İçeriğe atla

Kazimira Prunskienė

Kazimira Prunskienė
Litvanya Başbakanı
Görev süresi
17 Mart 1990 - 10 Ocak 1991
CumhurbaşkanıVytautas Landsbergis
Yerine geldiğiYeni makam
Yerine gelenAlbertas Šimėnas
Kişisel bilgiler
Doğum Kazimira Danutė Prunskienė
26 Şubat 1943 (81 yaşında)
Vasiuliškė, Ostland (şimdi Litvanya)
Partisi Komünist Parti (1990 öncesi)
Çiftçi ve Yeşiller Birliği (1990-2003)
Halk Partisi (2003-günümüz)
Bitirdiği okul Vilnius Üniversitesi
İmzası

Kazimira Danutė Prunskienė (d. 26 Şubat 1943, Švenčionys İlçe Belediyesi) 11 Mart 1990'da bağımsızlık ilanı ve Gediminas Kirkilas hükûmetinde Tarım Bakanı'nın ilanından sonra Litvanya'nın ilk Başbakanı oldu.

Köylüler ve Yeni Demokrat Parti Birliği ve Litvanya Halk Partisi lideriydi. 1981-1986 yılları arasında Batı Almanya'da çalıştı. 2004 yılındaki Litvanya cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Valdas Adamkus'a karşı ve temyiz edilen cumhurbaşkanı Rolandas Paksas'ı destekleyen taraflardan oy almayı umarak yarıştı. İlk turda ikinci oldu ve yenildi.

Prunskienė, aynı zamanda şu andaki ve eski kadın cumhurbaşkanları ve başbakanlarının uluslararası bir ağ olan Kadın Dünya Liderleri Konseyi üyesidir. Misyonu, kadınlar için kritik öneme sahip konular üzerinde toplu eylem için küresel düzeyde üst düzey kadın liderleri harekete geçirmek ve eşitlikçi bir gelişme sağlamaktır.

Gençliği ve eğitimi

Prunskienė, Vasiuliškės köyünde, Kazimira Danutė Stankevičiūtė ismi ile olarak doğdu. Babası Pranas Stankevičius, ormancılık görevlisi olarak çalıştı ve birkaç hektarlık araziye sahipti.[1] Gitar, keman, konçertina ve kendi yapım borusunu da içeren, ülke çapında düğünlerde birçok çalgıyı çalabilen neşeli bir müzisyen olarak bilinir. Babası Stankevičius, Kazimira bir yaşındayken Labanoras Ormanı'nda NKVD tarafından öldürüldü.

Runskienė, Vilnius Üniversitesi'ne girdi, 1965 yılında ekonomi bölümünden mezun oldu. Daha sonra 1980'lerin sonlarında aynı konuda aynı üniversiteden doktorasını kazandı. Daha sonra önce öğretim görevlisi olarak üniversitede kaldı, daha sonra sanayi ekonomisi bölümünde kıdemli bir ortak olarak kaldı.[2]

Prunskienė, önce Povilas Prunskus ile evlendi. 1963-1971 yılları arasında üç çocuğu vardı: Vaidotas adlı bir oğlu ve Rasa ve Daivita adlı iki kızı. Sonradan ilk kocasından boşandı ve 1989'da Algimantas Tarvidas ile yeniden evlendi.[3]

Siyasi kariyeri

Prunskienė, üniversiteden hükûmet çevrelerine yavaş yavaş ilerledi. 1980'de Litvanya Komünist Partisine katıldı. 1986'da Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyetinin Tarım Ekonomisi Araştırma Enstitüsünün müdür yardımcılığına başladı.[4] 1988'de Litvanya'nın bağımsızlık yanlısı lider grup haline gelen Sąjūdis'in yeniden yapılandırma hareketi olan kökleri kurmaya yardım etti.[5] 17 Mart'ta Litvanya Yüksek Konseyi tarafından ilk hükûmetin Başbakanlığına seçildi ve Çökmekte olan SSCB lideri Mikhail Gorbachev'in yerine getirdiği bir ekonomik ambargo ile Litvanya'yı kontrol altına alma girişimi ile derhal karşı karşıya kaldı. Prunskienė, Gorbaçov'la olan ambargo konusunda Helsinki Komisyonu gibi komitelerle müzakerelere destek vermeye çalışmak için ABD de dahil olmak üzere dünyanın dört bir yanına yolculuk yaptı. Görevden dokuz ay sonra istifa etti ve daha sonra Litvanya Tarım Bakanı oldu. etti. Ayrıca 2009'da ayrılmadan önce Ulusal Çiftçi Partisi'nin lideri oldu. Kısa bir süre sonra Litvanya Halk Partisi'ni kurdu.

Kaynakça

  1. ^ Opfell. pgs. 161-168
  2. ^ Opfell Pgs. 161-168
  3. ^ Opfell, pp. 161-168.
  4. ^ Opfell. Pgs. 161-168
  5. ^ Smith. Pg. 120
Siyasi görevi
Yeni makamLitvanya Başbakanı
1990–1991
Sonra gelen
Albertas Šimėnas

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Antigua ve Barbuda</span> Karayiplerde bir ada ülkesi

Antigua ve Barbuda; Karayip Denizi'nin doğusunda, Küçük Antiller ada grubundaki bağımsız bir ada ülkesi. Ülkeye adını veren iki büyük ada ve çeşitli adacıklardan meydana gelir. Başkenti, Antigua adasındaki St. John's'tur. Resmi dili İngilizcedir.

<span class="mw-page-title-main">Laos</span> Güneydoğu Asyada bir ülke

Laos resmî adı ile Laos Demokratik Halk Cumhuriyeti, denize kıyısı olmayan bir Güneydoğu Asya ülkesidir. Başkenti Vientiane'dir. Luang Prabang, Savannakhet ve Pakse diğer büyük şehirleridir. Laos, tek partili sosyalist bir cumhuriyet olarak yönetilir. Batıda Tayland ve Myanmar, doğuda Vietnam, kuzeyde Çin, güneyde Kamboçya tarafından çevrelenmiştir. Myanmar 235 km, Çin 423 km, Vietnam 2.130 km, Kamboçya 541 km ve Tayland'a 1.754 km sınırı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ramsay MacDonald</span> Birleşik Krallığın Başbakanı (1929-1935)

James Ramsay MacDonald Büyük Britanyalı siyasetçi, Birleşik Krallık'ın İşçi Partili ilk başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Mesud Barzani</span> Kürt siyasetçi ve KDP genel başkanı

Mesud Barzani, Kürt siyasetçi. 2005-2017 yılları arası Kürdistan Bölgesel Yönetimi başkanı olarak görev aldı. 1 Nisan-30 Nisan 2004 tarihleri arasında Irak Başbakanlığı görevinde bulunan Barzani, Kürdistan Demokratik Partisi'nin 1979 yılından beri başkanlık görevini sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lucius Verus</span> Roma İmparatoru

Lucius Ceionius Commodus Verus Armeniacus, Lucius Verus olarak bilinen, 161 yılından ölümüne kadar Marcus Aurelius'la birlikte (161-180) müşterek imparatorluk yapan Roma imparatoru.

Litvanya Bağımsızlık Savaşları veya diğer adıyla Özgürlük Mücadeleleri Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Litvanya'nın bağımsızlığı için yaptığı üç savaşı tanımlar. Bu savaşlar Bolşevik kuvvetlerine, Bermontiyalılara ve Polonya'ya karşı verilmiştir. Savaşlar, bağımsız Litvanya'nın uluslararası tanınmasını ve sivil kurumların oluşumunu geciktirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti</span> 1918 - 1921 yılları arası var olmuş ülke

Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti, Gürcistan'ın 1918-1921 arasında bağımsız olduğu dönemdeki adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Chandrika Kumaratunga</span> 5. Sri Lanka cumhurbaşkanı

Chandrika Bandaranaike Kumaratunga, Sri Lanka'nın 5. cumhurbaşkanıdır.

Irak ambargosu, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından Irak'a yönelik uygulanan ekonomik ve ticarî yaptırımların toplamıdır. Irak’ın Kuveyt’i işgal etmesinden dört gün sonra 6 Ağustos 1990 tarihinde yürürlüğe konan yaptırımlar Körfez Savaşından sonra da sürmüş, 22 Mayıs 2003 günü Irak Savaşının ardından ülkenin işgal edilip Saddam Hüseyin rejiminin devrilmesiyle yürürlükten kaldırılmıştır. Ambargonun açıklanan temel amacı Kuveyt'i işgal eden Irak Silahlı Kuvvetlerinin bu ülkeden çekilmesi olsa da, sonradan Kuveyt hükûmetinin talebi gereğince savaş tazminatının ödenmesi ve varolduğu iddia edilen kitlesel imha silahlarının tasfiye edilmesini sağlamak için tehdit unsuru olarak kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Andrius Kubilius</span> Litvan siyasetçi

Andrius Kubilius, Litvanya'nın eski Başbakanıdır. 1999 yılında Başbakan olarak görev yaptı. Muhafazakâr siyasi parti Litvanya Hristiyan Demokratlar - Anavatan Birliği'nin lideridir.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Mendès France</span> Fransız siyasetçi (1907 – 1982)

Pierre Mendès France, Fransız siyasetçi, eski başbakan (1954-1955).

<span class="mw-page-title-main">Miklós Németh</span> Macar siyasetçi

Miklós Németh Macarca telaffuz: [ˈmikloːʃ ˈneːmɛt] Macar ekonomist ve siyasetçi. Macaristan başbakanı olarak 24 Kasım 1988 ile 23 Mayıs 1990 tarihleri arasında görev yapmıştır. Doğu ve Orta Avrupa'da komünizmin çöküşüne giden çalkantılı yıllarda Macaristan'ın Komünist partisi olan Sosyalist İşçi Partisi'nin liderlerinden birisiydi. Macaristan'ın son komünist başbakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Funmilayo Ransome-Kuti</span>

Funmilayo Ransome-Kuti 20. yüzyılın ilk yarısında ülkesi Nijerya'da kadın hakları için öncülük eden bir avukat, bir öğretmen, bir politika lideri, kadın hakları savunucusu ve feministtir. Kendi döneminin önemli liderlerinden biri olarak diğerlerinden farklı olarak hizmet etmiştir. Aynı zamanda ülkede araba kullanan ilk kadındır. Onun izlediği politika onun Nijerya'da kadın haklarının bir savunucu ve "Nijerya'nın annesi" olarak anılmasını sağladı. İlk yıllarında Nijerya'da kadınların oy hakkı için avukatlık eden güçlü bir bir kişiydi, 1947'de West African Pilot tarafından Egba halkının kadınlarına öncülük ettiği için "Lisabi aslanı" lakabını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği hükûmeti</span>

Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği hükûmeti, Sovyetler Birliği yönetiminde yürütme organının ana gövdesidir. Hükûmet başkanı, birinci dünya ülkelerinde "Sovyetler Birliği Başbakanı" olarak bilinen bürokrattı. 1977 Anayasası uyarınca Bakanlar Konseyi Başkanı aynı zamanda hükûmet başkanı idi. Bakanlar Konseyi Başkanı'nın görevleri birinci dünya ülkelerindeki başbakanla eşdeğerdi. Buna karşın siyasi sistemi oluşturan iktidar tüm sovyetler arasında paylaştırılmıştı. Buna karşın her dönem de facto olarak üst düzey liderler bulunmaktaydı ve genellikle ülkeyi Halk Komiserleri Konseyi Başkanlığı ya da Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreterliği makamı vasıtasıyla yönetirlerdi. Zira Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) Vladimir Lenin'in teorize ettiği öncü parti ilkesine uygun olarak devletin yönetim organıydı.

Petras Griškevičius (d. 19 Temmuz 1924, Kriaunos, – 14 Kasım 1987, Vilnius, Litvanya SSC’sinde üst düzey bir komünist parti görevlisiydi. 1974'ten bu yana ölümüne kadar Litvanya Komünist Partisi'nin ilk sekreteriydi.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Konseyi</span> 18–23 Eylül 1917de gerçekleşen konsey

Litvanya Konseyi ya da 11 Temmuz 1918'den sonraki adıyla Litvanya Devlet Konseyi, 18-23 Eylül 1917 tarihleri arasında gerçekleşen Vilnius Konferansı'nda seçilen konseydir. Konseyin ilk üyeleri farklı yaş, sosyal statü, meslek ve siyasi ilişkilere sahip yirmi kişiden oluşuyordu. Litvan halkı adına yürütme yetkisi verilen konsey, bağımsız bir Litvanya devleti kurmakla görevlendirildi. 16 Şubat 1918'de konsey üyeleri Litvanya Bağımsızlık Yasası'nı imzaladı ve Litvanya'yı demokratik ilkelere dayanan bağımsız bir devlet olarak ilan etti. 16 Şubat, "Litvanya Devlet Restorasyon Günü" olarak kutlanmaya başlandı. Konsey, 1918 sonbaharına kadar ülkede Alman Ordusu'na bağlı askerî birliklerin bulunmasına rağmen bağımsızlık ilan etmeyi başardı. 1919 baharında konsey üyeleri sayısı yaklaşık iki katına çıktı. Konsey, ilk kez 15 Mayıs 1920'de toplanan Litvanya Kurucu Meclisi etkin oluncaya kadar çalışmalarını sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Vilnius Konferansı</span>

Vilnius Konferansı veya Vilnius Ulusal Konferansı, 18-23 Eylül 1917 tarihleri arasında Vilnius'ta bir araya gelen, Rus İmparatorluğu, Polonya Krallığı ve Alman İmparatorluğu'ndan bağımsızlık sağlayıp ayrı bir Litvanya devleti kurma amacıyla toplanan konferanstır. Konferans bağımsız bir Litvanya'nın ilan edilmesi misyonuyla görevlendirilen yirmi üyeli Litvanya Konseyi'ni seçti. Litvan halkının iradesine sahip olduğunu savunan konferans bu doğrultuda konseye ve kararlarına yetki verdi. Konferans Litvanya'nın bağımsızlığa giden yolda temel yol gösterici ilkeleri oluştururken Litvanya'nın siyasi yapısı ile ilgili her türlü konuya daha sonra seçilecek olan Litvanya Kurucu Meclisi'nin karar vereceğini savundu.

Aşağıda, tarihi Litvanya toprakları üzerindeki otorite başkanları olan yöneticilerin bir listesi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ingrida Šimonytė</span> Litvanya Cumhuriyeti başbakanı

Ingrida Šimonytė, Litvanyalı siyasetçi ve ekonomist. 25 Kasım 2020 tarihinden beri Litvanya'nın başbakanıdır. Kazimira Prunskienė'den sonra göreve gelen ikinci kadındır. Šimonytė ayrıca 2016'dan beri Antakalnis seçim bölgesiden Seimas üyesi olarak görev yapmaktadır ve 2009'dan 2012'ye kadar ikinci Kubilius kabinesinde maliye bakanlığı yapmıştır. 2019 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmuştur. Šimonytė, Vatan Birliği'ne bağlı olmasına rağmen bağımsız bir politikacıdır.

<span class="mw-page-title-main">İsmâil el-Ezherî</span> Sudanlı siyasetçi (1900-1969)

İsmail el-Ezheri Sudanlı milliyetçi ve siyasetçi. 1954-1956 yılları arasında Sudan'ın ilk başbakanı ve 1965'ten 1969'da Cafer Numeyri tarafından devrilinceye kadar Sudan Devlet Başkanı olarak görev yaptı.