İçeriğe atla

Kemari

Geleneksel kıyafetler giyerek Tanzan Mabedi'nde kemari oynayan insanlar.
Kemari oynayan oyuncuları gösteren 1799 yılına ait bir çizim.

Kemari (Japonca蹴鞠), Japonya'da doğan, hakkındaki ilk bulgulara 7. yüzyılda rastlanan ve günümüzde de geleneksel olarak varlığını gösteren, topla oynanan bir oyun. Rekabete dayalı bir oyun olmayan kemaride amaç, topa yalnızca ayakla vurarak, sektirerek ve diğer oyuncularla paslaşarak topun havada kalmasını sağlamaktır.

Tarihçe

Yüzyıllar öncesinde Çin'de oynanmaya başlanan cujudan izler taşıyan[1] kemarinin varlığına dair ilk verilere 644 yılında rastlanmaktadır.[2] 12. yüzyıldan itibaren hükümdar ve soylular katılmaya, 13. yüzyılın sonlarından itibaren ise kuralları standartlaştırılmaya başlandı.[2] Yalnızca soyluların oynamadığı kemari, daha alt kesimdeki halk tarafından da oynanmaktaydı.[2]

Oynanış

Kemari, rekabete dayalı bir oyun değildir. Sınırları belli olmayan bir alana dairesel bir biçimde yerleşen sekiz oyuncunun amacı, topa vurarak, sektirerek ve diğer oyunculara atarak topu mümkün olduğunca havada tutmaktadır. Topa yalnızca ayak teması serbesttir ve bir kişi istediği kadar topa vurabilir. Geyik derisinden yapılan toplar yaklaşık 20 cm çapında ve 100-120 gram ağırlığındadır. Günümüzde kemari oynayan kişiler, geçmiş dönemi yansıtan geleneksel giysiler giymektedir.[2]

Kaynakça

  1. ^ Witzig, Richard (2006). The Global Art of Soccer (İngilizce). CusiBoy Publishing. s. 5. ISBN 9780977668809. 10 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2014. 
  2. ^ a b c d Guttmann, Allen ve Thompson, Lee Austin (2001). Japanese sports: a history (İngilizce). University of Hawaii Press. ss. 26-29. ISBN 9780824824648. 10 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2014. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Futbol</span> çim veya toprak zeminde, on birer oyuncudan oluşan iki taraf arasında topla oynanan takım sporu

Futbol, on birer oyuncudan oluşan iki takım arasında, kendine özgü küresel bir topla oynanan takım sporudur. 21. yüzyıl itibarıyla 200'ün üzerinde ülkede 250 milyonu aşkın oyuncu tarafından oynanmakta olup dünyadaki en popüler spordur.

<span class="mw-page-title-main">Voleybol</span> ortada file olmak üzere filenin batısında ve doğusunda iki takım olmak üzere oynanan bir spor dalı

Voleybol, file ile ikiye bölünmüş bir oyun alanı üzerinde altı kişilik iki takım ile oynanan, voleybol topuna eller ve kollarla vurarak file üzerinden karşı tarafın oyun alanına gönderme ve yere değmesini sağlama esasına dayalı bir takım sporudur.

<span class="mw-page-title-main">Tenis</span> raket ile oynanan bir spor

Tenis, raket ve topla iki kişi arasında ya da ikişer kişilik iki takım arasında oynanan olimpik bir spor. Oyuncular raketleri ile içi boş lastik bir tenis topunu ağ (file) üzerinden rakibinin sahasına (kort) atmaya çalışırlar. Kort toprak kort, çim kort ve sert kort türlerinde olur. Kurallar dahilinde en çok puanı alan oyuncu kazanır.

<span class="mw-page-title-main">Bilardo</span> Masada oynanan bir oyun

Bilardo, bir spor çeşididir ve ıstaka adı verilen sopalar, bilardo topları ve bilardo masası ile oynanan pek çok oyun türünün ortak ismidir.

<span class="mw-page-title-main">Beyzbol</span>

Beyzbol, her biri dokuz oyuncudan oluşan iki takım arasında, sırayla vuruş ve saha çalışmasıyla oynanan bir sopa ve top sporudur. Oyun birkaç oyun boyunca gerçekleşir ve her oyun genellikle saha takımındaki atıcı olarak adlandırılan bir oyuncunun, vuruş yapan takımdaki vurucu adı verilen bir oyuncunun sopayla vurmaya çalıştığı bir topu fırlatmasıyla başlar. Vurucu takımın amacı, topu diğer takımın oyuncularından uzağa, oyun alanına vurarak, oyuncularının üsleri koşmasına izin vererek, dört üs etrafında saat yönünün tersine ilerlemelerini sağlayarak, koşuyu tamamlamaktadır. Savunma konumundaki karşı takımının amacı, vurucuların koşucu olmasını önlemek ve koşucuların üsler etrafında ilerlemesini engellemektir. Bir koşucu yasal olarak üslerin etrafında sırayla ilerlediğinde ve ana plakaya dokunduğunda bir koşu puanlanır.

<span class="mw-page-title-main">Orta saha</span> Futbolda orta saha çizgisinin iki tarafı ile orta yuvarlağın ilerisini kapsayan bölge ve bu bölgede oynama özelliklerine sahip oyuncuların unvanı

Orta saha pozisyonu, futbolda oyuna yön veren ve defans ile forvet arasında köprü görevi gören pozisyondur. Temel amaçları şut atmak, pas vermek, rakibin gerçekleştirdiği atakları kesmek, topa sahip olmak ve forvetleri beslemektir. Bazı orta saha oyuncuları daha fazla defansif görev alırken diğerleri ise forvet ve orta saha arasında görev yaparlar. Kulüplerin kullandığı orta saha oyuncu sayısı, maçın zorluğuna, oyun şablonuna ve bireysel yeteneklere göre değişebilir.

<span class="mw-page-title-main">Jai alai</span>

Jai alai İspanya'da Pelota Vasca olarak bilinir.Üç tarafı duvarla çevrili bir alanda kauçuktan yapılma sert bir topu duvara çarptırma ve yakalamaya dayanan oyun.Bask kökenli olan oyun 1900'de Küba'da oynanmaya başladıktan sonra Batı Yarıküre'de jai alai olarak anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Polo</span>

Polo, at üzerinde dörderli iki takım oyuncularının ellerindeki özel oyun sopalarıyla 10 cm çapındaki bir topa vurmalarıyla oynanan bir oyundur. Amaç rakip takımın kalesine gol atmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Bandy</span> Buz üzerinde raketle ve patenle oynanan top oyunu

Bandy, on birer oyuncudan oluşan 45 dakikalık 2 yarı boyunca küçük bir topu karşı kaleye sokmaya dayanan spordur. Buz hokeyi, çim hokeyi ve futboldan izler taşır. Oyuncuların "bandies" adı verilen eğimli sopaları vardır. Bandy oyuncuları iyi bir patenci olmanın yanında iyi top kullanma becerisine sahip olmalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gal futbolu</span>

Gal futbolu, Hurling'le beraber İrlanda'nın millî sporlarından biridir.Hem erkekler hem de kadınlar tarafından oynanan, sertlik ve hız açısından futbol ile ragbi arası bir oyundur. On beşer oyuncudan oluşan 2 takımdan oluşur. Takımların 15 kişiye kadar yedek oyuncu bulundurma hakları vardır. Fakat maç esnasında sadece 5 oyuncu değiştirebilirler. Gal futbolunun kökleri çok eskilere gider. Ama ilk kez bir sisteme oturtulması 1885 yılına denk gelir. Kısmen, İrlanda'nın "İngiliz" oyunları olan futbol ve ragbiyi reddetmesinden doğmuştur. Erkeklerin şehir takımlarının final karşılaşmaları televizyon'dan canlı verilir ve 80.000'e kadar izleyici çeker. Gal Atletik Birliği (GAA), 1884'te kurulmuştur. Temel işi Gal futbolu ve Hurling'tir. Oyunda kullanılan top görüntü olarak voleybol topuna benzese de yapılış tarzı ve bazı kullanılan maddeler farklıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kaleci (futbol)</span>

Kaleci, futbolda yer alan bir pozisyondur. Spordaki en özelleştirilmiş mevkiidir. Kalecinin asıl görevi rakip takımın gol atmasını engellemektir. Bu, kalecinin topu yakalamak veya kale çizgisinden daha uzağa yönlendirmek için topun yörüngesine doğru hareket etmesiyle gerçekleştirilir. Ceza sahası içinde kalecilerin ellerini kullanmalarına izin verilir, bu da onlara sahada topu elle kontrol etme hakkını verir. Kaleci, takım arkadaşlarından ve rakipten farklı renkte bir forma giymektedir.

<span class="mw-page-title-main">Forvet (futbol)</span> futbolda rakip takımın kalesine en yakın oynayan oyuncu

Forvet pozisyonu, futbolda rakip takımın kalesine en yakın oyuncudur ve gol atıp takımına skor kazandırmakla sorumludur.

<span class="mw-page-title-main">Cuju</span> Antik top oyunu

Cuju, günümüzdeki futbolla büyük benzerlikler gösteren ve antik çağlarda oynanan top oyunu. İlk olarak MÖ 3.-2. yüzyıl civarlarında, askerî eğitim amacıyla oynandığı tespit edilen oyun; Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği tarafından futbolun en eski formu olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Orta Çağ futbolu</span>

Orta Çağ futbolu, Orta Çağ Avrupa'sında icat edilen ve oynanan futbol oyunları için kullanılan genel bir terim. Günümüzdeki futbol kodlarının atası olarak sayılan bu oyunlar, günümüzdeki mücadelelere oranla daha basitti ve çok az kurala sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Soule</span>

Soule, cholle veya choule, Orta Çağ'da Fransa'da ortaya çıkan ve topla oynanan bir spor. İki komşu köy veya kasabada yaşayan kişilerin katıldığı oyunda amaç, topu rakip takımın köy veya kasabasında belirlenen bir alana göndermekti. Zaman zaman günümüzde de geleneksel olarak oynanmaktadır.

Cambridge kuralları, Eton, Harrow, Rugby, Winchester ve Shrewsbury adlı eğitim kurumları temsilcilerinin katılımıyla 1848 yılında Cambridge Üniversitesi'nde oluşturulan futbol sporlarının ilk yazılı kuralları. Kale vuruşu, taç atışı ve ileri pasın tanımlandığı kurallarda, topu tutarak koşmak engellenmekteydi. Cambridge kuralları, Futbol Birliği tarafından 1863 yılında geliştirilen modern futbol kurallarının gelişiminde de etkili oldu.

<span class="mw-page-title-main">Calcio fiorentino</span>

Calcio fiorentino veya diğer adıyla calcio storico, İtalya'da ortaya çıkan ve kuralları 16. yüzyılda oluşturulsa da kökenleri daha eskiye dayanan bir futbol sporu. Günümüzde de geleneksel olarak varlığını sürdürmektedir. Oyunda amaç, topu karşı takımın kalesine göndermektir. Topu kontrol etmek, takım arkadaşına pas atmak ve kaleye göndermek için el ve ayak kullanmak serbesttir.

Futbola benzer oyunların kökeni milattan önceye dayanmaktadır. Günümüzdeki modern futbol ise 1863'te İngiltere'de kurulan Futbol Birliğinin hazırladığı kurallarla oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Orta (futbol)</span>

Futbolda orta, sahanın geniş bir bölgesinden rakibin hedefine yakın alanın ortasına doğru atılan orta-uzun menzilli pas. Orta açmanın amacı özellikle, topu doğrudan ileri taşıyıp hücumdaki forvetlerin gol atmasını kolaylaştırmak için onların baş ya da ayaklarıyla şut çekmesini sağlayacak açıyı getirmektir. Ortalar genellikle havadan açılır, ama yerden sert bir şekilde topa vurarak da orta açılabilir. Hızlı ve etkili bir harekettir.

<span class="mw-page-title-main">Lelo burti</span>

Lelo veya lelo burti, topla oynanan ve oyuncuların birbirine temas ettiği, ragbiye çok benzeyen bir Gürcü halk sporudur. Gürcü ragbi birliği terminolojisinde, lelo kelimesi deneme anlamında kullanılmaktadır. Gürcistan rugby birliğinin popülaritesi bu oyuna atfedilir. Gürcistan hükûmeti 2014'te lelo burtiyi geleneksel savaş sanatı hridoli ile birlikte maddi olmayan kültürel mirasları listesine eklemiştir.