İçeriğe atla

Keçuva

Keçuva/Keçua/Kiçua ya da Quechua/Kichwa şu anlamlara gelebilir:

  • Keçuva halkı / Keçuvalar, Güney Amerika'da And Dağlarında konuşulan bir Kızılderili halkı
  • Keçuva dilleri, Güney Amerika'da And Dağlarında konuşulan bir Kızılderili dili
  • Quechua (coğrafya), Peru'nun sekiz doğal bölgelerinden biri
  • Quechua (marka), Fransız spor malzemeleri şirketi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Avrupa</span> kıta

Avrupa, kuzeyde Arktik Okyanusu, batıda Atlantik Okyanusu, güneyde Akdeniz ve doğuda Asya ile çevrili bir kıtadır. Avrupa'nın Asya'dan Ural Dağları, Ural Nehri, Hazar Denizi, Büyük Kafkaslar, Karadeniz ve Türk Boğazlarının su yolları ile ayrıldığı kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Machu Picchu</span> İnka antik kenti

Machu Picchu, bugüne kadar çok iyi korunarak gelmiş olan bir İnka antik şehridir. 7 Temmuz 2007 tarihinde Dünyanın Yeni Yedi Harikası'ndan biri olarak seçilmiştir.

Dakota şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Keçuva dilleri</span>

Keçuva dilleri veya İnka dilleri veya topluca Keçuvaca, Güney Amerika'nın And Dağları'nın ortalarındaki bölgelerde konuşulan bir dil ailesi veya lehçe sürekliliğidir. Keçuvaca dil ailesinin bilinen bir akrabası yoktur ve Amerikan yerli dilleri içinde en çok konuşulan dil ailesidir.

<span class="mw-page-title-main">Çerokiler</span>

Çerokiler, tarihi olarak yurtları Amerika Birleşik Devletleri'nin güneydoğu eyaletleri olan ve daha sonra da beyazlarca yurtlarından zorla sürülen ve platolarda yaşamaya mahkûm edilen Kızılderili halkı. En yakın akrabaları İrokua (Iroquois) Kızılderilileridir. Çerokiler, Beş Uygarlaştırılmış Kabileden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Şayenler</span>

Şayenler ya da Çeyenler, Büyük Düzlükler'de yaşamış Algonkin halklarından bir Kızılderili ulusudur. Ova Kızılderilileri kültür grubuna dahildirler. Cheyenne ulusu Sotaeo'o ve Tsitsistas adlarındaki iki kabilenin birleşmesinden oluşmuştur. Tsitsistas "Yürekli İnsanlar Gibi" anlamına gelirken; Sotaeo'o kelimesinin kesin bir tercümesi yoktur. Cheyenne ismi ise Siyu dili'nden gelir ve "Küçük Cree" anlamındadır.

<span class="mw-page-title-main">Uto-Aztek dilleri</span>

Uto-Aztek dilleri, Kuzey Amerika'da konuşulan Amerind Kızılderili dil ailesidir. Kimilerine göre Aztek-Tano dilleri üst grubuna dahildir.

Eklemeli diller veya Bitişken diller sözcük köklerinin değişmeyip sonlarına veya başlarına ekler konarak farklı sözcük türetilebildiği diller.

<span class="mw-page-title-main">Yukarı Kuskokvimce</span>

Yukarı Kuskokvimce [kendilerince Dinakʼi; İngilizce Upper Kuskokwim, Kolchan, Goltsan, Tundra Kolosh, McGrath Ingalik]. ABD'nin Alaska eyaletinde Kuskokwim Nehrinin yukarı kısımlarında Nikolai, Telida ve McGrath köylerinde Dichinanek’ Hwt’ana halkı tarafından konuşulan Atabask dillerinden yok olma tehlikesindeki Kızılderili dilidir. Alaska Yerli Dil Merkezine göre 100 kişilik nüfustan 25 kadarı anadillerini konuşabiliyor. Kuskokvim dil sahasının komşuları olarak batısında Değinakça kuzeyinde Koyukonca, güneyinde ise Denağinaca konuşulur. En yakın akrabası olan Aşağı Tananaca ile komşuluğu yoktur.

Kanada Kızılderilileri, Kanada'da Eskimo İnuitler ile melez Métisler dışında kalan bütün Kanada yerlileri için kullanılan niteleme olup Kanada'da resmi olarak İlk Milletler adı kullanılır. Kanada'da Kızılderili (Indian) adı hâlâ yasal bir terim olsa da resmî olarak kullanımı günümüzde oldukça azalmıştır. Kanada Kızılderililerinin sayısı 2006 sayımına göre 698.025 kişidir. Şu an için Kanada tarafından kabul edilen 630 kabile hükûmeti yasal olarak tanınmaktadır ve bunların kabaca yarısı Ontario ile Britanya Kolumbiyası eyaletlerinde bulunmaktadır. Kanada'da yasal olarak yaşamak zorunda oldukları kısıtlayıcı yerlere Kızılderili rezervi adı verilir. Günümüzde Kanada Kızılderililerine karşı sistemik ırkçılık hâlâ uygulanmaktadır. eğitim ve öğretimleri yirminci yüzyılın ortalarına kadar ırkçı asimilasyon politikaları gereği oluşturulan Kanada Kızılderili yatılı okullarında yapılıyordu. Kızılderili Kütüğüne kayıtlı olanların hakları kayıtsız olanlara göre fazladır. Kızılderili işlerinden Kanada Kızılderili ajanı sorumludur.

Algonkin ya da Algonquin/Algonquian şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Maskoke dilleri</span> Dil ailesi

Maskoke dilleri, Kuzey Amerika'nn güneydoğusunda Amerika Birleşik Devletlerinde konuşulan Kızılderili dilleri ailesidir.

Aymara ya da Aimara/Aimará şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Yuma-Koçimi dilleri</span>

Yuma–Koçimi dilleri, Kuzey Amerika'da Meksika’da Baja California'da ve kuzey Sonora'da, Amerika Birleşik Devletlerinde güney Kaliforniya ve batı Arizona'da konuşulan Kızılderili dilleri grubu.

<span class="mw-page-title-main">Vakaş dilleri</span>

Vakaş dilleri, Kuzey Amerika'nın Pasifik Kuzeybatısı bölgesinde Kanada'ya bağlı Britanya Kolumbiyası eyaletindeki Vancouver Adasında, ABD'ye bağlı Washington eyaletlerindeki Olympic Yarımadasının kuzeybatı köşesinde ve Kanada-ABD sınırındaki Juan de Fuca Boğazının güney kıyısında konuşulan Algonkin–Vakaş dilleri üst grubunun Mos dilleri filumundan Kızılderili dil ailesidir. Tipik olarak karmaşık ünsüz yığılmaları görülür.

<span class="mw-page-title-main">Kolumbiya Nehri</span>

Kolumbiya Nehri ya da Columbia Nehri, Kuzey Amerika'da Pasifik Kuzeybatısı'nın en büyük nehridir ve uzunluğu 2,000 km'dir. ABD'nin dördüncü en büyük nehridir. Kanada'nın Britanya Kolumbiyası eyaletindeki Rocky Dağlarında doğan nehir, Amerika Birleşik Devletleri'nin Washington eyaletine geçer ve Oregon eyaletiyle sınır oluşturduktan sonra Büyük Okyanus'a dökülür. Drenaj havzası kabaca Fransa büyüklüğündedir ve Amerika Birleşik Devletleri'nin yedi eyaletine ve bir Kanada eyaletine kadar uzanır. Hacim bakımından Amerika Birleşik Devletleri'nin dördüncü büyük nehri olan Kolumbiya, Pasifik'e dökülen Kuzey Amerika nehirleri arasında en büyük debiye sahip olanıdır. Kolumbiya, dünyadaki nehirler arasında 36. en büyük debiye sahiptir.

Dene ya da Dené/Déné şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Pavnice</span>

Pavnice ya da Pavni dili, Amerika Birlelşik Devletleri'nde önceleri Nebraska, şimdi ise Oklahoma eyaletinde yaşayan Pavniler tarafından konuşulan ve soyu tükenmek üzere olan Kızılderili dili. En yakın akrabası Arikaracadır ve ikisi de Pavni dilleri adıyla bir üst grupta toplanır.

<span class="mw-page-title-main">Çimmesyan dilleri</span>

Çimmesyan dilleri, Kanada'nın Britanya kolumbiyası ile Amerika Birleşik Devletleri'nnin Alaska eyaletinde yaşayan Çimmesyanlar tarafından konuşulan Penuti dil ailesinden Kızılderili dilleri grubu. Alaska Yerli Dil Merkezine göre Alaska'daki 1.500 kişilik nüfustan 30 kadarı, Kanada'daki 8.600 kişilik nüfustan ise 1.400 kadarı anadillerini konuşabiliyor.

Pike Mach'ay, Peru'daki Ayacucho Vadisi'nde yer alan bir arkeolojik alandır. Radyokarbon tarihleme yöntemine göre, mağaradan alınan örnekler 22.200 ila 14.700 yıl öncesine kadar insan varlığını göstermektedir, ancak bu kanıt tartışmalı iken ve M.Ö. 12.000 yılına tarihlenen buluntular daha kabul edilebilir bulunmuştur.