İçeriğe atla

Kemik tümörü

Kemik tümörü
Malign bir Osteosarkom mikrografı
UzmanlıkOnkoloji

Kemik tümörü, kemikteki dokunun neoplastik bir büyümesidir. Kemikte bulunan anormal büyüme benign (iyi huylu) veya malign (kötü huylu) olabilir.

Belirtiler

Kemik tümörlerinin en yaygın belirtisi, zamanla kademeli olarak artacak olan ağrıdır. Ağrı tümörün büyümesi ile artar. Ek semptomlar arasında yorgunluk, ateş, kilo kaybı, anemi, bulantı ve açıklanamayan kemik kırıkları sayılabilir. Bazı kemik tümörleri, kemiğin yapısını zayıflatarak patolojik kırıklara neden olabilir.[1]

Türler

Sol elin 4. metakarpının başındaki dev hücreli kemik tümörünün röntgeni.
Kol kemiği tümörü

Kemik tümörleri, kemik veya kemik türevi hücreler ve dokulardan kaynaklanan "primer tümörler" ve diğer bölgelerden kaynaklanan ve iskelete yayılan (metastaz) "ikincil tümörler" olarak sınıflandırılabilir. Prostat, göğüs kanseri, akciğer kanseri ve tiroid kanseri en yaygın olarak kemiğe metastaz yapan karsinom'lardır. İkincil malign kemik tümörlerinin primer kemik kanserlerinin 50 ila 100 katı olduğu tahmin edilmektedir.

Teşhis

Projeksiyon radyografisi ("X ışını") tanı konulmamış primer kemik tümörlerini değerlendirmek için en uygun başlangıç görüntüleme yöntemidir.[2] bilgisayarlı tomografi, MR ve / veya histopatoloji, nihai tanıya ulaşmada ve evrelemede yardımcı olabilir.

Evre süreci

Tedavi

Kemik tümörlerinin tedavisi büyük ölçüde tümör tipine bağlıdır.

Kemoterapi ve radyoterapi

Kemoterapi ve radyoterapi bazı tümörlerde (Ewing sarkomu gibi) etkilidir, ancak diğerlerinde (kondrosarkom gibilerinde) daha az etkilidir.[3] Kemik tümörleri için çeşitli kemoterapi tedavi protokolleri vardır.[4][5]

İlaç

En büyük endişelerden biri kemik yoğunluğu ve kemik kaybıdır. Hormonal olmayan bisfosfonat'lar kemik gücünü arttırır ve haftada bir kez reçeteli haplar halinde bulunur. Stronsiyum-89 klorür olarak da bilinen metastron, ağrıya yardımcı olmak için verilen intravenöz bir ilaçtır ve üç aylık aralıklarla verilebilir.

Cerrahi tedavi

Bazı kemik kanserlerinin tedavisi, uzuv amputasyonu veya uzuv koruyucu cerrahi (genellikle kemoterapi ve radyasyon terapisi ile kombinasyon halinde) gibi ameliyatları içerebilir. Ekstremite koruyucu cerrahi veya uzuv kurtarma cerrahisi, uzvun ampütasyondan kurtulduğu anlamına gelir. Amputasyon yerine, etkilenen kemik iki yoldan biriyle çıkarılır ve değiştirilir: (a) kemiğin vücudun başka bir yerinden alındığı kemik grefti veya (b) yapay kemik konur. Üst bacak ameliyatlarında uzuv kurtarma protezler mevcuttur.

Diğer ameliyatlara, hastanın ayağının 180 derece döndürülerek yukarı doğru döndürüldüğü ve yukarı kalkık ayağın diz olarak kullanıldığı bir ampütasyon şekli olan Van Nes rotasyonu veya rotasyonplastisi denir.

Prognoz

Görünüm tümörün tipine bağlıdır. Bazı iyi huylu tümörler nihayetinde kanserli (malign) olabilmesine rağmen, sonucun kanserli olmayan (benign) tüm insanlar için iyi olması beklenir. Yayılmayan malign kemik tümörleri ile çoğu hasta bir tedavi elde eder, ancak tedavi oranı kanser türüne, yere, büyüklüğe ve diğer faktörlere bağlıdır.

Kaynakça

  1. ^ "Questions and Answers about Bone Cancer" (PDF). Centers for Disease Control and Prevention. 2 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Nisan 2012. 
  2. ^ Costelloe, John E.; Madewell (2013). "Radiography in the Initial Diagnosis of Primary Bone Tumors". American Journal of Roentgenology. 200 (1). ss. 3-7. doi:10.2214/AJR.12.8488. ISSN 0361-803X. 
  3. ^ Bone tumor 4 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at Mount Sinai Hospital, New York
  4. ^ 10 year survival in Pediatric Osteosarcoma[]
  5. ^ Survival in Adult Osteosarcoma and MFH of Bone[]

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Meme kanseri</span>

Meme kanseri, meme hücrelerinde başlayan kanser türüdür. Akciğer kanserinden sonra, dünyada görülme sıklığı en yüksek olan kanser türüdür. Her 8 kadından birinin hayatının belirli bir zamanında meme kanserine yakalanacağı bildirilmektedir. Erkeklerde de görülmekle beraber, kadın vakaları erkek vakalarından 100 kat daha fazladır. 1970'lerden bu yana meme kanserinin görülme sıklığında artış yaşanmaktadır ve bu artışa modern, Batılı yaşam tarzı sebep olarak gösterilmektedir. Kuzey Amerika ve Avrupa ülkelerinde görülme sıklığı, dünyanın diğer bölgelerinde görülme sıklığından daha fazladır.

<span class="mw-page-title-main">Akciğer kanseri</span> Akciğer dokularında gelişen bir hastalık

Akciğer kanseri, akciğer dokularındaki hücrelerin kontrolsüz çoğaldığı bir hastalıktır. Bu kontrolsüz çoğalma, hücrelerin çevredeki dokuları sararak veya akciğer dışındaki organlara yayılmaları ile (metastaz) sonuçlanabilir. Dünya Sağlık Örgütünün (WHO) raporuna göre akciğer kanseri tüm dünyada kanser türleri arasında en sık ölüme neden olan kanser türüdür ve tüm dünyada her yıl yaklaşık 1,6 milyon ölüme neden olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kalın bağırsak kanseri</span> Hastalık

Kalın bağırsak kanseri veya kolorektal kanser kalın bağırsak, rektum ve apandiste görülen kanserli büyümeleri kapsar. Batı dünyasında en sık rastlanan üçüncü kanser tipi ve ölüme yol açan kanserler arasında ikinci sıradadır. Çoğunlukla kalın bağırsakta meydana gelen adenom poliplerden ortaya çıkar.

Tümör (ur; neoplasm; tumor) tanımı önceleri vücuttaki herhangi bir şişlik ya da kitle için kullanılırdı. Sonraları hücrelerin kuralsız ve sınırsız çoğalmaları nedeniyle oluşan kitleler için kullanılmaya başlandı. Yaşamın herhangi bir döneminde organizmanın bir bölümündeki hücre­ler biyolojik niteliklerini düzenleyici kurallara uyum göstermez ve sınırsız ola­rak çoğalabilir (otonomi). Bu nitelikleri içeren bir kitleye tümör ya da neoplazm (neoplasm; yeni gelişen kitle) adı verilir. Tümör kitleleri vücudun kendi hücrele­rinden yapılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Beyin tümörü</span> kontrolsüz hücre bölünmesi sonucu oluşan bir hastalık

Beyin tümörleri, kafatası içerisinde büyüyerek beyin üzerine baskı yaparlar. Bulundukları bölgeye ve baskı altında tuttukları beyin alanına göre belirtiler verirler. Ancak kafa içinde yer kaplayan bütün vakalarda olduğu gibi öncelikle kafa içi basıncın artmasına bağlı belirtileri gösterirler. Tümör düzensiz bir şekilde büyümeye devam eder ve genişleme, büyüme imkânı olmayan kafatası içerisinde beyin üzerine baskı yapmaya başlar.

<span class="mw-page-title-main">Kanser</span> DNA hasarı sonucu hücrelerin kontrolsüz şekilde çoğalması

Kanserler (Habis tümörler, Malign tümörler), genellikle sürekli ve hızlı büyüyen tümörlerdir. Kapsülleri yoktur, büyürken sınır tanımazlar, çevresindeki dokuların ve damarların içine girerler (invazyon, infiltratif büyüme). Sıklıkla metastaz yaparlar. Tedavi edilmeyen ya da tedavisi gecikmiş kanserler ölümcüldür.

Pankreas kanseri, pankreastaki sağlıklı hücrelerin kontrolden çıkıp hızla çoğalmaları sonucu ortaya çıkan hastalık. Pankreasın normalde yağ ve proteinlerin sindirilmesine yardımcı olan enzimlerin üretilmesi ve aralarında insülinin de bulunduğu hormonları salgılamak gibi işlevleri bulunur. Anormal hücreler, pankreasta tümör oluştururlar. Bu kötü huylu hücreler vücudun başka bölgelerine yayılabilirler (metastaz).

<span class="mw-page-title-main">Nöroblastom</span>

Nöroblastom, sinir hücrelerinden çıkan tümördür.

Akciğer kanserinde evrelendirme primer tümörün büyüklüğü ve yayımına (T), bölgesel lenf bezi tutulumuna (N), uzak metastaz varlığına (M) dayanan TNM evrelendirmesi kullanılır. Küçük hücreli akciğer kanserinde TNM sınıflaması kullanılabilmekle beraber, bu hastalarda genellikle TNM sistemi yerine VALG tarafından önerilen evreleme sistemi kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ampütasyon</span> Vücudun bir bölümünün kesilip atılmasını içeren tıbbi prosedür

Ampütasyon, bir uzvun tamamının ya da bir kısmının kesilip atılması. Yaralanma, hastalık ve ameliyat yoluyla gerçekleşebilir.

<span class="mw-page-title-main">Melanom</span> melanositlerden kaynaklanan malign (kötü huylu) bir kanser türüdür.

Melanom,, melanositlerden kaynaklanan malign bir kanser türüdür. Melanositler koyu renkli bir pigment olan melanin üreten hücrelerdir ve cilt renginden sorumludurlar. Genellikle deride bulunurlar ancak bağırsaklar ve göz gibi vücudun diğer bölgelerinde de bulunabilirler. Bu yüzden Malign Melanom, melanosit içeren vücudun herhangi bir bölümünden kaynaklanabilir.

Anaplastik karsinom, Anaplastic carcinoma veya Anaplastik Tiroid Kanseri organizmada görülen en kötü huylu kanserlerden birisidir. Hastaların bir kısmı, tanıdan sonra bir yıl içerisinde ölmektedir.

Benign kanser olmayan tümör türüdür. Bunlar genellikle yavaş büyür, yayılımları sınırlıdır ve genellikle bir kapsülle çevrili olduklarından komşu dokularla doğrudan bağlantıda değildirler. Benign tümörler metastaz oluşturmazlar. İyi huylu tümörler bazen kendiliklerinden küçülüp kaybolabilirler veya büyümeleri durabilir. Ama bazen de malign tümörlerin tetikçisi olabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Malignite</span> Tıbbi bir durumun giderek kötüleşme eğilimi

Malign kanser sayılabilecek türden tümör türleridir. Kötü huylu bir tümör, oluştuğu bölgede primer tümör diye adlandırılır. Buna karşın bu tümörün vücudun başka yerlerinde oluşturduğu kardeş tümörler ise metastaz diye adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Ağız kanseri</span>

Oral kanseri olarak da bilinen ağız kanseri, dudak, ağız veya üst boğaz zarının kanseridir. Ağızda en sık ağrısız beyaz bir yama olarak başlar, kalınlaşır, kırmızı lekeler geliştirir ve büyümeye devam eder. Dudaklarda olduğunda, genellikle iyileşmeyen ve yavaşça büyüyen kalıcı bir kabuk ülseri gibi görünür. Diğer belirtiler arasında zor veya ağrılı yutma, boyunda yeni topaklar veya şişlikler veya dudaklarda uyuşma hissi olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Menenjiom</span> Meninkslerden kaynaklanan bir tümör

Menenjiom, beyin ve omuriliği kaplayan zarlardan (meninksler) gelişen beyin tümörüdür. Yetişkinlerde en sık görülen birincil beyin tümörüdür. Çoğu meninjiom iyi huylu tümörler olarak sınıflandırılır, geri kalan yüzde 10-15 atipik veya malign (kanserli) tümörlerdir.

Onkolojide metastazektomi, bir organdan başlayıp diğer organlara yayılan ikincil tümörler olan metastazların cerrahi olarak rezeksiyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Karaciğer tümörü</span>

Karaciğer tümörü, karaciğerdeki hücrelerin anormal derecede, kontrolsüz çoğalmasına verilen genel addır. Benign ve malign olmak üzere ikiye ayrılır. Karaciğer kanseri ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Klatskin tümörü</span>

Klatskin tümörü, Kolanjiokarsinom veya safra yolu kanseri de denir. HCC'den sonra 2. en sık görülen primer karaciğer tümörüdür. İntra veya ekstra hepatik olabilir. Genelde ileri evrede teşhis edilir.

<span class="mw-page-title-main">Testis kanseri</span>

Testis kanseri, erkek üreme sistemi’nin parçası olan testislerde oluşan kanser'dir. Belirtileri, testiste yumru veya testis torbası'nda şişlik veya ağrıyı içerebilir. Tedavi kısırlık ile sonuçlanabilir.