İçeriğe atla

Kazakistan Halk Partisi

Kazakistan Halk Partisi
Қазақстан халық партия
KısaltmaQHP
Genel başkanAykin Kongirov
KurucuJambıl Ahmetbekov
SekreterTurgin Sidikov
Jambıl Ahmetbekov
Gauhar Nugmanova
Viktor Smirnov
Kuruluş tarihi21 Haziran 2004 (Kazakistan Komünist Halk Partisi olarak)
ÖnceliKazakistan Komünist Partisi
MerkezAstana
Üyelik (2008)56.292
İdeolojiKomünizm
Marksizm-Leninizm
Siyasi pozisyonAşırı sol
Ulusal üyelikHalk Koalisyonu
Uluslararası üyelikUluslararası Komünist ve İşçi Partileri Toplantısı
Meclis
5 / 98
İnternet sitesi

Kazakistan Halk Partisi (Kazakça: Қазақстанның халықтық партиясы, QHP; Rusça: Народная партия Казахстана, NPK) eski adıyla Kazakistan Komünist Halk Partisi (Kazakça: Қазақстан коммунистік халық партия / Kazakstan Kommunistik Halk Partiya / QKHP, Rusça: Коммунистическая народная партия Казахстана (КНПК)), Kazakistan'da bir siyasi partidir. Parti başkanı Aykin Kongirov'dur. Merkez Komite Sekreterleri Turgin Sidikov, Jambıl Ahmetbekov, Gauhar Nugmanova ve Viktor Smirnov'dur.[1]

Parti 21 Haziran 2004'te kurulmuş olup kuruluş tarihinde 90.000 kayıtlı üyesi bulunmaktaydı. 2004 seçimlerinde %1,98 oy almıştır. 2007 seçimlerinde %1,29 oy almış ama seçim barajını aşamadığı için Meclis'e girememiştir. 2012 seçimlerinde % 7.19 oy alarak meclise girebilmiştir.[2] 10 Ocak 2021'de yapılan parlamento seçimlerinde ise % 9.10 oy alarak meclise giren üç partiden biri olmuştur.

Tarih

1999 seçimlerinde % 17,7 oranında oy alarak Kazakistan meclisindeki ana muhalefet partisi olan Kazakistan Komünist Partisi'nde ortaya çıkan bölünmenin ardından kuruldu. Komünist Parti birinci sekreteri Serikbolsın Abdildin ile anlaşmazlığa düşen 12 üye Merkez Komite'den istifa etti. Beraberinde 15.000 üye daha istifa ederek yeni partinin kuruluşunda yer aldı. Nisan 2004'te toplanan kongre ile kurulan parti 21 Haziran 2004'te Kazakistan Adalet Bakanlığı tarafından onaylandı. 2004 yılında girdiği ilk meclis seçimlerinde % 1.98 oranında oy alabildi.

28 Mart 2007'de KKHP (Kazakistan Komünist Halk Partisi) ile KKP (Kazakistan Komünist Partisi)'nin birleşeceği yönünde ortak basın toplantısı düzenlendi. Ancak birleşme çabaları başarısızlıkla sonuçlandı.

14 Şubat 2011'de toplanan olağanüstü kongrede, yapılacak devlet başkanlığı seçimlerinde Jambıl Ahmetbekov'un aday gösterilmesi kararı alındı. 5 Nisan'da yapılan devlet başkanlığı seçimlerinde Nursultan Nazarbayev % 95 oyla birinci gelirken, Ahmetbekov ise % 1,74 oy oranıyla ikinci oldu. Diğer adaylardan Kasımov % 1,31, Eleusizov % 1,07 oranında oy alabildi.

15 Ocak 2012'de yapılan genel seçimlerde KKHP % 7,19 oy alarak mecliste 7 milletvekili ile temsil hakkı kazandı.

11 Kasım 2020'de KKHP'nin 15. Olağanüstü Kongresi'nde parti adını Kazakistan Halk Partisi (QHP) olarak değiştirildi ve yeni başkanı Aykin Kongirov oldu.[1]

İdeoloji

Partinin temel hedefleri bilimsel ve teknolojik ilerleme, bilimsel sosyalizmin ilkelerine dayalı gerçek demokrasinin tesisi, sosyal adalet, manevi ve ahlaki değerlerin korunması, özgürlük ve refah ortamının sağlanmasıdır.[3]

Partinin temel amaç ve görevleri şöyle belirtilmiştir:

İnsanın sömürülmesinin engellenmesi, iktidarın alınarak gerçek demokrasinin tesisi, Kazakistan Halk Cumhuriyeti'nin ilan edilmesi, mülkiyet hakkının korunmasıyla birlikte kollektivizasyon ve kooperatifin geliştirilmesi.[3]

Tarım ve sanayide modern teknolojinin kullanılması, Sovyet dönemi sosyal güvencelerin restorasyonu. Uluslararası ilişkilerde BDT (Bağımsız Devlet Topluluğu) ülkeleriyle ilişkilerin öncelikli olarak geliştirilmesi, terörizme karşı ortak hareket edilmesi.[3]

Semboller

Partinin orijinal logosu

Eylül 2013'te parti bayrağının üzerinde Lenin'in profilinin olduğu bir kızıl bayrak olması kararlaştırıldı. Bayrağın üzerinde kısaltılmış olarak Kazakça (ҚKHP) ve Rusça (КНПК) partinin ismi yazmaktadır. Parti ambleminde ise bir orak-çekiç etrafında yine Kazakça (KKHP) ve Rusça (КНПК) olarak partinin ismi yer almaktadır. 1923 yılında Sovyetler Birliği bayrağında kabul edilen ve beş kıtanın işçilerini birliğe çağıran beş köşeli yıldızın da orak-çekiç sembolünün hemen üstünde yer alması kararlaştırıldı.

Seçim sonuçları

Cumhurbaşkanlığı seçimleri

Seçim Parti Adayı Oy % Sonuç
2005Erasıl Abilkasımov 23,252 0.34% Kaybetti
2011Jambıl Ahmetbekov111,924 1.36% Kaybetti
2015Turgın Sızdıkov 145,756 1.61% Kaybetti
2019Jambıl Ahmetbekov167,649 1.82% Kaybetti

Meclis seçimleri

Seçim Oy % Sandalye ± Hükûmet
2004 Bilinmiyor3.4%
0 / 77
Sabit 0 —
2007 76,799 1.3%
0 / 98
Sabit 0 —
2012 498,788 7.19%
7 / 98
artış 7 Muhalefet
2016 537.123 7.14%
7 / 98
Sabit 0 Muhalefet
2021 659.019 9.10%
10 / 98
artış 3 Muhalefet

[4]

Kaynakça

  1. ^ a b "New Chairman of People's Party of Kazakhstan elected". 11 Kasım 2020. 17 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2021. 
  2. ^ "Two more Kazakh parties wins parliamentary seats". BBC. 16 Ocak 2012. 7 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2021. 
  3. ^ a b c "КНПК убрала слово "коммунистическая" из названия партии". Sputnik Казахстан (Rusça). 12 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2020. 
  4. ^ tengrinews.kz (10 Ocak 2021). "Предварительные итоги явки на выборы в Казахстане - 63,3 процента". Главные новости Казахстана - Tengrinews.kz (Rusça). 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Orak ve çekiç</span> komünizmin simgesi

Orak ve çekiç, komünizmin simgesidir. Bir orağın çekiç üzerine çapraz olarak yatırılması ile oluşur. Bu iki simge çiftçileri ve proletaryayı sembolize eder. Bu iki simge bir araya getirilerek çiftçilerin ve işçilerin birliği sembolize edilir. En bilinen biçimi Sovyetler Birliği’nin bayrağındaki orak ve çekicin kızıl yıldızla birlikte kullanıldığı biçimidir. Bunun dışında birçok bayrak ve amblemde kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Moldova Cumhuriyeti Komünistler Partisi</span> Moldovada bir siyasi parti

Moldova Cumhuriyeti Komünistler Partisi -, - Moldova'da Marksist-Leninist ideolojide siyasi parti. Genel başkanı Vladimir Voronin 'dir. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından 2014 genel seçimlerine kadar meclisin en güçlü siyasi partisi olmuş ve ülkeyi yönetmiştir. Parti, Sovyetler Birliği'den ayrılan ülkeler arasında ilk defa demokratik seçimle iktidara gelen Komünist Partidir.

Amanat ya da eski ismiyle Nur Otan, 850.000 üyesiyle Kazakistan'ın en büyük siyasi ve 1999 yılından beri iktidar partisidir. Partinin Genel başkanlığı görevini 26 Nisan 2022 tarihinden beri Yerlan Koşanov yürütmektedir.

Güney Osetya Halk Partisi, tanınmayan Güney Osetya'daki bir siyasi partidir. 2009 seçimlerinde Güney Osetya Parlamentosu'ndaki 34 koltuktan 9'unu aldı. Partinin şu anki başkanı Kazemir Kazbekoviç Pliyev'dir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Komünist İşçi Partisi</span>

Rusya Komünist İşçi Partisi Rusya'da faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Geçmişi Sovyetler Birliği’nin dağıldığı 1991 yılına kadar gider. 2001 yılında irili ufaklı komünist partilerin birleşmesiyle son halini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Tarım Partisi</span> Rusyadaki bir siyasi parti

Rusya Tarım Partisi Rusya'da 1993 yılında kurulan tarımcı bir siyasi partidir. 26 Şubat 1993 tarihinde Mihail Lapşin tarafından kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan Komünist Partisi</span> Kazakistanda siyasî parti

Kazakistan Komünist Partisi Kazakistan Cumhuriyeti'nde eski Komünist Parti. Sovyet dönemi Kazakistan Komünist Partisi'nin halefi niteliğindedir. 1999 yılındaki genel seçimlerde % 17.7 oranında oy alarak Kazakistan meclisindeki en güçlü ikinci parti olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Jambıl Ahmetbekov</span> Kazak politikacı

Jambıl Ahmetbekov - Kazak politikacı. Kazakistan Komünist Halk Partisi Sekreteri. Kazakistan meclisi başkan yardımcısı.

<span class="mw-page-title-main">Serikbolsın Abdildin</span> Kazak politikacı

Serikbolsın Abdildayeviç Abdildin, Kazak politikacıdır. Kazakistan Komünist Partisi birinci sekreteri (1991-2010). 1999 yılında yapılan Kazakistan devlet başkanlığı seçimlerine Komünist Parti adayı olarak katılmış ve %13 oy alarak ikinci gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Hareketi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Türkiye Komünist Hareketi, 18 Ağustos 2015 tarihinde yayınladığı "Yolumuza Devam Ediyoruz" bildirisiyle kuruluşunu ilan eden siyasi parti. Resmi kısaltması ''TKH'' olmakla beraber resmi logosu kırmızı arka plan üzerine sarı renkte orak-çekiç ve yıldızdır. Parti Merkez Komite tarafından Kolektif Önderlik ile yönetilir ancak yasal gereklilik sebebi ile Genel Başkan Aysel Tekerek olarak seçilmiştir. TKH, 1 Temmuz 2021 itibarıyla seçimlere katılmak için gerekli şartları ve örgütlenme yeterliliğini tamamlamıştır. Türkiye Komünist Hareketi, 1920’de temelleri atılan Türkiye Komünist Partisi’nden bugüne kadar yürütülen mücadelenin ana hattı içerisinde kendini tanımlayan geleneksel sol bir parti kimliği taşıdığını iddia etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna Komünist Partisi (1993)</span>

Ukrayna Komünist Partisi, Ukrayna'da 1993 yılında Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin Ukrayna teşkilatlanmasının halefi olarak kurulan bir siyasi partidir. Marksist-Leninist ideolojide olan siyasi partinin lideri 1993 yılından bu yana Petro Simonenko'dur. Komünist Parti 1993 yılından 2002 yılındaki seçimlere kadar tüm genel ve yerel seçimlerde birinci geldi.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan Komünist Partisi (Sovyetler Birliği)</span>

Ermenistan Komünist Partisi, Aralık 1920'de kurulan ve 1991 yılında kapanana dek Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ndeki kolu olan parti. Kurulduğundan kapanana kadar ülkede tek başına iktidar olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı</span>

Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı, 24 Ocak 1953 tarihinde Kazakistan SSC Yüksek Sovyeti tarafından kabul edilen bayrak. Bu bayrak, Sovyetler Birliği bayrağının bir versiyonudur. Aralarındaki fark, bu bayrakta 2/9 altta yatay olarak mavi şerit yer alır. Bayrağın yakın merkezinde orak ve çekiç figürü yer alır.

Rusya Yurtseverleri, Rusya'da sosyalist ideolojide siyasi parti. 2005 yılında Rusya Federasyonu Komünist Partisi (KPRF) ve Rusya Emek Partisi'nden ayrılan bazı üyelerce kuruldu.

Belarus Komünist Partisi - Belarus'ta Marksist-Leninist ideolojide siyasi parti. 1996 yılında kurulan parti Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko'yu desteklemektedir.

Tataristan Cumhuriyeti Komünist Partisi, 14 Aralık 1991 tarihinde Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını ilan eden Tataristan Cumhuriyeti'nde kurulan komünist parti. 1994 tarihinden itibaren Rusya’nın özerk cumhuriyeti haline gelen Tataristan’da faaliyet göstermeye devam etmiştir. 2002 yılında Rusya Federasyonu Komünist Partisi ile birleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan Birleşik Komünist Partisi</span>

Gürcistan Birleşik Komünist Partisi, Gürcistan Komünist İşçi Partisi, Gürcistan Komünistler Birliği ve Stalin Cemiyeti'nin birleşmesiyle Haziran 1994'te kurulan Marksist-Leninist komünist parti. Partinin Uluslararası Komünist ve İşçi Partileri Toplantısı, Komünist ve İşçi Partileri İnisiyatifi ve Komünist Partiler Birliği - Sovyetler Birliği Komünist Partisi üyelikleri vardır. Parti kendisini Sovyet dönemi Gürcistan Komünist Partisi'nin halefi olarak görmektedir.

Transdinyester Komünist Partisi veya kısaca KPP; Moldova'dan tek taraflı bağımsızlık ilan eden Transdinyester'de Vladimir Gavrilchenko liderliğindeki komünist parti. Devlet medyasında 2003 yılında kurulan aynı isimdeki Transdinyester Komünist Partisi'ne (PCP) göre daha "muhafazakâr" bir komünist parti olarak tanımlandı.

<span class="mw-page-title-main">2021 Kazakistan parlamento seçimleri</span>

Mazhilis'in üyelerini seçmek için 10 Ocak 2021'de Kazakistan'da parlamento seçimleri yapıldı. Pek çok uluslararası gözlemci, o dönemden bu yana yapılan seçimlerin hiçbirinin özgür ya da adil olmadığını düşünmesine rağmen, bu, Kazakistan'ın bağımsızlığından bu yana 8. yasama seçimiydi. 2021 yerel seçimlerine denk geldi.

<span class="mw-page-title-main">Halk Koalisyonu (Kazakistan)</span>

Halk Koalisyonu, mevcut Kazakistan cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'i 2022 Kazakistan cumhurbaşkanlığı erken seçiminde desteklemek amacıyla kurulmuş, hükûmet yanlısı bir siyasi ittifaktır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.