İçeriğe atla

Kefeli Camii

Koordinatlar: 41°01′46″K 28°56′30″D / 41.02944°K 28.94167°D / 41.02944; 28.94167
Kefevi Camii
Harita
Temel bilgiler
KonumTürkiye İstanbul Fatih
Koordinatlar41°01′46″K 28°56′30″D / 41.02944°K 28.94167°D / 41.02944; 28.94167
İnançİslam
Mimari
Tamamlanma9 yy.
Özellikler
Minare sayısı1

Kefevi Camii[1][2](ya da Kefevi Mescidi), eskiden Aziz Noel Baba Katolik Kilisesi veya Manuil Manastırı (Yunanca: Μονὴ τοῦ Μανουήλ Mori tou Manuil), İstanbul'un Fatih ilçesinde bulunan tarihi bir cami. Aslında 9 yüzyılda inşa edilen bir Bizans kilisesi iken Osmanlı padişahı IV. Murat döneminde, Recep Paşa tarafından 1630 yılında camiye çevrilmiştir.

Tarihi

Günümüze kadar yapılan araştırmalar, 1626 yılında IV. Murat'ın isteğiyle camiye çevrilen bu yapının en başında ne için yapıldığını ve ne zaman yapıldığını belirleyemedi. Yapı, kaynaklarda kilise veya yemekhane binası olarak iki farklı görevi yerine getiriyordu. İstanbul'un fethine kadarki süreç hakkında kesin bilgi yoktur, ancak fetihten sonraki süreç hakkında daha fazla bilgi var. 1475 yılında Kırım'ın fethi ile Ermeni ve Katolik Kefe halkının bir kısmı Boğaziçi'nde bulunan Kefeliköy'e, diğerleri de şimdiki Kefeli Camisi'nin bulunduğu yere taşındı. Bölgenin adının bu halk tarafından verildiği ve yapının bu topluluklara verildiği bilinmektedir. 1626 yılına kadar Aziz Nikola Kilisesi olarak hizmet veren bu bina IV. Murat döneminde camiye çevrildi ve şimdi hala cami olarak hizmet veriyor.

Mimari

Cami 7,22 metre genişliğinde ve 22,6 metre uzunluğundadır. Bir minaresi bulunmaktadır.

Kagir yapı yaklaşık 25.30 metreye 13.40 metre eğimli bir alana oturur. Dikdörtgen ana mekanın batısında ahşap yan nef yer almaktadır. Günümüzde, batı cephesinin ortasında, yapı kuzey güney yönündedir. Dörtgen planın kuzey cephesinin dışarıdan beş köşeli poligonal, içeriden eğrisel biçimli bir apsisi vardır. Kuzey cephesinin dışındaki cephelerde üst ve alt kotta iki sıra pencere vardır. Cepheler sıvasızdır ve yapı taş tuğla almaşık örgüdür.Yapının tarihini beş bölüme ayırabiliriz: 11-12. yüzyıl (Bizans dönemi), 12-17. yüzyıl (kiliseye çevrilme ve sonrası), 1626 yılında camiye çevrilmesi, 1968-71 onarımı ve 1968-71 onarımı sonrası. Camiye çevrilmesi sırasında, yapı en belirgin değişiklikleri yaşadı, ancak günümüzde bu döneme ait bir yapı elemanı yoktur.[3]

Yeri

Yapı, İstanbul'un Fatih ilçesinde, Salmatomruk mahallesinde, Kasap Sokak'ta bulunmaktadır. Kariye Müzesi ve Fethiye Camii'nin arasında, yaklaşık yarı mesafelerindedir.

Kaynakça

  1. ^ "Kültür Envanteri - Kefevi Camii". kulturenvanteri.com. 17 Kasım 2019. 31 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2022. 
  2. ^ "Kefevi Cami · Dervişali, Arı Sk. No:2, 34087 Fatih/İstanbul, Türkiye". Kefevi Cami · Dervişali, Arı Sk. No:2, 34087 Fatih/İstanbul, Türkiye. 5 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2022. 
  3. ^ Arslan, Duygu Melike (9 Şubat 2017). "Draman Kefeli (kefevi) Camisi Koruma Projesi". 
  • Gülersoy, Çelik (1976). A Guide to Istanbul. İstanbul: İstanbul Kitaplığı.
  • Van Millingen, Alexander (1912). Byzantine Churches of Constantinople. London: MacMillan & Co.
  • Mathews, Thomas F. (1976). The Byzantine Churches of Istanbul: A Photographic Survey. University Park: Pennsylvania State University Press.
  • Müller-Wiener, Wolfgang (1977). Bildlexikon Zur Topographie Istanbuls: Byzantion, Konstantinupolis, Istanbul Bis Zum Beginn D. 17 Jh. Tübingen: Wasmuth.
  • Arslan, D. M. (2017, February 9). Draman Kefeli (kefevi) Camisi Koruma Projesi. https://polen.itu.edu.tr/items/2aa48bdd-6545-401c-8a2b-e3e48c46a443

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Kefeli Mosque ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ayasofya (Trabzon)</span> Türkiyenin Trabzon şehrinde yer alan bir cami

Ayasofya ya da eskiden Ayasofya Kilisesi, Trabzon'un Fatih Mahallesi'nde bulunan tarihi yapı.

<span class="mw-page-title-main">Fatih</span> İstanbul ilçesi (Avrupa Yakası)

Fatih, tarihî yarımada (Suriçi) olarak da bilinen, İstanbul şehrinin kurulup geliştiği bölgenin tamamını kaplayan ve şu anda İstanbul ilinin merkez ilçesidir. Valilik, büyükşehir belediye başkanlığı, emniyet müdürlüğü ve şehrin vergi dairesi gibi kurumların yer alıyor olması sebebiyle İstanbul'un merkezi sayılır. Güneybatıdan Zeytinburnu, kuzeybatıdan Eyüpsultan ilçeleri; kuzeyden Haliç, doğudan İstanbul Boğazı ve güneyden Marmara Denizi ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Kariye Camii</span> İstanbulda camiye çevrilen bir Rum Ortodoks kilisesi

Kariye Camii veya eskiden Azize Kurtarıcı Hora Kilisesi, İstanbul'un Fatih ilçesinin Edirnekapı semtinde camiye çevrilmiş bir Rum Ortodoks kilisesi ve müze.

<span class="mw-page-title-main">Kalenderhane Camii</span> İstanbulda bir cami

Kalenderhane Camii ya da eski adıyla Theotokos Kyriotissa Kilisesi, İstanbul'un Vefa semtinde Doğu Roma döneminden kalma bir yapıdır. Bozdoğan Kemeri'nin en doğu ucunun güneyinde yer alır. Doğu Ortodoks Kilisesi formundadır. 18. yüzyılda Osmanlı'lar tarafından camiye çevrilmiştir. Yüksek olasılıkla kilise ilk durumunda Theotokos Kyriotissa'ya adanmıştı. Yapı, Yunan haçı kemerli Bizans kilisesi örneğinin var olan birkaç örneğinden birini temsil eder. Plan ve üslup özelliklerine göre binanın 9. veya 10. yüzyıla ait olduğu varsayılır.

<span class="mw-page-title-main">Arap Camii</span>

Arap Camii, Türkiye'nin İstanbul iline bağlı Beyoğlu ilçesindeki Galata semtinde yer alan cami. Önceleri Aziz Paolo (San Paolo) veya Aziz Domeniko Kilisesi (San Domenico) olarak bilinen ibadethane, 1453 yılında şehrin Osmanlı egemenliğine girmesinin ardından camiye çevrildi.

<span class="mw-page-title-main">Bayezid Camii</span>

Bayezid Camii İstanbul'un Beyazıt semtinde Sultan II. Bayezid tarafından yaptırılmış bir cami.

<span class="mw-page-title-main">Laleli Camii</span> 1760-1763 yıllarında III. Mustafa tarafından inşa ettirilmiş camii

Laleli Camii, 1760-1763 yılları arasında Osmanlı padişahı III. Mustafa tarafından inşa ettirilmiş ve bulunduğu semte adını vermiş olan bir camidir. Caminin adı 3. Mustafa'nın velisi saydığı Laleli Baba'nın ismini bu ibadethaneye vermesinden gelir.

Aşağıda camiye dönüştürülmüş kiliselerin bir bölümü bulunmaktadır. Eğik olarak yazılan isimler günümüzde artık cami olarak kullanılmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fenari İsa Camii</span> İstanbul Fatihte bir cami

Fenari İsa Camii, Molla Fenari Camii ya da eski adıyla Lips Manastırı Kilisesi, İstanbul'da, eskiden Ortodoks kilisesi olarak kullanılırken Türklerin şehri ele geçirmesi ile birlikte camiye çevrilen bir ibadethanedir.

<span class="mw-page-title-main">Zeyrek Camii</span> Bizans İmparatorluğu dönemine ait dinî yapı

Zeyrek Camii veya Pantokrator Manastırı, İstanbul'un Fatih ilçesine bağlı Fazilet Sokağı'nda Haliç'e bakan büyük bir camidir. İki eski Bizans kilisesi ve birleştirilmiş bir şapelden oluşur ve Konstantinopolis'teki Orta Bizans mimarisinin en iyi örneğini temsil eder. Ayasofya'dan sonra İstanbul'da ayakta kalan en büyük Bizans dinî yapısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Vefa Kilise Camii</span>

Molla Gürânî Câmii, Vefa Kilise Camii İstanbul'un Vefa semtinde, kiliseden camiye çevrilmiş bir dinî yapıdır. Kilise iken adı, Aziz Teodoros Kilisesi'dir.. Muhtemelen Aziz Theodoros'a adanmıştı. Kompleks, Bizans mimarisinin Komnenos ve Paleologos dönemlerine ait bir örneğidir. Vefa Kilise Camii Doğu Ortodoks kilisesi formunda olup Yunan haçı planına göre yapılmıştır. İstanbul'un fethi'nden sonra cami olarak kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gül Camii</span> İstanbulun Ayakapı semtindeki Bizans İmparatorluğu döneminden kalma dinî yapı

Gül Camii veya Azize Teodosya Kilisesi, İstanbul'un Ayakapı semtindeki Bizans İmparatorluğu döneminden kalma ve fetihten sonra camiye dönüştürülmüş bir dinî yapıdır. Eski adı ve yapım tarihi hakkında kesin bilgiler olmamakla birlikte 10. ya da 11. yüzyılda yapıldığı tahmin edilmektedir.Bu kilise, Bizans tarafından inşa edilen en yüksek kilise olarak bilinir. İkonoklazm akımı sırasında Büyük Saray'ın ana girişi Halki Kapısı üzerindeki İsa ikonasının indirilmesine karşı çıktığı için öldürülen Theodosia adlı kadının kutsal emanetlerinin bu kiliseye konduğu ve bu kilisenin Aya Theodosia olduğuna inanılır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Ağa Camii</span>

Mehmed Ağa Camii, İstanbul Fatih ilçesi Çarşamba semtinde 16. yüzyılda III. Murad zamanının Dârüssaâde ağası Habeşî Mehmed Ağa tarafından yaptırılan cami.

<span class="mw-page-title-main">Kanlı Kilise</span> İstanbul, Türkiyede kilise

Kanlı Kilise ya da Moğolların Azize Meryem Kilisesi ; İstanbul'da bulunan bir Ortodoks kilisesidir. İstanbul'da Osmanlı döneminde camiye çevrilmeyerek Rumların ibadetine bırakılmış Bizans döneminden kalma tek kilisedir.

<span class="mw-page-title-main">Sancaktar Hayrettin Camii</span> İstanbulda, Osmanlı İmparatorluğu döneminde camiye çevrilen bir manastır

Sancaktar Hayrettin Camii (Sancaktar Hayreddin Mescidi) ya da Azize Gastria Manastırı, Osmanlı İmparatorluğu döneminde camiye çevrilen bir manastırdır. Bugün cami olarak kullanılan bölüm bir manastır kompleksinin yalnızca ayakta kalan küçük bir bölümü olduğu sanılmaktadır. Bu manastırın adının ne olduğu konusunda kesin kabul görmemiş değişik görüşler bulunmaktadır. Yapının Gastrion Manastırı'nın bir parçası olduğu düşünülse de, adı geçen manastırın fazla doğusunda olması nedeniyle bu görüş herkes tarafından kabul görmemektedir. İstanbul'da Komnenos ve Paleologos dönemi Bizans mimari yapıtlarının küçük bir örneğidir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Selimiye Camii</span> Üsküdar Mahallesinde bir cami

Büyük Selimiye Camii, Osmanlı Padişahı III. Selim tarafından Barok ve Osmanlı mimarisi tarzlarında yaptırılmış, İstanbul'un Üsküdar semtinde bulunan tarihi cami.

<span class="mw-page-title-main">Odalar Camii</span>

Odalar Camii ya da Kemankeş Mustafa Paşa Camii, eskiden Kostantiniyeli Azize Meryem Kilisesi, İstanbul'da bulunan bir Osmanlı camisiydi. Odalar ismini 18. yüzyılda yakınlarında bulunan yeni evlenmiş yeniçerilerin yerleşimlerinden almaktadır. Esasen bir Bizans dönemi ortodoks kilisesi olan bu yapının İstanbul'un fethini takiben 1475 yılında ilk olarak Azize Meryem'e adanmış bir Katolik kilisesi olarak, camiye dönüştürüleceği 1640 yılına kadar hizmet verdiği bilinmektedir. 1919 yılında geçirdiği bir yangın sonucu büyük hasar gören cami, zamanla bir harabe halini almıştır. 2011 yılında yapıdan geriye modern yapılar arasında kaybolan bazı duvarlar dışında bir şey kalmamıştı.

<span class="mw-page-title-main">Tarsus Eski Cami</span> Mersin ili Tarsus ilçesinde yer alan kentin en eski camisi

Tarsus Eski Cami Mersin ili Tarsus ilçesinde yer alan bir kentin en eski camisidir. 12. yüzyıldan kalma bir Gotik kilise binasının dönüştürülmesiyle oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kasımağa Mescidi</span> İstanbulda bir mescit

Kasımağa Mescidi; ayrıca Kâsım Bey Mescidi, İstanbul'da Osmanlı İmparatorluğu tarafından camiye çevrilmiş eski bir Bizans yapısıdır. Ne son restorasyon sırasında yapılan araştırmalar ne de Orta Çağ kaynakları, kökenine ve olası işlevine ilişkin tatmin edici bir cevap vermez. Küçük binanın, ana kilisesi Osmanlı döneminde Odalar Camii olarak bilinen, ilişkisi de belirsiz bir bina olan Bizans kompleksinin ve manastırın bir parçası olması muhtemeldir. Yapı, Konstantinopolis'teki Bizans mimarisinin küçük bir örneğidir.

<span class="mw-page-title-main">Fatih Camii, Tirilye</span>

Fatih Camii Bursa ilinin Tirilye (Zeytinbağı) ilçesinde bir camidir. Yapı ilk olarak 8. veya 9. yüzyılda Bizans kilisesi olarak inşa edilmiş ve daha sonra 16. yüzyılda Müslüman ibadethanesine dönüştürülmüştür. 1920-1922 yılları arasında tekrar Rum Ortodoks kilisesi olarak hizmet vermiş, 1923 yılında yeniden camiye dönüştürülmüştür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.