İçeriğe atla

Kentsel tasarım

Kentsel tasarım

Kentsel tasarım ya da kentsel planlama, kentlerin fiziksel tasarımı ve bunun sosyal, ekonomik, siyasal, psikolojik boyutları ile ele alan üniversitelerin kentsel tasarım/planlama bölümlerinde eğitimi verilen çok sayıda akademik disiplinden beslenerek oluşan akademik disiplin ve meslek alanıdır. Türkiye'de bu alanda üniversitelerin mimarlık, peyzaj mimarlığı, şehir ve bölge planlama bölümlerinde eğitim verilmektedir.

İlk modern teorisyen 1898 yılında Bahçe Şehir Hareketi'ni başlatan Ebenezer Howard'dır.[1] Howard, 1898 yılında Looking Backward isimli ütopik roman ve Henry George'un Progress and Poverty çalışmalarından etkilendiği Geleceğin Bahçe Şehirleri (Garden Cities of To-morrow) adlı çalışmasını yayınladı.

İlk akademik kentsel planlama bölümü 1899 yılında Liverpool Üniversitesi'nde Town and Country Planning Association olarak kuruldu ve 1909 yılında ilk ders açıldı.

20. yüzyılda otomobil kullanımının yaygınlaşarak kentlerin planlanması üzerinde etkili olması ile birlikte kentsel tasarım disiplini, otomobil merkezli tasarım anlayışına tepki olarak yükselmeye başladı. Jane Jacobs, Kevin Lynch, Gordon Cullen ve Christopher Alexander kentsel tasarım alanında otorite sayılan çalışmalar ile ön plana çıkan bilim adamlarıdır.

Kaynakça

[1][2][3]

Ayrıca bakınız

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2022. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2022. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü</span> İzmir, Türkiyede bir devlet üniversitesi

İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, 1992 yılında İzmir'de kurulan, özellikle teknoloji alanlarında yüksek düzeyde araştırma, eğitim-öğretim, üretim, yayın ve danışmanlık yapan bir devlet üniversitesidir. İYTE'deki tüm bölümlerde eğitim dili %100 İngilizcedir. 2017 yılında ilk defa Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanan araştırma üniversiteleri programına dahil olarak Türkiye'deki 10 araştırma üniversitesinden biri olarak belirlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yıldız Teknik Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu devlet üniversitesi

Yıldız Teknik Üniversitesi (YTÜ), İstanbul, Türkiye'de yer alan; 1911 yılında Kondüktör Mekteb-i Âlîsi adıyla kurulmuş devlet üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">Dokuz Eylül Üniversitesi</span> İzmirde kurulu devlet üniversitesi

Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ), İzmir'de bulunan bir devlet üniversitesi. Türkiye’nin önde gelen köklü yükseköğretim kurumlarından biridir. 20 Temmuz 1982 tarihinde kuruldu. Üniversitede 10 enstitü, 18 fakülte, 2 yüksekokul, 1 konservatuvar, 6 meslek yüksekokulu, 2'si uygulama ve araştırma hastanesi olmak üzere 49 uygulama ve araştırma merkezi vardır. Üniversite 2023 yılı “Sürdürülebilirlik” listesinde Türkiye'deki devlet üniversiteleri sıralamasında 4'üncü olurken; genel sıralamada dünyada 451-500 aralığında yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Sakarya Üniversitesi</span> Sakaryada kurulu devlet üniversitesi

Sakarya Üniversitesi, 3 Temmuz 1992 tarihinde 3837 sayılı kanun ile Türkiye'nin Sakarya ilinde kurulmuş bir devlet üniversitesidir. Resmi olarak 1992 tarihi kuruluş tarihi olarak kabul edilse de geleneksel olarak Sakarya Üniversitesinin kuruluş tarihi 1970 yılındaki Sakarya Mühendislik ve Mimarlık Yüksekokulu'nun kuruluş tarihi olan 1970 yılı olarak görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kocaeli Üniversitesi</span> Kocaelide kurulu devlet üniversitesi

Kocaeli Üniversitesi (KOÜ) Kocaeli, Türkiye'de yer alan 1976 yılında "Kocaeli Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi" adı altında Elektrik, Makine, Temel Bilimler Fakülteleri ve Yabancı Diller Enstitüsü ile kurulmuş bir devlet üniversitesidir. 2547 sayılı yasanın yürürlüğe girmesiyle Akademiler kapatılarak üniversitelere bağlanmıştır. Bu kapsamda Kocaeli DMMA, 20 Temmuz 1982 yılında Kocaeli Mühendislik Fakültesi adı altında Yıldız Teknik Üniversitesine bağlanmış ve 3 Temmuz 1992 tarih ve 3837 sayılı kanun ile de "Kocaeli Üniversitesi" adını almıştır. Kocaeli Üniversitesi adıyla eğitim-öğretim hayatına ise 6 fakülte, 1 meslek yüksekokulu, 3 enstitü ile başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bahçeşehir</span> Kentsel planlama türü

Bahçeşehir, ilk olarak 1898 yılında Birleşik Krallık'ta Ebenezer Howard tarafından başlatılan bir kentsel planlama yöntemidir. Bahçeşehirler, orantılı alanlarda konut, endüstri ve tarım alanlarını içeren yeşil kuşak ile çevrili, kendi kendine yeten topluluklar için planlanmaktaydı. Letchworth ve Welwyn Garden City şehirleri ilk örneklerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Frederick Law Olmsted</span>

Frederick Law Olmsted (FLO), ABD'nin ilk peyzaj mimarıdır. Gerçekleştirdiği çok sayıda çalışmanın arasından Central Park, Prospect Park, Emerald Necklace ve Beyaz Saray en önemlileri olarak sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Çankaya Üniversitesi</span> Ankarada kurulu vakıf üniversitesi

Çankaya Üniversitesi, Sıtkı Alp Eğitim Vakfı tarafından 9 Temmuz 1997 tarih ve 4282 sayılı yasa ile kurulmuştur. İlk öğrencilerini aynı yıl 1997-1998 akademik yılı için kabul etmiştir. Balgat ve Eskişehir Yolu 29. km’de olmak üzere iki kampüsü bulunmaktadır. Üniversitenin Merkez kampüsünün alanı, 70.000 metrekaresi kapalı alan olmak üzere toplamda yaklaşık 440.000 metrekaredir. Dünya standartlarında kaliteli yükseköğretim hedefini esas alan Çankaya Üniversitesinde eğitim dili Hukuk Fakültesi, Adalet Meslek Yüksekokulu, Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Bölümü hariç İngilizcedir. Çankaya Üniversitesinde, 5 fakülte, 23 bölüm, 3 programlı 2 meslek yüksekokulu ile iki enstitüde lisans ve lisansüstü eğitim verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi</span> Osmaniyede kurulu devlet üniversitesi

Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, Ak Parti Hükûmetinin "her ile bir üniversite" projesi kapsamında, 5662 Sayılı "Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanununda ve Yükseköğretim Kurumları Öğretim Elemanlarının Kadroları Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye Ekli Cetvellerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"la kurulan ve 28 Mayıs 2007 tarihinde Zamanın Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından onaylanan, 17 yeni üniversiteden biridir. Osmaniye ili Merkez İlçesi Fakıuşağı Mahallesi'nde Nur Dağları'nın eteğinde şimdilik 560 dekarlık kampüsünde eğitim öğretim hizmetleri verilmektedir. Üniversitenin 12000 öğrencisi, 158 akademik ve 187 idari personeli bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kırklareli Üniversitesi</span> Kırklarelide kurulu devlet üniversitesi

Kırklareli Üniversitesi, Kırklareli'de yer alan bir devlet üniversitesi. 5662 sayılı "Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanununda ve Yükseköğretim Kurumları Öğretim Elemanlarının Kadroları Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye Ekli Cetvellerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"la kurulan ve 29 Mayıs 2007 tarihinde Ahmet Necdet Sezer tarafından onaylanan, 17 yeni üniversiteden biridir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi</span> İstanbul Teknik Üniversitesine bağlı fakülte

İTÜ Mimarlık Fakültesi, İTÜ'nün Taşkışla yerleşkesinde yer alır. İçerisinde peyzaj mimarlığı, iç mimarlık, endüstriyel tasarım, şehir ve bölge planlama ve mimarlık bölümleri bulunur. Teknik Üniversite'nin 4 kurucu fakültesinden birisidir. Tarihi 1847 yılına kadar dayanır.

YTÜ Mimarlık Fakültesi, Yıldız Merkez Kampüsünde bulunmaktadır. Fakülte bugün lisans düzeyinde Mimarlık, Şehir ve Bölge Planlama bölümleri, 11 yüksek lisans (uzmanlık) programı ile 80 öğretim üyesi 5 öğretim görevlisi, 43 araştırma görevlisi, 1300'ü aşkın lisans, 350'yi aşkın yüksek lisans, 150 doktora öğrencisi ve 10.000'den fazla mezunu bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Şehir Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu vakıf üniversitesi

İstanbul Şehir Üniversitesi, 2008'de Bilim ve Sanat Vakfı tarafından kurulan ve 30 Haziran 2020'de faaliyetlerine son verilen bir vakıf üniversitesidir.

Toros Üniversitesi, 2009 yılında Mersin'de Mersin Eğitim Vakfı tarafından kurulmuş olan bir Vakıf Üniversitesi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Peyzaj mimarlığı</span>

Peyzaj mimarlığı, doğal ve kültürel kaynakları ve fiziksel çevreyi insan yararı, mutluluğu, güvenliği, sağlığı ve konforu için estetik ve bilimsel ilkeler çerçevesinde ele alan, mekan ve yaşam ortamı oluşturan, biyoçeşitliliği destekleyen arazi planlaması, tasarımı, yönetimi, korunması, onarılması ve denetlenmesi konularını kapsayan eğitim, araştırmalar yapan ve ülkesel, bölgesel, kentsel ve kırsal ölçekte fiziksel planlar içerisinde yer alarak kültürel ve doğal değerlerin korunması ve sürdürülebilirlik adına ekolojik öncelikli projeler üretilmesini sağlayan bir planlama ve tasarım dalıdır.

Peyzaj planlama; doğal ve kültürel süreçlerin ve kaynakların tanımladığı yaşam ortamlarının, koruma-kullanım dengesinin sağlanması ile kentsel, kırsal ve endüstriyel, turistik ve benzeri kullanımlarda var olan ve olası çevre sorunlarının giderilmesi ve önlenmesi temelinde, kamu ve toplum yararını gözeterek açık ve/veya yeşil alanların oluşturulmasında, koruma, onarım, yenileme, restorasyon ve yönetimi ile plan ve projelerin uygulanmasını içeren planlamadır.

<span class="mw-page-title-main">Peyzaj</span>

Peyzaj, insanlar tarafından algılandığı şekliyle, doğal veya insani unsurların eyleminin ve etkileşiminin sonucu olan bir alanı ifade eder. Bu tanım Avrupa Peyzaj Sözleşmesine göre belirlenmiştir.

Peyzaj mimarı, peyzajı oluşturan doğal ve kültürel kaynakları koruyarak insanlar için güvenli, yaşanabilir, erişebilir, konforlu ve huzurlu mekanlar yaratan bunu yaparken de ekolojik, estetik, ekonomik ve işlevsel boyutları göz önüne alarak tasarlanması, planlanması, tahrip olmuş veya bozulan alanlarda onarımını ve sürdürülebilirlik ilkesi ile paralel yönetim konularında bilimsel ve sanatsal ilkeler doğrultusunda proje üreten kişidir. Peyzaj mimarlığı mesleğini yapan kişilerdir. Üniversitelerin dört yıllık lisans programından mezun olan kişilere peyzaj mimarı, iki yıllık önlisans programından mezun olanlara peyzaj teknikeri, yüksek lisans (master) programlarından mezun olanlar ise peyzaj yüksek mimarı unvanı alırlar.

Şehir planlaması, bir şehrin ve insan ihtiyaçlarını karşılayan alt alanlarının gelecekte arzu edilen koşullarda geliştirilmesi ve bu istikamette uygulanmasıyla ilgilenen bilimsel disiplindir. Özellikle ekonomik, ekolojik, sosyal, yaratıcı ve teknik yönleri dikkate alarak mekâna yönelik kavramlar ve süreçler geliştirir. Kural olarak, devlet tarafından kurumsallaştırılır ve belediyede arazi kullanımını bağlayıcı bir şekilde düzenler. Bu, çatışmayı en aza indirmek amacıyla ideal olarak kamunun çıkarları ile özel çıkarları hesaba katarak, hem kamunun, hem de özel inşaatın yanı sıra mekânsal altyapı geliştirmeyi de içerir.

<span class="mw-page-title-main">Konya Teknik Üniversitesi</span> Konyada kurulu devlet üniversitesi

Konya Teknik Üniversitesi, yeni adı ile 2018 yılında kurulan Konya ilinin Selçuklu ilçesinde bulunan devlet üniversitesi.