Kelt Denizi - Turkipedia

Kelt Denizi

Havza
Ülke(ler)	İrlanda, Büyük Britanya, Fransa
Konum	Kuzeybatı Avrupa
Koordinatlar	50°30′8″K 7°54′52″B / 50.50222°K 7.91444°B / 50.50222; -7.91444
Genel bilgiler
Aktığı yer	Atlas Okyanusu
Tür	Deniz
Yüzölçümü	300.000 km² (120.000 sq mi)
Wikimedia Commons

Kelt Denizi^[1]^[2]^[3] (İrlandaca: An Mhuir Cheilteach, Galce: Y Môr Celtaidd, Kernevekçe: An Mor Keltek, Bretonca: Ar Mor Keltiek, Fransızca: La Mer Celtique, İngilizce: The Celtic Sea), İrlanda'nın güneyinde, Atlas Okyanusu'na bağlı olan deniz. Kuzeyi St. George Kanalı, güneyi Biskay Körfezi, doğusu ise Manş Denizi ve Bristol Kanalı ile çevrilidir. Batı kısmında ise Atlas Okyanusu uzanmaktadır.

Tarihçe

Deniz; adını, bölgeye yerleşen Keltlerden almaktadır.^[4] Bu isim, ilk kez, 1921'de, Dublin'de yapılan ve İngiltere, İrlanda, İskoçya ve Fransa'dan gelen balıkçıların katıldığı bir toplantıda, Ernest William Lyons Holt tarafından ortaya atıldı.^[4]

Önceleri, denizin kuzey kısımları St. George Kanalı'nın, güney kısımları ise Southwest Approaches'ın birer parçası sayılmaktaydı. Fakat bölgenin deniz biyolojisi, jeolojisi ve hidrolojisi farklılık gösterdiğinden, bölgeye yeni bir isim koyma gereği duyuldu.^[4] Bu isim, İngilizce konuşan ülkelerde yaygınlaşmadan önce, Fransa'da yaygınlık gösterdi.^[4] Yeni isim; önce deniz biyologları, okyanus bilimcileri daha sonraları ise petrol firmaları tarafından yaygın bir şekilde kullanılmaya başlandı.^[5] 1963'te yayımlanan Britanya atlasında yeni ismiyle yer alsa da,^[6] 1972'de yürürlüğe giren yasada; "İngiliz haritalarının Batı Deniz Sahanlığı ve petrol endüstrilerinin Kelt Denizi dediği yere (...) (Buyuk Britanya'nın) doğu kıyısında yaşayan sakinleri buna öyle dememektedirler."^[7]

Tabanı

Kelt Denizi'nin tabanı; Kelt sahanlığı olarak adlandırılır ve Avrupa kıta sahanlığının bir parçasıdır. Denizin kuzeydoğu kesimlerinde derinlik 90 - 100 metreye ulaşırken, Saint George Kanalı'na gidildikçe derinlik artar. Güneybatı kesimlerinde ise derinlik hemen hemen aynı olmakla birlikte 150 metreye kadar ulaşmaktadır. 50° kuzey enleminin güneyinde ise derinlikler daha düzensiz olarak dağılış göstermektedir.^[8]

Denizden, doğal gaz ve petrol çıkarımı kısıtlı olarak yapılmaktadır. 1980 ve 90'larda İrlanda'nın gaz ihtiyacının büyük bir kısmı, denizde bulunan Kinsale Head petrol kuyusundan sağlanmaktaydı.

Kaynakça

^ "The European environment" (PDF). 22 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Ağustos 2010.
^ "Europa Race'te güzergâh değişti". Radikal. 20 Eylül 2009. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2010.
^ Dilek Taş. "Osmanlı'nın torunları, haydi kalelere". milliyet.com.tr. 1 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2010.
^ ^a ^b ^c ^d Haslam, D. W. (Kraliyet Donanması hidrografisti) (29 Mart 1976). "It's the Celtic Sea—official". The Times (59665). ss. 15 (Letters to the Editor), col G.
^ Cooper, L. H. N. (2 Şubat 1972). "In Celtic waters". The Times (58391). ss. 20; col G (Letters to the Editor).
^ The Atlas of Great Britain and Northern Ireland. Clarendon Press. 1963. ss. 20-21. ; cited in
Shergold, Vernon G. (27 Ocak 1972). "Celtic Sea: a good name". The Times (58386). ss. 20 (Letters to the Editor); col G.
^ Vielvoye, Roger (24 Ocak 1972). "Industry in the regions Striking oil in Wales and West Country". The Times (58383). ss. 19; col A.
^ Hardisty, Jack (1990). The British Seas: an introduction to the oceanography and resources of the north-west European continental shelf. Taylor & Francis. ss. 20-21. ISBN 0415035864.

İlgili Araştırma Makaleleri

İrlanda ya da İrlanda Cumhuriyeti, kuzeybatı Avrupa'da bulunan ülke. Büyük Britanya'nın batısındaki İrlanda adasının yaklaşık altıda beşini kaplamaktadır. Başkenti ve en büyük şehri Dublin'dir, 4,9 milyonluk nüfusun yaklaşık %40'ı bu şehir ve banliyölerinde yaşar. Tek kara sınırı kuzeydoğudaki Birleşik Krallık'a bağlı Kuzey İrlanda ile olan İrlanda'nın batısı Atlas Okyanusu, doğusu İrlanda Denizi, güneydoğusu St George Kanalı, güneyi ise Kelt Denizi ile çevrilidir. Ülke, üniter bir yapıya sahiptir ve parlamenter demokrasi ile yönetilmektedir. Yasama gücü alt meclis Dáil Éireann ve üst meclis Seanad Éireann 'ndan oluşan Oireachtas (Parlamento)'nun elindedir. Cumhurbaşkanının görevleri semboliktir ancak bazı önemli güçleri ve görevleri bulunur. Başbakan (Taoiseach) Meclis tarafından seçilir ve cumhurbaşkanınca atanır.

Akdeniz, Atlas Okyanusu'na bağlı, kuzeyinde Avrupa, güneyinde Afrika, doğusunda Asya kıtaları bulunan deniz. 2,5 milyon km² civarında alanı kaplayan deniz, Cebelitarık Boğazı ile Atlas Okyanusu'ndan, Çanakkale Boğazı ile Marmara Denizi'nden ve Süveyş Kanalı ile Kızıldeniz'den ayrılır. Akdeniz'in tuzluluk oranı ‰ 38 olup tuz oranı fazla olan denizler grubunda değerlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Hint Okyanusu</span> Okyanus

Hint Okyanusu, kuzeyde Asya, batıda Afrika ve Arabistan Yarımadası, doğuda Malay Yarımadası, Sunda Adaları ve Okyanusya tarafından çevrilen, dünyanın üçüncü büyük okyanusudur. Agulhas Burnu'nun güneyinde 20° Doğu boylamının geçtiği yerde Atlas Okyanusu'ndan; 147° Doğu boylamının geçtiği yerde de Pasifik Okyanusu'ndan ayrılır. En kuzeyde Basra Körfezi'nde, 30° enlemine kadar uzanır. Dünya sularının %20'sini kapsar. Afrika'dan Avustralya'ya kadar okyanusun genişliği 10.000 kilometre kadardır. Bu alanda yaklaşık olarak 73.566.000 km² yer kaplar. Hacminin yaklaşık olarak 292.131.000 km³ olduğu tahmin edilmektedir.

Hazar Denizi dünyanın en büyük gölü veya eksiksiz bir deniz olarak sınıflandırılan dünyanın en büyük iç su kütlesidir. Adını Hazar Kağanlığı'ndan almıştır. Güneydoğu Avrupa ve güneybatı Asya'dadır ve dünyanın en büyük tuzlu su gölüdür. Hem deniz, hem de göl özelliklerini taşımaktadır. Petrol yataklarınca zengindir. Tektonik göllere örnektir. Endoreik bir havza olarak, Avrupa ile Asya arasında, Kafkasya'nın doğusunda, Orta Asya'nın geniş bozkırlarının batısında ve Batı Asya'daki İran platosunun kuzeyinde yer almaktadır. Denizin yüzey alanı 371.000 km² ve hacmi 78.200 km³'tür. Tuzluluk oranı yaklaşık %1,2 olup, bu oran çoğu deniz suyunun tuzluluğunun yaklaşık üçte biri kadardır. Kuzeydoğuda Kazakistan, kuzeybatıda Rusya, batıda Azerbaycan, güneyde İran ve güneydoğuda Türkmenistan ile sınırlanmıştır. Hazar Denizi çok çeşitli canlı türlerine ev sahipliği yapmaktadır ve en çok havyar ve petrol endüstrileriyle tanınmaktadır. Petrol endüstrisinden kaynaklanan kirlilik ve Hazar Denizi'ne akan nehirler üzerine inşa edilmiş barajlar, denizde yaşayan organizmaları olumsuz etkilemiştir.

II. Elizabeth, Birleşik Krallık ve aralarında Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda'nın da olduğu İngiliz Milletler Topluluğu üyesi 14 ülkenin 1952-2022 yılları arasındaki kraliçesi. Aynı zamanda İngiliz Milletler Topluluğu başkanı ve İngiltere Kilisesi yüksek valisi olarak görev aldı. 70 yıl 214 günlük saltanatı ile Kraliçe Victoria'nın saltanatını geride bırakarak Birleşik Krallık'ın en uzun süre tahtta kalan hükümdarı, Fransa Kralı XIV. Louis'den sonra dünyanın en uzun süre tahtta kalan hükümdarı ve tarihte en uzun süre hüküm süren kadın hükümdar unvanlarını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Güney Okyanusu</span> okyanus

Güney Okyanusu ya da Antarktika Okyanusu, bazı coğrafya ve çoğu hidrografi kaynaklarına göre Antarktika kıtasını çevreleyen su kütlesidir. Bu okyanus, dünyanın dördüncü büyük ve en son tanımlanmış okyanusudur.

Kelt mitolojisi en yalın tanımıyla Kelt politeizminin mitolojisidir. Kelt politeizmi Demir Çağı Keltlerinin diniydi. Demir Çağı'ndaki diğer Avrupalılar gibi erken dönem Keltleri de politeistik mitoloji ve dinî yapıyı benimsemişlerdi. Kelt insanlarının içinde, Roma ile yakın iletişimi olan Galyalıların ve İber Yarımadasındaki Keltlerin mitolojileri Roma İmparatorluğu altında devam edememiş, daha sonra ise bu insanlar Hristiyan olmuş ve Kelt(ik) dillerini de kaybetmişlerdir. İronik bir şekilde bu insanların inanç ve geleneklerine dair bilgiler çeşitli Roma ve Hristiyan kaynakları sayesinde bugüne kadar ulaşmıştır. Bir başka açıdan ise, kendi politik veya lenguistik (dilsel) kimliklerini korumuş olan Keltler Demir Çağı'ndaki atalarının mitolojilerinin en azından artakalan küçük bir kısmını iletebilmişlerdir. Bu iletilebilmiş kısım genellikle Orta Çağ'da kaydedilmiş ve yazılmıştır.

İrlanda Denizi, İrlanda Adası ile Büyük Britanya arasında bulunan deniz. Güneyde Atlas Okyanusu'ndan İrlanda ile Galler arasındaki St. George Kanalı ile, kuzeydoğuda Kuzey İrlanda ile İskoçya arasındaki Kuzey Kanalı ayrılır. Man Adası kanalın ortasında bulunur. İrlanda denizinin yüzölçümü 104.000 km²'dir.

Kuzey Denizi, Büyük Britanya, Danimarka, Norveç, Almanya, Hollanda, Belçika ve Fransa arasında bulunan bir Atlas Okyanusu denizidir. Avrupa kıta sahanlığında bir epeirik denizi, güneyde İngiliz Kanalı ve kuzeyde Norveç Denizi yoluyla okyanusa bağlanır. 570.000 kilometrekarelik bir alana sahip 970 kilometreden (600 mi) uzun ve 580 kilometre (360 mi) genişliğindedir.

Manş Denizi, Büyük Britanya'yı Fransa'dan ayırıp Atlas Okyanusu ile Kuzey Denizi'ni birleştiren denizdir. Uzunluğu 563 km, en geniş yeri ise 240 km'dir. Deniz çok sığdır. Ortalama derinlik 63 metre kadardır.

Nazi Almanyası, Almanya’nın 1933 ile 1945 yılları arasında, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP) idaresi altında, tek parti rejimine dayalı yönetim sistemiyle “Führer” unvanlı hükûmet (1933-1945) ve devlet başkanı (1934-1945) Adolf Hitler’in liderliğinde egemenlik sürdüğü döneme verilen isim. Alman tarihi içerisinde “Reich”ların üçüncüsüdür; bundan dolayı Üçüncü Reich ismiyle de nitelendirilir.

Malakka Boğazı; Endonezya'ya bağlı Sumatra adası ve Malezya Yarımadasında arası, 805 km uzunluğunda dar bir boğazdır.

Timor Denizi, 610,000 km² yüzölçüme ve 3300 metre derinliğe sahip, Hint Okyanusu'na açık bir dışdenizdir. Hint Okyanusu'nun doğusundaki en geniş koludur.

<span class="mw-page-title-main">Michael Jackson videografisi</span> Michael Jacksonın yer aldığı video klipler, video albümler, dizi ve filmler

Michael Jackson videografisi, Afroamerikan şarkıcı ve şovmen Michael Jackson'ın yer aldığı video klipler, video albümler, dizi ve filmlerin yer aldığı liste. Michael, The Jackson 5 üyesi olarak 11 yaşında profesyonel müzik dünyasına giriş yaptı ve grubun hala bir parçası iken 1971 yılında solo kariyerine başladı. Kariyeri boyunca yedi stüdyo albümü, onlarca özgün video klip çeken Michael "Popun Kralı" olarak anılıyordu. 1980'lerin başında ırkçı bir yayın politikası güden MTV'de klibi yayınlanan ilk siyahî sanatçı olma onuruna sahip oldu ve bu anlamda diğer siyahî sanatçıların önünü açtı. Kanalda Billie Jean, Beat It, Thriller şarkılarının video klipleri halkın ısrarlı istekleri nedeniyle günde birkaç kez dönmeye başlamış, bu da Michael'ın şöhretine şöhret katmıştır. "Black or White" ve "Scream" gibi video klipler de 1990'larda aynı şekilde kanalda günde birkaç kez dönmeye başlamıştır. Çektiği kısa film tadındaki video kliplerin bazıları şiddet ve cinsel öğeler içerdiği için eleştiri almış, bazıları da eleştirmenler tarafından övgü almıştır. Bazıları ise süre, harcanan para ve klip hikâyesi uyumuyla Michael'ın Guinness Rekorlar Kitabı'na geçmesini sağlamıştır.

Valeri Pustovoitenko 16 Temmuz 1997 tarihinde Ukrayna'nın başbakanı olarak seçildi. Pustovoitenko Ukrayna'nın sekizinci başbakanıydı. Leonid Kuchma'nın yeni dönem için yeniden seçilmesi ile bağlantılı olarak istifa etti. Ukrayna Halk Demokrat Partisinin eski lideridir.

Marvel'den Jessica Jones ya da kısaca Jessica Jones, aynı isimli Marvel Comics karakterine dayalı, Netflix için Melissa Rosenberg tarafından yaratılan bir web dizisidir. Dizi aynı zamanda seri filmlerle devamlılık sağlayan Marvel Sinematik Evreni'nin ve seri dizilerle devamlılık sağlayacak The Defenders'ın mini dizisidir. Diziler Marvel Television tarafından ABC Studios ve Tall Girls Productions ortaklığında üretilirken, Rosenberg dizi sorumlusu olarak hizmet veriyor.

<span class="mw-page-title-main">Karadeniz deniz altı nehri</span>

Karadeniz deniz altı nehri veya İstanbul Boğazı'nın altındaki nehir İstanbul Boğazı'nın içinden geçen ve Karadeniz'in dibi boyunca akan bir tuzlu su akıntısıdır. Nehrin keşfi, Leeds Üniversitesi'ndeki bilim insanları tarafından 1 Ağustos 2010'da açıklandı. Bu nehir dünyada türünün tek örneğidir. Akdeniz'den gelen deniz altı nehrindeki tuzluluk, İstanbul Boğazı aracılığıyla tuzluluk oranının daha düşük olduğu Karadeniz'e akarak nehri oluşturur.

Buz sahanlığı, kıta sahanlığının üstünde yüzen kalınlığı 2 metreden kalın buz kütleleridir. Kalınlıkları genellikle 100 ile 1.000 metre arasındadır. Buz sahanlığı kırılıp (buzağılama) oldukça büyük buzullar meydana getirir. Buz sahanlıkları sadece Antarktika, Gronland, Kanada ve Rusya'da bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Riiser-Larsen Denizi</span> deniz

Riiser-Larsen Denizi, Doğu Antarktika ve Güney Okyanusu'nda bulunan bir denizdir. Deniz, batıda Astrid Sırtı, doğuda Gunnerus Sırtı ve Kainanmaru Kıyısı ile sınırlı olup batıda Lazarev Denizi ve doğuda Kozmonotlar Denizi ile komşudur. Kuzey sınırı 65. güney enlemi olarak tanımlanmaktadır. Sovyetler Birliği tarafından önerilen isim hiçbir zaman Uluslararası Hidrografi Örgütü tarafından resmi olarak onaylanmadı.

Daha çok Adriyatik Havzası olarak anılan Adriyatik Abisal Ovası, Adriyatik Denizi'nin altındaki bir okyanus havzasıdır. Adriyatik Denizi'nin ortalama derinliği 2.525 metre (8.284 ft) ve maksimum derinliği 1.233 metre (4.045 ft)'dir. Ancak, Kuzey Adriyatik havzası nadiren 100 metre (330 ft) derinliği aşmaktadır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.