İçeriğe atla

Kem Göz Evi

Kem Göz Evi mozaiği

Kem Göz Evi, Antakya’da 1932-1939 yıllarında sürdürülen kazılarda, Çekmece yakınlarında ortaya çıkan Antik Roma'ya ait bir villa.

MS 2. veya 3. yüzyıla tarihlenen villa, girişindeki taban mozaiğindeki kem göz motifinden ötürü bu isimle anılmaktadır. Mozaik, Hatay Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmektedir.[1]

Kem Göz taban mozaiğinde, irice bir göz ve bu gözün üstünde ve altında hayvanlar ve silahlar resmedilmiştir. Üst göz kapağı üzerinden kem göze saldıran hayvanlar; kuzgun ve akreptir. Göze yaba ve kılıç saplamaktadırlar.[2] Gözün altında ise göze doğru ilerlemekte olan leopar, çıyan, köpek ve yılan vardır. Ayrıca göz motifinin solunda, iri fallusuyla dikkat çeken, hemen hemen kel kafalı bir cüce figürü vardır. Cücenin fallusu bacaklarının arasından geriye sarkmış durumdadır. Cüce, ellerinde birer çubuk tutarak sola doğru yürümektedir. Çubuklardan birinin uçları çatallıdır. Bu figür, kimilerince çift flüt çalan Pan figürü olarak yorumlanmıştır. Figürün üzerinde “sana da” anlamındaki “KAICY” yazısı yer almaktadır. Tüm bu figürler, siyah taşlarla yapılmış dörtgen bir çerçevenin içine, beyaz bir zemin üzerine yerleştirilmiştir.

Aynı villada bir diğer mozaik ise, "Bahtiyar Kambur" adını taşır. Bu mozaikte, elinde bir değnekle yürümekte olan, sırtında dev büyüklükte çıkıntısı bulunan bir adamın çıplak bedeni resmedilmiştir. Bedeninin alt kısmında iri bir fallus betimlenir. Bahtiyar Kamburun başının üst kısmında “KAICY” yazmaktadır. Bu yazının, "kim içeridekiler hakkında ne düşünürse, aynısı ile karşılaşsın" anlamına geldiği ve villada yaşayanların bereket ve korunma dileğini ifade etmek üzere yazıldığı sanılmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ Bozoğlu, Begüm (7 Aralık 2023). "Antakya'da Bulunan Kem Göz ve Bahtiyar Kambur Mozaikleri". Arkeofili. 11 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023. 
  2. ^ INTERACTİVE, JBM. "Kemgöz Mozaiği". aktuelarkeoloji.com.tr. 11 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ayasofya</span> Osmanlı döneminden kalma büyük cami ve eski Bizans Ortodoks patrik katedrali

Ayasofya, resmî adıyla Ayasofya-i Kebîr Câmi-i Şerîfi, İstanbul'da kiliseden camiye çevrilmiş önemli bir tarihî yapıdır. Bizans İmparatoru I. Justinianus tarafından, 532-537 yılları arasında İstanbul'un tarihî yarımadasındaki eski şehir merkezine inşa ettirilmiş bazilika planlı bir patrik katedrali olmuştur. 1453 yılında İstanbul'un Osmanlılar tarafından fethedilmesinden sonra II. Mehmed tarafından camiye dönüştürülmüştür. Mustafa Kemal Atatürk tarafından 1934 yılında yayımlanan kararname ile tadilat çalışmasına alınmış, 1935 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile müzeye dönüştürülme kararı alınıp müzeye dönüştürülmüş, kazı ve tadilat çalışmaları başlatılmış ve 1935'ten 2020'ye kadar müze olarak hizmet vermiştir. 2020 yılında ise tekrar camiye çevrilmiştir. 2024 yılında caminin üst katı ücretli bir müze olarak hizmet vermeye başlamıştır. Böylelikle Ayasofya'nın alt katı cami, üst katı müze olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İshak Paşa Sarayı</span> Tarihî saray

İshak Paşa Sarayı; Ağrı'nın Doğubayazıt ilçesinde bulunan bir saraydır. Yapımına 1685 yılında başlanan ve 1784'te tamamlanan saray; içinde barındırdığı cami, türbe, kütüphane, mahzenler, koğuşlar, harem ve selamlık bölümleri ile büyük bir yapı kompleksidir. Osmanlı İmparatorluğu döneminde inşa edilmesine karşın genel olarak Selçuklu mimarisinden izler taşıyan İshak Paşa Sarayı'nda; Batı kökenli barok, gotik, rokoko ve ampir gibi sanat akımlarının etkileri de gözlemlenir. 2000 yılından beri UNESCO'nun Dünya Mirası Geçici Listesi'nde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mezopotamya mimarisi</span>

Mezopotamya sözcüğü Grekçe Potamos (nehirler) ve Mezos (arası)sözcüklerinin birleşiminden doğmuştur ve bu yeni sözcük genel anlamda Fırat ve Dicle nehirlerinin Anadolu'yu terk ettiği bölgeden başlayıp iki nehrin birleşerek Basra körfezine döküldüğü noktaya dek uzanan nehirler arasındaki geniş alanı kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Petrus Kilisesi</span> Hatayda bir kilise

Aziz Petrus Kilisesi, Stauris Dağı'nın batısında kayalara oyulmuş 13 metre derinliğinde, 9,5 metre genişliğinde ve 7 metre yüksekliğinde bir mağaradan oluşmaktadır. Antakya'daki ilk Hristiyanların gizli toplantıları için kullandıkları bu mağara, Hristiyanlığın en eski kiliselerinden biri olarak kabul edilir. 2023 Kahramanmaraş depremlerinde kilisenin hasar görmediği bildirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Döner Kümbet</span>

Döner Kümbet, Kayseri'de 1276 yılında Anadolu Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubad'ın kızı Şah Cihan Hatun için yaptırılmıştır. Bu sebeple Şah Cihan Hatun Kümbeti olarak da bilinir. Döner Kümbet Talas yolu üzerinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yassı solucanlar</span> çoğunlukla yassı solucan topluluğu

Yassısolucanlar ya da Platyhelminthes, üç embriyonik tabakadan oluşmuş, bilateral simetrili, çoğunlukla yassı yapılı hayvanlar şubesidir.

<span class="mw-page-title-main">Gundestrup kazanı</span> Kap

Gundestrup kazanı, La Tène döneminin milattan önce 1. yüzyıla ya da 2. yüzyıla ait titiz işçilikle dekore edilmiş gümüş kap. Gundestrup'un bir köyüne yakın yosun bataklığında bulunmuştur. Gundestrup kazanı, Kopenhag'daki Danimarka Ulusal Müzesi'nde saklanmaktadır. Bu kazanın yan duvarlarına resmedilmiş Kelt tanrıları, ritüelleri ve çanağın boyutları nedeniyle, olan bu çanağın, Druitic dininin kurban törenlerinde kullanıldığı düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Saray Mozaikleri Müzesi</span> müze

Büyük Saray Mozaikleri Müzesi, İstanbul'da Sultanahmet Meydanı'nındaki Arasta çarşısında yer alan mozaik müzesidir. Müze binası, üzerine Sultanahmet Camii Çarşısı'nın yapıldığı Büyük Saray'ın, tabanı mozaiklerle kaplanmış olan peristil bölümünün kalıntıları üzerine inşa edilmiştir. Peristilin diğer bölümlerine ait mozaikler de bulundukları yerden müze binasına getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Balina</span> çeşitli türlerden oluşan büyük plasentalı deniz memelileri

Balina yaşamını tamamen suda sürdüren ve yaygın olarak dünya okyanuslarında bulunan farklı çok sayıda türden oluşan plasentalı deniz memelileridir. Cetacea infra takımı içinde genellikle yunusları ve musurları hariç tutarak oluşturulmuş formel olmayan bir gruplamada yer alırlar. Balinalar, yunuslar ve musurlar çift toynaklılarla birlikte Cetartiodactyla takımında yer alırlar. En yakın akrabaları olan su aygırlarından 55 milyon yıl kadar önce ayrılmışlardır. Balinaların iki parvo takımı dişsiz balinalar (Mysticeti) ve dişli balinalar (Odontoceti) birbirlerinden yaklaşık 34 milyon yıl kadar önce ayrılmışlardır. Yaşayan ve balina olarak kabul edilen familyalar şunlardır: Balaenopteridae, Balaenidae, Cetotheriidae, Eschrichtiidae, Monodontidae, Physeteridae, Kogiidae ve Ziphiidae.

<span class="mw-page-title-main">Asya fili</span>

Asya fili, yaşayan iki fil türünden biri, Elephas cinsinin yaşayan tek üyesidir. Aynı zamanda Asya'da yaşayan en iri hayvandır. Bu tür genelde Bangladeş, Hindistan, Sri Lanka, Çinhindi ve Endonezya'nın bazı yerlerinde görülür. Bu türün nesli tehlikededir, dünyada yalnızca 25.600 ila 32.750 arasında yabani Asya fili kaldığı düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük cüce geyik</span>

Büyük cüce geyik, cüce geyikgiller (Tragulidae) familyasından, gececil memeli hayvan türü.

<span class="mw-page-title-main">Hatay Arkeoloji Müzesi</span> Hatayda bulunan Dünyanın en büyük mozaik müzesi

Hatay Arkeoloji Müzesi, Antakya'da konumlanmış önemli bir kültürel kuruluştur. Antik döneme ait eşsiz eserlerin sergilendiği bu müze, 28 Aralık 2014 tarihinde kayda değer bir başarıya imza atmıştır: Dünya'nın en geniş mozaik sergileme alanına sahip olması. Bünyesinde barındırdığı zengin arkeolojik koleksiyon ile bu müze, antik çağın izlerini günümüze taşırken, ziyaretçilere benzersiz bir tarihî deneyim sunmaktadır. 28 Aralık 2014 itibarıyla Dünya'nın en büyük mozaik sergileme alanına sahip müzedir. 2023 yılında meydana gelen Gaziantep-Kahramanmaraş depremlerinde kısmen zarar gören müze, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından alınan önlemler doğrultusunda ekstra güvenlik personeli ve kameralarla gözetim altına alınmıştır.

<i>Karnaval ve Perhiz Arasındaki Savaş</i>

Karnaval ve Perhiz Arasındaki Savaş, Hollandalı ressam Pieter Bruegel'in 1559 yılında yaptığı tablosudur. Perhiz öncesi dönem ile perhiz dönemi insan davranışlarının kontrastının aynı karede gösterildiği tablo Viyana Sanat Tarihi Müzesi'nde sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">San Vitale Kilisesi</span> İtalyada bir bazilika

San Vitale Kilisesi veya Aziz Vitale Kilisesi, Ravenna'da, muhtemelen 537 yılında yapımına başlanmış, 547 yılında aziz Vitalis'e adanmış, Geç Antik - Erken Bizans döneminin en önemli kiliselerinden biridir. Yapıda Bizans İmparatorluğu mimari formlarının yanı sıra, o zamana özgü tipik italyan mimarisinin izlerini de görmek mümkündür.

<span class="mw-page-title-main">Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti arması</span>

Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti arması, Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti tarafından kullanılan devlet arması.

<span class="mw-page-title-main">Meryem'in Takdis Edilmesi (Kariye Camii)</span>

Meryem'in takdis edilmesi mozaiği, günümüzde Kariye Camii olarak kullanılan Azize Kurtarıcı Hora Manastır kilisesinde iç narteks (esonarteks) bölümünün bulunan bir mozaik sahnedir.

Dionysos'un Düğünü Mozaiği, Zeugma antik kentinde, günümüzde Birecik Barajı'nın suları altında kalmış olan villanın taban mozaiklerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Europa'nın kaçırılışı mozaiği (Zeugma)</span>

Europa'nın Kaçırılışı mozaiği, Zeugma antik kentinde, günümüzde Birecik Barajı'nın suları altında kalmış olan villanın taban mozaiğidir.

<span class="mw-page-title-main">Yakto Mozaiği</span> Hatay Arkeoloji müzesinde bir eser

Yakto Moziği , Antakya'da, 1932'de yapılan bir kazıda ortaya çıkan bir villanın tabanındaki, Antik Romaya ait bir mozaik.

<span class="mw-page-title-main">Haleplibahçe Mozaik Müzesi</span> Şanlıurfada bulunan arkeoloji müzesi

Haleplibahçe Mozaik Müzesi; Şanlıurfa'nın Eyyübiye ilçesinde yer alan bir arkeoloji müzesidir.