezegen adayı ve 2.165 tutulmalı çift yıldız da tespit etmiştir.