İçeriğe atla

Kemal Kacar

Kemal Kacar
Doğum1917
Eskişehir, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm17 Haziran 2000 (83 yaşında)
İstanbul
Defin yeriKaracaahmet Mezarlığı, İstanbul
MeslekDin adamı, siyasetçi
Yerine geldiğiSüleyman Hilmi Tunahan
Yerine gelenArif Ahmet Denizolgun
Dinİslam (Sünni)

Kemal Kacartunalı[a] (d. 1917, Eskişehir - ö. 17 Haziran 2000, İstanbul), din adamı ve siyasetçi.

Lise mezunudur. Fabrikatörlük, tüccarlık, TBMM 2.(XIII) ve 3.(XIV) Dönem Kütahya, 5.(XVI) Dönem İstanbul Milletvekilliği ile Avrupa Parlamentosu Üyeliği yapmıştır.[1]

Yaşamı

Süleymancılar hareketinin Süleyman Hilmi Tunahan'dan sonraki lideridir. 1917'de Eskişehir'de doğdu. İlk çocukluk yılları ve ilköğretimi Eskişehir'de geçti. Ailesiyle birlikte İstanbul'a göçtükten sonra Ortaöğretime Feyz-i Âtî'de başladı. Kabataş Lisesinde devam etti, Galatasaray Lisesinden mezun oldu. Halil ve Zehra Kacar'ın en büyük oğlu olarak Eskişehir'de dünyaya geldi.[1][2] 1936 yılında Süleyman Hilmi Tunahan ile tanıştı ve ondan ders aldı. Sonraki süreçte Tunahan'ın İstanbul'da yürüttüğü ders okutma faaliyetlerinin organizasyonunu sağladı. 1944'te Tunahan'ın kızı Bedia Hanım ile evlendi. 1946 sonrası, Tunahan'a bağlı kursların Anadolu'da yayılması için çalıştı.

İç ve dış siyaseti yakından takip eden Tunahan, siyaset ve basın camiasıyla olan ilişkilerini Kacar üzerinden yürüttü. 1946'da Necip Fazıl Kısakürek ile tanışan Kacar, onu kendi yazıhanesinde Tunahan ile tanıştırdı. Tunahan ve Necip Fazıl teması sonraki yıllarda da devam etti. Siyonizm karşıtı yayınlarıyla bilinen Cevat Rıfat Atilhan da Tunahan ile irtibat hâlindeydi.

Genç yaşından itibaren siyasetle ilgilenen Kacar, Demokrat Parti iktidarının son dönemlerinde muhalif bir çizgi izledi. Tunahan'ın 1956'dan itibaren hükûmetin Cezayir politikasını eleştirmesi ve bunu cami kürsülerine taşıması, Demokrat Parti iktidarıyla arasının açılmasına neden oldu. Tunahan ve Kacar 1957 seçimlerinde Milliyetçi Hareket Partisi'nin öncülü Cumhuriyetçi Millet Partisi'ni destekledi. Kacar, Osman Bölükbaşı liderliğindeki CMP'nin Kütahya listesinden milletvekili adayı oldu. DP ise Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın damadı Ahmet İhsan Gürsoy'u Kütahya listesinden aday göstermişti. Savcılıkça başlatılan soruşturmayla Tunahan ve Kacar'la birlikte hareketin çok sayıda mensubu tutuklanarak Kütahya Cezaevine konuldu. 59 günlük tutukluluğun ardından tahliye edilen Tunahan ve Kacar, yargılama sonucu beraat ettiler.

Tunahan'ın 1959'da ölümüyle hareketin liderliğini Kacar üstlendi. Parti kurma fikrini benimsemeyen Kacar, 1965'te Millet Partisi'nden, 1969'da da Adalet Partisi'nden Kütahya milletvekili seçildi. 1969 sonrası Adalet Partisi içinde başlayan Süleyman Demirel muhalifi 72'ler hareketinin içinde yer aldı. Ancak 72'lerin Demirel hükûmetinin bütçesine red oyu verme kararı üzerine gruptan ayrıldı. Bu süreçte yine hareketin önde gelen isimlerinden Mersin Milletvekili Hilmi Türkmen, Kacar'ın talimatını dinlemeyerek 1970 yılı şubat ayındaki bütçe oylamasında red oyu verdi. AP'li 41 milletvekilinin kendi hükûmetlerinin bütçesine red oyu vermesiyle 2. Demirel Hükûmeti düştü. İlerleyen süreçte Hilmi Türkmen Adalet Partisi'nden istifa etti ve Ferruh Bozbeyli önderliğindeki Demokratik Parti'nin kurucuları arasında yer aldı. Kacar ile Türkmen arasındaki bu görüş ayrılığı, Türkmen ve ekibinin cemaatten tasfiyesi ile sonuçlandı.

Kacar, 1973 seçimlerinde yine AP listesinden Kütahya'dan aday olmasına karşın seçilemedi. Türkmen ise Samsun'dan Demokratik Parti listesinden yine seçildi ve partinin önde gelen yöneticileri arasına girdi. 1973 sonrası AP içindeki konumunu güçlendiren Kacar, 1977 seçimlerinde Kütahya'dan değil, İstanbul listesinden 6. sıradan aday gösterildi ve yeniden seçilerek meclise döndü. Yine bu dönemde Avrupa Konseyi üyeliğinde bulundu. 1980 öncesi dönemde Millî Selamet Partisi'ne ve Necmettin Erbakan'a yönelik muhalefeti ile öne çıkan Kacar, AP lehine bir denge oluşmasını sağladı.

12 Eylül Darbesi sonrası 1 buçuk yıla yakın Antalya'da tutuklu kaldı, görülen davalardan sonra beraat etti. İhtilal sonrası yeni partilerin kurulmasıyla dengeli bir siyaset izleyen Kacar, 1983 ve 1987 seçimlerinde ANAP'ı destekledi. 1991 seçimlerinde kısmen Doğru Yol Partisi lehine bir tavır sergiledi ve hareketin önde gelen isimlerinden İsmail Amasyalı'nın DYP Kocaeli listesinden milletvekili olmasına onay verdi.

1995 seçimlerinde Refah Partisi'ni destekleme kararı aldı. Kacar 2000 yılında öldü. Cenazesi, 1 milyona yakın kişinin katılımıyla Karacaahmet Mezarlığı'nda, Tunahan'ın hemen yanıbaşındaki kabrine defnedildi.

Notlar

  1. ^ İstanbul 11. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin, 29.01.1996 tarihli ve 95/585-564 sayılı Kararı ile “Kacar” olan soyadının “Kacartunalı” olarak değiştiği, Şişli Nüfus Müdürlüğü tarafından düzenlenen, 02.12.1998 tarihli Vukuatlı Nüfus Kayıt Örneği’nde görülmüştür. 25 numaralı dipnot.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c "TBMM Albümü 2. Cilt (1950-1980)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 12 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Eylül 2022. 
  2. ^ "KEMÂL KACAR (BEYAĞABEY)..." 20 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Demirel</span> 9. Türkiye cumhurbaşkanı (1993–2000)

Süleyman Sami Demirel, 1993-2000 yılları arasında Türkiye'nin 9. Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Türk mühendis, siyasetçi ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Millî Selamet Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1972–1981)

Millî Selâmet Partisi, 1972 ile 1981 arasında Türkiye'de faaliyet göstermiş İslâmcı bir siyasî parti. Millî Görüş Hareketi'nin ikinci partisidir.

<span class="mw-page-title-main">Doğru Yol Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–2007)

Doğru Yol Partisi, Demokrat Parti (DP) ve Adalet Partisi (AP)'nin siyasi mirasçısı olduğu kabul edilen eski siyasal parti. 1983 yılında, 12 Eylül Darbesi'nde kapatılan Adalet Partisi'nin devamı olarak kurulan DYP, 2007 yılında adının değiştirilmesiyle Demokrat Parti adı altında yeniden yapılanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ferruh Bozbeyli</span> 10. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

Ahmet Ferruh Bozbeyli, Türk siyasetçi. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanlığı (1965-70) ve Demokratik Parti genel başkanlığı yaptı (1970-78).

Adalet Partisi, hem 1961-1981 yılları arası hem de iki darbe arasında faaliyet yürütmüş liberal muhafazakâr olarak tanımlanan eski bir Türk siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Parti (Türkiye)</span> Türkiyede eski bir siyasi parti

Demokratik Parti, 1970-1980 yılları arasında faaliyet göstermiş Türk siyasi partisi. Demokrat Parti'nin gerçek siyasal mirasçısı olma iddiasıyla ortaya çıktı. Celâl Bayar'ın desteğiyle 1973 seçimlerinde başarı sağlayan parti, 1975 yılında çözülmeye başladı. 1977 seçimleri ile birlikte siyasi arenadaki gücünü kaybettiyse de 1978 yılında Bülent Ecevit başkanlığında kurulan 42. Türkiye Hükûmetinde yerini aldı.

<span class="mw-page-title-main">1965 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 13. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1965 Türkiye genel seçimleri, 10 Ekim 1965 tarihinde yapılan bu genel seçimler ile TBMM 13. dönem milletvekilleri seçildi. İlk kez Millî bakiye sisteminin uygulandığı bu seçimlerde, Türkiye tarihinde ilk defa bir sosyalist parti olan Türkiye İşçi Partisi milletvekili çıkararak meclise girdi.

<span class="mw-page-title-main">1973 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 15. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1973 Türkiye genel seçimleri, 14 Ekim 1973 tarihinde TBMM 15. dönem milletvekillerini belirlemek için yapılan genel seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">1983 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 17. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1983 Türkiye genel seçimleri, 12 Eylül Darbesinin ardından yapılan ilk genel seçimdir. Bu genel seçim ile TBMM 17. dönem milletvekilleri seçildi. Seçimlere Millî Güvenlik Konseyi'nin izin verdiği üç parti katıldı.

<span class="mw-page-title-main">1995 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 20. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1995 Türkiye genel seçimleri, 24 Aralık 1995 tarihinde yapılan ve TBMM 20. dönem üyelerinin belirlendiği seçimdir. 79 ilde, 83 seçim çevresinde %10'luk ülke barajlı D'Hondt sistemi uygulanarak yapılan seçimlerde 29.189.146 seçmen toplam 138.608 sandıkta oy kullandı.

<span class="mw-page-title-main">Cumhuriyetçi Güven Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1967–1981)

Cumhuriyetçi Güven Partisi (CGP), Millî Güven Partisi (MGP) ile Cumhuriyetçi Partinin birleşmesinden doğmuş ve 12 Eylül Darbesi'ne (1980) kadar faaliyetini sürdürmüş siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Milliyetçi Cephe hükûmetleri</span> Sağ eğilimli AP, MSP, MHP ve CGPnin sol eğilimli CHPnin yeniden iktidar olmasını ve gelişmesini engellemek için kurduğu hükûmetler

Milliyetçi Cephe hükûmetleri, 1975 ve 1977 yıllarında TBMM'de grubu bulunan sağ eğilimli partiler tarafından kurulan koalisyon hükûmetleridir. 1975'te AP-MSP-MHP-CGP koalisyonu birinci, 1977'de AP-MSP-MHP koalisyonu ikinci Milliyetçi Cephe hükûmetini oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Demokrat Türkiye Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1997–2005)

Demokrat Türkiye Partisi (DTP), 1997 ile 2005 yılları arasında Türkiye'de faaliyet göstermiş siyasi parti. Doğru Yol Partisi içindeki fikir ayrılıkları sonucunda bu partiden istifa eden Hüsamettin Cindoruk, İsmet Sezgin ve Gökberk Ergenekon gibi isimler tarafından 7 Ocak 1997'de kurulan DTP, 55. hükûmetin parçası oldu. 3 Kasım 2002 seçimlerine DYP listelerinden katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Köksal Toptan</span> 23. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

Köksal Toptan, Türk avukat, siyasetçi ve devlet adamı.

Nahit Menteşe, Türk avukat ve siyasetçi.

Arif Ahmet Denizolgun, Türk mimar, siyasetçi ve din adamı. Babası Seyyit Hüseyin Kamil Denizolgun, annesi ise Süleyman Hilmi Tunahan'ın kızı Feriha Ferhan Denizolgun'dur. Babası Alanyalıdır.

Cemal Külahlı, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">32. Türkiye Hükûmeti</span> III. Demirel Hükûmeti (1970–1971)

32. Türkiye Hükûmeti veya III. Demirel Hükûmeti, Süleyman Demirel'in başkanlığında, 6 Mart 1970 tarihinde kuruldu. Adalet Partisi tarafından kurulan hükûmet, 26 Mart 1971 tarihine kadar görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">31. Türkiye Hükûmeti</span> II. Demirel Hükûmeti (1969–1970)

31. Türkiye Hükûmeti veya II. Demirel Hükûmeti, Süleyman Demirel'ın başkanlığında, 3 Kasım 1969 tarihinde kuruldu. Adalet Partisi tarafından kurulan hükûmet, 6 Mart 1970 tarihine kadar görev yaptı.

Güneş Motel Olayı veya 11'ler Olayı, 1977 yılı sonunda, 1977 Türkiye genel seçimlerinde Adalet Partisi'nden milletvekili seçilen 11 vekilin partilerinden istifa ederek Cumhuriyet Halk Partisi'ne destek vermesini ifade eden olay. Bu vekiller 5. Demirel Hükûmeti'ne verilen gensoruyu desteklemek, Bülent Ecevit'in kuracağı hükûmetin güvenoyu oylamasında destek vermek karşılığında Ecevit'in kuracağı 42. Türkiye Hükûmeti'nde ekseriyetle bakanlık görevi almıştır.