İçeriğe atla

Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı

Қазақ Советтiк Социалистік Республикасының мемлекеттік әнұраны
Türkçe: Kazak Sovyet Sosyalist Cumhuriyetinin ulusal marşı
Qazaq Sovettik Socïalistik Respwblikasınıñ memlekettik änuranı

 Kazakistan SSC
Ulusal Marşı

GüfteAbdilda Tacibayev H. Muhammedcanov ve Gabit Musirepov
BesteMukan Tölebayev, Yevgeniy Brusilovskiy ve Latif Hamdi
Kabul tarihi1945
İptal tarihi1992

Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı (KazakçaҚазақ Советтiк Социалистік Республикасының мемлекеттік әнұраны, Qazaq Sovettik Socïalistik Respwblikasınıñ memlekettik änuranı, RusçaГимн Казахская Советская Социалистическая Республика, Gimn Kazahskaya Sovetskaya Sotsialitiçeskaya Respublika) Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1945 ile 1992 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.[1]

Sovyet cumhuriyetlerinin kendi devlet marşlarının oluşturulma tarihi Tahran Konferansı'na dayanır. Dönemin ABD başkanı Franklin D. Roosevelt Birleşmiş Milletler yaratma fikrini ortaya koyduğunda Sovyetler Birliği yönetimi Sovyet nüfuzunu güçlendirme amacının bir yansıması olarak birlik cumhuriyetlerine kendi savunma ve dışişleri bakanlıkları oluşturmalarını, bununla birlikte ulusal bayrak, amblem ve marşlar oluşturarak tam teşekküllü devletlerin maksimum niteliklerinin verilmesine karar verdi.[2]

Marşın bestesi Mukan Tölebayev, Yevgeni Brusilovski ve Latif Hamdi tarafından yapılmış ve sözleri Abdilda Tacibayev, H. Muhammedcanov ve Gabit Musirepov tarafından yazılmıştır. Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından marşın melodisi Kazakistan Cumhuriyeti Ulusal Marşı'nda 2006 yılına kadar kullanılmaya devam etmiş ve 2006'den sonra yerini Benim Kazakistanım'a (Kazakça: Meniñ Qazaqstanım) bırakmıştır.

Marşın sözleri aşağıdaki gibidir.[3]

Sözleri

Kazak Kiril alfabesi Kazak Latin alfabesi Türkiye Türkçesi
Біз қазақ ежелден еркіндік аңсаған,
Бостандық өмір мен ар үшін қиған жан.
Торлаған тұманнан жол таппай тұрғанда,
Жарқырап Лениндей күн жығып, атты таң.
Жасасын Кеңестер (Советтер) Одағы,
Жеткізген еркіндік, теңдікке,
Бастайтын елдерді бірлікке,
Жеңіске, шаттыққа, ерлікке!
Дақ салмай Лениннің жеңімпаз салтына,
Ұрпағы қосты даңқ Оттаның даңқына,
Одақтас, ұрандас елдердің қамқоры,
Көп алғыс айтамыз ұлы орыс халқына.
Жасасын Кеңестер (Советтер) Одағы,
Жеткізген еркіндік, теңдікке,
Бастайтын елдерді бірлікке,
Жеңіске, шаттыққа, ерлікке!
Іргелі мемлекет, ерікті болдық ел,
Достықпен, бірлікпен жайнайды туған жер.
Еңбекте, майданда, жеткізген жеңіске
Данышпан партия (Сталин) – сүйікті кемеңгер.яс.
Жасасын Кеңестер (Советтер) Одағы,
Жеткізген еркіндік, теңдікке,
Бастайтын елдерді бірлікке,
Жеңіске, шаттыққа, ерлікке!
Biz qazaq ejelden erkindik añsağan,
Bostandıq ömür men ar üşin qiğan jan.
Torlağan tumannan jol tappay turğanda,
Jarqırap Lenindey kün jığıp, attı tañ.
Jasasın Keñester (Sovetter) Odağı,
Jetkizgen erkindik, teñdikke,
Bastaydın elderdi birlikke,
Jeñiske, şatıqqa, erlikke!
Daq salmay Leninniñ jeñimpaz saltına,
Urpağı qostı dañq Ottanıñ dañqına,
Odaqtas, urandas elderdiñ qamqorı,
Köp alğıs aytamız ulı orıs xalqına.
Jasasın Keñester (Sovetter) Odağı,
Jetkizgen erkindik, teñdikke,
Bastaydın elderdi birlikke,
Jeñiske, şatıqqa, erlikke!
İrgeli memleket, erikti boldıq el,
Dostıqpen, birlikpen Jaynaydı twğan jer.
Eñbekte, maydanda, jetkizgen jeñiske
Danışpan partïya (Stalin) – süyikti kemeñger.
Jasasın Keñester (Sovetter) Odağı,
Jetkizgen erkindik, teñdikke,
Bastaydın elderdi birlikke,
Jeñiske, şatıqqa, erlikke!
Biz Kazaklar ezelden özgürlüğe susamışız,
Hürriyet ve ar için canımızı vermişiz.
Ve dumanın içinde yollar bularak,
Lenin'in ışığıyla gün doğup, attı tan.
Yaşasın Sovyetler Birliği,
Yetiştiren bizi erkinlik ve denkliğe,
Başlatmak için ili birliğe,
Yenişe, şadlığa, erliğe!
Lekelenemez Lenin'in yenilmez yolu,
Nesillerin şanı, yurdun şanını katlar.
Müttefik, birleşmiş illerin hamisi,
Mütemadiyen minnettarız ulu Rus halkına.
Yaşasın Sovyetler Birliği,
Yetiştiren bizi erkinlik ve denkliğe,
Başlatmak için ili birliğe,
Yenişe, şadlığa, erliğe!
İleri memleket, özgür bir il olduk,
Dostlukla, birlikle parladı anayurt.
Emekte, meydanda bizi yetiştiren yenişe,
Bilge partimiz - severiz gönülden.
Yaşasın Sovyetler Birliği,
Yetiştiren bizi erkinlik ve denkliğe,
Başlatmak için ili birliğe,
Yenişe, şadlığa, erliğe!

Kaynakça

  1. ^ "Қазақ кеңест (совет) энциклопедиясы". Kazak Sovyet Ansiklopedisi 1972–1978). 
  2. ^ Крапивин, Сергей (24 Ekim 2015). "Почему создание и утверждение Государственного гимна БССР растянулось на 11 лет" (Rusça). Tut.by. 26 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2020. 
  3. ^ "Kazakhstan (1945-1992)" (İngilizce). Nationalanthems.info. 27 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2017. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Ulusal Marşı</span> Azerbaycanın millî marşı

Azerbaycan Ulusal Marşı, Azerbaycan'ın ulusal marşıdır. Güftesi Şair Ahmed Cevad, bestesi ise Üzeyir Hacıbeyov tarafından yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan bayrağı</span> Ulusal bayrak

Kazakistan bayrağı (Kazakça: Қазақстан Республикасының мемлекеттiк туы, Qazaqstan Respublikasynyñ memlekettık tuy), Kazakistan Cumhuriyeti’nin ulusal ve resmî bayrağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Menıñ Qazaqstanym</span>

Meniñ Qazaqstanım, Kazakistan'ın ulusal marşıdır. Marş, 1992'den 2006'ya kadar kullanılan Kazakistan Cumhuriyeti Ulusal Marşı'nın yerine, 7 Ocak 2006 tarihinde kabul edilmiştir. Marşın orijinali 1956'da Şemsi Kaldayakov tarafından bestelenen ve Cumeken Nacimedenov tarafından yazılmış bir şarkıdır. Şarkı, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra kurulan Kazakistan'ın ulusal marşı olmuştur, fakat ilk cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev tarafından sözlerinde değişiklikler yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Federasyonu Devlet Marşı</span>

Rusya Federasyonu Devlet Marşı, Rusya'nın resmî devlet marşı. Bestesinde, Aleksandr Aleksandrov'a ait Jit stalo luçşe ve Bolşevik Parti Marşı'ndan uyarlanan Sovyetler Birliği Marşı'nın müziği, güftede ise Sovyet marşının söz yazarı Sergey Mihalkov'un yeniden yazdığı sözler kullanılmıştır. Sovyetler Birliği Marşı, 1944 yılından itibaren "Enternasyonal" marşının yerine resmî marş olarak kullanılmaya başlandı. Marş, 1956-1977 yılları arasında destalinizasyon politikaları nedeniyle sözsüz, sadece enstrümantal çalındı. 1977 yılında eski Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Josef Stalin'e atıf yapan sözler çıkartıldı, yine Mihalkov tarafından yazılan komünizmin ve II. Dünya Savaşı'nın zaferlerine vurgu yapan sözlerle değiştirilerek kullanılmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, 1917 Ekim Devrimi ile kurulan Sovyetler Birliği'ni oluşturan 15 cumhuriyetten biridir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Devlet Marşı</span> Ulusal marş

Sovyetler Birliği Marşı, 15 Mart 1944'te Enternasyonal marşı yerine kabul edilmiştir. Sözler Sergey Mihalkov ve El-Registan (Эль-Региста́н) takma adıyla bilinen Gabriel Arkadiyeviç Ureklyan tarafından yazılmış, müzik Aleksandr Aleksandrov (1883-1946) tarafından bestelenmiştir. Sovyet askerlerinin, Enternasyonal'in uluslararası hareketi öven sözleri yerine Sovyetler Birliği'ne adanmış başka bir marş isteği üzerine ortaya çıktığı sanılır. Marşın aslı Bolşevik Partisi Marşı'na dayanır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus Cumhuriyeti Devlet Marşı</span>

Belarus Cumhuriyeti Devlet Marşı veya şarkı sözlerinin ilk kısmının kullanıldığı resmî olmayan adıyla Mı, Byelarusı, Belarus'un devlet marşıdır. Ülkenin devlet sembolleri arasında yer alır. Marş ilk olarak 1940'lı yıllarda yazıldı ve 1955'te Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde kullanılmak üzere kabul edildi. Marşın müziği Nestser Sakalouski tarafından bestelendi, sözleri Mihas Klimkoviç tarafından yazıldı. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonraki dönemde 1995'ten 2002'ye kadar marşı resmi törenlerde sözsüz olarak Sakalouski tarafından bestelenen müzikle birlikte kullanılmaya devam etti. Klimkoviç ve Uladzimir Karızna tarafından yazılan yeni şarkı sözleri, 2 Temmuz 2002'de yayınlanan devlet başkanlığı kararnamesiyle kabul edilirken, Belarus ile olan tarihi bağlantılarından dolayı bestede değişikliğe gidilmedi. Bu açıdan Belarus, Rusya, Özbekistan ve Tacikistan ile birlikte Sovyet marşlarının müziğini kullanımdan kaldırılmadan devam eden eski Sovyet ülkelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span> eski ulusal marş

Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti marşı Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1944-1992 yılları arasında kullandığı devlet marşı.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Marşı</span> Millî marş

Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Marşı, Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1944-1991 yılları arasında kullandığı ulusal marş.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Marşı</span> Ulusal Marş

Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1947 ile 1992 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span>

Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1946 ile 1991 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı</span>

Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin devlet marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span>

Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1950 ile 1992 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span>

Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1946 ile 1997 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Transdinyester Marşı</span>

Transdinyester Marşı, Transdinyester ulusal marşı. Bestesi 1943 yılında Sovyet besteci Aleksandr Aleksandrov tarafından Moskova Muharebesi'nde Nazi birliklerinin yenilmesinden esinlenerek yapılan Da zdravstuyet naşa derjava adlı marştan gelir. Söz yazarları Boris Parmenov, Nikolay Bojko ve Vitaliy Pişenko'dur. Marşın, birebir çeviri olmamakla birlikte, resmi olarak Moldovca, Rusça ve Ukraynaca sözleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span> Ulusal marş

Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1946 ile 1992 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span>

Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı, Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin devlet marşıdır. 1940'ta yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Letonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span>

Letonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Letonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1945 ile 1991 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan Cumhuriyeti Ulusal Marşı</span> Kazakistanın ulusal marşı (1992-2006)

Kazakistan Cumhuriyeti Ulusal Marşı, Kazakistan'ın 1992'den 2006'ya kadar kullandığı ulusal marştır. Sovyetler Birliği'nin dağılması dağılması sonucu Aralık 1991'de bağımsızlığını ilan eden Kazakistan için Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşının müziği üzerinden Mukan Tulebayev, Yevgeny Brusilovsky ve Latif Khamidi tarafından 1992'de yeniden bestelendi. Sözleri ise, şair Zhadyra Daribayeva da dahil olmak üzere dört kişi tarafından ortaklaşa yazıldı.

Yakutistan Millî Marşı, Rusya'nın federal bir bölgesi olan Saha Cumhuriyeti'nin bölgesel marşıdır. Millî marş, Saha Cumhuriyeti'nin bayrağı ve arması ile birlikte Saha Cumhuriyeti'nin resmi simgelerinden biridir. Başlangıçta Saha (Yakut) dilinde Savva Tarasov ve Mihail Timofeyev tarafından yazılmıştır. Vladimir Fedorov, marşı Rusçaya çevirmiştir. Müziği Kirill Gerasimov tarafından bestelenmiştir. Marş resmi olarak 15 Temmuz 2004'te kabul edilmiştir.