İçeriğe atla

Kemal Arıkan suikastı

Kemal Arıkan suikastı
BölgeLos Angeles, Kaliforniya, Amerika Birleşik Devletleri
Tarih28 Ocak 1982
HedefKemal Arıkan
Saldırı türü
Silahlı saldırı, suikast
SilahlarTabanca (.357 Magnum)[1]
Ölü1
İşleyenHampig Sasunyan, Krikor Saliba[1]
Örgüt(ler)Ermeni Soykırımı Adalet Komandoları[1]

Kemal Arıkan suikastı, 28 Ocak 1982 tarihinde Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Kemal Arıkan'ın Ermeni Soykırımı Adalet Komandoları üyesi Hampig Sasunyan ve Krikor Saliba tarafından uğradığı suikast sonucu öldürülmesi.[1]

Saldırı

Başkonsolos Kemal Arıkan, 28 Ocak 1982 sabah saat 09:40 civarında, işe gitmek üzere arabasına bindi. Koruması veya polisi yoktu ve Ford marka, 1975 model, beyaz arabasını kendisi kullanıyordu. Evinin 100 metre kadar ilerisindeki kavşakta durduğunda, pusuda bekleyen 19-20 yaşlarında iki kişi arabaya yaklaştı ve biri ön camdan, diğeri kapı penceresinden olmak üzere arabayı kurşun yağmuruna tuttu. Vücuduna 14 kurşun isabet eden Arıkan olay yerinde öldü. Katiller yakında bekleyen beyaz bir arabaya binerek uzaklaştılar.

Arıkan'ın koruma istemesine rağmen Los Angeles polisinin bunu gerçekleştirmediği ortaya çıktı. Suikastı Ermeni ESAK (JCAG‐ARA) örgütü üstlendi.

Sonrası

ABD Başkanı Ronald Reagan suikastı kınayan bir açıklama yaptı. Amerika Birleşik Devletleri Senatosu 11 Şubat 1982 tarihinde aldığı kararla saldırıyı kınadı ve faillerin adalet önüne çıkarılması çağrısı yaptı.

Arıkan'ın cenazesi 3 Şubat 1982'de Los Angeles'ta yapılan törenin ardından 4 Şubat'ta Ankara'ya ulaştı. 5 Şubat günü Ankara'da resmi tören yapıldı ve naaşı 6 Şubat'ta İstanbul'daki Aşiyan Mezarlığı'nda defnedildi.

Yargılama

Bir görgü tanığının katilleri takip ederek bindikleri arabanın plakasını alması üzerine, Los Angeles polisi cinayetin işlendiği gün dört kişiyi gözaltına aldı. Bunlardan ikisi, suikastın faillerinden Hampig Sasunyan ve kardeşi Ara Sasunyan idi. Hampig Sasunyan tutuklandı ve diğer üç kişi serbest bırakıldı.

Cinayette Sasunyan'la birlikte Krikor Saliba'nın da rol aldığı tespit edildi. Bunun üzerine Los Angeles polisi 11 Şubat 1982'de adını ve fotoğrafını basına dağıttı. Bu esnada Saliba önce Kanada'ya, oradan Fransa'ya, oradan da Lübnan'a gitti. Los Angeles Taşnak yayın organı Asbarez gazetesi, 5 Mart 1983 tarihli sayısında, Saliba'nın Lübnan İç Savaşı'nda Haziran 1982'de kaza kurşunuyla öldüğünü duyurdu. Suikasta ilişkin davanın 19 Ekim 1983 günü görülen duruşmasında Los Angeles Yüksek Mahkemesi Savcı Yardımcısı Lael Rubin, sanık Saliba'nın Beyrut'ta öldüğünü ailesinden duyduğunu fakat öldüğünü teyit edemeyeceğini söyledi. Bu yüzden Saliba mahkemeye çıkarılamadı ve bir daha kendisinden haber alınamadı.

Hazırlık aşaması ve ön duruşmalar sonrasında Sasunyan'ın Los Angeles Yüksek Mahkemesi'nde yargılanmasına 26 Ekim 1982'de başlandı. İki yıl süren davada Ermeni örgütler 500 bin dolar tutarında para toplayarak Sasunyan'ı savunmaları için avukatlar Paul J. Geragos, William M. Paparian ve Levon Kirakosian'ı tuttular. Dava kamu davası olduğu için hiç kimse Arıkan adına davaya müdahil olamadı.

Jüri seçimi 18 Ekim 1983 tarihinde tamamlandı. Sasunyan'ın tutuklu olduğu dönemde hücre arkadaşı olan Jeffrey Scott Busch adlı mahkûm, tanık olarak dinlendiği 2 Kasım 1983 tarihli duruşmada verdiği ifadede, Sasunyan'ın cinayeti kendisine ayrıntılı biçimde anlattığını söyledi ve kendisine anlatılanları aktardı. 4 Ocak 1984 tarihinde mahkeme jürisi, Sasunyan'ın "birinci derece cinayetten suçlu" olduğuna karar verdi. 18 Ocak 1984'te açıklanan son kararda ise Sasunyan'ın "afsız ömür boyu hapis" ("life imprisonment without parole") cezasına çarptırıldığı belirtildi. Kararın 15 Haziran 1984'te Sasunyan'a tebliğ edilmesiyle dava süreci tamamlandı.

Şartlı tahliye talebinde bulunan Sasunyan'ın talebi 14 Aralık 2016 tarihinde Kaliforniya'da gerçekleşen şartlı tahliye duruşmasında kabul edildi. Kararın Kaliforniya Valisinin onayına bağlı olarak hayata geçeceği ve temyize açık olduğu belirtildi. Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ertesi gün yaptığı yazılı açıklamayla kararı kınadığını ve reddettiğini açıkladı.[2] Sasunyan, 27 Aralık 2019'da verilen kararla şartlı tahliyeye uygun bulundu.

Kaynakça

  1. ^ a b c d Tolga Tanış (7 Temmuz 2013). "Türk konsolosun katili hapisten yine çıkamadı". Hürriyet. 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2016. 
  2. ^ "No: 322, 15 Aralık 2016, Los Angeles Başkonsolosumuz Kemal Arıkan'ı öldüren terörist Hampig Sasunyan'ın Şartlı Tahliye Talebinin Kabul Edilmesi Hk". Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. 14 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2017. 

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Abdi İpekçi</span> Türk yazar ve gazeteci

Abdi İpekçi, Türk gazeteci, yazar ve insan hakları aktivistiydi. Türkiye'nin önde gelen günlük gazetelerinden biri olan ve o dönemde merkez sol bir siyasi duruşa sahip Milliyet'in genel yayın yönetmeniyken öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Said Halim Paşa</span> 213. Osmanlı sadrazamı

Said Halim Paşa,, 12 Haziran 1913 - 3 Şubat 1917 tarihleri arasında, fiili gücün İttihat ve Terakki ve özellikle de Talat Paşa - Enver Paşa - Cemal Paşa üçlüsü elinde olduğu bir dönemde sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Mehmet Baydar, Türkiye Cumhuriyeti Los Angeles eski Başkonsolosu. Ermeni yasa dışı örgüt ASALA tarafından 27 Ocak 1973'te ABD’nin Kaliforniya eyaletindeki Santa Barbara şehrinde öldürüldü.

Beşir Balcıoğlu, Türk diplomat ve büyükelçi.

<span class="mw-page-title-main">Hrant Dink suikastı</span> 2007de Türkiye Ermenisi gazetecinin öldürülmesi

Hrant Dink Suikastı, Agos gazetesinin Türkiye Ermenisi genel yayın yönetmeni Hrant Dink'in 19 Ocak 2007'de 17 yaşındaki silahlı saldırgan Ogün Samast tarafından öldürülmesi olayı. Önceden pek çok tehdit almış olan Dink, Agos'un Halaskârgazi Caddesindeki binasının önünde başının arkasına ateş edilerek öldürüldü. Olay, Türkiye'de derin devlet ve milliyetçilik olgularını gündeme taşıdı. Dink'in cenazesinde on binlerce kişi tarafından cinayete tepki olarak atılan "Hepimiz Hrant'ız, Hepimiz Ermeniyiz" sloganı uzun süre tartışıldı.

<span class="mw-page-title-main">Doğan Öz</span> Savcı

Doğan Öz, Türk hukukçu. Sultandağı'nda doğan Öz, ölümünden önce Ankara'da Cumhuriyet Savcısı Yardımcısı olarak görev yapıyordu. Devletin içindeki Kontrgerilla yapılanmasını ve Türk derin devletini araştırırken, 24 Mart 1978 sabahı işe gitmek üzere evinden çıkıp arabasına bindiği sırada Ülkü Ocakları'nın bir parçası olan İbrahim Çiftçi tarafından öldürüldü. Öz'ün ölümünün gerçekleştiği koşullar ve suikastının kimler tarafından planlandığı, günümüzde bir tartışma konusu olmaya devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sirhan Sirhan</span> Filistinli suikastçı

Sirhan Bishara Sirhan, Amerika Birleşik Devletleri başkanı John F. Kennedy'nin küçük kardeşi ve Amerika Birleşik Devletleri Başsavcısı olan Robert F. Kennedy'i öldürmekten suçlu bulunan Filistinli-Ürdünlü bir adamdır. Sirhan, 5 Haziran 1968'de Robert Kennedy'yi vurarak ölümcül şekilde yaraladı ve Kennedy, ertesi gün hayatını kaybetti. Kardeşinin suikastından beş yıl sonra gerçekleşen bu saldırıyı çevreleyen koşullar, çok sayıda komplo teorisine yol açtı.

Ermeni Soykırımı Adalet Komandoları veya Ermeni Soykırımı için Adalet Komandoları (ESAK) (İngilizce: Justice Commandos of the Armenian Genocide (JCAG)) veya Ermeni Devrimci Ordusu (EDO) (İngilizce: Armenian Revolutionary Army (ARA)), 1975 ve 1983 yılları arasında faaliyet göstermiş sağcı ve aşırı milliyetçi Ermeni gerilla örgütü. Amaçları, Türkiye tarafından Ermeni soykırımının tanınması ve Türkiye'nin bir kesim arazisi üzerinde bağımsız Ermenistan'ın kurulması olmuştur. ABD, Fransa, Avusturya, Portekiz, Sırbistan ve Belçika'da Türk diplomatlara karşı saldırılarda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hampig Sasunyan</span>

Hampig Sasunyan veya Harry M. Sassounian, Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Kemal Arıkan'ı 28 Ocak 1982 tarihinde öldüren Ermeni Soykırımı Adalet Komandoları üyesi suikastçı. Saldırı sonucunda ABD polisi tarafından tutuklandı ve 1984'te Kaliforniya mahkemesi tarafından "milliyetine göre kasten adam öldürme" suçundan müebbet hapis cezasına mahkûm edildi.

<span class="mw-page-title-main">1985 Türkiye'nin Ottawa Büyükelçiliği saldırısı</span> Türk büyükelçiliğine düzenlenen terör saldırısı

1985 Türkiye Ottawa Büyükelçiliği saldırısı, 12 Mart 1985 tarihinde Türkiye'nin Kanada'nın Ottawa şehrindeki büyükelçiliğine yapılan baskın.

1973 Baltimore Oteli saldırısı, 27 Ocak 1973 tarihinde gerçekleştirilen saldırıda Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Mehmet Baydar ve Konsolos Bahadır Demir, 78 yaşındaki Amerikan uyruklu Ermeni Gürgen Yanıkyan tarafından öldürüldü.

1981 Cenevre saldırısı, Türkiye'nin Cenevre Başkonsolosluğu Sözleşmeli Sekreteri Mehmet Savaş Yergüz'ün, evine gitmek üzere başkonsolosluktan ayrıldıktan hemen sonra uğradığı silahlı saldırı sonucu öldürülmesi olayı.

1983 Belgrad saldırısı, Türkiye'nin Belgrad Büyükelçiliği binası yakınlarında düzenlenen ve Büyükelçi Galip Balkar'ın ölümüyle sonuçlanan suikast.

1984 Tahran saldırıları, 1984 yılında Türk diplomatlara karşı İran'ın başkenti Tahran'da düzenlenen üç ayrı saldırıdır.

1982 Ottawa saldırısı, ESAK tarafından 27 Ağustos 1982'de Türkiye'nin Ottawa Büyükelçiliği Askeri Ataşesi Kurmay Albay Atilla Altıkat'ın öldürüldüğü silahlı saldırı.

<span class="mw-page-title-main">Brenda Ann Spencer</span>

Brenda Ann Spencer, 19 Ocak 1979 tarihinde henüz 16 yaşında iken San Diego, Kaliforniya'da bulunan evinin penceresinden karşı sokakta yer alan Cleveland İlkokulu'ndaki öğrencilere ateş ederek 2 kişiyi öldürmekten, 9 kişiyi ise yaralamaktan hüküm giyen Amerikalı katildir. Spencer olayın ardından yapılan sorguda herhangi bir pişmanlık belirtisi göstermemiş ve sorguda kendisine yöneltilen sorulara "Pazartesi günlerini sevmiyorum" şeklinde cevap vermiştir. Spencer'ın sorgusunda eylemine gerekçe olarak gösterdiği bu sözleri The Boomtown Rats grubunun 1979 yılındaki "I Don't Like Mondays" adlı şarkısı için ilham kaynağı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Edmund Kemper</span> Amerikalı seri katil

Edmund Emil Kemper III, baba tarafından dedesi, nenesi ve annesi de dahil olmak üzere 10 kişiyi öldüren Amerikalı seri katil, tecavüzcü, yamyam ve nekrofilidir. 2,06 m boyu ve 145 IQ'ya sahip olması ile tanınır. Kurbanlarının geneli kadın üniversite öğrencileri, otostopçular ve dahası olduğu için Kemper'a "Karma Katil" lakabı takıldı.

Kemal Arıkan, Türk diplomat. Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu olduğu dönemde, 28 Ocak 1982 sabahı işe gitmek üzereyken Ermeni Hampig Sasunyan ve Krikor Saliba'nın suikastına uğrayarak öldürüldü.

Krikor Saliba, Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Kemal Arıkan'ı 28 Ocak 1982 tarihinde öldüren Ermeni Soykırımı Adalet Komandoları üyesi suikastçı.

Bosch, Amazon Studios ve Fabrik Entertainment tarafından yapılan ve Titus Welliver'ın Los Angeles Polis Departmanı dedektifi Harry Bosch olarak oynadığı bir Amerikan yapımı polisiye dizidir. Dizi, Eric Overmyer tarafından Amazon için geliştirildi ve ilk sezon için Michael Connelly'nin The Concrete Blonde (1994), City of Bones (2002), Echo Park (2006) kitaplarından ilham alındı. Dizi, The After dizisi ile birlikte Amazon'un 2014'ün başlarında çevrimiçi olarak yayınladığı iki drama pilotundan biriydi ve stüdyo bir dizi siparişi verip vermemeye karar vermeden önce izleyicilere bu konudaki fikirlerini sundu. Altıncı sezon, COVID-19 salgını sırasında beş günlük bir #BoschStakeout maratonunun ardından 16 Nisan 2020'de yayınlandı. Yedinci ve son sezon 25 Haziran 2021'de yayınlandı ve dizi son buldu. Amazon'un IMDb TV'si için bir yan dizi olan Bosch: Legacy ise halen geliştiriliyor, dizide Welliver ve Bosch dizi ekibinin çoğu yer alıyor.