İçeriğe atla

Kemal Doğan

Kemal Doğan
Korgeneral Kemal Doğan
Doğum1879
Üsküp
Ölüm1951 (71-72 yaşlarında)
İstanbul
Defin yeriEdirnekapı Şehitliği, İstanbul
Bağlılığı Osmanlı (1897-1919)
 Türkiye (1919-1941)
Hizmet yılları1897-1941
RütbesiKorgeneral
Çatışma/savaşlarıBalkan Savaşları
I. Dünya Savaşı
Türk Kurtuluş Savaşı
Ödülleriİstiklâl Madalyası
Sonraki işiTBMM VI. Dönem Ağrı Milletvekili
TBMM VII. ve VIII. Dönem Kırklareli Milletvekili
Kemal Doğan

Kemal Doğan (Kozanoğlu Doğan Bey; 1879, Üsküp – 1951, İstanbul), Türk asker ve siyasetçi.

Yaşamı

Çocukluk ve gençlik yılları

Kemal Doğan

Annesi Pembe Hanım, babası maliye memurlarından İbrahim Bey'dir. Aile 1885 yılında Üsküp'ten Kırklareli'ne göç etmiştir. 1897 yılında Topçu Okuluna girdi. 1900 yılında üsteğmen rütbesiyle mezun olarak önce Edirne'de 2. Ordunun 2. Topçu Fırkasının 4. Livası Yaverliğine, sonra da Topçu Alayı 7. Bölge 5. Batarya Komutanlığına atandı. 1906 yılında 9. Topçu Alayı 5. Batarya Komutanlığına atandı. Haziran 1908'de yüzbaşılığa terfi ederek Tırnova'da bulunan Seri Ateşli Krup Cebel Bataryası Komutanlığına, iki ay sonra da Kırklareli'nde bulunan 7. Sahra Topçu Alayının 5. Batarya Komutanlığına atandı. 1909 yılında Hareket Ordusu'nda görev aldı.

1910 yılında İstanbul'da 5.Topçu Alayı 6. Batarya Komutanlığına, 1911 yılında Topçu Okulu 2. Bölük Komutanlığına atandı. 1911 yılında Mustafa Kemal Paşa ile Bingazi'ye geçerek olası bir İtalyan istilasına karşı yerel birliklerin düzenlenmesinde çalıştı. Balkan Harbinin başlamasıyla Şark Ordusu Cephane Komutanlığına atandı. 1913 yılında 10,5'luk Seri Sahra Obüslerinde teşkil edilmiş olan Taburun 2. Bataryası Komutanlığına tayin edildi.

Birinci Dünya Savaşı

General Kemal Doğan’ın Irak’ta vurulduğu, kurşun deliği ve kan izlerini taşıyan üniforma

1914 yılında I. Dünya Savaşının başlamasıyla 3. Fırka Topçu Alayı 4. Tabur Komutanlığına, Irak'a 24. Sahra Alay 1. Tabur Komutanlığı ve 51. Fırka Topçu Alay Komutamğına tayin edildi. 1915 yılında Irak İslam Ordusu Topçu Komutanlığına ve 18. Kolordu Topçu Komutanlığına atandı. 6 Eylül 1915 tarihinde Binbaşılığa terfi etti. Irak Cephesinde gösterdiği üstün hizmetlerden dolayı Harp Madalyası ile ödüllendirildi. 1918 yılında İslam Ordusu Topçu Müfettişliğine, 1919 yılında 9. Ordu Topçu Müfettişliği ve 3.Kolordu Topçu Müfettişliğine atandı.

I. Dünya Savaşı’nda 1916-1917 yılları arasında Irak Cephesi’nde Vadi-i Kelal, Birinci Felahiye, Sabis Meydan Muharebesi, İkinci ve Üçüncü Felahiye, Beyttisa, Kutülammare, Garraf, Elhan, Beşşare, Samran, Bağdat, Sindiyye, Ethemçayı muharebelerinde savaştı. Kut'ül Ammare Kuşatması'nda yaralandı. İyileşince Kafkas Cephesine atandı. Hazar Denizi kıyılarında yapılan harekat ile Kafkasya’nın boşaltılmasında bulundu. Bu görevden sonra İstanbul’a çağrılan Binbaşı Kemal Bey, 1919 yılı başlarında İstanbul Rami Kışlası’ndaki Topçu Astsubay Okulu Müdürlüğünde (Sahra Topçu ve Ağır Topçu Küçük Zabit Mektebi) hizmete devam etti.

Kurtuluş Savaşı

19 Mayıs 1919 tarihinde Gazi Mustafa Kemal Paşa'yla birlikte Bandırma Vapuru ile Samsun'a çıktı. Sivas Kongresi hazırlıklarını tamamladıktan sonra Atatürk kendisine "Kozanoğlu Doğan Bey" takma adını vermiş ve Kilikya Kuvâ-yi Milliye Kumandanı olarak yöreyi Fransız kuvvetlerinden arındırmak üzere görevlendirdi.

Urumlu’da vuruldu. İyileştikten sonra Koçgiri (1921) ve Pontus (1922) ayaklanmalarının bastırılmasında görev aldı. 26 Ağustos 1922 tarihinde Büyük Taarruz'a Birinci Ordu Topçu Müfettişi olarak katıldı. İstiklal Madalyası ile taltif edildi.

Sonraki hayatı

1923 yılında Meçkoğlu ailesinden Mevhibe Hanım'la evlendi. Reha ve Ayfer adında iki kızları oldu. Kızlarından Reha, 1973-1977 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi'nden (CHP) İstanbul Belediye Başkanlığı'na seçilen Ahmet İsvan'ın eşidir.

1923-1927 yılları arasında Topçu Atış Okulu Müdürlüğünde, 1927-1928 yılları arasında 2. Ordu Topçu Mütehassıslığında, 1928-1932 yılları arasında 16. Fırka Topçu Bölge Komutanlığı, 1932 yılında Erzurum Müstahkem Mevki Komutanlığı, 1935 yılında Kırklareli'nde 46. Tümen Komutanlığı, 1937 yılında Çanakkale Müstahkem Mevki Komutanlığı, 1938 yılında 2. Kolordu Komutanlığı, 1940 yılında 3. Kolordu Komutanlığı görevlerinde bulundu. 1941 yılında emekli oldu.

TBMM'nin 6. dönem seçimlerine katılarak Ağrı Milletvekili seçildi. 7. ve 8. dönemlerde Kırklareli Milletvekili seçildi.

20 Kasım 1951’de öldü. İstanbul’da, Edirnekapı Şehitliği’nde yatmaktadır.

Hatırası

Gelibolu, Dirikköy'de adını taşıyan General Kemal Doğan Kışlası ile kışla anıtı bulunmaktadır. Kilikya'da (Adana bölgesi) Kurtuluş savaşı sırasında vurulduğu köye "Doğanbeyli" adı verilmiş ve meydana "Kozanoğlu Doğan Bey heykeli" dikilmiştir. Çanakkale Müstahkem Mevki komutanlığı yaptığı dönemde İzmir Yolu üzerinde bulunan İntepe Beldesi'ne yaptığı katkıların hatırası olarak 1938 yılında, adına, Belde Meydanında, bir çeşme halk tarafından yaptırılmıştır. Belediye Başkanı odasında o yıllarda hediye ettiği manyetolu telefon halen saklanmaktadır. Samsun'da Gazi Müzesi'nde, Bandırma Vapurunun birebir maketinde ve Tütün İskelesindeki 19 Mayıs'ta Atatürk'ün Samsun'a çıkışını temsil eden yapıtlarda çeşitli heykelleri yer almaktadır.

Kaynakça

Yarar, Hülya (1999). Cepheden Meclise. Ankara: T.C. Milli Savunma Bakanlığı. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şükrü Naili Gökberk</span> Türk asker ve siyasetçi

Şükrü Naili Gökberk, Türk asker, Kurtuluş Savaşı komutanlarından ve siyaset adamı.

<span class="mw-page-title-main">Birinci İnönü Muharebesi</span> Askeri harekât

I. İnönü Muharebesi, 6 Ocak 1921 tarihinde iki koldan taarruza geçen Yunan kuvvetleriyle İnönü mevzilerinde savunmada olan Ankara Hükümeti kuvvetleri arasında yapılan muharebedir. 6 Ocak 1921 tarihine kadar Uşak ve Bursa bölgesinde hazırlıklarını sürdüren Yunanlar, Türk-Batı Cephesi birliklerinin Çerkez Ethem Kuvvetlerinin Tenkili harekâtı ile meşgul olmasından da faydalanarak, İnönü-Eskişehir istikametinde taarruza başladılar. 6-9 Ocak 1921 tarihleri arasındaki muharebeler, örtme ve emniyet kuvvetleri harekâtı şeklinde cereyan etti. İnönü mevzilerindeki muharebeler 10 Ocak 1921 tarihinde başlamış, Yunan kuvvetlerinin taarruz çıkış hatlarına çekildiği 11 Ocak 1921 tarihine kadar sürmüştür.

1. Ordu, Osmanlı Ordusu'nun ordularından biri.

<span class="mw-page-title-main">5. Ordu (Osmanlı İmparatorluğu)</span>

5. Ordu, Osmanlı İmparatorluğu tarafından 24 Mart 1915 tarihinde kuruldu ve 21 Kasım 1918 tarihinde lağvedildi. Bu orduya I. Dünya Savaşı sırasında Çanakkale Boğazı'nı ve Gelibolu Yarımadası'nı savunma görevi verildi. Almanya'dan gelen askerî danışman General Otto Liman von Sanders bu ordunun ilk komutanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Arıburnu Cephesi</span> Çanakkale Savaşının bir parçası olan I. Dünya Savaşı cephesi

Arıburnu Cephesi, 25 Nisan 1915 tarihindeki Arıburnu Çıkarması ile başlayan ve 6 Ağustos 1915 tarihine kadar süren çarpışmaları kapsayan, Çanakkale Savaşı'nın bir parçası olan cephedir. Bu tarihte Müttefik kuvvetlerce üçüncü bir cephe olarak açılan Anafartalar Cephesi ile birleşmiştir. Arıburnu Çıkarması, 25 Nisan 1915 günü Gelibolu Yarımadası’nın Ege Denizi sahillerinde, “Anzak Koyu” olarak bilinecek olan kumsal ve civarına Anzak Kolordusu tarafından yapılan çıkarmadır.

<span class="mw-page-title-main">Cevat Abbas Gürer</span> Türk asker ve siyasetçi

Mehmet Cevat Abbas Gürer, Türk asker, siyasetçi, Mustafa Kemal Paşa’nın başyaveri, Meclis-i Mebûsan ve TBMM I., II., III., IV. ve V. dönem Bolu milletvekili.

Birinci Kirte Muharebesi Çanakkale Savaşı sırasında Seddülbahir Cephesi'nde İngiliz-Fransız kuvvetleriyle Osmanlı tarafı arasında gerçekleşen 28 Nisan 1915 tarihli muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">Ali Rıza Artunkal</span> Türk asker ve siyasetçi

Ali Rıza Artunkal, Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">İzzettin Çalışlar</span> Türk asker ve siyasetçi

İzzettin Çalışlar, Türk asker ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Çanakkale Müstahkem Mevkii Komutanlığı</span> Askeri birlik

Çanakkale Müstahkem Mevkii Komutanlığı, Çanakkale Boğazı'nın özellikle denizden yapılacak saldırılara karşı savunulması için kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">57. Piyade Alayı (Osmanlı)</span> Osmanlı askeri bölüğü

57. Piyade Alayı, Osmanlı İmparatorluğu ordusuna mensup alay. Çanakkale Kara Muharebeleri'nin başlangıcı kabul edilen Anzak Çıkarması ve sonrasında gerçekleşen muharebelerdeki başarısıyla bilinir. Alay, 30 Kasım 1915 tarihinde Osmanlı Padişahı V. Mehmed tarafından Altın ve Gümüş İmtiyaz Madalyaları ve Harp Madalyası ile ödüllendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1. Ordu (Türkiye)</span> Türk Kara Kuvvetlerine bağlı bir ordu

1. Ordu, Türk Kara Kuvvetlerine bağlı 4 ordudan biridir. Komutanlığı İstanbul'da Selimiye Kışlası'nda bulunmaktadır. Asli görevi; Trakya, Boğazlar, İstanbul ve Marmara Bölgesi'ni korumak, bu bölgelerin güvenliğini sağlamaktır. Ordu, mekanize ve zırhlı birliklerden oluşmaktadır. 1. Ordu Komutanı aynı zamanda İstanbul Garnizon Komutanlığı görevini yürütmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Muzaffer Kılıç</span> Türk asker

Ahmet Muzaffer Kılıç, Türk asker ve siyasetçidir. 7 Ağustos – 13 Kasım 1918 arasında 4 ay ve 16 Mayıs 1919 – 01 Temmuz 1927 arasında 8 yıl ikinci defa olmak üzere toplamda 8 yıl 4 ay Mustafa Kemal Atatürk’ün yaverliğini yapmıştır.

Asım Sirel, -, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Şefik Türsan</span> Türk asker ve siyasetçi

Mehmet Şefik Türsan, Türk asker ve siyasetçi

<span class="mw-page-title-main">Şahap Gürler</span> Türk asker

Ahmet Şahabeddin Gürler, Türk asker.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Atakan</span> Türk asker

Hasan Fehmi Atakan Türk asker ve siyasetçi. Eski 3. Ordu Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">3. Kolordu (Osmanlı İmparatorluğu)</span>

3. Kolordu, İmparatorluk Ordularının en seçkin kolordularından birisidir. Balkan Savaşlarının başlangıcında Avrupa toprakları üzerinde bulunup da yenilmeyen tek kolordudur. Birinci Çatalca Muharebesi ve İkinci Çatalca Muharebesi'nde İstanbul'u başarıyla savunmuş ve şehre taarruz eden Bulgar kuvvetlerini püskürtmüştür. İkinci Balkan Savaşı sırasında 23 Temmuz 1913'te Edirne'ye girerek şehri Bulgar işgalinden kurtarmıştır. Birinci Dünya Savaşı'nda Gelibolu'da savaşarak payitaht İstanbul'un düşmesine engel olmuştur. Günümüzde İstanbul'da konuşlu bulunan aynı adlı 3. Kolordu (Türkiye),bu birliğin devamıdır.

<span class="mw-page-title-main">1. Piyade Tümeni (Osmanlı)</span>

1. Piyade Tümeni, Osmanlı Ordusu'nun tümenlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">19. Piyade Tümeni (Osmanlı)</span>

19. Piyade Tümeni, Osmanlı Ordusu'nun tümenlerinden biridir.