İçeriğe atla

Kemal Bilbaşar

Kemal Bilbaşar
Kemal Bilbaşar
Doğum1 Ocak 1910(1910-01-01)
Çanakkale, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm21 Ocak 1983 (73 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeriZincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul
MeslekYazar
MilliyetTürk
Vatandaşlık Türkiye
Önemli ödülleriTürk Dil Kurumu Roman Ödülü, May Roman Ödülü

Kemal Bilbaşar, (1 Ocak 1910, Çanakkale - 21 Ocak 1983, İstanbul), Türk yazar, romancı.

Hayatı

Edirne Öğretmen Okulu'ndan 1929 yılında mezun olan Bilbaşar, altı yıl sonra Gazi Eğitim Enstitüsü'nün tarih bölümünden mezun oldu. 1937 yılında İzmir Karataş Ortaokulu'nda başladığı tarih öğretmenliğini, 1961 yılında emekli olana kadar sürdüren yazarın ilk öyküsü, 1939 yılında İlhan İleri ve Cahit Tanyol ile birlikte çıkardıkları edebiyat dergisi Aramak'ta yayımlandı. Aynı yıl ilk kitabı olan Anadolu'dan Hikâyeler basıldı. Doğan Hızlan, Bilbaşar'ın eserlerini "Kasaba olgusunun değerlendirilmesinde edebiyat ve toplumbilim açısından paha biçilmez belgeler taşır." şeklinde yorumlamıştır.[1]

1943 yılında Türk edebiyatında yabancılaşma olgusunun ilk örneği sayılan Denizin Çağrısı başlıklı ilk romanını yazdı. Asıl tanınmasına yol açan kitabı Cemo 1967 yılında Türk Dil Kurumu Roman Ödülü kazandı ve MEB 100 temel eser listesi (ortaöğretim) ile MEB 100 temel eser listesi (ilköğretim) listelerine girdi. Yerleştiği İstanbul'da biyografik özellikli romanlar yazmayı sürdüren Kemal Bilbaşar'ın öykü ve düzyazıları, gazete ve dergilerde yayımlandı.[2]

II. Dünya Savaşı sonrası doğu Anadolu köylüsünün geri kalmışlığını da dile getiren yazar, bir dönem politikayla da ilgilenmişti.

Eserleri

Öyküleri

  • 1939: Anadolu'dan Hikayeler
  • 1941: Cevizli Bahçe
  • 1944: Pazarlık
  • 1953: Pembe Kurt
  • 1956: Üç Bulutlu Hikayeler
  • 1961: Köyden Kentten
  • 1971: Irgatların Öfkesi

Romanları

  • 1943: Denizin Çağırışı
  • 1961: Ay Tutulduğu Gece
  • 1966: Cemo
  • 1970: Memo
  • 1970: Yeşil Gölge
  • 1971: Yonca Kız
  • 1972: Başka Olur Ağaların Düğünü
  • 1977: Kölelik Dönemeci
  • 1980: Bedoş
  • 1981: Zühre Ninem

Ödüller

  • 1967: Türk Dil Kurumu Roman Ödülü - Cemo
  • 1969: May Roman Ödülü - Yeşil Gölge

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "Boğaziçi Ün. Atatürk Ens. web sitesinde Bilbaşar". 29 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2010. 
  2. ^ "Kemal Bilbaşar sitesi". 19 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2010. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Orhan Kemal</span> Türk romancı ve oyun yazarı

Mehmet Raşit Öğütçü, yazar olarak Orhan Kemal, aydınlık gerçekçi Türk roman ve oyun yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sâmiha Ayverdi</span> Türk mütefekkir ve mutasavvıf

Sâmiha Ayverdi, Türk mütefekkir ve mutasavvıf yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Sabahattin Kudret Aksal</span> Türk yazar ve şair

Sabahattin Kudret Aksal, Türk şair, senarist ve yazardır.

Tahsin Yücel,, Türk akademisyen, öykü ve roman yazarı, denemeci, eleştirmen ve çevirmendir.

Tahir Alangu, Türk yazar ve edebiyat tarihçisi.

Cevdet Kudret Solok, Yedi Meşale edebiyat topluluğunun kurucuları arasında yer alan Türk edebiyatçı ve edebiyat tarihçisi. Yazar, Cevdet Kudret adı ile tanınır.

<span class="mw-page-title-main">İnci Aral</span> Türk yazar

İnci Aral Türk öykü ve roman yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Necati Cumalı</span> Türk yazar ve şair (1921-2001)

Necati Cumalı, Türk yazar, şair.

<span class="mw-page-title-main">Abdülhak Şinasi Hisar</span> Türk yazar

Abdülhak Şinasi Hisar, Türk yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Tahir</span> Türk roman yazarı ve senarist (1910–1973)

Kemal Tahir, asıl adıyla İsmail Kemalettin Demir, Türk romancı, yazar, senarist.

<span class="mw-page-title-main">Yakup Kadri Karaosmanoğlu</span> Türk yazar, diplomat

Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Türk yazar ve diplomattır. Türk Dil Kurumunun kurucularındandır.

<span class="mw-page-title-main">Refik Halit Karay</span> Türk yazar

Refik Halid Karay, Türk yazar.

<span class="mw-page-title-main">Türk edebiyatı</span> Türkçe yazılmış edebî eserler

Türk edebiyatı, Türk yazını veya Türk literatürü; Türkçe olarak üretilmiş sözlü ve yazılı metinlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Samipaşazade Sezai</span> Türk gerçekçi öykücü, romancı, siyasetçi

Sami Paşazade Sezai, Türk gerçekçi öykücü, romancı. Türk edebiyatının ilk gerçekçi romanlarından birisi olma özelliğiyle edebiyat tarihinde büyük önem taşıyan Sergüzeşt adlı romanın yazarıdır. 1892'de yazdığı Küçük Şeyler ile Türk edebiyatında modern öykücülüğün kurucularındandır.

Faik Baysal, Türk yazar ve şair.

<span class="mw-page-title-main">Nezihe Meriç</span> Türk yazar (1925-2009)

Nezihe Meriç, Türk yazardır.

<i>Cemo</i> (roman) Kemal Bilbaşar tarafından yazılan roman

Cemo Kemal Bilbaşar'ın Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki ağa, maraba, şeyh, köylü ilişkisini anlattığı romanıdır. Kitap küçük yaşta annesini kaybeden güzel kız Cemo'nun yaşadıklarını anlatmaktadır. Kitap 1967'de Türk Dil Kurumu Roman Ödülü'nü kazanmıştır.

100 Türk Edebiyatçısı, 59. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti döneminde Millî Eğitim Bakanlığının (MEB) ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarındaki öğrencilere hem Türk Dili ve Edebiyatı dersi müfredatı ile ilişkilendirilerek yazarların kitaplarının okutulması hem de boş zamanlarını değerlendirmek üzere öncelikle başvurabilecekleri yazarların kaynak eserleri olarak tavsiye edilmesi için derlenmiş Türk yazarlar listesidir.

Nigâr Hanım ile Çiftçi Sadık Efendi'nin oğlu olarak 1923 yılında dünyaya gelen Yaşar Kemal, hayatı boyunca öykü, roman, çeviri, deneme, derleme, şiir ve röportaj alanlarında eser vermiştir. On altı yaşındayken 1939'da ilk şiiri "Seyhan"ı Görüşler adlı Adana halkevleri dergisinde yayımladı. Ortaokuldan ayrıldıktan sonra folklor derlemelerine başladı ve 1940-1941 yılları arasında Çukurova'dan ile Toroslardan derlediği ağıtları içeren ilk kitabı olan Ağıtlar, 1943 yılında Adana Halkevi tarafından; 1944 yılında ilk hikâyesi Pis Hikâye'yi yayımladı. 1940'larda Adana'da çıkan Çığ dergisi çevresinde Pertev Naili Boratav, Nurullah Ataç, Güzin Dino gibi isimlerle tanıştı. Özellikle, ressam Abidin Dino'nun ağabeyi Arif Dino'yla kurduğu yakınlık onun düşün ve yazın dünyasının gelişimini önemli bir ölçüde etkilemiştir. Kemal Sadık Göğceli adı ile çeşitli yayımlarda yazarken Yaşar Kemal adını Cumhuriyet gazetesine girince kullanmaya başladı ve 1951-1963 yılları arasında gazetede fıkra ve röportaj yazarı olarak çalıştı. 1952 yılında yayımlanan ilk öykü kitabı olan Sarı Sıcak'ta da yer alan Bebek öyküsü burada tefrika edildi. 1947'de İnce Memed'i yazdı fakat yarım bıraktı ve 1953-54'te bitirdi. Dört ciltten oluşan seri, otuz dokuz yılda tamamlandı. Teneke (1955), Dağın Öte Yüzü serisi, Üç Anadolu Efsanesi (1967), Binboğalar Efsanesi (1971), Yılanı Öldürseler (1976), Hüyükteki Nar Ağacı (1982) dahil olmak üzere yazarın birçok eseri, Çukurova'da geçmektedir. Ayrıca eserlerden sekizi tiyatro oyununa, on ikisi sinemaya ve ikisi baleye uyarlanmıştır. Yaşar Kemal'in ayrıca senaryosunu yazdığı filmleri de mevcuttur.

Yaşar Kemal (1923-2015), hayatı boyunca öykü, roman, çeviri, deneme, derleme, şiir ve röportaj alanlarında eser vermiştir. On altı yaşındayken 1939'da ilk şiiri "Seyhan"ı Görüşler adlı Adana halkevleri dergisinde yayımladı. Ortaokuldan ayrıldıktan sonra folklor derlemelerine başladı ve 1940-1941 yılları arasında Çukurova'dan ile Toroslar'dan derlediği ağıtları içeren ilk kitabı olan Ağıtlar, 1943 yılında Adana Halkevi tarafından basıldı. Kayseri'de askerliğini yaparken ilk hikâyesi olan "Pis Hikâye"yi (1946) yirmi üç yaşındayken yazdı. 1948’de "Bebek" hikâyesini ardından "Dükkancı"yı yazdı. 1940'larda Adana'da çıkan Çığ dergisi çevresinde Pertev Naili Boratav, Nurullah Ataç, Güzin Dino gibi isimlerle tanıştı. Özellikle, ressam Abidin Dino'nun ağabeyi Arif Dino'yla kurduğu yakınlık onun düşün ve yazın dünyasının gelişimini önemli bir ölçüde etkilemiştir. Kemal Sadık Göğceli adı ile çeşitli yayımlarda yazarken Yaşar Kemal adını Cumhuriyet gazetesine girince kullanmaya başladı ve 1951-1963 yılları arasında gazetede fıkra ve röportaj yazarı olarak çalıştı. Bu dönemde Anadolu insanının iktisadi ve toplumsal sorunlarını dile getirdiği dizi röportajları ile tanınmaya başladı: Yanan Ormanlarda Elli Gün (1955), Çukurova Yana Yana (1955), Dünyanın En Büyük Çiftliğinde Yedi Gün (1955), Peri Bacaları (1957). 1952 yılında yayımlanan ilk öykü kitabı olan Sarı Sıcak'ta da yer alan "Bebek" öyküsü burada tefrika edildi. 1947'de İnce Memed'i yazdı fakat yarım bıraktı ve 1953-54’te bitirdi. Roman, ağalara karşı Çukurova'nın yoksul halkına arka çıkan İnce Memed'in halkı için savaşmasını konu almaktadır.