İçeriğe atla

Kemikçik (derisi dikenliler)

Ernst Haeckel'in bir yılan yıldızının dikenleri ve eklemli kollarını gösteren çizimi.

Kemikçik, derisidikenlilerin gövde duvarında dermis içinde bulunan küçük kalker yapılar için kullanılan terimdir. Kemikçikler iç iskeletin bir kısmını oluştururlar ve hayvana hem koruma hem de sertlik sağlarlar. Denizyıldızları, denizkestaneleri, yılan yıldızları, deniz hıyarları ve deniz zambaklarında farklı şekil ve düzenlerde bulunurlar. Kemikçikler ve özelleşmiş sivri kemikçikler olan dikenler, derisidikenlilerin öldükten sonra fosil olarak kalan parçalarıdır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kulak</span> İşitme ve denge organı

Kulak (auris), işitme işlevini gören ve denge organını içinde bulunduran anatomik yapıdır. Vestibüler sistemi kullanarak işitmeyi ve vücut dengesini sağlar. Kulak; dış kulak, orta kulak ve iç kulak olacak şekilde üç kısımda incelenir.

<span class="mw-page-title-main">Denizkestanesi</span> Echinoidea sınıfına bağlı derisidikenliler

Denizkestanesi, Echinoidea sınıfına bağlı dikenli deniz hayvanlarıdır. Bu hayvanlar dünyanın her yanındaki okyanuslarda bulunurlar. Dikenlerle kaplı küre şeklinde bir kabukları vardır. Kabuğun çapı yetişkinlerde genellikle 3–10 cm'dir.

<span class="mw-page-title-main">Deniz zambağı</span>

Deniz laleleri veya deniz zambakları (Crinoidea), saç yıldızları veya deniz leylakları olarak da bilinir, derisidikenliler (Echinodermata) şubesinden deniz hayvanlarının oluşturduğu sınıf. Vücutları bir sap ile buna bağlı kollardan yapılmış bir çiçeği andırır. Kadehe benzeyen taç kısmındaki kollar beşli bir yapı gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Deniz hıyarı</span> ya da deniz patlıcanı, derisidikenlilerin Holothuroidea sınıfından omurgasız hayvan

Deniz hıyarı ya da deniz patlıcanı, derisidikenlilerin (Echinodermata) Holothuroidea sınıfından omurgasızlara verilen genel ad.

<span class="mw-page-title-main">Eksenel iskelet</span>

Eksenel iskelet, bir omurgalının baş ve gövde kemiklerinden oluşan iskeletin bir parçasıdır. İnsan iskeletinde 80 kemikten ve altı bölümden oluşur; kafatası, ayrıca orta kulak kemikçikleri, dil kemiği, göğüs kafesi, sternum ve omurga. Eksenel iskelet, apendiküler iskelet ile birlikte tam iskeleti oluşturur. Eksenel iskeletin başka bir tanımı, omurlar, sakrum, kuyruk sokumu, kaburgalar ve sternumu içeren kemiklerdir.

<span class="mw-page-title-main">Larva</span> Belirli hayvanlarda başkalaşım öncesinde genç form

Larva, özellikle aşağı omurgalıların ve böceklerin embriyonik gelişimi sırasında görülen yapı. Döllenmiş yumurtanın oluşmasından koryon zarının çatlamasına kadar geçen gelişim evresi.

<span class="mw-page-title-main">İkincil ağızlılar</span> bilateral simetrili hayvan üst şubesi

İkincil ağızlılar, hayvanlar aleminin bir üst şubesidir. Bilateria kladının Protostomia'ya girmeyen hayvanlarını kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Solucanımsı yumuşakçalar</span>

Solucanımsı yumuşakçalar, dünyadaki tüm denizlerin bentik bölgelerinde yaşayan, yumuşakçalar şubesine ait bir omurgasız hayvanlar sınıfıdır.

<span class="mw-page-title-main">Denizyıldızı</span> Omurgasız ve derisi dikenli deniz canlısı

Denizyıldızı, hayvanlar âleminin derisi dikenliler şubesine bağlı Asteroidea sınıfından olan deniz omurgasızlarına verilen ortak addır. Dünya üzerinde, tropikal bölgelerden soğuk kutup denizi sularına kadar deniz tabanında 1.500 kadar denizyıldızı türü bulunur. Deniz kıyısından 6.000 m derinliğe kadar olan bölgede yaşarlar.

Orta kulak, kulağın kulak zarı ile kokleanın oval penceresi arasında kalan kısmıdır. Memelilerin orta kulağı, iç kulak sıvısı ve zarlarına kulak zarının titreşimini dalgalar hâlinde ileten üç kemikçik içerir. Bu kemikçikler çekiç, örs ve üzengi kemikçikleridir. Orta kulağın içindeki boşluğa timpan boşluğu ya da cavum tympani adı verilir. Östaki borusu timpan boşluğu ile burun boşluğunu (nazofarenks) birbirine bağlayarak orta kulak ile boğaz arasında basınç eşleşmesini sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Forcipulatida</span>

Forcipulatida, Asteroidea sınıfından denizyıldızlarının oluşturduğu bir takımdır.

<span class="mw-page-title-main">Valvatida</span>

Valvatida, Valvatacea üsttakımına bağlı denizyıldızlarının oluşturduğu bir takımdır.takımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Peripodida</span>

Peripodida, Concentricycloidea infrasınıfına bağlı bir hayvan familyasıdır. 1986 yılında Pasifik Okyanusu'nda keşfedilen, derinsularda yaşayan sıra dışı derisidikenlileri içerir. Bu takımın içinde monotipik Xyloplacidae familyası ve Xyloplax cinsi sınıflandırılmıştır. Xyloplax cinsi içinde de yalnızca üç tür yer almaktadır: Xyloplax medusiformis, Xyloplax turneae ve Xyloplax janetae. Bu hayvanlar aslında genetik olarak izole kalmış, derinsularda yaşayan çok küçük denizyıldızlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Madreporit</span>

Madreporit derisidikenlilere özgü bir filtreleme organıdır ve hareket etme, tutunma, beslenme gibi işlevler için kullanılan ve hidrolik prensiple çalışan ambulakral sistemin giriş noktasını oluşturur.

Paksil özellikle Luidia, Astropecten ve Goniaster cinsi denizyıldızları gibi derisidikenlilerde bulunan, şemsiye şeklinde organik yapılardır. Yapı olarak bu hayvanların üst yüzlerinde kalsit mikrokristallerinden oluşmuş kemikçiklerdir. Sapları gövde duvarından çıkar ve çevresi küçük dikenciklerle kaplı şemsiye şeklinde kafaları uç uca gelerek koruyucu bir tabaka oluşturur. Altlarında su ile kaplı boşluklarda madreporit ile papula olarak bilinen organik yapılar bulunur.

Papula, denizyıldızlarının solunumuna ve dışkılamasına yardımcı olan sölomlarının uzantılarıdır. Papulalar yumuşak bir yapıya sahiptir ve dış yüzleri epidermis ile kaplıdır. İç yüzleri ise periton ile kaplıdır. Mezodermal kemikçiklerin arasından dışarıya doğru uzanırlar ve pediseller yardımıyla mikroskobik larvalardan korunurlar.

<span class="mw-page-title-main">Kulak kemikleri</span>

Kulak kemikleri veya kulak kemikçikleri orta kulaktaki üç kemikten oluşur ve insan vücudundaki en küçük kemikler arasında yer alır. Havadan gelen sesleri sıvı dolu kemik labirente (koklea) aktarmaya yararlar. İşitsel kemiklerin yokluğu, orta ila şiddetli bir işitme kaybı oluşturur. "Ossicula" terimi, "minik kemik" veya "kemikçik" anlamına gelir. Terim vücuttaki herhangi bir küçük kemiğe atıfta bulunsa da, tipik olarak orta kulaktaki malleus, incus ve stapes kemikleri anlamında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Çekiç kemiği</span>

Çekiç, orta kulakta yer alan, kulak zarına temas eden ve örs kemikçiğine bağlı çekiç şeklinde küçük bir kulak kemiğidir. Latincesi malleus olan kemik, bu dilde de çekiç manasına gelmektedir. Ses titreşimlerini kulak zarından incus'a (örse) iletir.

<span class="mw-page-title-main">Örs kemiği</span> Orta kulakta, örs şeklindeki üç kulak kemiğinden biri

Örs, orta kulakta bulunan bir kemiktir. Örs şeklindeki küçük kemik üç kulak kemiğinden biridir. Örs yanal olarak bağlı olduğu çekiç kemiğinden (malleus) gelen titreşimleri üzengi kemiğine (stapes) iletir. Örs ile benzerliği nedeniyle Latincede de bu manaya gelen "incus" ismini almıştır.

Kordalıların evrimi, Kambriyen dönemde erken ikincil ağızlılardan başlamış bir süreçtir. Pek çok bilim insanı, kordalıların 590 milyon yıl önce ortaya çıktığını iddia ediyor. Bu tür ilk temsilciler yumuşak gövdeliydi ve bu nedenle zayıf bir fosil kaydı bıraktı. Bilinen en eski kordalı fosillerin, yaklaşık 530 milyon yıl öncesine tarihlenir, bunlar Myllokunmingia, Haikouichthys ve Zhongjianichthys gibi, Myllokunmingiidae familyasına atanmış çenesiz balıklardır. Yunnanozoon lividum ve Haikouella gibi yaşlı hayvanların kordalı olarak kabul edilip edilmemesi gerektiği konusunda anlaşmazlık var. Kapsamlı bir omurgalı fosil kaydı ise yaklaşık 400 milyon yıl önce (Devoniyen) başlar.