Keçi ya da evcil keçi, boynuzlugiller (Bovidae) familyasının Caprinae alt familyasından Capra aegagrus hircus alt türünü oluşturan çift toynaklılara verilen ad. Evcil keçiler, Doğu Avrupa ve Orta Doğu'da yaşayan yaban keçisinden evcilleştirilmiş olup, insanlar tarafından ilk evcilleştirilen hayvanlardan biridir.
Kefir; Balkanlar, Doğu Avrupa ve Kafkasya orijinli, özel bir mezofilik simbiyotik kültür türü olan kefir tanelerinden yapılan ince yoğurt veya ayran benzeri fermente bir süt içeceği. Kefir, Kuzey Kafkasya'dan dünyaya yayılmıştır. İnek keçi veya koyun sütüne kefir taneleri aşılanarak hazırlanıp Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'ne ve dünyanın dört bir yanına yayılmıştır. Avrupalılar kefir tarifini 18. ve 19. yüzyıllarda ele geçirerek Avrupa'ya yaydı.
Baklava Türk, Orta Doğu, Balkan ve Güney Asya mutfaklarında yer etmiş önemli bir hamur tatlısıdır. İnce yufkaların arasına yöreye göre ceviz, antep fıstığı, badem veya fındık konarak yapılır. Genel olarak şeker şerbeti ile tatlandırılır. Ayrıca bal şerbeti de kullanılabilir. Bazı ticari firmalar kendi özel şerbetlerini kullanırlar.
Küp peyniri, İç Anadolu Bölgesi ve Doğu Anadolu bölgesinde, hemen hemen tüm illerde geleneksel olarak üretilen bir peynir türü. Bir kısım bölgelerde çömlek peyniri adıyla bilinir.
Van otlu peyniri Van yöresine ait, Anadolu'nun otlu küp peynirlerindendir. Van otlu peyniri Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Kahramanmaraş dövme dondurması, Maraşlı Osman Ağa'nın orkideyi salep yaparken tesadüfen keşfettiği tatlı. "Salepli karsambaç" olarak başlayan tatlı, üç kuşak sonra "Maraş dondurması" olarak tanınmaya başlamıştır. Kahramanmaraş dondurmasının en önemli özelliklerinden biri, keçi sütünden yapılmasıdır. Aslen Türkiye'de sadece sakızlı dondurma vardı ve tarifi Osmanlı İmparatorluğu döneminde 300 yıldır gizli tutuluyordu.
Beyaz peynir koyun, inek veya keçi sütünden yapılan, salamurada bekletilerek hazırlanan beyaz renkli bir Türk peynirdir.
Kaşar, koyun, inek veya keçi sütünden yapılan sarı renkli sert bir peynirdir. Türkiye ve Yunanistan'da yenir.
Tulum peyniri, tulum içinde saklanarak olgunlaştırılan, Türkiye'nin çeşitli yörelerine özgü peynirlere verilen ad.
Mandıracılık, süt üreten sığırların beslenmesine dayanan bir tür hayvancılık alanıdır.
Mandıra ürünü veya süt ürünü sütten elde edilen yiyecek veya içecek olarak tanımlanır. Bu ürünlerin üretildiği yere mandıra adı verilir. İşlenmemiş süt genellikle inekten elde edilir; koyun, keçi, manda, at vb. memelilerden de elde edilebilir. Mandıra ürünleri Avrupa, Orta Doğu ve Hint mutfaklarında çoklukla bulunurken, Doğu Asya mutfağında da neredeyse hiç yer etmemiştir.
Lavaş peyniri, tam yağlı inek, koyun, keçi sütünden üretilir. Orta sert bir peynirdir. Krep ya da gözleme biçimindedir. Biraz batı lezzetine yakındır. Kahvaltı ve meze tabaklarında kullanılabilir. Pasta filata tipi peynirdir.
Antep Peyniri, Gaziantep ve yöresinde üretilen, genelde koyun veya keçi sütünden yapılan bir peynir türüdür. Koyun ve keçi sütünün bol bulunduğu ilk bahar aylarında genel olarak üretilir. Tuzsuz olarak satılan peynir alındıktan sonra salamura yapılarak yıl boyunca tüketilir.
Kopanisti peyniri bir çeşit peynirdir.Yunanca "Ezilmiş, dövülmüş" anlamına gelir. Keçi sütünden yapılan sepet peynirinin peyniraltı suyunun fermante edilmesiyle yapılır.Keskin kokulu, acımsı lezzette, kremsi yapıda, yumuşak ve tuzlu bir peynirdir.Karaburun'a özgü bir kültürel mirastır.Urla ve Karaburun yarımadasında meze olarak tüketilir.Yapım aşamasının uzunluğu nedeni ile ticari olarak fabrikasyon üretimi yapılmamaktadır.
Cajeta, genellikle keçi sütünden imal edilmiş kalınlaştırılmış karamelden yapılan bir şekerlemedir. Bir tür süt reçelidir. Meksika'da Guanajuato eyaletindeki Celaya şehrinin bir özelliği olarak kabul edilir. Tortilla ekmeğinin üzerine sürülerek, kâğıt helva arasında sıkıştırılarak ya da buzdolabında dondurularak tüketilir.
Tire çamur peyniri bir çeşit peynirdir.Tire, Bayındır, Ödemiş yöresine aittir.İnek, koyun, keçi sütünden imal edilir. Lor peynirinin olgunlaştırılmış teneke tulum peyniri salamurasının karıştırılması ile üretilir. Peynire %2-3 civarında tuz ilave edilerek yoğrulur. Deri tuluma dizilen kat kat tulum peynirinin arasına konulan tuzsuz lor, birlikte fermente olup yumuşuyor ve çamur peynirine dönüşüyor. Tire çamur peyniri sürülebilir kıvamlı peynirdir. Türk patent kurumu tarafından coğrafi işaret almayı bekleyen bir peynirdir.
Künefe peyniri bir çeşit peynirdir. Künefe peyniri Hatay ilinde yapılmaktadır. Keçi veya inek sütünden üretilir. Tuzsuz bir peynir çeşididir. Görünüş olarak dil peynirine benzer fakat tat olarak farklıdır. Künefe peyniri beyaz renkli ve ısıtıldığında uzayan bir peynir çeşididir. Antakya Künefelik Peyniri 22.12.2021 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Adıyaman Sincik peyniri, Adıyaman ili Sincik ilçesinde yapılan bir peynirdir.Sincik'in yüksek yaylalarında doğal otlaklarda otlayan koyun ve keçilerin sütünden üretilir. Sadece ilkbahar ve yaz döneminde koyun keçi sütünden yapılır. Sincik İlçesinde koyun ve keçi varlığının en yoğun olarak bulunduğu Çavçük, Çarhanek, Dilektepe, Hasanlı, Çamdere, Kaşkün, Peyizge, Meran, Yarpuzlu, Hüseyinli, Şahinbeyler, Uğurlu gibi mahalleleri, Adıyaman Sincik peyniri üretiminde adından en çok söz ettiren mahalleler arasında yer alır.
Kaçkar keçisi, Türkiye'nin Rize ve Artvin illerine endemik bir keçi ırkıdır. Artvin'in Arhavi ve Hopa ilçelerinde eti ve sütü için Kaçkar keçisinin yetiştiriciliği yapılmaktadır. Irk, Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından Hayvan Genetik Kaynaklarının Yerinde Korunması ve Geliştirilmesi Projesi Desteklemesi projesi kapsamında koruma altına alınmıştır.
Urfa Peyniri veya Şanlıurfa Peyniri bir çeşit peynirdir. Çiğ inek, koyun ve keçi sütlerinden yapılır. Urfa Peyniri veya Şanlıurfa Peyniri 27.07.2021 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
