İçeriğe atla

Kelemez

Koordinatlar: 36°59′24″K 26°59′6″D / 36.99000°K 26.98500°D / 36.99000; 26.98500
Kelemez
Κάλυμνος

Kilimli
Belediye
Kalimnos belediyesi
Potia
Potia
Kelemez'in Yunanistan'daki konumu
Kelemez'in Yunanistan'daki konumu
Kelemez
Kelemez'in Yunanistan'daki konumu
Koordinatlar: 36°59′24″K 26°59′6″D / 36.99000°K 26.98500°D / 36.99000; 26.98500
Ülke Yunanistan
BölgeGüney Ege
Bölgesel birimKelemez
İdare
 • Belediye başkanıDmitris Dekomihalis
Yüzölçümü
 • Toplam134,5 km²
Nüfus
 (2011)[1]
 • Toplam16.179
 • Yoğunluk120/km²
Zaman dilimiUTC+02.00 (DAS)
 • Yaz (YSU)UTC+03.00 (DAYS)

Kelemez, Kilimli ya da Kalimnos (Yunanca: Κάλυμνος, romanize: Kalimnos, İtalyanca: Càlino), Yunanistan'ın Güney Ege bölgesinde bulunan bir ada ve belediyedir. Ada, Ege Denizi'nin güneydoğusunda yer almakta olup On İki Ada'nın bir parçasıdır. Yüzölçümü 134,5 km² olan belediyenin nüfusu 2011 yılı itibarı ile 16.179'dur.[1]

Coğrafya

Kelemez, İstanköy Adası'nın 12 km kuzeyinde, İleryoz Adası'nın 2 km güneyinde yer almaktadır. Adanın Türkiye'ye en yakın olduğu kara parçası, Türkiye ve Yunanistan arasında tartışmalı durumdaki, Kelemez'in 10 km doğusundaki Kardak Kayalıkları hariç 12 km doğudaki Topan Adası'dır. Adanın en yakın olduğu anakara ise adaya 17 km uzaklıktaki Muğla ilinin Bodrum ilçesine bağlı Gümüşlük beldesidir. Ada ile İstanköy arasındaki seferler 30 ilâ 45 dakika, Rodos ile seferler ise 2 ilâ 5 saat arasında sürmektedir.

Çevredeki 80 nüfuslu, Türkiye ile tartışma konusu olan Keçi,[2] 94 nüfuslu Telendos, 2 nüfuslu Kalolimni adaları, 2 nüfuslu Plati Kayalığı'nı ve birçok yerleşim olmayan adacık ve kayalıkları da içeren Kelemez Belediyesi'nin toplam yüzölçümü 134.544 kilometrekare, nüfusu ise 16,179'dur.[3] Bu belediye, adanın adını taşıyan Kelemez bölgesel birimine bağlıdır. Ada, On İki Ada'nın Rodos ve İstanköy'ün ardından en kalabalık üçüncü adasıdır.[1] Zengin nüfusuyla bilinen ada, On İki Adalar'ın en zengin nüfusuna, aynı zamanda Ege Adaları'nın en zengin nüfuslarından birine sahiptir.[]

Tarih

Orta Çağ'da Bizans İmparatorluğu'nun etkisi altında kalan bölge, 13. yüzyılda Venedik Cumhuriyeti tarafından deniz üssü olarak kullanılmıştır. 1310'da Rodos Şövalyeleri'nin kontrolü altına girdi ve daha sonra (esas olarak 1457 ve 1460'da) Osmanlılar tarafından sık sık saldırıya uğradı ve sonunda 1522'de Osmanlılar tarafından fethedildi. Rodos ve İstanköy'ün aksine Osmanlı döneminde Türk yoktu.

1881/82-1893 Osmanlı Genel Nüfus Sayımına göre Kalimnos kazasının toplam nüfusu 9.482 Rum, 64 Müslüman ve 170 yabancı uyruklu olmak üzere 9.716 kişiydi.[4]

12 Mayıs 1912'de İtalyan-Türk Savaşı sırasında Kalimnos, Regia Marina'daki İtalyan denizciler tarafından işgal edildi. İtalya, Oniki Ada'nın diğer adalarıyla birlikte (başlangıçta Kastellorizo hariç) adanın kontrolünü 1947'ye kadar ele geçirdi; ta ki Oniki Adalar nihayet modern Yunan devletinin bir parçası olarak Yunanistan ana karasıyla birleşti.

Din

Neredeyse tamamı Ortodoks Hristiyan olan halk, Yunanistan'ın çoğunluğunun aksine Yunanistan Kilisesi yerine İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi'ne bağlıdır.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Kelemez ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ a b c "Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. ΜΟΝΙΜΟΣ Πληθυσμός" (Yunanca). Yunanistan İstatistik Kurumu. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2021. 
  2. ^ Ulvi Keser, Gökhan Ak (2013). "Ege'de Yunanistan'ın Türk Adaları: Unutulmayanlar". dergipak.gov.tr. 22 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2021. 
  3. ^ "Population & housing census 2001 (incl. area and average elevation)" (PDF) (Yunanca). National Statistical Service of Greece. 21 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  4. ^ Kemal Karpat (1985), Ottoman Population, 1830-1914, Demographic and Social Characteristics 10 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The University of Wisconsin Press, p. 130-131

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Rodos</span> Ege Denizinde Yunanistana bağlı ada

Rodos Ege Denizi'nde bir ada, On İki Adalar'ın en büyüğü, Yunanistan'ın en doğuda bulunan adası, adanın aynı adlı idari merkezi. Türkiye kıyılarının en yakın noktası olan Bozburun Yarımadası'ndan 18 km mesafededir. Adanın 2019 nüfusu 130.000 olup, bunun 55.000'i Rodos şehrinde yaşamaktadır. Rodos şehri, Yunanistan'ın On İki Adalar idari bölgesinin ve Rodos ilinin (nomos) merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Ege Adaları</span> Yunanistan yarımadası ile Anadolu yarımadası arasında bulunan 3000e yakın ada ve kayacık

Yunanistan yarımadası ile Anadolu yarımadası arasında bulunan ve toplam alanı 23.000 kilometrekare kadar olan 3000'e yakın ada ve adacığa Ege Adaları adı verilir. Ege denizindeki adalar, yüz ölçümleri çok farklı ve sayıları çok fazla olmasına rağmen yine de gruplara ayrılabilirler.

<span class="mw-page-title-main">İstanköy</span> Ege Denizinde Yunanistana bağlı ada

İstanköy veya Kos Adası Bodrum Yarımadası'nın karşısında, Anadolu'dan 8 mil uzakta yer alan bir Ege adasıdır. Yunanistan'ın 12 Adalar Vilayeti'ne bağlıdır. 2019 verilerine göre nüfusu 60.500'dür. Adada turizm oldukça gelişmiştir. Antik kalıntılar bulunmaktadır. İstanköy şehrinde yer alan ve hekim Hipokrat ile ilişkilendirilen bir ağaç meşhurdur. Adada yaşayan halkın bir bölümü Yunanistan vatandaşı Türk ve Müslümanlardan oluşur. Sayıları 3.000 ila 4.000 arası olduğu tahmin edilen Türk kökenli nüfus ağırlıklı olarak Platani köyünde ve Kos şehir merkezinde yaşar.

<span class="mw-page-title-main">On İki Ada</span> Ege Denizinde bir grup adaya verilen isim

On İki Ada, Menteşe Adaları veya Dodekanez, Adalar Denizi'nde bulunan bir grup adaya verilen isimdir.

Ege Adaları'nın silahlandırılması, 1923 yılında imzalanan Lozan Antlaşması ve 1947 yılında imzalanan Paris Antlaşması gereğince Yunanistan tarafından Limni, Semadirek ve Doğu Ege Adaları ile On İki Ada'da (Stompalya, Rodos, Kalki, Skarpanto, Kasos, Piskopis, Misiros, Kalimnos, Leros, Patmos, Lipsos, Sömbeki, İstanköy ve bağlantısı olan adalar ile Kolluk Kuvvetleri dışında silahlı kuvvet bulundurulmaması ve tahkimat yapılmaması hükme bağlandı.

<span class="mw-page-title-main">On İki Ada Türkleri</span>

On İki Ada Türkleri, Trablusgarp Savaşı'ndaki İtalyan işgali sonrasında bu ülkenin yönetimine geçen On İki Ada'nın 1947'de Yunanistan'a bırakılmasıyla da Yunanistan vatandaşı haline gelmiş, günümüzde bu adalarda yaklaşık 5.000 kişilik bir nüfusa sahip Türk toplumu için ve bu toplum ile doğrudan bağları mevcut Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının memleketlerini ve/veya kökenlerini ifade etmek için kullanılan tanımdır. Söz konusu Türk toplumu özellikle Rodos ve İstanköy'de yoğunlaşmış olduğundan Rodos Türkleri veya İstanköy Türkleri tanımları da kullanılır. Rodos'ta yaşayan Türklerin sayısı 3.000 ve İstanköy'de yaşayan Türklerin sayısı ise 2.000. Ayrıca, Adalılar deyimi veya içlerinden bazıları evvelce Girit'ten bu adalara göçmüş olduğundan ve/veya kültür benzerlikleri nedeniyle, kısmen doğru olacak şekilde, Giritliler deyimi de kullanılıyor olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Meis</span> Yunanistanda bir ada

Meis, resmi olarak: Μεγίστη Megisti, Doğu Akdeniz'de Yunanistan'a bağlı Oniki Ada (Dodekanesos) ilinde bir ada. Türkiye kıyılarından sadece 2 km uzaklıktadır. Yüzölçümü 11,98 km²'dir.

<span class="mw-page-title-main">Sömbeki</span>

Sömbeki, Ege Denizi ile Akdeniz’in buluştuğu yerde küçük ancak arkeolojik, mimari ve doğal güzelliklere sahip bir adadır. Coğrafi olarak Oniki Adalar zinciri olan ada Datça limanına 8 km, Bozburun limanına ise 6,5 km uzaklıkta bulunur. Rodos ile uzaklığı ise 41 km'dir. Atina'nın limanı olan Pire'den uzaklığı ise 425 km'dir.

<span class="mw-page-title-main">Rodos ve On İki Ada'nın işgali</span>

Rodos ve On İki Ada'nın İşgali veya On İki Ada'nın işgali isimli harekât 1912 yılında On İki Ada'nın Trablusgarp Savaşı sırasında İtalyanlar tarafından yapılan çıkarmalar sonucu işgale uğramasıyla gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Rumları</span>

Osmanlı Rumları Osmanlı Devletinde yaşayan Rumlara verilen isimdir. Kuruluşundan itibaren pek çok Rum topluluğu Osmanlı sınırları içindeki İç Anadolu (Kapadokya), Ege ve Karadeniz bölgelerinde yaşamıştır ve devletin son dönemlerine kadar önemli rol oynamışlardır. Bugün büyük çoğunluğu Rum Kırımı ve Mübadele'den dolayı Yunanistan'da yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Keçi Adası</span> ada

Keçi Adası veya eski kaynaklarda Kappari, Yunanistan'a ait, Ege Denizi'nde, Oniki Adalar içinde olan küçük ada. Kalimnos ve İstanköy adaları arasında, Bodrum Yarımadası'nın 8 km güneybatısındadır.

<span class="mw-page-title-main">İleryoz</span> Ege Denizinde Yunanistana bağlı ada

İleryoz veya İleriye, Yunanistan'ın Güney Ege bölgesinde bulunan bir ada, şehir ve belediyedir.

<span class="mw-page-title-main">Gümüş (ada)</span>

Gümüş, Yunanistan'ın Güney Ege bölgesinde bulunan bir ada, köy ve belediyedir.

<span class="mw-page-title-main">Koyun Adası (Ege Denizi)</span> Yunanistana bağlı ada

Koyun veya İnossa Adası, Yunanistan'a bağlı Kuzey Ege bölgesinde bulunan bir ada, köy ve belediyedir.

<span class="mw-page-title-main">Kelemez (bölgesel birim)</span>

Kelemez veya Kilimli, Yunanistan'ın Güney Ege bölgesinde bulunan bir bölgesel birimdir. Birim, 2011 yılında Kallikratis yönetimi reformları doğrultusunda eski On İki Ada iline bağlı Kelemez ve İstanbulya adaları ile çevresindeki adalar üzerine kurulmuştur. Yüzölçümü 399.7 km² olan birimin nüfusu 2011 yılı itibarı ile 29,452'dir. Birimin merkezi Potia'dır.

<span class="mw-page-title-main">Limoniye Adası</span> Ege Denizinde Yunanistana bağlı ada

Limoniye, Yunanistan'da On İki Ada'nın parçası olan bir adadır. Ada, Rodos ve Herke adaları arasında yer almaktadır. İdari olarak Güney Ege bölgesine bağlı Herke belediyesi sınırları içerisindedir. Adanın yüzölçümü 7,4 kilometrekaredir ve 21 kilometrelik bir kıyı şeridine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Sakarcılar Adası</span> Yunanistanda On İki Adanın parçası olan bir volkanik ada

Sakarcılar veya Yalı Adası, Yunanistan'da On İki Ada'nın parçası olan bir volkanik adadır.

<span class="mw-page-title-main">Kalolimni Adası</span> Yunanistanda bir ada

Kalolimnoz / Kalolimni adası / Eldeş adası, Yunanistan'da On İki Ada'nın parçası olan bir adadır.

<span class="mw-page-title-main">Telendos</span>

Telendos, Yunanistan'da On İki Ada'nın parçası olan bir adadır. Ada, Ege Denizi'nin güneydoğusunda Kelemez Adası'ndan 1 km uzaklıkta yer almaktadır. İdari olarak Güney Ege bölgesine bağlı Kelemez belediyesi sınırları içerisinde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Plati Kayalığı</span>

Plati, Ege Denizi'nde, On İki Ada'dan biri olan Kalimnos'un güneydoğusunda, Keçi Adası'na 500 metre uzakta bulunan ve Yunanistan tarafından yönetilen küçük bir adacık. 2011 Yunanistan nüfus sayımına göre adada 2 kişi yaşamaktadır. Adada ayrıca 2006 yılında inşa edilmiş küçük bir şapel yer alır. 2001 yılında bir yerleşim bölgesi olarak Kalimnos Belediyesi tarafından kaydedilmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.