İçeriğe atla

Keşke Hiç Olmasaydık

Keşke Hiç Olmasaydık
Better Never to Have Been
YazarDavid Benatar
ÇevirmenCansu Özge Özmen
KonularAntinatalizm, Etik
TürFelsefe
ISBN9786052133507

Keşke Hiç Olmasaydık: Var Olmanın Kötülüğü, Güney Afrikalı filozof David Benatar'ın 2006 yılında yayımlanmış, daha çok pesimizm ve antinatalizm ile ilişkilendirilmesiyle tanınan kitabıdır. 1997 yılında Benatar, kitabına öncü olarak onun temelini oluşturacak kavramları içeren "Neden Dünyaya Hiç Gelmemiş Olmak Daha İyidir"[1] adlı makalesini yayınlamıştır.[2]

Özet

Keşke Hiç Olmasaydık, Benatar'ın antinatalist felsefesiyle doğrudan ilgilidir: İnsanlar, doğurulurken ebeveynleri tarafından incitilir ve bu yüzden onları var etmek, onlara karşı yapılan bir kötülüktür. Yani tüm insan yaşamı, doğurulmanın sonucu meydana gelen ve gereksiz biçimde uzatılmış bir acı ve zarar durumudur. Bu sonuca iki kavram üzerinden varır: acı-haz arasındaki asimetri ve insanların yaşam kalitelerini değerlendirme konusunda güvenilmez oluşları.

Acı ve hazzın asimetrisi

Benatar'a göre acı ve haz arasında şu şekilde bir asimetri vardır:

  1. Acının olmayışı iyidir. (bu iyi durumu hisseden biri yoksa bile)
  2. Hazzın olmayışı kötü değildir. (yoksunluğunu hisseden biri olmadığı sürece)[3]

Bu asimetrinin nedeni, hazzın yokluğunun ancak acı varsa kötü olmasıdır; hiç var olmamak ve dolayısıyla ne hazzı ne de acıyı deneyimlememek en büyük iyiliktir. Çocuk sahibi olmama konusunda, "Birini var edemediğimiz için yas tutmamamızın nedeni, hazzın yokluğunun kötü olmamasıdır" diye yazar.[4]

Kaynakça

  1. ^ Benatar, David (1997). "Why It Is Better Never to Come into Existence" 9 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. American Philosophical Quarterly. 34 (3): 345–355 ISSN 0003-0481
  2. ^ Belshaw, Christopher (2007-06-09). "Review of Better Never to Have Been: The Harm of Coming into Existence" 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Notre Dame Philosophical Reviews. ISSN 1538-1617.
  3. ^ Benatar, David, Better Never to Have Been (2006, 30).
  4. ^ Benatar, David, Better Never to Have Been (2006, 35).

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bill Clinton</span> 42. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1993–2001)

William Jefferson Clinton veya bilinen adıyla Bill Clinton, 1993'ten 2001'e kadar 42. Amerika Birleşik Devletleri başkanı olarak görev yapan Amerikalı siyasetçi ve hukukçu. Demokrat Parti üyesi olan Clinton, daha önce 1979 ile 1981 yılları arasında ve 1983 ile 1992 yılları arasında Arkansas valisi olarak görev yaptı. Politikaları merkezci bir "Üçüncü Yol" siyasi felsefesini yansıtan Clinton, Yeni Demokrat olarak tanındı.

Etik veya ahlak felsefesi, doğru davranışlarda bulunmak, iyi bir insan olmak ve insani değerler hakkında düşünme pratiğidir. Etik sözcüğü Yunanca "kişilik, karakter" anlamına gelen "ethos" sözcüğünden türemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Silisyum</span> sembolü Si, atom numarası 14 olan element

Silisyum, yeryüzünde en çok bulunan elementlerden biridir. Atom numarası 14'tür. "Si" simgesi ile gösterilir. Oda sıcaklığında katı hâldedir. Yarı iletken özelliğe sahip oluşu ve doğada, ormanlarda, doğal yaşam alanlarında çok bulunması, transistör, diyot ve elektronik hafızalarda kullanılabilmesinin pratik ve hızlı oluşu, entegre devrelerin ve bilgisayarların silisyum teknolojisi ile inşa edilmesini sağlamıştır. "Silikon Vadisi" ismi, silisyumun bilgisayar teknolojilerindeki bu yaygın kullanımından gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şeytan</span> birçok din ve mitolojide yer alan ruhani varlık

Şeytan, Tanrı'ya veya dünyaya karşı duran kötü bir varlıktır. Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam'da dünyadaki kötülüklerin baş faili olarak kabul edilir. Diğer dinlerde ve kültürlerde, Şeytan mutlak kötülük fikrini taşıyan bir varlık olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Ateizm</span> Tanrının varlığını reddeden öğreti

Ateizm ya da tanrıtanımazlık, Tanrı'nın, tanrıların, doğaötesi inançların ya da ruhani varlıkların reddidir. Bu fikirde olanlara ateist ya da tanrıtanımaz denir.

<span class="mw-page-title-main">Bob Dylan</span> Amerikalı şarkıcı

Robert Allen Zimmerman veya sahne adıyla Bob Dylan,, Amerikalı müzisyen ve yazardır.

Felsefede, hazcılık veya hedonizm, hazzın mutlak anlamda iyi olduğunu, insan eylemlerinin nihai anlamda haz sağlayacak bir biçimde planlanması gerektiğini, sürekli haz verene yönelmenin en uygun davranış biçimi olduğunu savunan felsefi görüş. Hedonizm terimi felsefe, sanat ve psikolojide hem duyusal hazzı hem de daha entelektüel veya kişisel arayışları kapsayan bir dizi teori veya uygulamayı kapsayabilmektedir. Aynı zamanda bu terim günlük dilde başkalarının zararı pahasına kısa vadeli haz peşinde koşan egoist kişiler için de bir aşağılama ifadesi olarak kullanılabilmektedir. Felsefede hedonizmin temsilcisi olarak gözüken Kirene Okulu, Sokrates'in öğrencisi Aristippos tarafından kurulmuş, daha sonra Epikür tarafından devam ettirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Epikürcülük</span> Felsefe sistemi

Epikürcülük, MÖ 307'de kurulan ve Antik Yunan filozofu Epikür'un öğretilerine dayanan bir felsefe sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Fred Astaire</span>

Fred Astaire, , Amerikalı dansçı, koreograf, şarkıcı ve oyuncu.

Profilaksi (önleyici tedavi ya da önleyici tıp), hastalık tedavisinin aksine hastalık meydana gelmeden hastalığın önlenmesidir. sağlık fiziksel ve zihinsel durumların çeşitlerini kapsar. Çevresel faktörler, genetik yatkınlık, hastalık ajanları ve yaşam tarzı seçimleri hastalık ve sakatlık durumlarını etkiler. Sağlık, hastalık ve sakatlık durumları, bireylerin farkına varmadan değişebilen dinamik durumlardır. Hastalıkların önlenmesi, birincil, ikincil ve üçüncül korunma olarak kategorize edilebilen önlemlere dayanır.

Budizm genelde bir din olarak kabul edilir; ancak kimi zaman Budizm için “ruhani felsefe” tanımı da yapılmaktadır. Bunun nedeni Budizm'de mutlak bir yaratıcı tanrı fikri bulunmamasıdır. Buda'nın yaşadığı dönemlerden itibaren, bir yaratıcı kavramının bulunmayışı Budist düşüncenin ayırt edici özelliklerinden biri olagelmiştir. Budizmin yaklaşımı klinik ve sistematiktir; Dört Yüce Gerçek’te Buda ızdırap sorununu analiz etmiş, kökenindeki nedeni teşhis etmiş ve ızdırabı ortadan kaldıracak reçeteyi yazmıştır. Buda’nın öğretilerine göre, sekiz katlı asil yolu izleyen tüm duyarlı varlıklar, “bensizlik” (anatta) kavramının kavranması yoluyla cehaleti, dolayısıyla acıyı ortadan kaldırabilir. Bu nedenle, Budizm bir yaratıcı tanrı kavramına değil, ahlak, meditasyon ve bilgelik kavramlarına dayanmıştır. Bu açıdan Budizm, nihai bir "benlik" tanımlayan Hindu düşüncesiyle çelişir.

<span class="mw-page-title-main">Euthyphron ikilemi</span> Platonun yarattığı, ahlakın kökeni üzerine etik problem

Euthyphron ikilemi ya da İlahi buyruk teorisi ilk kez Platon'un Euthyphron ile diyaloğunda ortaya atılmış olan felsefi ve teolojik problem. Kısaca "ahlaki davranışlar tanrı tarafından emredildiği için mi ahlakidir, yoksa ahlaki olduğu için mi tanrı tarafından emredilmiştir" şeklinde bir sorudan ibarettir ve 2400 yıldır din felsefesinin temel sorularından biri olmuştur. İkilem tek tanrılı dinlerdeki teolojik tartışmalarda küçük bir farklılıkla yeniden kurulmuştur. İkilemde ya birinci ya ikinci seçenek tercih edilmek zorunda kalınmış, Hristiyanlıkta Ockham ile Augustinus, İslamiyette de Eş'ariyye ve Mutezile akımları iki farklı ucu desteklemiştir. Din felsefesindeki bu tartışma bugün de canlılığını korumaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kötülük problemi</span> Gereksiz Acı Argümanında olduğu gibi Kötülüğün ve mutlak iyi olan Tanrının nasıl bağdaştığına ilişkin felsefi bir sorun

Epikür Paradoksu, din felsefesinde kötülük ile mutlak iyi olan bir Tanrı'nın varlığının nasıl bağdaştığı şeklindeki bir sorudur. Sorunu ilk olarak Epikür mantıksal bir formül ile ortaya koymuş, o zamandan beri de felsefe ile hiçbir ilişkisi olmayan kişilerden filozoflara kadar hemen herkesin zihnini meşgul etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Avicii</span> İsveçli DJ

Tim Bergling veya bilinen adıyla Avicii, İsveçli DJ ve yapımcı. Dünyada House ve Dance müziğin en bilinen sanatçılarındandır. İlk çıkış yaptığı teklisi Seek Bromance ile Fransa, Belçika, İngiltere, Norveç ve İsveç de dahil olmak üzere birçok ülkede top 20'ye ulaştı. 2011 yılındaki teklisi Levels ile ön plana çıktı ve Avusturya, Belçika, Bosna Hersek, Hırvatistan, Danimarka, Finlandiya, Almanya, Yunanistan, İrlanda, İtalya, Hollanda, Slovenya ve İngiltere'de top 10, İsveç, Norveç ve Macaristan'da zirvede yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Antinatalizm</span> felsefi görüş

Antinatalizm ya da doğum karşıtlığı, doğuma negatif değer veren felsefi bir görüştür. Bu görüşü savunan antinatalistler, insanların üremesinin ahlaki açıdan kötü olması nedeniyle ürememesi gerektiğini savunmaktadırlar. Bununla birlikte fikrin savunucuları bilimsel ve edebî makalelerde, antinatalizm için çeşitli etik temeller oluşturmuşlardır. Doğmamış olmanın daha iyi olacağı fikrinin hayatta kalan en eski açık ve kesin ifadelerinden bazıları, antik Yunanistan'dan gelmektedir. "Antinatalizm" terimi, natalizm ve pronatalizm terimlerinin karşıtı bir anlam ifade etmekte olup; ilk defa Belçikalı aktivist, yazar ve filozof olan Théophile de Giraud'un L'art de guillotiner les procréateurs: Manifeste anti-nataliste kitabında kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Varlık neden var</span> Metafizik sorusu

"Varlık neden var?" veya "Neden yokluk dışında bir şey var?" sorusu Gottfried Wilhelm Leibniz, Ludwig Wittgenstein ve Martin Heidegger gibi filozoflara yöneltilmiş ve onlar tarafından cevaplandırılmaya çalışılmıştır. Bu filozoflar bu soruya metafiziğin temel sorusu adını verdiler.

Acı odaklı etik, acının azaltılmasına öncelik veren etik tutumdur. Acının azaltılmasına haz, mutluluk ya da değerli sayılabilecek diğer şeylerden daha fazla önem verilir. Acı odaklı etik anlayışı benimseyen bazı insanlara göre insanlar etik açıdan yalnızca ıstırabı azaltmaya odaklanmalıdır; bazılarıysa bunun yanında başka ahlaki meselelere de önem verirler.

<span class="mw-page-title-main">Felsefî karamsarlık</span>

Felsefi karamsarlık, hayata veya varoluşa olumsuz bir değer atfeden felsefi görüşler ailesidir. Felsefi kötümserler genellikle dünyada ampirik olarak acıların zevklere üstün geldiğini, hayatın ontolojik veya özünde canlı varlıklara karşı olduğunu ve varoluşun temelde anlamsız veya amaçsız olduğunu iddia ederler. Bununla birlikte, bu duruma verdikleri tepkiler çok çeşitlidir ve yaşamı onaylayıcı olabilir.

David Benatar Güney Afrikalı bir filozof, akademisyen ve yazardır. En çok Better Never to Have Been adlı kitabında antinatalizmi savunmasıyla tanınır: The Harm of Coming into Existence adlı kitabında, varlığa gelmenin, varlığa gelen varlığın duyguları ne olursa olsun ciddi bir zarar olduğunu ve sonuç olarak, daha fazla duyarlı varlık yaratmanın her zaman ahlaki olarak yanlış olduğunu savunmaktadır.