İçeriğe atla

Keşmir Şivacılığı

Keşmir Şivacılığı, Hindu felsefi ve dini Şivacı okulun kollarından biridir. Keşmir'de 8. veya 9. yüzyıllarda doğan Keşmir Şivaizmi Batı felsefi terminolojiyle mutlak idealizm, teistik monizm, realistik idealizm gibi tanımlanmaktadır. Keşmir Şivaizmi'ne göre Tanrı ile evren arasında uçurum bulunmamaktadır. Hint felsefesinin bir başka okulu olan Advaita Vedanta'da dile getirildiği gibi Evren değil ancak evren ile Tanrı'yı birbirinden kopuk olarak algılayan ikilik algısının kendisi bir illüzyondur.

Köken

Keşmiş Şivacılığı geleneğine göre insanlığın hâlâ içinde bulunduğuna inanılan Kali Yuga çağına doğru Tantraların bilgisi kaybolduğundan Tanrı Şiva, Śrikanthanath formunda Kailaśa dağında Rişi Durvasa'ya Tantrika bilgisinin tüm formlarını aktarmıştır. Bu bilgi içinde Bhairava Tantralar, Rudra Tantralar ve Şiva Tantraları barındırmaktaydı. Keşmir Şivacılığı üçlü tantralardan Bhairava Tantraları'nın monistik felsefinden ortaya çıkmıştır.

Kavramlar

Keşmir Şivacılığının son dönem mistik ve bilginlerinden Swami Lakshman Joo (1907-1991)

Anuttara

Keşmir Şivacılığındaki en yüce ilkedir. Tüm evreni ayakta tutan temel gerçeklik olduğundan "yüce", "her şeyin üstünde" gibi ifadelerle yorumlanan bu kavram Sanskritçe'de "A" (devanagari alfabesinde "अ") harfiyle temsil edilir. Aşkınlık fikrini içerse de kavram, evrenden büsbütün ayrı bir duruma işaret etmemekte tersine uygulayıcı kendi asli Ben'ini idrak ettiğinde Şiva ile tanımlanan anuttara'yı da deneyimlemiş olmaktadır.

Aham

Aham, Şiva'nın herkesin kalbindeki ikamet ettiği inancıyla bağlantılı bir kavramdır ve yüce kalp, aşkın Benlik, yüce Ben farkındalığı veya sonsuz bilinç olarak tanımlanır.

Konuyla ilgili yayınlar

  • Basham, A. LZysk, Kenneth (Editor) The Origins and Development of Classical Hinduism, Oxford University Press, New York
  • Dyczkowski Mark S. G. The Doctrine of Vibration: An Analysis of the Doctrines and Practices of Kashmir Shaivism, State University of New York Press, Albany, New York
  • Flood Gavin An Introduction to Hinduism, Cambridge University Press
  • Lakshmanjoo Swami Kashmir Shaivism: The Secret Supreme, 1st Books Library
  • Triadic Heart of Siva: Kaula Tantricism of Abhinavagupta in the Non-Dual Shaivism of Kashmir (Suny Series, Shaiva Traditions of Kashmir)

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mistisizm</span> Felsefi görüş

Mistisizm, halk arasında Tanrı ya da Mutlak ile bir olmak olarak bilinir, ancak dini ya da manevi bir anlam verilen her türlü vecdi ya da değişmiş bilinç durumunu ifade edebilir. Gizemcilik ya da mistisizm, dinsel esrimelerle ilgili ülkülemlerin, erdemlerin, ayinlerin ve efsanelerin uygulanmasının birlikte yapıldığı fikir akımı. Mistisizmin anlamı önemli ölçüde daraltılmıştır: Aynı zamanda nihai veya gizli gerçeklerdeki içgörüye, çeşitli uygulamalar ve deneyimlerle desteklenen insan dönüşümüne de atıfta bulunabilir.

Teizm ya da tanrıcılık, tanrı veya tanrıların var olduğu inancıdır. Klasik teizm anlayışında Tanrı; Mutlak Varlık, Mutlak Benlik ve Nihai Kişi olarak nitelenir. Klasik teistik Tanrı; tüm varoluşun kaynağı, öznesi ve tüm varoluşa nüfuz eden Nihai Şahıs olarak nitelendiği için Tanrı tüm varoluşun muhatapı olarak kabul edilir.

Panteizm ya da tüm tanrıcılık, her şeyi kapsayan içkin bir Tanrı'nın, Evren'in ya da doğanın Tanrı ile aynı olduğu görüşüdür. Panteistler kişileştirilmiş ya da antropomorfik bir Tanrıya inanmazlar.

<span class="mw-page-title-main">Sri Ramakrishna</span> Hint Hindu keşişi ve filozofu

Sri Thakur Gadadhar Chattopadhyaya Ramakrishna Paramahamsa, Hindu azizdir. Ana tanrıça Kali'ye bağlı ve Advaita Vedanta üstadı olarak "tüm dinlerin aynı amaca ilettiğini" vaaz etti.

Maddecilik, özdekçilik veya materyalizm, her şeyin maddeden oluştuğunu ve bilinç de dahil olmak üzere bütün görüngülerin maddi etkileşimler sonucu oluştuğunu öne süren, a priori olan hiçbir metafiziksel kavramı kabul etmeyen felsefe kuramıdır. Bir diğer deyişle madde, var olan tek tözdür. Maddecilik "fiziksel maddenin tek veya esas gerçeklik olduğu" yönündeki kuramdır.

Düalist kozmoloji veya Düalizm, genellikle birbirine karşı çıkan iki temel kavramın var olduğuna dair ahlaki veya ruhsal inançtır. Hem geleneksel dinler hem de kutsal kitap dinleri dahil olmak üzere çeşitli dinlerden çeşitli görüşleri kapsayan şemsiye bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Durga</span>

Durga Hinduizm'de bir Devi, ulu tanrıça, formudur. Bir aslanı süren ve birçok kolunda öldürücü silahlar taşıyan, yüzünde bunların tam tersi barışcı ve güven verici bir ifade taşıyan, elleri mudra şeklinde bir kadın olarak tasvir edilir. Tanrıçanın bu formu dişil ve yaratıcı enerjinin (Şakti) tecessümü yani cismanileşmesi, vücut bulmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">John Duns Scotus</span> İskoç Fransisken din adamı ve filozof (1265/66-1308)

Johannes Duns Scotus, 1266-1308 yılları arasında yaşamış olan İskoç asıllı Fransisken Skolastik Felsefeci ve Tanrıbilimci. 1993'te Papa II. Yuhanna Pavlus tarafından kutsanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Felsefe</span> soyut, genel ve temel birtakım probleme ilişkin yapılan sistematik çalışma

Felsefe veya düşünbilim; varlık, bilgi, değerler, gerçek, doğruluk, zihin ve dil gibi konularla ilgili soyut, genel ve temel problemlere ilişkin yapılan sistematik çalışmalardır. Felsefe ile uğraşan kişilere filozof denir.

Hinduizm mezheplerinin başlıca akımları Şaivizm, Şaktizm, Vişnuizm ve Smartizm'dir.

<span class="mw-page-title-main">Şaivizm</span>

Şaivizm, Şiva'yı Yüce Varlığa ya da Brahman'ın metafizik kavramına saygı duyan Hinduizm içindeki en önemli geleneklerden biridir. Hinduizmin çoğunda olduğu gibi, Şaiva'nın da Şaiva Siddhanta gibi adanmış ikili teizminden, Keşmir Şaivizmi gibi yoga odaklı monistik nonteizm'e kadar pek çok alt geleneği var. Hem Vedalar hem de Agama metinlerini teolojinin önemli kaynakları olarak görmektedir.

Bhakti yoga, herhangi bir kişisel tanrıya karşı sevgi dolu adanmaya odaklanan Hinduizm içindeki ruhsal bir yol veya ruhsal uygulamadır. Hinduizmde Mokşa'ya giden birkaç yoldan biridir, diğer yollar Cnana yoga, Karma yoga ve Kriya yogadır.

Fenomenizm ya da Olaycılık, fenomenlerden, yani zaman veya mekân içinde ortaya çıkan ve deney konusu olabilecek olay ve olgulardan başka hiçbir şeyin var olmadığını ileri süren felsefe doktrinidir.

<span class="mw-page-title-main">Budist felsefe</span>

Budist felsefe, Gotama Buda'nın ölümünden sonra Hindistan'daki çeşitli Budist okulları arasında gelişen ve daha sonra Asya'nın büyük kısmına yayılan felsefi araştırmalar ve araştırma sistemlerini ifade eder. Budist öğretilerinin yaşam, varoluş, bilgi, akıl, madde ve insan ahlakı değerlerine bakışı veya uygulanması, Budist felsefenin temel konusunu oluşturur. Buda’nın yaşamı boyunca kişisel olarak öğretilerini yazılı olarak kayıt etmemesinden dolayı, Budist felsefesi büyük oranda Budist okullarında geliştirilen Budist öğretilerinin yeniden inşası üzerine kurulmuştur. Budist felsefe’nin çalışma konusu, "Dukkha" kavramı ile başlar. Dukkha, Pali dilinde genellikle sefalet, mutsuzluk, keder, talihsizlik ve umutsuzluk anlamına gelir. Felsefe'nin amacına göre, Dukkha'dan Nirvana'ya ulaşmanın yolu dört asil hakikatte özetlenmiştir. Budizm’de Nirvana’ya ulaşmanın yolu hem felsefi akıl yürütme, hem de meditasyonu birleştirmekten geçer.

Vaişnavizm, Şaivizm, Şaktizm ve Smartizm ile birlikte başlıca Hindu mezheplerinden biridir. Vişnu'yu tanrılar dahil tüm ruhların ve varlıkların kaynağı, kökeni ve dayanağı olan Mutlak Şahıs (Paramātman) ve Mutlak Varlık (Parabrahman) olarak betimlediği için Vaişnavizm olarak adlandırılır. Vaişnavizm'in temel metinleri arasında Vedalar, Upanişadlar, Bhagavad Gita, Pancharatra (Agama) metinleri, Naalayira Divya Prabhandham ve Bhagavata Purana yer alır.

Hinduizm'de tanrı kavramı, bir mezhepten diğerine değişen çok çeşitli ve karmaşıktır. Hinduizm, Henoteizm, monoteizm, politeizm, panenteizm, panteizm, pandeizm, monizm, agnostisizm, ateizm ve nonteizm gibi çok çeşitli inançları kapsar.

<span class="mw-page-title-main">İşvara</span>

İşvara Hinduizmde Mutlak Varlık, Mutlak Benlik; Yüce Tanrı'dır. Hindu felsefesinde İşvara; Yüce Benlik, Hükümdar, Rab, kral, kraliçe veya koca anlamına gelebilir. Orta Çağ Hindu metinlerinde, Hinduizm ekolüne bağlı olarak İşvara; Tanrı, Yüce Varlık, kişisel Tanrı veya özel Benlik anlamına gelir.

Utpaladeva Keşmirli Hint bir filozof ve ilahiyatçıydı. Trika Şayva geleneğine mensuptu ve Pratyabicna monist idealizm okulunun en önemli düşünürüydü Onun Īśvarapratyabhijñā-Kārikā adlı eseri Pratyabicna okulunun en önemli ve temel metnidir. Utpaladeva, çalışmaları daha sonra Utpaladeva'nın kendi eserlerini bile gölgede bırakacak olan büyük tefsirci Abinavagupta üzerinde büyük bir etkiye sahip olmuştur. Ancak Hindolog Raffaele Torella'ya göre "Abinavagupta'nın fikirlerinin çoğu, sadece, Utpaladeva'nın daha önce açıklamış olduğu fikirlerin gelişmiş halidir."

<span class="mw-page-title-main">Para Brahman</span>

Para Brahman veya Param Brahman Vedik felsefeye göre tüm tanımlamaların ve kavramların ötesinde olan "Yüce Brahman"dır. Evrene ve ötesinde, tüm varlıklara sonsuz nüfuz eden biçimsiz Var Olan, Maya'yı aşkın Nihai Varlık olarak tanımlanır.

Hinduizm'de Yüce Tanrı, tanrıların (deva) ve iblislerin (asura) ötesindeki en yüce, Mutlak Varlık (Brahman/Parabrahman) ve Mutlak Benlik olan Nihai Şahıs (Paramatman)'dır.